برخي از کارها هستند که به ظاهر سالم به نظر مي‌رسند ؛ ولي وقتي که به محتوا و عمق‌شان مراجعه کنيد ، متوجه مي‌شويد اشتباه بوده و به ضرر زندگي آينده است. يکي از اين مسائل ارتباط دوستي و عاطفي بين پسر و دختر قبل از عقد ازدواج است. شما در نامه ذکر کرده ايد چهارسال با پسري دوست بوده ايد؛ به نظر ما قبل از اين که شما به فکر کسب اعتماد پسر باشيد، بهتر است آثار اين گونه روابط را مورد بازنگري ودقت قرار دهيد و نگذاريد اشتباهات بيشتري تکرار گردد.
با توجه به اين مسئله در دو بخش پاسخ را ارائه مي‌کنيم:
الف) نگاهي کوتاه به آثار دوستي هاي قبل ازدواج
1. اين‌گونه ارتباطات که قبل از منعقد شدن سيستم خانواده شکل مي ‌گيرند ، بعدا به صورت ويروس هايي وارد سيستم خانواده شده و منجر به سستي و اختلاف در درون آن مي‌شوند. سيستم دوستي با سيستم خانواده بسيار فرق دارد . در سيستم دوستي باورهايي در ذهن دختر و پسر شکل مي‌گيرد که با سيستم خانوادگي سازگار نيست. به عنوان مثال در دوستي هاي قبل از ازدواج ناخودآگاه پسر به اين باور مي‌رسد که اين دختر مورد نظر احتمالا جرات ارتباط با پسر ديگر را دارد و الا به اين راحتي با من دوست نمي‌شد. اين باور که در سيستم دوستي به وجود آمده در ذهن باقي مي‌ماند و بعد از منعقد شدن سيستم خانواده تدريجا به صورت عدم اعتماد بروز مي‌کند. همين عدم اعتماد يکي از زمينه هاي بروز اختلاف در خانواده‌ها است.
به عنوان نمونه خانمي بود که مي گفت : همسر من قبل از ازدواج با من با دختر ديگري دوست بود. ايشون از زبان همسرشان اين گونه نقل مي‌کردند که مي گفت اگر با آن دوست دخترم ازدواج مي‌کردم نمي‌توانستم به او اعتماد کنم. البته موارد متعددي براي اين مسئله مي‌توان پيدا کرد که حاکي از ضررهاي دوستي قبل از ازدواج است.
2. در اين گونه روابط دوستي و عاطفي مخصوصا با توجه به اين که هر دو در سن جواني و بروز ميل جنسي قرار داريد؛ زمينه گناه و انحراف فراهم مي‌آيد. شايد بگوييد که هدفمان دوستي صادقانه و پاک است و هيچ نيت سوئي نداريم! در اين زمينه مي‌گوييم هر چند نيت شما مثبت است ، اما بايد گفت که: وقت اين گونه شعارها گذشته است؛ نمي‌توانيم با اين حرف ها خود يا ديگران را توجيه کنيم. انسان موجودي است که داراي عاطفه و همچنين داراي غريزه جنسي مي‌باشد و ممکن است تدريجا و حتي بدون اين که خود متوجه باشد، دچار وابستگي عاطفي يا جنسي شود و در نتيجه اقدام به کارهايي نمايد که حاصلي جز پشيماني ندارد. لازم به ذکر است که تجربه نيز چنين مسئله اي را تاييد مي‌کند.
( البته اين را هم يادآور مي شويم که منظور از گناه فقط رابطه جنسي و زنا نيست ؛ بلکه نگاه هاي شهوت آلود ، شوخي هاي تحريک کننده و ...، در اين گونه روابط مشکل ایجاد می کند. آيا واقعا مي توان ادعا کرد که فردي با دختري رابطه عاطفي و دوستي برقرار کند، ولي از اين گناهان معصوم بماند؟)
ب) براي کسب اعتماد طرف مقابل چه کارهاي مي‌توان انجام داد:
1. اگر در گذشته اشتباهاتي داشتيد و توبه نموده‌ايد ، از افشای آن خودداري کنيد تا زمينه‌هاي بي اعتمادي شکل نگيرد. اين نکته را هم بهتر است يادآور شويم اگر بر فرض با دوست پسر خود ازدواج کرديد که هيچ ؛ ولي در صورتي که با پسر ديگري ازدواج کرديد به هيچ وجه خطاها و اشتباهات گذشته خود را که موجب اختلاف يا سستي بنيان خانواده مي شود به ايشان اطلاع ندهيد. فاش کردن خطاهاي گذشته نه تنها به سود زندگي مشترک نيست؛ بلکه باعث عدم اعتماد شده و به نوعي زمينه بدبيني و در نتيجه اختلاف را فراهم مي کند. فاش کردن خطاهاي گذشته به منزله ويروسي است که وارد سيستم خانواده شده و آن را مريض مي کند . از اين رو بهتر است از اين مسئله پيشگيري کرده و هر رازي را فاش نکنيد.
2. دختر براي اين‌که بهتر بتواند اعتماد پسر را جلب کند ، بايد بيش از پيش عفت خود را رعايت کند و به اين راحتي به نامحرم چراغ سبز نشان ندهد. هر چند دختر با لبخند زدن و ايجاد ارتباط عاطفي باعث خوشحالي پسر مي‌‌گردد ، ولي همين پسر در باطن خود و تدريجا به دختر بي‌اعتماد مي‌شود.
به عبارت ديگر براي جلب اعتماد طرف مقابل بهتر است عملا اقدام کنيد و به طور عملي توبه و پاکي خود را نشان دهيد. در عمل نشان دهيد که فردي باعفت، پاکدامن، با متانت و ... هستيد. اگر در عمل ثابت کنيد که واقعا از اشتباهات گذشته توبه کرده‌ايد و به هيچ وجه سراغ آن نمي‌رويد ، کم کم اعتماد طرف مقابل به دست مي‌آيد.
3. از واسطه‌هايي استفاده کنيد که پيش او رفته و به طور خيرخواهانه و غيرمستقيم نکات مثبت شما را به ايشان بگويند و همچنين القا کنند که شما واقعا توبه کرديد و دختر سابق نيست.
4. براي اين‌که بتوانيد غير مستقيم او را متوجه نکات مثبت خود بکنيد (البته در صورتي که واقعا مطمئنيد توبه کرده‌ايد و هماني شده‌ايد که پسر مي‌خواهد) به پيش مشاور برويد تا تست شخصيتي از هر دو شما بگيرد و ويِژگي هاي اصلاح شده شما براي او آشکار گردد. در ضمن اگر ببينند خودشان هم عيوبي دارند ، نظرشان نسبت به شما مقداري تعادل مي يابد. البته باز هم تاکيد مي‌کنيم در صورتي توصيه چهارم را انجام دهيد که از تغيير خود واقعا مطمئنيد. و الا اگر با تست ثابت شود که شما همان ويِژگي‌هاي شخصيت گذشته را داريد، ممکن است قضيه بدتر شود.
نکته پاياني:
اگر واقعا مي‌خواهيد با او ازدواج کنيد ، بگذاريد او به خواستگاري شما بياييد نه اين که شما با التماس او را به سمت خود جذب کنيد. شما هر چه بيشتر خود را سنگين نشان دهيد اعتبارتان در نزد او بالا مي رود.
در ضمن براي ازدواج ، فقط داشتن علاقه کافي نيست . سعي کنيد بزرگان را در جريان گذاشته و از آنان براي شناخت بهتر کمک بگيريد. همچنين مناسب است با مراجعه به مشاور و انجام برخي از تست هاي شخصيتي از قبيل : تست نئو يا تست کتل نسبت به ويژگي‌هاي پنهان شخصيتي همديگر آگاه شويد.
مشاور بعد از گرفتن تست ، ويژگي‌هاي شخصيتي شما را با هم مقايسه مي کند و موفقيت يا عدم موفقيت شما در ازدواج را تا حدودي پيش بيني مي‌کند و يا اين که حداقل خطرات احتمالي را گوشزد مي‌کند تا از هم ‌اکنون به فکر اصلاح آن ها باشيد.

از نظر رهبری استمنا مطلقا حرام است(1)، اما اینکه از گناهان کبیره حساب می شود ، از رهبری چیزی در خصوص این مورد بیان نشده است(2).
البته بعضی از علما به کبیره بودن استمنا تصریح نموده اند.(3)
پی نوشت ها:
1.آیت الله خامنه ای، اجوبه الإستفتاء،سؤال 787
2. سؤال تلفنی(7743232-0251) از دفتر آیت الله خامنه ای.
3. آيت الله دستغيب، گناهان کبيره، ج2، بحث استمنا، ص 332.

1. هر نوع برخورد و ارتباط با نامحرم و جنس مخالف به حساسيت و مواظبت خاصّی نياز دارد؛ زيرا جاذبه طبيعي، زيستي و جنسی دختر و پسر، به ويژه در سنين جواني، زمينه انحراف ارتباط هاي انساني را فراهم مي‏سازد . ارتباط ها را تحت تأثير قرار مي‏دهد . در اکثر مواقع آسیب هایی را به همراه دارد که به سادگی ها جبران پذیر نیست. اولین آسیب آن، وابستگی روانی و مشغولیت ذهنی است که منجر به اختلالات روانی و آشفتگی روانی می گردد . هم اکنون نشانه هایی از آن را در خود می بینید .
2. هدف بيش تر دخترها از دوستي با پسرها ارضای نيازهاي عاطفي، احساسي و پرکردن تنهايي است . برعکس انگيزه ارتباط گيري در اکثريت قريب به اتفاق پسرها کامجويي و سوء استفاده جنسی بوده که با فرآيند موسوم به "مخ زني" و دادن وعده های نظیر: دوستی بی غل و غش، عشق پاک و ازدواج انجام مي گيرد.
به جهت ميل شديد جنسي گاهي اوقات بي آن كه دختر و پسر(به خصوص دختران ) بخواهند ، در شرايطي قرار مي گيرند كه حتي اراده خود را از دست مي دهند . ديگر نمي توانند از ارتباط جنسي خود داري كنند. ناخود آگاه و بي آن كه كه بخواهند، كم كم در آن شرايط بدون بازگشت قرار مي گيرند . زماني متوجه مي شوند كه كار از كار گذشته است ، يعني با فراهم شدن شرايط ديگر، اراده جلوگيري بسيار سخت و دشوار است. پس بايد در ارتباط با ‏نامحرم، دقت و اهتمام جدى داشت.
موفق باشید.

پاسخ:
در آیینه روایات برای زیارت پیامبر اکرم (ص) و زیارت حضرت فاطمه (سلام الله علیها) و ائمه (ع) فضایل و ثواب اخروی و پاداش و کرامت های دنیوی زیادی ذکر شده که محاسبه آن از توان هر کسی جز خدا خارج است . امّاپاداش های هر کسی به اندازه میزان خود شناسی و معرفتی است که نسبت به معصومی که مزورش است ، دارد. از این رو دربسیاری از روایات ، عبارت «عَارِفاً بِحَقِّهِ » یا « بِحَقِّهِا» را مشاهده می کنیم . مثلا در روایتی آمده است: مَنْ أَتَى قَبْرَ الْحُسَيْنِ ع عَارِفاً بِحَقِّهِ كَتَبَهُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ فِي أَعْلَى عِلِّيِّينَ (1) هر کسی نزد قبر ابی عبدالله علیه السلام حاضر شود و قبر آن حضرت را با معرفت زیارت کند ، خداوند نام و مقام و منزلت این زایر را در اعلی علیین ثبت می کند .بنا براین اولین توصیه و ضرورت در زیارت ائمه این است که هر زایری باید نسبت به مزور - یعنی کسی که زیارت می شود، معرفت و شناخت پیدا کند.
پس زایرباید توجه داشته باشد کجا می رود ، در چه مکان هایی قدم می گذارد ، مزور او چه کسانی هستند ؟ از چه مقام و منزلتی در نظام آفرینش و در پیشگاه خداوند برخوردارند؟ خود کیست؟ برای چی می رود ؟ قصد و نیتش چیست ؟ زیارتش از چه میزان خلوص برخوردار است؟ چه نیازی به زیارت این ارواح طیبه دارد؟ زیرا پاداش زیارت هر کسی به میزان شناخت و معرفت و اخلاص او بستگی دارد.
توضیح : ائمة معصومين ( كه مظاهر تجلي اسماء حسني الهي هستند و امناء او در بين خلائق، وقتي ما انسانهاي خاكي از نعمت پر فيض وجود آنها بهره خواهيم برد كه نسبت به آن ها معرفت داشته باشيم و به مقتضای آن در مقابل آن ها تسليم كامل بوده و سرسپردگي نسبت به آن ها داشته باشيم ،
چه آن که حقیقت زیارت، سفرآگاهانه و عاشقانه است که از سرای دل آغاز می‏شود و سرانجام در منزل دل به مقصد می‏رسد.
زیارت، اِعلام وفاداری صادقانه مرید است به مراد؛ ابراز علاقه مطیع است به مطاع و اعلام "خودفراموشی" جان بر کفِ مخلص است نسبت به (جان) جانان. (2) و واژه زیارت از ریشه "زَوْر" است، به معنای برگشت از چیزی و تمایل و توجه کردن به چیزی و جانبی دیگر.
رفتن به ملاقات بزرگان دین، و مشرّف شدن به حضور امامان (ع) را از آن جهت زیارت گویند که روح و فکر زایر - هنگامی که در محضر آنان است - از جریان مادیات و عالم طبیعت بازگشت می‏کند . به معنویت و روح و روحانیت توجه و تمایل می‏نماید . زایر عا رف به مقام "مزور" (زیارت شده)جلوه خداوند را در فضای ملکوتی آن معصوم (ع) مشاهده می‏نماید. میزان معنویت و عِشق زایر، به میزان معرفت و شناختش از مقام و منزلت "مزور" نزد خدا بستگی دارد.چه بسا افرادی، فقط جسم شان در محضر امام (ع) باشد.تماشا و توجه نمودن به ضریح و طلا و نقره، هنرنمایی هنرمندان، وضع رواق‏ها و صحن‏ها و انبوه جمعیت آنان را از حقیقت زیارت محروم ساخته و نتوانند با امام ارتباط روحی و قلبی پیدا کنند.
کسی که سیاحت و شهرت را در متن سفر قرار داده‏ و زیارت را درحاشیه قرار داده و آنان که در محضر امام "ادب" نگه نداشته‏اند، آنان که توبه نکرده، شرفیاب محضر امام می‏شوند. اگر چه ازکرامت امامان دست خالی بر نمی‏گرد ند، لیکن نمی‏توانند "محضر قدسی و واقعی" امام را درک کنند و حظ و بهره روحی و قلبی پیدا کنند.
پس برای افزایش میزان معنویت و درک "محضر قدسیِ" مقام امام و به دست آوردن رقت قلب که از نشانه‏های خلوص و پاک شدن است، باید اموری را رعایت کرد. در ذیل به برخی اشاره می‏شود:
1- زائرباید بداند که امامان (ع) آیینه داران صفات جمال و جلال خدایند. ازاین رو حیات و مرگ آنان یکسان است. پس زائر در طریق زیارت امامان (ع) مستحب است فروتن وبا تواضع ودر کمال خشوع در راه رفتن از منزل به طرف حرم حرکت کند .
2-مردم معمولاً در محضر امام (ع) گوینده هستند تا شنونده. سعی می‏کنند نیازها، مشکلات مادی یا معنوی خویش، و بستگان را بیان کنند،گرچه خوب است، ولی بهترآن است که زایر پیش از آن که به قصد زیارت حرکت کند، ساعاتی ذهن و دلش را از دنیا و آن چه از نمودهای آن است، فارغ گرداند . با نشستن در مجالس علمای اهل دل یا مطالعه نمودن درآداب زیارت مثل کتاب مفاتیح و تفکردرباره مقام امام، نیز توجه نمودن به برخی کرامات و معجزات شان و دل سپردن به سخنان سراسر نورانی و نصایح دلسوزان شان، بر معرفت خویش بیفزاید .روح و ذهن خویش را از غبار گناه و زنگار مادیّت صیقل دهد .طوری خالصانه به امام (ع) سلام دهد که احساس کند امام جواب اورا می دهد.
3-وقتی با ذوق و شوق زیارت امام (ع) و به محضر مقدسش حرکت کردی ،چنان باش و زیارت کن که اگر آنان زنده بودند، در محضرشان چنان سلام می‏گفتی و زیارت می‏کردی . طرز معاشرت و رفتار و گفتارت با دوستان، و سایر زوار نزد امام (ع) آن گونه بود.
اگر حضرت امام زمان (عج) افتخار زیارتش را نصیب کند و اذن حضورش را به شما دهد، با چه حال درونی، به شوق زیارتش حرکت می‏کنی و برای جلب رضایت قلب مبارکش نزد حضرت چه می کردی؟ برای زیارت حرم امامان (ع) نیز آن گونه باش که "عین اللَّه الناظرة؛ چشمان نظاره گر" ظاهر و باطن زوار خویش هستند.
4- وقتی به شهری که شهادتگاه امام (ع) است رسیدی، به کاری مشغول نشو، جز این که مجدداً غسل زیارت کنی، لباس نظیف بپوش، آن گاه با ذکر خدا وگفتن صد مرتبه ( الله اکبر وصد مرتبه لااله الا الله و صد بارصلوات) توجه قلبی به مقام و منزلت امام،مشغول ساز.
حضرت امام صادق (ع ) فرمودند:هنگامى كه اراده زيارت حضرت حسين (ع ) را نمودى پس آن حضرت را با حالى غمگين و اندوه ناك و ناراحت و ژوليده و گرفته و گرسنه و تشنه زيارت نما.زيرا حضرتش كشته شدند در حالى كه غمگين و ناراحت و ژوليده و گرفته و گرسنه و تشنه بودند و از آن جناب حوائج و خواسته هاى خود را بخواه و سپس از آنجا برگرد و آن مكان شريف را وطن براى خود قرار مده .(3)
من از كودكى نو كرت بودام سگ رو سياه درت بوده ام
من آن مرغ عشقم ايا شمع جمع چو پروانه خاكسترت بوده ام
به امّن يجيب خداى بزرگ كه من عاشق مضطرت بوده ام
اگر خوب اگر بد مران از درت كه من كمترين ذاكرت بوده ام
5- زیارت هر چه به مزار مطهّر امام نزدیک‏ ترباشد، مطلوب ‏تر است امام صادق (ع) می‏فرمایند: "اگر چه سلام از راه دور نیز به پیامبر اکرم (ص) (و امامان (ع) می‏رسد، ولی به مدینه بروید (و به حرم امامان نزدیک شوید) و آنان را از نزدیک زیارت کنید". (4)
حرم‏های شریف محل تردّد فرشتگان الهی و ارواح انبیا و اولیا می‏باشد؛ مهم تر محل آمد و شد و تعلق ویژه روح قدسی و الهی امام (ع) است. نیز جا و مکان استجابت دعا است.
نزدیکی بدنی و جسمی به امامان (ع) و قبور و ضریح مطهّرشان اگر چه مطلوب و مورد توصیه امامان (ع) است،امّا نباید با ایجاد مزاحمت و آزار و اذیت برای زوّار، یا اقدام به کاری و حرکاتی که با شأن محضرامام مناسبت ندارد، باعث آزار و اذیّت روح امامان گردد و خاطر مبارک آنان را ناراحت نماید، در نتیجه نزدیکی جسمانی و ظاهری باعث دوری قلبی و باطنی گردد.
6-نکته دیگری که زایر باید به آن توجه کند این است كه معرفت ائمه داراي مراتب است و هر انساني به فراخور ظرفيت و استعداد معرفتی و خلوص نيتش از آن بهره می برد، بايد توجه داشت که منظور از شناخت و معرفت چيست؟ معرفت مراتبی دارد. حداقل مراتب معرفت را می توان در دوبخش بازگو کرد .
بخش اول، علم و اعتقاد به فضايل و اوصاف امام. در اين بخش بايد دانست كه امام همتاي پيامبر ـ مگر در نبوت ـ است و وارث آن حضرت بوده و اطاعت او در حقيقت اطاعت از رسول اكرم ( و اطاعت از خدا است و در نهايت هم در هر موردي بدون استثناء بايد تسليم نظر امام بود، ولايت آنها ولايت خدا است، زائر كسي است كه اين ولايت را بپذيرد و نسبت به اين ولايت خاضع و تسليم باشد و از خود در مقابل ايشان هيچ حق اختيار و تصميمي را قائل نباشد كه "النبي اولي با المؤمنين من انفسهم" درك اينكه وجود آنان بزرگترين نعمت حق و ظهور حقايق نوري آنان در هياكل بشري از منت ها و نعمت های بزرگ است، خود گامي در جهت شناخت مقام و منزلت آنان است.
بخش دوم، شناخت خصوصيات و ويژگيهاي شخصي آنها بويژه سلوك و راه و روش زندگي آنها كه خود مقدمه‌اي براي الگو قرار دادن آنها در زندگي خواهد بود و اين وادي معرفت اگر كامل بخواهد طي شود بايد تأملي در زيارت جامعة كبيره نمود .رعايت آداب زيارت و آنچه در اين رابطه خود مددكار ما در اين زمينه خواهد بود، و به تعبير حضرت آية الله بهجت كه در بياني مي‌‌فرمايند: " اهم آداب زيارت اين است كه بدانيم بين حيات و ممات معصومين (ع) هيچ فرقي وجود ندارد"
7-اخلاص‌در زيارت:يكي‌از فضايل‌اخلاقي‌كه‌در هر عمل‌روي‌آن‌تأكيد زياد شده‌است‌، اخلاص‌است‌. زيارت‌امام‌حسين ‌(ع) هم ‌به ‌عنوان ‌اين ‌كه ‌يكي ‌از بهترين‌ اعمال ‌است‌، در روايات ‌زيادي ‌آمده‌كه‌اين‌ عمل ‌با اخلاص ‌صورت ‌بگيرد.‌اين ‌همه ‌ثواب‌ در زيارت ‌آن‌ حضرت ‌نيست‌، مگر براي‌ كسي‌ كه ‌زيارت‌ آن‌ حضرت ‌بيايد و هيچ‌ غرض‌و هدف ‌ديگري‌ نداشته‌باشد و براي ‌خودنمايي‌و...نباشد. فقط‌خالصاً لوجه‌الله باشد. با حالت ‌خشوع‌ و خضوع ‌باشد، با حالتي ‌باشد كه ‌در آن‌ حال ‌كه ‌انسان‌ مشغول‌ زيارت‌ است‌، يك ‌سجده ‌خاشعانه ‌بزند و بعد برود در وادي‌ درد دل ‌كردن‌ با امام‌.با يك‌حالت‌مخصوص‌،آن‌گونه‌كه ‌مرحوم ‌علامه‌ اميني ‌زيارت‌ مي‌كرد كه‌مي‌گويد زماني‌كه ‌ايشان ‌در حرم ‌اميرالمؤمنين‌ (ع) مشغول ‌زيارت‌ بود، هيچ‌ چيز را احساس‌ نمي‌كرد و هيچ ‌سخني‌ را نمي‌شنيد. امام‌صادق‌ (ع) مي‌فرمايد: وقتي ‌روز قيامت‌ مي‌شود، منادي‌ ندا مي‌كند كه ‌زوار حسين‌بن‌علي‌ كجا هستند؟ عده‌اي ‌از مردم‌ به‌پا مي‌خيزند كه‌از شمارش‌آنها ديگران‌ غير از خدا عاجزند، به‌آنها گفته‌مي‌شود هدف‌شما از زيارت ‌امام‌حسين ‌(ع) چه ‌بود؟ مي‌گويند: به‌ خاطر محبت ‌پيامبر و علي‌و فاطمه‌ و رحمت‌خدا. به‌آنها گفته‌مي‌شود اين‌ها پيامبر و علي‌ و فاطمه ‌و حسن ‌و حسين ‌هستند، پس‌ به ‌آنها ملحق ‌شويد.شما در درجه ‌آنها با آنها هستيد. به ‌آنها گفته ‌مي‌شود برويد زير پرچم ‌رسول ‌خدا قرار بگيريد. آنها مي‌آيند در سايه ‌آن‌ پرچم‌ قرار مي‌گيرند در حالي ‌كه ‌در دست‌ علي‌است‌. اين ‌در حالي ‌است ‌كه ‌خدا به ‌وجود اين‌ زائرين ‌به ‌حاملين‌ عرش‌ خود و ملائكه ‌مقربين‌ خود مباهات ‌مي‌كند و به‌آنها مي‌گويد: آيا نمي‌بيند زوار قبر حسين ‌(ع) را در حالي‌كه‌با اشتياق‌ به ‌زيارتش ‌آمده ‌بودند. (5)

پی‌نوشت‌ها:
1. الشیخ الصدوق ، من لا یحضره الفقیه ، الناشر ، مؤسسه النشر الاسلامی ، -قم ، سنه النشر 1413 ه ق ، ج2 ، ص581.
2. جهت آگاهی بیشتر به کتاب ارزشمند« ادب فنای مقرّبان» از آیت اللَّه جوادی آملی که شرح و تفسیر زیارت جامعه کبیره است رجوع شود .
3.ترجمه كامل الزيارات ص 429.
4. محمد بن الحسن الحر العاملی ، وسائل الشیعه، الناشر ، مؤسسه آل البیت ، - قم ، سنه النشر ، 1409 ه ق ، ج 14، ص 338، کتاب الحج، ابواب المزار، باب 4، حدیث 3.
5.بحار الانوار ج 98 ص 21.

داشتن دوست پسر برای دختر نامحرم و ارتباط دوستانه و غیر متعارف با پسرنامحرم حرام است.
از نظر شرع، نگاه کردن مرد پسر و دختر نامحرم به صورت و دست های همدیگر با قصد لذت حرام است . نگاه به غیر صورت و دست مانند نگاه گردن به قسمت های دیگری از بدن نامحرم ، چه با قصد لذّت و چه بدون آن حرام است. همچنین صحبت کردن غیر متعارف و دست دادن به همدیگر حرام می باشد . بر دختر واجب است تمام بدن و موهای خود را از نامحرم بپوشاند . بر مرد و زن واجب است از ارتباط غیر متعارف با نامحرم خودداری نمایند.(1)
این گونه ارتباط جنبه حیوانی و غریزه جنسی را در انسان تقویت می کند . انسان را از خدا دور می کند . فساد اخلاقی و جنسی را در جامعه گسترش می شود.
در حقیقت مهم ترین کمینگاه شیطان، دوستی بین دو نامحرم است تا بدین وسیله انسان را به سوی گناه بکشاند.
هر چند در ابتدا ارتباط دوستانه دختر و پسر با جاذبه و لذت همراه است، ولی تجربه نشان داده است که این نوع ارتباط موجب گرفتاری ها ی روحی و فکری می گردد . در نهایت تلخی گرفتاری آن بیش تر از شیرینی جاذبه آن می باشد. گذشته از آن که انسان در دام شیطان قرار گرفته و معصیت خدا را انجام می دهد.
علاوه بر زیان هایی که از نظر روحی و روانی و امنیت اجتماعی به وجود می آید، موجب گرفتاری های طبیعی نیز می گردد. زیرا بین قانون تکوینی و قانون تشریعی خداوند ارتباط وجود دارد. هر گاه افراد جامعه به فساد کشیده شدند، طبیعت هم به دستور خداوند برآن ها خشم نموده و از راه های مختلف مشکلات و گرفتاری های اجتماعی و فردی را برای آن ها ایجاد می کند.
علاوه بر گرفتاری ها و رنج و عذاب های دنیا، این نوع افراد که موجب گسترش فتنه و فساد اجتماعی هستند، در عالم آخرت نیز مستحق دردناک ترین عذاب های الهی می گردند.
بنابر این سعی کنید با نامحرم اظهار دوستی و ارتباط دوستانه برقرار نکنید . با توکل بر خدا و معنویت زندگی سالم و آبرو مندانه را برای خود حفظ نمائید.
پی نوشت:
1. آیت الله سیستانی، توضیح المسائل، مسأله 2392و2394.

اينكه متوجه زشتي اين عمل و آثار مخرب آن شده‌ و تصميم به ترك گرفته‌ايد، خيلي خوب است. خود را دست كم نگيريد و عزت نفس داشته باشيد . جان تان را بزرگ تر از آن بدانيد كه در مقابل اين عمل زشت ذليل شويد. از بين رفتن اثرات عادت زشت خودارضائي بستگي به مدتي كه شخص به آن گرفتار بوده، تعداد دفعات انجام آن و قدرت بدني دارد. اثرات در بدن افراد متفاوت است. اما خوشبختانه بيش تر اثرات سوء آن با ترك اين عمل از بين خواهد رفت. پس جاي نگراني نيست. در اين جا ابتدا به بعضي آثار سوء استمنا و سپس توصيه‌هائي براي ترك آن مي‌پردازيم:
1- به نظر تمام فقهاي اسلام هر عملي به غير از راه شرعي (ازدواج) كه موجب شود كه مني از انسان خارج شود، حرام قطعي و جزء گناهان بزرگ است. هيچ عذري هم موجب جواز اين عمل نمي‌شود.
2- به نظر علماي علم اخلاق اين عمل يكي از بزرگ ترين موانع رشد و تعالي انسان است.
3- در روايات اسلامي اين كار بسيار زشت شمرده و از آن نهي شده است. از امام صادق (ع) از حكم آن مي‌پرسند، مي‌فرمايد:
گناه بزرگي است كه خداوند متعال در قرآن مجيد از آن نهي فرموده، استمنا كننده مثل اين است كه با خودش ازدواج كرده است . اگر كسي را كه چنين كاري مي‌كند بشناسم، با او هم‌غذا نمي‌شوم.
امام صادق (ع) مي‌فرمايد: « سه دسته‌اند كه خداوند با ايشان سخن نمي‌گويد و به نظر رحمت به ايشان نمي‌نگرد و پاك شان نفرموده و براي شان عذاب دردناكي است: ... يكي از آن ها كسي است كه به وسيله عضو خودش شهوتش را خارج كند.
4- عالمان و پزشكان منصف هم هيچ كدام اين عمل را تجويز نكرده‌ و اين عمل را خوب و پسنديده نمي‌دانند. در اين جا بعضي از آثار جسمي و رواني استمنا را به اختصار متذكر مي‌شويم. اين عمل، مبتلايان را به ضعف قواي شهواني دچار مي‌كند، ترسو و بي‌حال بار مي‌آيند، شهامت و درستي از آنان سلب مي‌شود، چه بسا اشخاصي هستند كه در عنفوان جواني در اثر مبتلا شدن به استمنا به شدت دچار ضعف قواي جسمي و روحي مي‌شوند. اين عمل غير طبيعي، رابطه نزديكي با حواس پنجگانه، به خصوص بينائي و شنوائي دارد، به اينكه ديد چشم را ضعيف كرده و حس شنوائي را نيز تا اندازه‌ قابل توجهي از كار مي‌اندازد. چشم‌هاي آن ها سياهي مي‌رود و دچار سرگيجه مي‌شوند، همچنين به طور مدام، صداي ناهنجاري در گوش خود احساس مي‌كنند كه بسيار ناراحت كننده است. علاوه بر اين ها تحليل رفتن قواي جسماني و روحاني، كم‌شدن خون، پريدگي رنگ، نقصان قواي حافظه، لاغري و ضعف و سستي زياده از حد، بي‌اشتهائي، كج خلقي، عصبانيت و هزاران آفت ديگر از بيماري هائي است كه گريبان مبتلايان به استمنا را خواهد گرفت. با توجه به مطالب بالا و فهميدن مشكلات و مضرات استمنا برخي نكته‌ها را به شما توصيه مي‌كنيم:
1- اين عمل با تمام بدي كه دارد ،قابل درمان است. بيش ترين آثار شومي كه به واسطه آن به وجود آمده است ،در مدت كوتاهي پس از قطع آن برطرف مي‌شود، زيرا كه نشاط و نيروي جواني مي‌تواند بيش تر ضايعات گذشته را جبران كند.
هيچ وقت ياس و نااميدي را نبايد به خود راه داد. بنابراين نخستين و لازم‌ترين موضوعي كه بايد به آن توجه داشت ،امكان سريع ترك اين عادت و نجات از عواقب آن است.
2- همه پزشكان معتقدند كه براي ترك هر نوع عادت، قبل از هر چيز تصميم و اراده لازم است . اين موضوع را اصلا نبايد دست كم گرفت. البته ممكن است كه خيلي از جوانان اين‌گونه برداشت كنند كه ما قادر به تصميم‌گيري نيستيم و اراده از ما سلب شده ، ولي مساله اين جاست همين كه اين مقدار اراده داريد كه در جائي كه شرايط آن نيست اين كار را نمي‌كنيد، همين مقدار كفايت مي‌كند . اگر بارها تصميم گرفتيد و شكست خورديد، بايد توجه داشت كه شكست مقدمه پيروزي است.
3- احساس گناه افراطي، نه طبيعي موجب فزوني سطح اضطراب در شما مي‌گردد . افزايش اضطراب ناخواسته تمايل شما به انجام اين عمل (كه به نوعي آرامش كاذب و موقتي به شما مي‌بخشد) را تشديد مي‌كند. پس به جاي احساس گناه افراطي( كه ثمره‌اي جز تشديد روحيات افسرده‌وار و تضعيف عزت نفس و اعتماد به نفس در شما ندارد) به القاي روح اميد در خود بپردازيد.
4- از تلقين منفي به خود و توجيهات بي‌مبنا و همچنين بزرگنمائي شكست‌هاي گذشته به شدت پرهيز نمائيد. تلقين مثبت و خوشبيني سهم به سزائي در ترك تدريجي اين عمل دارد.
5- هرگونه پيشرفت خود را (هرچند اندك) مد نظر داشته باشيد. هيچ‌گاه پيشرفت‌هاي خود را دست كم نگيريد.
6- به ما دستور داده شده است كه به صورت مداوم تصميم قاطع بگيريم ولو اينكه نقض شود و تصميم خود را بشكنيم، دو مرتبه، سه مرتبه و ... بايد قاطعيت داشته باشيم، بايد سعي خود را بكنيم، بالاخره جواب مي‌دهد و موفق مي‌شويم.
7- اگر موفق به ترك موقت اين عمل (هرچند براي مدت چند روز شديد، اين مطلب را از نظر دور نداريد، كه بازگشت و ارتكاب ناخواسته عمل، جزئي از فرآيند ترك محسوب مي‌گردد. پس با كوچك ترين بازگشت، همه چيز را از دست رفته محسوب نكنيد، بلكه با توبه دوباره از عمل، تصميم قاطع خود را وارد مرحله ترك ديگري كنيد. در صورت ارتكاب دوباره عمل، به جاي ياس و نااميدي كه مطلوب شيطان است، اين نكته را به خود گوشزد نمائيد كه فرصت جبران آن وجود دارد .بار ديگر مصمم‌تر و جدي‌تر از گذشته به فرآيند ترك خود برگشت نمائيد.
8- اجتناب از هرگونه تحريك جنسي: اگر كسي انتظار داشته باشد كه فيلم‌ها و تصاوير مستهجن ببيند و در كوچه و خيابان به اندام دختران و زنان نگاه كند و با اين حال آلودگي پيدا نكند سخت در اشتباه است.
9- پرهيز از تنهائي در مكان هاي مختلف، موقع خواب و ...
10- انجام ورزش، چون كه ورزش، مقدار فراواني از انرژي‌هاي فكري و بدني زايد را مي‌سوزاند.
11- از معاشرت با كساني كه شما را مستقيم يا غير مستقيم به اين عمل دعوت مي‌كنند دوري كنيد.
12- از صحبت كردن در مورد مسائل شهوت‌انگيز دوري كنيد.
13- از پوشيدن لباس هاي تنگ و چسبان اجتناب كنيد.
14- از خوردن غذاهاي محرك جنسي پرهيز كنيد (موز، شكلات، انجير، خرما، پياز، فلفل و ...)
15- روزه گرفتن دو روز در هفته براي كم كردن حس شهوت‌جوئي شما بسيار مفيد است، اگر قادر به روزه گرفتن نيستيد، غذاي خود را به حداقل برسانيد، مثلا وعده غذائي ظهر را نخوريد. سعي كنيد به هنگام خواب، شكم شما بيش از حد معمول پر نباشد.
16- از نگاه كردن به بدن عريان خود نيز اجتناب كنيد.
17- شب ها در موقع خواب، لباس كامل بپوشيد و هرگز به رو نخوابيد.
اميدواريم كه با به كار بستن اين توصيه‌ها و همچنين به يادداشتن اين مطلب كه استمنا يك عادت قابل ترك است و خيلي از افراد توانسته‌اند كه آن را ترك كنند، بتوانيد شما نيز بر اين عادت زشت و زيانبار چيره آييد.