احکام

از سوی گروه علمی احکام مرکز ملی پاسخگویی برگزار شد؛
این نشست علمی در سه بخش نحوه نوشتار، اصطلاحات علمی، نکات ویرایشی و نحوه استفاده از آن مطرح شد.

به گزارش روابط عمومی مرکز ملی پاسخگویی به سؤالات دینی، حجت الاسلام سید مصطفی سجادی «پژوهشگر حوزوی» در نشست علمی «نکات ویرایشی در پاسخهای فقهی» به بررسی نکات موثر در پاسخگویی مکتوب اشاره کرد.

استاد و پژوهشگر حوزه علمیه این بحث را در سه بخش ارائه نمود، که در بخش اول، توجه به نحوه نوشتار عبارات در پاسخگویی به سوالات مخاطبین و در بخش دوم در خصوص استفاده از اصطلاحات علمی و روش اصلاح آن و اشتباهات رایج در این زمینه اشاره کرد و در نهایت در بخش سوم به نکات ویرایشی و روش استفاده از گزاره های صحیح در پاسخ به سوالات مکتوب پرداخت.

حجت الاسلام سجادی در انتهای این جلسه به برخی از سؤالات کارشناسان در این زمینه پاسخ گفت.

از سوی گروه علمی احکام مرکز ملی پاسخگویی برگزار شد:
در این نشست علمی به بررسی انواع احکام مشترکات و نظر فقهای معاصر مطرح شد.

به گزارش روابط عمومی مرکز ملی پاسخگویی به سؤالات دینی، حجت الاسلام والمسلمین محمد عباس منصوریه در این نشست علمی به بررسی انواع احکام مشترکات و نظر فقهای معاصر در آن پرداخت.

استاد و پژوهشگر حوزه علمیه در ابتدا مراد از مشترکات را مطرح نموده و سوابق پژوهشی آن را اشاره کرده است و پس از آن در پنج بخش بحث را ارائه و نظرات فقهای معاصر را بیان کرد.

وی با اشاره به بخش اول از بحث که راه ها و جاده ها باشد به بیان احکام خیابان های عمومی و بن بست و حق انتفاع و کیفیت استفاده از آن را مطرح نمود و با توجه به کاربردی بودن این بحث به بیان قوانین موجود در آن و مسائل مورد ابتلاء مخاطبین پرداخت.

حجت الاسلام منصوریه در انتهای این جلسه سؤالات کارشناسان در این موضوع با توجه به فتوای فقها را پاسخ گفت.

شایان ذکر است گروه احکام به عنوان گسترده ترین گروه از بین هفت بخش پاسخگویی مرکز ملی، جهت حفظ و ارتقاء علمی و مهارتی کارشناسان به طور مداوم نشست هایی علمی با حضور کارشناسان مطرح برگزار می‌نماید.

از سوی مرکز ملی پاسخگویی صورت گرفت؛
28 کلیپ با موضوعات پرتکرار احکام و اعتقادی با همکاری مرکز ملی پاسخگویی و معاونت فضای مجازی، هنر و رسانه ضبط تدوین و انتشار یافت.

به گزارش روابط عمومی مرکز ملی پاسخگویی به سؤالات دینی، تعدادی کلیپ با موضوعات متنوع و پرتکرار همچون با عناوین احکام کرونا، اربعین، سبک عزاداری، حرکت امام حسین(علیه السلام) پایبندی به خدا و ... تولید و انتشار یافت.

کلیپ های تهیه شده در استودیو معاونت فضای مجازی، هنر و رسانه ضبط و مرکز ملی پاسخگویی تدوین شده و در فضای مجازی برای عموم مردم به اشتراک گذاشته شد.

 

حکم مسافرت در ایام کرونا

https://pasokhgoo.ir/node/98479

واقعه کربلا، تقدير الهی بوده یا تصمیم سیدالشهداء؟

https://pasokhgoo.ir/node/98474

حرکت امام حسین کودتا بر علیه حکومت بود؟

https://pasokhgoo.ir/node/98475

چه ایرادی داره در عین پذیرش خدا، به دین خاصی پایبند نباشیم؟

https://pasokhgoo.ir/node/98476

چرا در دوران پیشرفت و شکوفایی حیات بشری است، باید از یک دین تبعیت کرد؟

https://pasokhgoo.ir/node/98477

آیا عزاداری های مرسوم مصداقی از تهاجم فرهنگی نیست؟

https://pasokhgoo.ir/node/98478

بدعت بودن برگزاری عزاداری ها و مراسم عاشورا

https://pasokhgoo.ir/node/98472

هزینه کفاره روزه در مخارج افراد مبتلا به کرونا

https://pasokhgoo.ir/node/98461

هزینه رد مظالم در مخارج افراد مبتلا به کرونا

https://pasokhgoo.ir/node/98460

نذر بدون اجازه همسر و وجوب عمل به آن

https://pasokhgoo.ir/node/98459

مصرف وجوهات شرعی برای افراد زیان دیده از کرونا

https://pasokhgoo.ir/node/98458

مصرف زکات برای دارو و درمان افراد مبتلا به کرونا

https://pasokhgoo.ir/node/98457

لزوم رعایت پروتکل های بهداشتی از نظر شرعی

https://pasokhgoo.ir/node/98456

فاصله گذاری ها در نماز جماعت

https://pasokhgoo.ir/node/98455

عمل به نذری فرد دیگر برای ما

https://pasokhgoo.ir/node/98454

عمل به نذر قربانی در ایام محدودیت های کرونایی

https://pasokhgoo.ir/node/98453

صله ارحام در ایام شیوع کرونا

https://pasokhgoo.ir/node/98452

شرکت در مجالس عزاداری با لحاظ محدودیت های کرونایی

https://pasokhgoo.ir/node/98451

رعايت حدود شرعی در ارتباطات مجازی

https://pasokhgoo.ir/node/98450

رعایت احکام شرعی اسلام برای اموات کرونایی در بلاد غیر اسلامی

https://pasokhgoo.ir/node/98449

حکم شهید برای کادر درمان در حال خدمت

https://pasokhgoo.ir/node/98448

حضور فرد مشکوک به کرونا در مراسم عزاداری

https://pasokhgoo.ir/node/98447

توزیع غذای نذری با لحاظ محدودیت های کرونایی

https://pasokhgoo.ir/node/98446

تهیه کارت واکسن کرونا بدون تزریق

https://pasokhgoo.ir/node/98445

استفاده از ماسک و دستکش در نماز

https://pasokhgoo.ir/node/98444

استفاده از الکل برای ضدعفونی مسجد

https://pasokhgoo.ir/node/98443

سفر به کربلا در ایام اربعین با لحاظ محدودیت های کرونایی.

https://pasokhgoo.ir/node/98442

 

از سوی گروه علمی احکام مرکز ملی پاسخگویی برگزار شد:
در این نشست علمی بحث موضوع شناسی الکل با محوریت پاسخگویی به سوالات شرعی مطرح شد.

به گزارش روابط عمومی مرکز ملی پاسخگویی به سؤالات دینی، حجت الاسلام والمسلمین عمادی در این نشست سه موضوع مقدماتی شامل ترکیب شیمیایی، انواع الکل و دیدگاه فقها برای هر یک را مطرح کرد.

کارشناس موسسه موضوع شناسی احکام فقهی در ادامه به تشریح و تعریف و کاربرد انواع اتانول طبی و صنعتی پرداخت و با موضوع شناسی انواع الکل صنعتی که شامل متانول و اتانول می باشد گفت: بنابراین بسیار مهم است که وقتی پرسشگر می گوید حکم الکل چیست کدام الکل مد نظرش است.

شایان ذکر است نشست‏های علمی در بخش‏ پشتیبانی علمی در بخش های مختلف علمی مرکز بخصوص در زمینه احکام بطور پیوسته با رویکرد موضوع شناسی و پاسخگویی به سؤالات دینی برگزار می شود.

سيره پيامبر اكرم(ص) از آغاز مورد توجه و استناد عامه مسلمانان قرار داشته و براي شيعيان سيره ائمه نيز مطرح بوده است.

سيره پيامبر اكرم(ص) از  آغاز مورد توجه و استناد عامه مسلمانان قرار داشته و براي شيعيان سيره ائمه نيز مطرح بوده است.

تمسك به سيره نبوي و علوي از ائمه(ع)آغاز شده است . آنان براي اثبات صحت سخن يا رفتار خود در ساحت هاي گوناگون عبادي ،سياسي، اجتماعي، فرهنگي به سيره پيشوايان قبل از خود استناد مي كردند.

بررسي اجمالي رواياتي كه از اولياي الهي نقل شده، اين مطلب را تاييد مي كند.

اصحاب و تابعان و پيروان اهل بيت(ع) نيز اهميت وافري به سيره نبوي و علوي قائل شده اند . فقهاي شيعه و سني براي استنباط احكام شرعي به طور گسترده به سيره استناد كرده اند. اين كار فقيه است و هر كسي نمي تواند دست به اين كار بزند.

امام كاظم (ع) در مسايل ديني براي حرمت استظلال در حال احرام به سيره نبوي استناد كرد:

 « روي أبو زيد قال : أخبرني عبد الحميد قال : سأل محمد بن الحسن أبا الحسن موسي (ع) بمحضر من الرشيد - و هم بمكة - فقال له : أيجوز للمحرم أن يظلل عليه محمله ؟ فقال له موسي (ع): " لا يجوز له ذلك مع الاختيار " فقال له محمد بن الحسن : أفيجوز أن يمشي تحت الظلال مختارا ؟ فقال له : " نعم " فتضاحك محمد بن الحسن من ذلك ، فقال له أبو الحسن موسي (ع)  : " أتعجب من سنة النبي (ص) و تستهزئ بها ! إن رسول الله(ص) كشف الظلال في إحرامه ، و مشي تحت الظلال و هو محرم ، و إن أحكام الله - يا محمد - لا تقاس ، فمن قاس بعضها علي بعض فقد ضل عن سواء السبيل " فسكت محمد بن الحسن لا يرجع جوابا ؛(1 )

محمدبن حسن در مكه خدمت حضرت موسي بن جعفر(ع)رسيده، از او سوال كرد :آيا  براي محرم جايز است براي محمل خود سايبان درست كند و در حال حركت استظلال نمايد؟ حضرت فرمود :در حال اختيار جايز نيست .محمد بن حسن پرسيد: آيا در حال اختيار جايز است زير سايه و سقف ثابت راه برود . حضرت فرمود: آري .محمدبن حسن از اين پاسخ خنديد . حضرت فرمود: آيا از سنت نبوي تعجب  و آن را استهزا مي كني . همانا پيامبر اسلام(ص)در حال احرام سايبان را باز مي  كرد اما زير سايه راه مي رفت. اي محمد! قياس در احكام خدا راه ندارد. پس هر كس احكام خدا را با يكديگر قياس كند، از راه حق گمراه شده است. »    

پي نوشت :

1. الارشاد،شيخ مفيد، ج2،ص235.

 

احکام دینی زیادی دچار شبهه شده اند، به طور کلی در مقابل این شبهات چه کنیم؟

۱-برای حل این ابهام ها، ابتدا باید ریشه ها و ستون ها را درست کرد. و الا این دستورات ممکن است هرگز قابل هضم نباشد:
«وَ ما جَعَلْنَا الْقِبْلَةَ الَّتی كُنْتَ عَلَیْها إِلاَّ لِنَعْلَمَ مَنْ یَتَّبِعُ الرَّسُولَ مِمَّنْ یَنْقَلِبُ عَلى عَقِبَیْهِ وَ إِنْ كانَتْ لَكَبیرَةً إِلاَّ عَلَى الَّذینَ هَدَى اللَّهُ؛[بقره/۱۴۳]
ما، آن قبله اى را كه قبلا بر آن بودى، تنها براى این قرار دادیم كه افرادى كه از پیامبر پیروى مى كنند، از آنها كه به جاهلیت بازمى گردند، مشخص شوند. و مسلماً این حكم، جز بر كسانى كه خداوند آنها را هدایت كرده، دشوار بود.»
رجوع انسان به دین و چنگ زدن به وحی، در جایی است که متوجه نقصان دانش خود شده، و با توجه به عوالم بسیار گسترده ای که با آن ارتباط دارد و آن ها را نمی شناسد، نیازمند راهنمایی های خدای متعال شده است. پس کسی که عقل خود را کافی می داند و در محاسباتش فقط چند روز محدود همین دنیای مادی را حساب می کند، طبیعتا بسیاری از دستورات دین را نمی تواند بپذیرد. چون او ستونی بنا ننهاده که بخواهد بر روی آن، دیواری بسازد.

۲- اگر دین داری فقط تسلیم در مواردی بود که خوب بودن و ضرورتشان  را به وضوح می فهمیم، بندگی معنایی نمی یافت. خدای متعال به فرشتگان امر می کند، در مقابل موجودی سجده کنند که او را از گل آفریده در حالی که می توانست او را از بهترین در و مروارید بیافریند تا پذیرش این امر برای فرشتگان بسیار ساده باشد! خدای متعال می توانست کعبه را در سرزمینی بسیار خوش  آب و هوا بنا کند، تا سفر به سوی آن محبوب همه انسان ها گردد و ... اما خدای متعال امر را به این وضوح و روشنی قرار نداده چون لازمه امتحان پوشیده بودن و مبهم ماندن است.

۳- علیرغم بیانات فوق، خدای متعال بر بندگان ترحم نموده و به آنها نشان داده است که دستورات دینی، بر وفق مصلحت بندگان است. تا پذیرش دستورات برایش آسان تر گردد. این راهنمایی با درک کلی عقل قابل دسترسی است، که برهان به ما نشان می دهد خدای حکیم و قادر بهترین نظام ها را بیان کرده است. از سوی دیگر رهبران دینی، نمونه های فراوانی از حکمت ها را نشان داده اند، تا با فهم آن ها، بر نادانی های خود غلبه کنیم، و اعتراضات جاهلانه را رها نماییم. (مجموعه ای از این نوع بیان ها در کتاب علل الشرایع جمع آوری شده است.) اما مطلبی که باید مد نظر داشته باشیم، این است که این بیانات غالبا، بیان حکمت حکم است که با علت فرق می کند. علت حکم، همان امری است که سبب صدور حکم از جانب خدای متعال شده و شاید بعضی از آن ها هرگز برای ما قابل فهم نباشد. اما حکمت نشان دادن بعضی از مزایای حکم می باشد، که فهم آن ها سهل تر است. و غالبا در موارد ابهام تعدادی از آنها یافت می شود.

۴- بسیاری از این شبهات ناشی از کج فهمی ها، بخشی نگری ها و ... است که این گونه ابهامات را باید موردی بررسی کرد و حاکم بودن روحیه حق جویی، کلید حل مشکل است.

برای مثال اجمالا شبهه ای بیان وپاسخ آن رامیدهیم:
چرا طلاق با مرد؟

شهید مطهری در کتاب نظام حقوق زن در اسلام میگوید:
زن نیز حق طلاق خواهد داشت.
در قانون مدنی جمهوری اسلامی آمده است: طرفین عقد ازدواج میتوانند هر شرطی را که مخالف با مقتضای عقد مزبور نباشد، در ضمن عقد ازدواج یا عقد لازم دیگر بنمایند، که خود را مطلّقه نماید ٝ. (ماده ۱۱۱۹)
بنابراین از نظر فقهی و از نظر قانون مدنی ایران، گرچه حق طلاق به صورت یک حق طبیعی برای مرد است، ولی به صورت یک حقّ قراردادی و تفویضی میتواند به زن واگذار شود.
در مواردی نیز حاکم شرع میتواند زنی را مطلّقه کند و آن در مواردی است که مرد نه به وظائف زوجیت عمل میکند و نه زن را طلاق میدهد. حاکم شرع زوج را احضار میکند و به او تکلیف میکند که زنش را طلاق دهد. اگر طلاق نداد، حاکم طلاق میدهد.
امام صادق(علیه السلام) فرمود:
هر کس زنی دارد و او را نمیپوشاند و نفقه وی را نمیپردازد، بر پیشوای مسلمانان لازم است آن ها را به وسیله طلاق از یکدیگر جدا کند .
بنابراین اسلام در مورد حق طلاق این نظریه را میپذیرد که راه طلاق برای زن باز است. وی میتواند ضمن عقد نکاح شرط وکالت بر طلاق بکند. نیز میتواند به حاکم شرع برای طلاق گرفتن در صورت خودداری شوهر مراجعه کند.

منبع:

شهر سوال

سرمایه ای که مورد نیاز انسان است و با کمتر از آن زندگی او در حد آبرو و شئونش اداره نمی شود، خمس ندارد.
سرمایه

آیا سرمایه کسب و کار خمس دارد؟

پاسخ: به نظر آیت الله خامنه ای و آیت الله مکارم شیرازی: اگر سرمایه به مقداری باشد که با دادن خمس آن نمی تواند با باقی مانده سرمایه مطابق شأن خود کار کند و کارکردن با بقیه، هزینه زندگی او را تأمین نمی کند، سرمایه خمس ندارد؛ اما اگر سرمایه به مقداری باشد که با دادن خمس با باقی مانده آن می تواند هزینه زندگی را تأمین کند بر سرمایه خمس تعلق می گیرد و باید خمس سرمایه را بدهد. ولی اگر با دست‌گردان کردن می تواند پرداخت کند، باید پرداخت نمایید.(۱)

به نظر آیت الله شبیری زنجانی: سرمایه ای که مورد نیاز انسان است و با کمتر از آن زندگی او در حد آبرو و شئونش اداره نمی شود، خمس ندارد.(۲)

به نظر آیت الله سیستانی: سرمایه خمس دارد اما اگر سرمایه کم باشد و با دادن خمس با باقی مانده آن نمی تواند زندگی را اداره کند، در این صورت باید با مرجع تقلید یا نماینده مرجع تقلید خود دست‌گردان کند و خمس آن را کم کم و به تدریج پرداخت کند.(۳)

به نظر آیت الله وحید خراسانی: به سرمایه خمس تعلق می گیرد: اگر سرمایه به مقدار واقی برای کارکردن باشد به فتوی خمس دارد و اگر به مقداری باشد که با دادن خمس، کارکردن با باقی مانده آن کفایت امور زندگی را نکند به احتیاط واجب باید خمس سرمایه پرداخت شود. (در احتیاط واجب می توان به مرجع دیگری که بعد از مرجع تقلید اعلم باشد و فتوی بر عدم وجوب خمس داشته باشد رجوع نمود.) (۴).

پی نوشت:

۱. آیت الله خامنه ای، اجوبة الإستفتائات، سؤال ۹۵۲ و آیت الله مکارم، توضیح المسائل، مسأله۱۵۱۰ و استفتائات جدید، ج۱، سؤال ۳۳۰و ج۲، سوال۵۴۳ .

۲. آیت الله شبیری زنجانی، توضیح المسائل، مسئله ۱۷۹۳.

۳. آیت الله سیستانی منهاج الصالحین ج ۱ مسئله۱۲۱۹ و سؤال تلفنی(۷۷۴۱۴۱۵۰۲۵۱) از دفتر ایشان.

۴. سایت آیت الله وحید خراسانی،احکام خمس، سؤال ۴۶۷ و سؤال تلفنی (۷۷۴۰۶۱۱-۰۲۵۱) از دفتر ایشان.

برخی از احکام، خلاف عقل و فطرت در آیین مسیحیت و یهودیت تحریف شده

پاسخ:
اگر منظور شما احكام شرعي است، بايد گفت بلي در اثر تحريفات، تغييراتي در آيين اديان پيش از اسلام داده شده است كه ربطي به اصل دين ندارد. چنان چه گفته اند ـ پولس خوردن گوشت خوك و شراب را بر مسيحيان حلال كرد و گرنه در اصل آيين آن ها حرام بوده است.(1)
اينكه امروزه در برخي اديان شراب را حلال شمرده اند نشانه تحريف آن هاست، كه در اديان الهي بدست بشر صورت گرفته است.(2)
از بين مبلغان و مروجين مسيحيت پولس موقعيت ويژه اي دارد؛ كه براي ترويج مسيحيت بين غير يهوديان امپراطوري روم، دو كار و در حقيقت دو تحريف عمده در مسيحت انجام داد:
اولا: از نظر عقيدتي، مسيحيت را چنان تغيير داد كه پذيرش آن براي مشركان امپراطوري روم آسان شد.
ثانياً: مسيحيت را ازنظر عمل آسان گردانيد؛ زيرا براي غير يهوديان، عمل به دستورات بسيار پيچيده يهوديت سخت بود، لذا پولس شريعت (حلال و حرام و مكروه و مستحب) را از مسيحيت حذف كرد و ايمان را براي رستگاري كافي دانست.(3)
البته بايد دانست كه احكام الهي بر اساس مصالح و مفاسد است. كه علت حرمت ذاتي مواردي مثل گوشت خوك و شراب بدليل زيان ها و ضرر هاي فردي و اجتماعي بر كسي پوشيده نيست. چنان كه قرآن كريم نيز به اين معني اشاره دارد.(4)
اما پولس كه از تحريف كنندگان مسيحيت واقعي و از بنيانگذاران مسيحيت تحريف شده كنوني است براي جلب طرفداران بيشتر صريحا اعلام كرد كه ديگر عمل «ختان» وجوب ندارد، و هم چنين رعايت حلال و حرام در طعام و شراب ضروري نيست و افراد بشر را نبايد به نجس و طاهر تقسيم كرد.(5)
با توجه به مطالب ذكر شده در مسيحيت واقعي، مثل اسلام شراب حرام است. اما در اين زمان كه مسيحي ها مشروب مي خورند، دينشان تحريف شده است و اينها تابع يك دين منحرف هستند؛ كه بدعت هاي بسياري وارد آن شده است.
لازم بذكر است كه مسأله تحريف مسيحيت در روايات اسلامي نيز ذكر شده است. در روايتي از امام كاظم ـ عليه السلام ـ آمده است: «در يكي از بدترين مكان هاي جهنم كه «سقر» نام دارد نام پنج تن از امم سابق ذكر شده است؛ اين پنج تن عبارتند از: قابيل، نمرود، فرعون، يهود (كه قوم بني اسرائيل را منحرف ساخته و از دين خارج كرد) و پولس كه نصرانيت را به وضعيت كنوني درآورد.»(6)
همچنين امام صادق(ع) نيز مي فرمايد: «رسولان الهي در زمان خود و پس از خود مبتلا به شيطان هايي بوده اندكه آنان را آزرده و مردم را پس ازآنان گمراه كرده اند؛ دو شيطاني كه نسبت به عيسي(ع)چنين كرده اند، پولس و مريسا بوده اند.(7)
آنچه گذشت مختصري بود از مسيحيت كنوني كه بدليل تحريف شراب و مسكرات را حلال شمرده اند.
معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر:
1- رضواني، علي اصغر،نگاهي به مسيحيت و پاسخ به شبهات.
2- اديب آل علي، سيد محمد، پرسش ها و پاسخ هايي درباره مسيحيت.
3- رابرت اي . وان و ورست، ترجمه باغباني، جواد و رسول زاده، عباس، مسيحيت از لابلاي متون.

پي نوشت ها:
1. طباطبايي، سيد محمد حسين، تفسير الميزان، قم، دفتر انتشارات اسلامي وابسته به جامعه مدرسين، چاپ دوم، ج3، ص 213.
2. ر.ك: محلاتي، ذبيح الله، در مضرات شراب ـ ترياك ـ قمار و موسيقي، تهران، جاودان، 1372.
3. رضواني، علي اصغر، نگاهي به مسيحيت و پاسخ به شبهات، قم، انتشارات جمكران، چاپ اول، ص 37.
4. بقره / 219.
5. جان بي ناس، تاريخ جامع اديان، ترجمه علي اصغر حكمت، تهران، انتشارات آموزش انقلاب اسلامي، چاپ پنجم، 1372ش، ص614.
6. مجلسي، محمد باقر، بحار الانوار، بيروت، موسسه الوفا، چاپ دوم، 1403ق، ج8، ص 310.
7. همان، ج 13، ص 212، حديث 5.
موفق باشید.

مطلب ارسالی شما بعد تایید مدیریت در سایت نمایش داده خواهد شد.

مطلب ارسالی شما بعد تایید مدیریت در سایت نمایش داده خواهد شد.

صفحه‌ها