۱۳۹۷/۱۰/۰۹ ۰۱:۵۲ شناسه مطلب: 97440
شنيده ام حضرت زهرا س براي چشم زخم اسپند دود مي كردند لطفا سندي برايم نقل كنيد كه به جاي خواندن «و ان يكاد»اسپند ايشان دود مي كردند؟
در منابع روايي ما از اسپند يا اسفند كه در عربي « حرمل» است بيشتر به عنوان گياه دارويي و طبي براي درمان ياد شده است و خواص دارويي آن ذكر شده است و تا جايي كه بررسي شد حضرت زهرا يا معصومين ديگر براي دوري از چشم زخم اسپند دود نمي كردند. در دائرة المعارف هم آمده: گياه اسفند به سبب داشتن خاصيتهاي طبي در درمان برخي از بيماريها به كار ميرود.(1)
چند نمونه از رواياتي كه خواص دارويي اسپند را ذكر كرده اند مي آوريم:
پيغمبر اكرم (ص) فرمود: « مَا أَنْبَتَ الْحَرْمَلُ شَجَرَةً وَ لَا وَرَقَةً وَ لَا زَهْرَةً إِلَّا وَ مَلَكٌ مُوَكَّلٌ بِهَا حَتَّي تَصِلَ إِلَي مَنْ تَصِلُ إِلَيْهِ أَوْ تَصِيرَ حُطَاماً وَ إِنَّ فِي أَصْلِهَا وَ فَرْعِهَا نُشْرَةً وَ فِي حَبِّهَا شِفَاءً مِنِ اثْنَيْنِ وَ سَبْعِينَ دَاء»(2)؛ از اسفند درخت يا برگ يا ميوهاي نمي رويد، مگر آن كه فرشتهاي بر آن گماشته شده است تا آن را به آن كه بايد برساند، يا خشك شود، و در ريشه و ساقهاش شفا است، و در دانه آن داروي 72 بيماري است.
در حديث ديگري به همين مضمون در ادامه چنين فرمودند: « فَإِنَّ الشَّيْطَانَ لَيَتَنَكَّبُ سَبْعِينَ دَاراً دُونَ الدَّارِ الَّتِي فِيهَا الْحَرْمَلُ وَ هُوَ شِفَاءٌ مِنْ سَبْعِينَ دَاءً أَهْوَنُهَا الْجُذَامُ فَلَا يَفُوتَنَّكُم»(3)؛ و شيطان تا 70 خانه از خانهاي كه در آن اسفند است مي گريزد، و اسفند شفاء 70 بيماري است كه كمترين آنها جذام است. پس از آن غافل و محروم نمانيد.
با توجه به بركت اين گياه كه در روايات آمده، مرسوم است كه براي دفع چشم زخم حسودان اسپند دود مي كنند.
از آيت الله مكارم چنين سوال شده :آيا دود كردن اسپند براي جلوگيري از چشم بد صحّت دارد؟
ايشان جواب دادند: صحّت ندارد؛ ولي مي‌گويند دود اسفند فضا را ضدّ عفوني مي‌كند، و مفيد است.(4)
پي نوشتها:
1. مصطفي حسيني دشتي، معارف و معاريف، قم، صدر، 1376، ج 2، ص 178 ماده اسفند.
2. طبرسي، حسن، مكارم الاخلاق، انتشارات شريف رضي، ص186.
3. همان.
4. مكارم شيرازي، استفتائات، ج3، سؤال 1593.
