پرسش 1:
سوال در قيامت شرح چرا در آخرت سوال مي کنند که مثلا اموالت را از چه راهي و در چه راهي خرج کرده اي در حالي که خدا همه چيز را مي داند؟

پاسخ:
پرسشگر گرامي؛ با عرض سلام و تشکر از ارتباطتان

سوال از مال و ديگر موارد در قيامت از طرف خداي متعال نه براي اين است كه خدا از اعمال بندگان آگاه شود و با بررسي آنها حقيقت ماجرا براي او روشن شود . چرا كه عالم مطلق به همه عالم است . مي داند كه چه كسي ،چه كاري را كي و به چه هدف ونيتي و چگونه انجام داده است . حتي قبل از عمل به آن عمل و نحوه عمل علم دارد . اما فلسفه پرسش در قيامت از بندگان نسبت به اعمال و اموالي كه جمع كرده اند چيست ؟
سوال و جواب در قيامت براي الزام خود شخص است كه با اعتراف خود نزد خداي عالم به همه امور و با اين آگاهي كه در محضر اونمي تواند دروغ بگويد و يا عمل ناصواب خود را توجيه كند ، مجبور به قبول حكم حق خدا شود و حكم را مخالف حق خود نداند . درست است كه حكم در آن جا فقط براي خداست و كسي را ياراي مخالفت با‌ آن نيست لكن اين كه شخص عملكرد خود را خويش بازگو كند و با ديدن مدارك و شواهد متقن نتواند حقيقت را پنهان كند ،اگر حكمي عليه اش صادر شود ، ملزم به قبول آن مي شود و ديگر جائي براي اعتراض نخواهد داشت . جاي چون و چرا باقي نخواهد ماند .
بازگوئي عمل در بسياري از مواقع روشن كننده مواضع خطا و صواب آن مي باشد، مخصوصا كه اين بازگوئي و اعتراف در محضر عالم مطلق، يعني خدا و حضور ملائكه ،نويسنده اعمال و شاهدان اعمال ،يعني پيامبران و امامان و شهدا اتفاق بيافتد كه بدانيم هر چه بگوئيم ،صدها شاهد بر صدق يا كذب آن در مجلس حضور دارد ، با اين اوصاف مجبور به راستگوئي شده و ديگر توان فرار از حكم را نخواهد داشت .

پرسش 1: مدتي است كه يك چيزي در وجودم به من مي گويد كه گروهي به نام علمداران خراسان و يا علمداران مازندران را تاسيس كنم ! شرح • پاسخ: با سلام و تشکر.. گروهي که قصد تأسيس آن را داريد، چنانچه قصد فعاليت فرهنگي و يا هيئت مذهبي و برگزاري مراسم اعياد و سوگواري ونشر معارف ديني را داريد و با قوانين جمهوري اسلامي نيز مغايرت ندارد، مانعي كه ندارد ،بسيار هم پسنديده است.اما اگر اين دستجات به تقابل با قوانين اسلامي ، يا به گروه بندي و جناح بندي و اختلاف منجر شود‌، اصلاً شايسته نيست ، حال چه به عنوان و با نيت گروه طرفدار امام زمان باشد و چه گروهي باشد در مقابل قيام حضرت. اما در گروه هايي كه قبل از ظهور مي آيند ، روايات متعدد و مختلفي نقل شده است كه قضاوت در مورد آنها كار آساني نيست. يكي از قيام هاي قبل از ظهور ، قيام سيد خراساني است. سيد خراساني که در بعضي از روايات و تعابير از ايشان به نام "سيد حسني" نام برده شده است، يکي از افراد و اصحاب خاص حضرت مي باشد و ميان اصحاب شايد برترين ايشان باشد. قيام زمينه ساز ظهور از خراسان توسط ايشان فرماندهي مي شود . پرچمدار حضرت جناب شعيب بن صالح تميمي و گنج هاي طالقان که 24 يا 12 نفر از اصحاب خاص امام هستند ،وي را در اين حرکت همراهي مي کنند. او قيام خراسانيان را در کوفه به امام وا مي نهد و دست ادب بوسه مي زند. از جمله نشانه هايي که از سيد خراساني (صاحب قيام پرچم هاي سياه) نام برده شده است، موارد زير مي باشد: امام صادق عليه السلام خبر از قيام جوانمردي دلاور از دودمان امام حسن مجتبي عليه السلام مي دهد و مي گويد: ... سپس قيام مي کند ، آن جوانمرد نوراني که از حوالي ديلم است و ... (1) جابر از امام باقر (ع) نقل مي کند: جواني از بني هاشم از خراسان با پرچم هاي سياه قيام مي کند(2) امام صادق (ع) مي فرمايد: سيد حسني ،آن جوانمرد خوب روي نيکو منظر که از طرف ديلم فرياد برآورد و قيام کند... صورت او همچون دايره ماه است ... (3) اميرالمؤمنين (ع)مي فرمايد: ... مردي از خاندان پيغمبر است و بوي او مانند مشکي معطر که بويش در فضا پراکنده شود و به مغرب مي رسد ... (4) در برخي روايات امده که وي از ديلم ( منطقه گيلان ) مي باشد. اين عنوان يکي از عناوين مبهم در مورد علائم ظهور است . تطبيق آن بر مصداق خاص امروزي مشکل است. در بعضي روايات خراساني به عنوان ساقط كننده حكومت بني‏عباس مطرح شده(5) كه در اين صورت بر قيام هاي اين دوران تطبيق نمي‏شود. پي نوشت ها: 1-الزام الناصب، ج2، ص265 ؛ بحارالانوار، ج53، ص15 2-الملاحم و الفتن ،ص52 ،باب97 3-انوارالنعمانية، ج2، ص87 4-بحار، ج52، ص272 5.همان، ص 234.

پرسش 1: واقعيت يا .... شرح از آن جايي که ما هم خواب مي بينيم و هم مي توانيم تخيل کنيم و در خواب دنيايي را مشاهده مي کنيم و در تخيل خود دنيايي را مي سازيم ،چگونه مي توانيم بفهميم که ما يعني کل عالم اعم از ماده، انرزي، فرشتگان و...، خواب يا تخيل يک موجودي که اصلا" ماهيتي مانند ماهيت عالم ما را ندارد، نيستيم ؟ پاسخ: @@ جواب اين پرسش با دو رويکرد قابل طرح است و چون احتمال دارد که خاستگاه پرسش يکي از دو مبنا باشد، به اختصار در دو محور هر دو مبنا طرح و مطالب لازم در حد ظرفيت پاسخ‌نامه بيان مي‌شود. 1ـ در ميان دانشمندان يوناني قبل از سقراط گروهي بودند که سوفسطايي يا سوفيست خوانده مي‌شدند. اين گروه سعي مي‌کردند براي هر مدعايي، اعم از حق و يا باطل، دليلي ارائه دهند و به تصور خودشان برهان اقامه کنند. کم کم کار به جايي رسيد که معتقد شدند حق و باطل و راست و دروغ در واقع نيست، بلکه حق آن چيزي است که انسان آن را حق بداند و باطل آن چيزي است که انسان باطل پندارد. به تدريج اين عقيده در ساير شئون عالم سرايت کرد و گفتند حقيقت به طور کلي تابع شعور و ادراک انسان است . هر کسي از امور عالم هرچه ادراک مي‌کند، درست است . اگر دو نفر بر خلاف يکديگر ادراک مي‌کنند ، هر دو درست است. اين گروه را به واسطة آن كه در همه علوم و فنون عصر خود ماهر بودند، سوفسيت مي‌گفتند ،يعني دانشمند . اين اسم به همين دسته از دانشمندان اختصاص يافت . مقابل آنها فلاسفه بودند ، به معناي دوستداران دانش که بر خلاف عقيده آنها قايل به واقعيت داشتن عالم و آدم و همه پديده‌هاي هستي هستند . فراتر از شعور و ادراک آدمي براي جهان واقعيت عيني قايل هستند.(1) حال اگر مراد پرسشگر از خواب و خيال بودن عالم و آدم همان است که سوفسطائيان پيشين تصور مي‌کردند؟ بايد گفت: بر اساس دلايل عقلي و وحياني که در جاي خود به تفصيل بحث شده ،عالم و آدم و همه ريز و درشت پديده‌هاي هستي واقعيت عيني دارند . خواب و خيال و ساخته و پرداخته ذهني انسان نيستند. چون مبناي سوفسطي‌ها باطل است. آسان‌ترين راه را که فلاسفه براي نقد فکر سوفسطي پيشنهاد کرده، اين است که ابتدا از وجود خودشان و درد و رنج و شادي و غم در وجود آنها به عنوان حقيقت استدلال شود . اگر وجود خود و غم و درد را نيز انكار كنند ، كافي است كه چوبي بر آنان زده شود و چون درد را احساس و اعلام كنند ، از اين طريق سوفسيت ناچار به پذيرش واقعيت عيني اشيا خواهد شد و عملاً مي‌فهمد که نمي‌توان منکر واقعيت عيني اشيا شد. ‌همين که خود پرسشگر محترم چنين تصور و فکري براي او پيدا شده، معلوم مي‌شود وجود خيالي ندارد و وجودش خواب و خيال نيست، بلکه حقيقت عيني است که چنين انديشه و پرسش در ذهن او پديد آمده ، از اين رو دانشمند غربي گفت: مي‌انديشم، پس هستم. اين تصور صحيح نيست که عالم و آدم جز خواب و خيال موجود ديگر نيست، بلکه واقعيت و موجود عيني است و آثار و افعال آنها نيز حقايق عيني است. 2ـ رويکرد دوم مبناي عرفاني است. در قرآن کريم نکته‌اي زيبا آمده : «وَإِن مِّن شَيْءٍ إِلاَّ عِندَنَا خَزَائِنُهُ وَمَا نُنَزِّلُهُ إِلاَّ بِقَدَرٍ مَّعْلُومٍ؛(2) هيچ چيز نيست مگر آنكه گنجينه‏ هاى آن نزد ماست. آن را جز به اندازه‏اى معين فرو نمی‏فرستيم». از اين آيه مي‌توان فهميد که تمام آنچه در عالم وجود دارد، اصل، ريشه و معدن و حقيقت آن در خزاين علمي خداوند است . آنچه در عالم خلق شده ، فرع، نماد و نمود و مقدار اندک حقايق است، چه اين که عرفا معتقدند عالم و آدم، تجلي، مظهر ظهورات، آيات و خيال و رقيقه‌اي از حقايق متعالي در علم باري تعالى است. موجودات عالم و تمام آنچه در عالم است ، نمودي از بود و جلوه‌اي از ظهوري حقايق و صور علمي حق تعالى است . بيت لسان الغيب حافظ شيرازي ناظر به همين معنا است : اين همه عکس و رنگ و نگاري که نمود يک فروغ رخ ساقيست که در جام افتاد از آن جا که عرفا عالم و عالميان را شعاع نور وجود حق تعالى مي‌دانند، از آن گاهي به عکس در آينه و يا خيال تعبير مي‌کند، مثلاً حکيم صدرالمتألهين اين سخن را از عرفا نقل کرده است: کل ما في الکون وهم او خيال او عکوس في المرايا او ظلال(3) تمام آنچه در عالم است، وهم، خيال يا عکس‌هاي در آيينه يا سايه و شعاع‌اند. مراد عرفا و حکما نظير صدرا از واژه‌گان خيال و وهم که درباره عالم به کار مي‌برند، معناي ابتدايي و عرفي که در ذهن عوام متبادر است نمي‌باشد، زيرا خيال در اصطلاح عوام به معناي باطل، پوچ، سراب و مانند است، در حالي که مراد عرفا اين است که عالم ،وجود مستقل حقيقي ندارد و از اين معنا تعبير به خيال مي‌کنند. در اين باره کتاب «آموزه‌هاي عرفاني از منظر امام علي(ع)» به تفصيل بحث شده است.(4) بنابر اين اگر مراد پرسشگر محترم رويکرد عرفاني مسئله باشد ، بايد گفت: عالم و آدم خيال، عکس و ظهور حقايق برتر و صور علمي و ظهورات وجود بي‌کران عالم برتر اند. حتي عالم خواب به طور كامل ، عالم تخيلات نيست. حقايق بسياري در مورد عالم خواب وجود دارد. بخشي از آنچه در خواب مي بينيم ، ساخته و پرداخته ذهن ما است ، اما برخي از خواب ها از حقايقي خبر مي دهند كه گاهي در عالم بيداري بعد از ماه ها و سال ها به وقوع مي پيوندد . هنوز حقايق بسياري در مورد عالم خواب وجود دارد كه ناشناخته مانده است. پي‌نوشت‌ها: 1. شهيد مطهري، مجموعه آثار، ج 6، ص 75 ـ‌76. 2. حجر (15) آيه 21. 3. اسفار اربعه، ج 1، ص 47. 4. انتشارات پژوهشگاه علوم و معارف اسلامي، ص 102 ـ 113.

پرسشگر گرامي با سلام و سپاس از ارتباطتان با اين مرکز
جعل حديث و به دروغ سخن از زبان رسول خدا راندن، از زمان خود آن بزرگوار به وفور يافت شد . اين قدر دروغ بستن بر آن حضرت زياد شد که ايشان بارها اعلام کردند که زياد به من دروغ بسته شده و خواهد شد(1) .
جريان جعل حديث از زبان رسول خدا و امامان و اصحاب، بعد از رسول خدا شدت بيش تر گرفت .مورد حمايت حاکمان ستمگر هم واقع گرديد.
با توجه به توطئه شيطاني جعل حديث که از ابتدا وجود داشت و بعد هم شدت گرفت، رسول خدا و امامان براي شناسايي احاديث صحيح از جعلي راه هايي معرفي کردند از جمله:
1. ميزان قرار دادن قرآن؛
رسول خدا و امامان خود را مفسر و مبين قرآن مي دانستند و معرفي کردند .اعلام نمودند که هيچ گاه سخني مخالف قرآن نزده و نخواهند زد . هر سخني که منسوب بدانان بوده و با قرآن منافات داشته باشد، قطعا سخن آنان نيست.
2. در باب احکام و امر ونهي هاي تشريعي و واجب و حلال که چاره اي جز مراجعه به خبر واحد نبود ، ضمن حجت شمردن خبر واحد، براي معتبر شدن خبر شرايطي اعلام کردند از جمله اين که راويان تا معصوم معلوم و شناخته شده و معتبر باشند.
3. عالمان حديث شناس با توجه به اين دستور ها دو علم "رجال" و "درايه الحديث" را ايجاد کردند که اولي به شناساندن راويان همت داشت . راويان معتبر و مورد اعتماد را از غير معتبر ها که قابل اعتماد نبودند، باز مي شناساند . دومي به برسي متن روايات و مفهوم و مضمون آنان همت داشت تا منافات يا عدم منافات آن ها با قرآن و درجه اعتبار آن ها روشن گردد.
با اين معيارها است که مي توان روايات معتبر را شناسايي کرد .
اما حديث قدسي حديثي است که معصوم آن را از زبان خدا نقل مي کند، مثل احاديث معراجيه که رسول خدا در معراج از خدا و جبرئيل شنيده و نقل کرده است.
احاديث ديگر که مستقيم به خدا نسبت داده نشده بلکه از زبان پيامبر و امام نقل مي شوند، احاديث غير قدسي اند.
پي نوشت :
1. الفوائد الرجاليه، وحيد بهبهاني،ص5.

پرسشگر گرامي با سلام و سپاس از ارتباطتان با اين مرکز
چرا در ميان صدها حديثي که از علما و فقها تعريف و تمجيد شده، به برخي احاديث نظر کرده‌اي که از برخي عالم نماها مذمت کرده است؟ علما و فقها هستند که ائمه در حق آنان فرموده‌اند:
امناي خدا و امانتداران و خليفه او در روي زمين هستند، حافظان و نگهبانان دينند. اگر آنان نبودند، دين خدا كهنه و قرآن فراموش مي‌شد و از بين مي‌رفت. آنان هستند که با جان و مال و خون دل‌هاي خويش از قرآن و دين تا ظهور امام پاسداري مي‌کنند. آنان هستند که ارزش قلم آنان بر خون شهدا برتري داده شد. ائمه عليهم السلام مردم را به اطاعت و فرمانبري از آنان توصيه کرده‌اند و امام زمان مي‌فرمايد:
«فانّهم حجّتي عليکم، آنان حجت من در روز قيامت هستند».
کسي نمي‌تواند بگويد انحراف وگناهم به خاطر جهل و ناداني ام بوده است. چون نمي‌دانستم و امامان معصوم(ع) هم نبودند تا از آنان بپرسم، منحرف شدم، زيرا به آنان گفته مي شود : مگر علما در ميان شما نبودند، مگر من نگفتم آنان نمايندگان من هستند؟
چگونه از بي‌اعتباري علما و معتبرنبودن داوري و فتواي آنان سخن مي‌گويي، در حالي که خداوند مي‌فرمايد:
«إِنَّمَا يَخْشَى اللَّهَ مِنْ عِبَادِهِ الْعُلَمَاء؛(1) بر اين اساس تنها علما هستند که در دين داري و توحيد به مقام «خشيت»رسيده اند.
در سوره بيّنه آيه 7 و 8 مي‌فرمايد: کساني که به مقام خشيت مي‌رسند، خداوند از آن ها راضي و خشنود است. آن ها نيز از خدا خشنودند، آنان «خير البريه» يعني بهترين نيکوکاران و آفريدگانند.
منظور از اين که امام زمان وقتي ظهور کرد، امر تازه و روش و داوري جديدي با خود مي‌آورد ،به گونه‌اي که عده‌اي خيال مي‌کنند که دين جديدي آورده است، اين نيست که پنداشته‌ايد، بلکه منظور اين است:
حضرت وقتي با تکيه بر قدرت الهي و پشتيباني تشنگان حق و عدالت بر مستکبران و صاحبان زور و زر پيروز شد، تمام احکام و قوانين اسلام را به شيوه‌اي که در زمان پيامبر پياده مي‌شد، به اجرا در مي‌آورد.
يعني همان اسلام و قوانين و احکامي که بسياري از مردم آن را مي‌دانند، ولي به خاطر دنيازدگي و يا دلايل ديگري آن را اجرا نمي‌کنند، چنان که يکي از دوستان امام صادق به نام عبدالله بن عطا مي‌گويد:
از امام پرسيدم: روش و سيره مهدي چگونه است؟ فرمود:
يصنع ما صنع رسول الله؛...(2) کاري را انجام مي‌دهد که رسول خدا انجام داد...
همان گونه که رسول خدا با اعمال خود، جاهليت را ويران ساخت، امام زمان با اعمال خلاف دين مردم مخالفت خواهد نمود و آن را ويران خواهد ساخت. با اجراي احکام و قوانين اسلام در همه عرصه ها و در گستره کره زمين جامعه بشري چنان چهره با طراوت و وضعيتي جديد پيدا مي کند که برخي نا آگاهان از اسلام به دليل عدم آگاهي و نديدن چهره دنيايي که اسلام در همه ابعادش پياده شود ،مي پندارند که اين دين جديدي است.
اين سخن معنايش اين نيست که علما و فقها دين را منحرف مي‌کنند. تفسير و برداشت‌هاي غلط از آن ارائه مي‌دهند، بلکه معنايش اين است که احکام و قوانين دين که در زمان غيبت به آن عمل نمي‌شد،‌ عمل مي‌شود.
مگر الان اکثريت مردم در همه کارهاي فردي و اجتماعي خود ،آن چه را که علما و فقها مي‌گويند و مي‌نويسند، عمل مي‌کنند؟ مگر علما فقط علماي شيعه هستند؟ علما و فقهاي شيعه اقليتي هستند در ميان ميليون‌ها نفر از مردم شيعه از يک سو و در ميان صدها ميليون مسلمان و علماي غير شيعه از سوي ديگر.
بنابر اين آنکه مي‌خواهيد کاري کند که مورد رضايت خدا و ائمه باشد، و به ديني پايبند باشد که در قيامت پذيرفه شود، بايد:
اولاً: منفي‌گرايي و وسواس فکري ـ که قطعاً کار شيطان و مورد رضايت اوست ـ را کنار بگذارد . به جلوه‌هاي مثبت، زيبا و با طراوت نعمت‌هاي خدا بيش تر توجه کند.
دوم: بنگرد که ياران و کارگزاران امام زمان(ع) چه ويژگي‌هايي دارند، سعي کند آن ويژگي ها را داشته باشيد تا شايد يکي از کارگزاران حضرت‌شود.
سوم: دين خود را از علماي رباني اقتباس نمايد تا مورد مرضي پروردگار شود.

پي‌نوشت‌ها:
1. فاطر (35) آيه 28.
2. بحار، ج 52، ص 352.

پرسشگر گرامي با سلام و سپاس از ارتباطتان با اين مرکز
دوست عزيز ؛ ايميل شما حاوي مطالبي بود و در اين ايميل به سوال خاصي اشاره نشده تا پاسخگوي شما باشيم.
مركز ملي پاسخگويي به سوالات ديني آماده پاسخگويي به سوالات شما در زمينه احكام، مشاوره خانواده، اخلاق، قرآن حديث، تاريخ اديان، اعتقادي و ... مي باشد.
در صورتي كه براي ما سوالي رو ارسال نماييد ما پاسخ آن را در اسرع وقت برايتان به ايميلتان ارسال مي كنيم.

با سلام و تشكر به خاطر ارتباطتان با اين مركز
به دليل طولاني بودن پرسش و اين که چند سوال و شبهه در ضمن يک پرسش مطرح شده ،لازم است با تفصيل و در چند محور پاسخ ارائه شود:
1- از اين که پرسشگر محترم وفاداري‌اش را به تشيع راستين اظهار نموده، جا دارد به ايشان تبريک بگويم، ولي اشاره به اين نکته لازم است که گويا پرسشگر محترم پيرايه‌هايي را که برخي از افراد عوام شيعه به عنوان باور مذهبي دارند، خرافات خوانده و به حساب مبلغان مذهب گذاشته است . البته اين قضاوت مقداري از انصاف به دور است، زيرا آنچه علماي شيعه که مبلغان راستين تشيع‌اند تبليغ مي‌کنند، از هر گونه تناقض و خرافات منزه است . باورهاي مردم عوام را نبايد به حساب مراکز تبليغي تشيع نظير حوزه‌هاي علميه و مانند آن گذاشت.
2- در باب توسل بايد به اختصار گفت: اولا توسل خاستگاه وحياني دارد مثلا قرآن کريم فرمود:
«و ابتغوا اليه الوسيله» (1) وسيله‌اي براي تقرب به خدا جست و جو نماييد.
وسيله که در آيه اشاره شده ممکن است مصاديق گوناگون داشته باشد، ولي توسل به پيامبر و ائمه يکي از مصاديق بارز آن است.
دوم: در قرآن آمده که جناب آدم ابوالبشر به کلماتي توسل جست . خداوند به برکت آن کلمات او را بخشيد. (2) سوم: درباره توسل ائمه به پيامبر روايات بسياري آمده که از آن ميان حضور و توسل فاطمه زهرا (س) به قبر پيامبر و امام حسين (ع) به قبر پيامبر و مادرش و برادرش امام حسن (ع) معروف است . در اين باره رواياتي بسيار نقل شده. (3) در مجموع در اين که خود ائمه به پيامبر و امام قبل از خود متوسل مي‌شده‌اند ،جاي ترديد نيست . در اين ميان پرسشگر محترم در زيارت نوراني رجبيه که از بهترين اعمال ماه رجب است و آن دعا از ناحيه مقدسه رسيده است ،دقت مضاعف فرمايد. بسياري از اين حقايق براي او روشن خواهد شد به خصوص تعبيراتي در خور دقت درآن دعاي نوراني مطرح شده است.
بسياري از دعاها و مناجات ها كه در آن ها توسل به پيامبر و ائمه(ع) آمده، صادر شده از ناحيه خود ائمه است.
3- جاي ترديد نيست که پيامبر برتر از امامان است . هر مقام معنوي که براي ائمه مطرح است ،در واقع جلوه‌اي از معنويت نبوي است، به دليل همان نکته که در تشهد آمده و پرسشگر محترم بدان اشاره کرده معلوم مي‌شود که عظمت ائمه تا کجاست .در اين باب نه از کلمات و منابع شيعي بلکه به سخني از يکي از پيشوايان اهل سنت اشاره مي‌شود که تصريح نموده محبت اهل بيت در قرآن واجب شده ، در افتخار اهل بيت (ع) همين کافي است که اگر کسي در تشهد نمازش به آنان درود نفرستد، نماز او باطل است. (4)
4- آنچه درباره پيامر از قرآن کريم در پرسش اشاره شده که او بشري مثل ساير افراد بود، يک ساحت از وجود آن حضرت است، پرسشگر محترم که بحمدالله قرآن محور مي‌انديشد، خوب است بدين آيه نيز توجه کند كه در وصف سير وجودي پيامبر فرمود:
«و هو بالافق الاعلي، ثم انا فتدلي، فکان قاب قوسين او ادنا (5) ؛در افق اعلاي کمال بود، آن گاه نزديک و نزديک‌تر آمد، بدان اندازه که به قدر دو کمان يا نزديک‌تر رسيد.
در اين آيه بايد دقت نمود که خداوند از قرب معنوي به خدا با تعبير «او ادني» ياد کرده و معنايش اين است که حضرت تقربش به خدا در شب وصال (معراج) به اندازه‌اي بود که نمي‌توان از آن ياد کرد ،چون تقرب گفتني و قابل بيان نيست، زيرا فوق درک بشري است.تعبير «او ادني» آمده ،حال آن تقرب چه اندازه و چگونه بود، فقط خدا و حبيب او مي‌داند .
بنابراين آنچه را پرسشگر محترم افراط خوانده، در واقع خاستگاه وحياني دارد. نه تنها افراط نيست بلکه با اين گفته باز هم حق حضرت ادا نخواهد شد. در اين باره نکته‌هاي شنيدني وجود دارد که در منبع ذيل مطالعه دقيق بفرماييد. (6) ولي دريغ است اين سخن سعدي را براي پرسشگر محترم که به گفته خودش اهل دانش و فرهيخته است ،يادآوري نشود که درباره پيامبر گفته است:
ندانم کدامين سخن گويمت که بالاتر ز آنچه مي‌ گويمت
تو را عز لولاک تمکين بس است ثناي تو طه و يس بس است
خدايت ثنا گفت و تبجيل کرد زمين بوس قدر تو جبرئيل کرد (7)
5- جاي ترديد نيست که در حوزه تشريعي انسان‌هاي عادي نياز به پيامبر و امام دارند تا از طريق آن ها با خدا ارتباط برقرار کنند و احکام الهي را به وسيله آن ها دريافت کند،
پرسشگر محترم بدين نکته اذعان دارد .همين نياز را مقداري توسعه بدهيد . در ساحت ساير فيض‌هاي الهي و استجابت دعا و برآورده شدن حاجت نيز به همين منوال است. اين مطلب درکش بسيار آسان است، زيرا همان طور که انسان با استفاده از آب رفع تشنگي مي کند و با آفتاب نور دريافت مي‌کند و اين ها همه واسطه فيض هستند، امور معنوي نيز چنين است .آيا مي‌توان تصور کرد که در امور حسي واسطه لازم است و در امور معنوي نظير استجابت خدا و برآورده شدن حاجت‌ها واسطه لازم نيست؟ !
6- کلامي که از امير المومنين نقل شده، مخاطبش به طور يقين علماي دين نيستند، بلکه محبان غالي‌اند، يعني کساني‌اند که از شدت محبت جاهلانه خود علي را خدا مي‌پنداشته‌اند.
7- آنچه در باب شهادت ثالثه در اذان گفته شده ، همه فقهاي شيعه شهادت ثالثه را جزء اذان نمي‌دانند، ولي به قصد رجاء ثواب و به عنوان اظهار ولايت مي‌گويند که هيچ منع و محذوري ندارد. ساير امور را نبايد با اين مسئله قياس کرد که قياس در دين جايز نيست . هر مسئله دليل و ضرورت خاص خود را دارد.
8- جاي ترديد نيست که امامان تنها براي توسل و طلب شفا و حاجت از خدا نيستند، بلکه سرمشق آدميان در همه ساحات زندگي‌اند همان طور که بر اساس قرآن پيامبر الگويي براي همگان است. (8) ولي بايد توجه داشت که به گفته صاحب نظران: «اثبات شي، نفي ما عدا نمي‌کند» مثلا اگر گفته شد: آفتاب روشن کننده است ،معنايش اين نيست که آثار و برکات ديگري ندارد، بلکه در همه امور نظير گرما، روشني، و مانند آن آفتاب موثر و مفيد است. بنابراين همه علوم و معارفي که در حوزه‌هاي علميه و مانند آن در طول تاريخ از کلمات ائمه استفاده شده و به وجود آمده ،همه دليل بر آن است که ائمه آثار و برکات گوناگون دارند . برخي از آن ها شفا و حاجت برآورده کردن است. همان طور که قرآن کريم هزاران اثر و برکت علمي و معرفتي، اخلاقي و مانند آن دارد . يکي از آثار اين است که فرمود:
«و ننزل من القرآن ما هو شفاء و رحمت للمومنين؛ (9) ما از قرآن آنچه براي مومنان شفا و رحمت است فرو فرستاديم».
9- آنچه درباره مقام و ارزش شيعه بودن در پايان پرسش اشاره شده ،بايد به اختصار بگويم که پرسشگر محترم براي درک عظمت شيعه‌گري نبايد به آن آيه اشاره کند که ربطي به اصطلاح شيعه به مفهوم کلامي و اعتقادي ندارد، بلکه ناظر به معناي لغوي کلمه است. بايد به اين تعبير معنا دار توجه فرماييد كه در قرآن کريم از حضرت ابراهيم به عنوان شيعه و پيروي واقعي حضرت نوح ياد نموده و گفته است:
«و ان من شيعته لابراهيم، اذ جاء ربه بقلب سليم؛ (10) ابراهيم از پيروان نوح بود، هنگامي که با قلبي پاک روي به پروردگارش آورد».
با الهام از اين آموزه متعالي مي‌توان گفت شيعه مقام منيع است . شيعه خالص و راستين کسي است که ابراهيم گونه عمل کند .با قلب سليم به ديدار پروردگارش شرفياب گردد. آنچه در حديث ياد شده در پرسش آمده ،ناظر بدين مقام است که شيعيان واقعي اهل بيت چنين‌اند. گر چه محبان آن ها ممکن است بسيار باشند حتي برادران اهل سنت نيز به دليل آيه موده محب اهل بيت‌اند.
پي نوشت‌ها:
1- مائده (5) آيه 35
2- بقره(2) آيه 30
3- بحار الانوار، ج 44، ص 328
4- فضايل الخمسه من الصحاح السته، ج 2، ص 81
5- نجم (53) آيه 7-9
6- پيامبر اعظم در نگاه عرفاني امام خميني، نشر موسسه آثار امام 1382 ش
7- کليات سعدي، ص 188
8- احزاب (33)آيه 21
9-اسرا(17) آيه 28
10- صافات (37) آيه 83- 84

با سلام و تشکر به خاطر ارتباط تان با اين مرکز
به نظر مي رسد که با توجه به برخي نشانه هاي ذکر شده ، از نوعي وسواس فکري (از نوع ضعيف تر) برخوردار هستيد.
اگر اين احتمال در مورد شما صحيح باشد ، پاسخ ذيل را که براي مبتلايان به وسواس فکري اراسال شده ، براي تان مي فرستيم.
وسواس يکي از واکنش‏هاي عصبي است که معمولاً به دو شکل وسواس فکري و وسواس عملي بروز مي‏کند.
وسواس فکري عبارت است از يک سلسله افکار پوچ و بيهوده تکراري، که گرچه بيمار به بيهودگي آن اطمينان دارد، ولي براي جلوگيري از آن نمي‏تواند اقدامي کند.
وسواس عملي عبارت است از يک رشته رفتارهايي که قطع نظر از منطقي نبودن آن‏ها، جنبه تکراري به خود مي‏گيرد.(1)
شما تنها فردي نيستيد که از اين گونه افکار مزاحم و تکراري رنج مي‏بريد، بلکه افراد زيادي هستند که دچار اين گونه افکار يا مشابه آن هستند؛ ولي اين که سعي کرده‏ايد با چاره‏جويي‏هاي مختلف آن را درمان کنيد، گام مهمي را برداشته‏ايد.
شرط اساسي کنترل و درمان اين گونه افکار مزاحم، همکاري صميمانه و نزديک شماست؛ بنابراين بايد با تمام قدرت و توان و انجام دستور عمل هاي ارائه شده ، بر آن مسلط شويد. از نفوذ آن افکار جلوگيري کنيد. نبايد گمان کرد که با اولين قدم و بدون پي‏گيري مستمر، مي‏توان يک شبه، همه‏ آن افکار را از ذهن خود دور کرد.
اغلب مبتلايان به وسواس فکري، افکار بيهوده يا وحشتناکي در ذهن خود به وجود مي‏آورند که اين افکار در چرخه‏اي بي پايان، مرتب تکرار مي‏شود.
بعضي از مبتلايان، مشکل خود را پنهان نگه مي‏دارند . گاهي دور از چشم ديگران چندين ساعت را صرف افکار خود مي‏نمايند ، اما خوشبختانه با ارسال نامه به طرح موضوع پرداخته‏ايد و در واقع تصميم به حل و درمان آن داريد.
پس نيمي از راه درمان را که شناخت بيماري و عزم بر درمان آن است پيموده‏ايد. در ادامه و حل کامل مشکل بايد بدانيد که درمان وسواس فکري و عملي، نياز به صبر و حوصله و پشتکار دارد. انتظار حل و درمان يک شبه آن را نداشته باشيد، پس راهکارهايي را که ارائه مي‏شود، با دقت مورد توجه قرار دهيد و ارزيابي و نتيجه آن، نيز ميزان پيشرفت خود در مهار وسواس را در مکاتبه بعدي مشخص فرماييد.
قطعاً به ضررهاي وسواس فکري آگاهيد، که عبارتند از: اتلاف وقت، عدم توانايي در تمرکز حواس، بازماندن از کارهاي اصلي، خسته شدن ذهن، عدم تعادل رواني، بي حوصله شدن براي فکر کردن درباره موضوعات مهم و اساسي زندگي و تحصيلي.
نيازي به شرح و بسط اين پيامدها نيست، پس هر چه زودتر بايد به راهکارهاي عملي جهت مقابله با وسواس فکري بينديشيد که عبارتند از:
1 - بازسازي شناختي:
درمان وسواس فکري به تصميم و همت شما بستگي دارد. در اين جهت کسي جز خودتان نمي‏تواند به شما کمکي بنمايد. امام علي(ع) مي‏فرمايد: «کسي که در اصلاح خود کمک نکند، ديگري نه مانع بروز مشکلات او مي‏شود و نه او را به سوي رشد و خير مي‏کشاند».(2)
بايد کمر همت را ببنديد و با اتکا به توانايي‏هاي خود وارد عمل شويد و نسبت به درمان بيماري خويش اميدوار باشيد.
2 - شفاف کردن افکار:
براي مقابله با افکار انحرافي بايد انديشه خود را پالايش کنيد و ابهام زدايي نماييد. امام علي(ع) مي‏فرمايد: «به دليل شفافيت افکار ملائکه، آنان به وسواس فکري مبتلا نمي‏شوند».(3)
اگر شبهه و سؤالي در ذهن خود نسبت به خدا و يا اولياي الهي داريد، بدون واهمه آن‏ها را مطرح نماييد و در پي پاسخ برآييد.
3 - متمرکز شدن بر افکار مطلوب:
براي رهايي از افکار ناخواسته، لازم است افکار خوشايند را جايگزين کنيد. توجه به افکار معقول و تقويت و تمرکز آن به وسيله تکرار زباني، شما را از افکار مخرّب و آزاردهنده باز مي‏دارد. پيامبر اکرم(ص) مي‏فرمايد: «کسي که مبتلا به وسواس فکري است، سه بار ايمان به خدا و رسول را به زبان تکرار کند (آمنت بالله و رسوله) که آن وسواسي از بين مي‏رود».(4)
4 - ذکر زباني:
شخصي از امام صادق(ع) در مورد وسواس و شک سؤال کرد، حضرت فرمود: «لا شي فيها، تقول لا اله الا الله؛ اين وسواس و شک مشکلي ندارد. هر گاه به وسواس فکري مبتلا شدي، لا اله الا الله بگو».(5) با اين ذکر و تغيير حالت دادن، از فکر تکراري رهايي مي‏يابيد.
5 - تقويت اعتقادات مذهبي:
«کول جي آر» با مرور بر زندگي «مارتين لوتر» رهبر مذهبي شهيري که مبتلا به وسواس فکري بود، اظهار داشت که اعتقادات مذهبي «لوتر» نقش بسيار مهمي در کنار آمدن او با نگراني‏ها و ناراحتي‏هاي دروني ناشي از وسواس داشته است.
6 - ورود افکار منحرف را به ذهن دراختيار خود بگيريد تا اين افکار ناخواسته به ذهن شما وارد نشود. به اين منظور براي فکر در اين امور، ساعت خاصي تعيين کنيد، يعني با خود عهد ببنديد که زمان فکر کردن درباره موضوع وسواس، ساعت خاصي باشد.
در طول روز هرگاه اوهام و افکار وارد ذهن تان شد، به خود بگوييد: زمان فکر کردن فلان ساعت است. در زمان مقرر مدتي را به فکر کردن درباره آن موضوع اختصاص دهيد، تا در طول روز ذهن تان مشغول آن نشود. البته زمان اختصاصي را به تدريج در طي (مثلاً سي روز) روزي يک دقيقه کم کنيد تا به صفر برسد.
7 - هر روز به خود تلقين کنيد که من قادرم افکار ناخواسته را کنار بگذارم. تلقين يکي از راه‏هاي مبارزه با افکار منفي است.
نکته مهم و قابل توجه آن است که از افکار ناخواسته و مزاحم، احساس وحشت و نگراني نکنيد . بدانيد که آن‏ها موجب کفر نمي شود و اصلاً گناه نيست، بلکه يک نوع بيماري است که بايد درمان شود. پس اثر وضعي (نجاست) و اثر تکليفي (گناه و کفر) ندارد.
پيامبر اکرم(ص) فرمود: «از امت من هر چه که در ذهن شان خطور مي‏کند، عفو شده است، تا وقتي که آن را به زبان جاري نکرده و عملي انجام نداده باشند».(6) يعني عمل تان طبق افکار کافرانه و آلوده نباشد. نسبت بد دادن در ذهن و يا تصوير نادرست ايجاد کردن، هيچ کدام از نظر فقهي گناه محسوب نمي‏شود. البته از نظر اخلاقي پسنديده نيست.
افسوس خوردن مشکلي را حل نمي‏کند، بلکه اعصاب شما را ضعيف‏تر مي‏سازد. با صبر و بردباري و با ياري جستن از خدا و توسل به اهل بيت(ع) و انجام راهکارهاي ارائه شده، از افکار منفي رها خواهيد شد.

پي‏نوشت‏ها:
1. دکتر شکوه نابي‌نژاد، رفتارهاي بهنجار و ناهنجار، ص 162.
2. نهج البلاغه، فيض الاسلام، خطبه 89.
3 . همان، خطبه 90.
4 . کنزالعمال، حديث 1245.
5 . کافي، ج‏2، ص 424.
6 . بحار الانوار، ج‏66، ص 42.

با سلام و تشکر به خاطر ارتباط تان با اين مرکز
مرحوم آيه الله ميرزا جواد ملکي تبريزي درکتاب المراقبات توضيح مي دهد :
اگر انسان در عبارت دعا « اعطني جميع خير الدنيا و جميع خير الآخره » کلمه جميع تکرار شده، ولي در اين عبارت
«و اصرف عني جميع شر الدنيا و شر الآخره » تکرار نشده است بينديشد، شايد به اين نتيجه برسد که اختلاف عبارت اشاره دارد که شر امر عدمي است که دوري از رحمت خدا و محروميت از بخشايش الهي است، ولي چون خير امري وجودي مي باشد، گويا انواع آن بي شمار است.
اين که چرا جميع شر الدنيا، تمامي شرهاي دنيا آمده، گويا به اين جهت است که شرهاي دنيا براي همه مردم معلوم نيست.

پرسشگر گرامي با سلام و سپاس از ارتباطتان با اين مرکز
طبق اين آيه قرآن «وَ أَعِدُّواْلَهُم مَّا أسْتَطَعْتُم مِّن قُوَّةٍ وَ مِن رِّبَاطِ ألْخَيْلِ تُرْهِبوُنَ بِهِ عَدُوَّاللَّهِ و عَدُوَّكُمْ"(1)؛ نيرويى كه در توان داريد براى مقابله با دشمنان، فراهم سازيد، و مركب‏ها (اسب‏هاى ورزيده) را آماده كنيد تا دشمنان خدا و دشمنان خود را بترسانيد»بايسته است مسلمانان آمادگي نظامي و سلاح هاي همسو با شرايط زمان را داشته باشند تا از استقلال كشورو كيان اسلامي دفاع كند . اين حق مسلم همه كشور ها از جمله جهان اسلام مي باشند . البته در اسلام براي جنگ و استفاده از سلاح ها شرايط و قوانين خاص وجود دارد. اسلام استفاده از بمب هستي را جايز نمي داند . ايران اسلامي در صدد ساختن اين سلاح مرگبار نبوده و نخواهد بود . جمهوري اسلامي پيمان منع استفاده از سلاح هسته اي را امضا كرده و به آن پايبند مي باشد.
متاسفانه امروزه كشور هاي قدرت طلب و سلطه گر، مانند امريكا حتي مانع استفاده صلح آميز از انرژي هسته اي مي باشد. اين ظلم آشكار و غير قانوني است . ايران نيز در برابر قدرت طلبي و زور گويي كشور هاي قدرت طلب ايستاده است . منتهي حل اين مسئله نياز به سياست هاي راهبردي دارد . از اين رو است كه جمهوري اسلامي با سياست هاي متفاوت در صدد مي باشد كه توطئه هاي دشمنان را خنثي كند و سرانجام به اهداف خود كه استفاده صلح آميز از انرژي هسته اي هست دست يابد . طبيعي است سياست ها به حسب شرايط زمان و مصالح كشور تفاوت پيدا مي كند . شايد در يك مقطع زماني سياست نرمش لازم باشد و در شرايط ديگر تهديد و در شرايط ديگر سياست هاي راهبردي ديگر ، از اين رو است كه ايران اسلامي براي مشكل انرژي هسته اي از سياست هاي متفاوت استفاده کرده واستفاده مي كنند و در برخي از سياست ها موفق بوده است .
با شما هم عقيده هستيم كه استفاده از انرژي هسته اي حق مسلم ما است، همان گونه كه در برخي كشور ها ي ديگر از آن استفاده مي كنند . ما هم همين سئوال را از كشور هاي قدرت طلب مانند امريكا داريم كه بر چه اساس و مجوز مانع استفاده صلح آميز از انرژي هسته اي توسط ايران هستيد ؟ اما خوب مي دانيد كه قدرت هاي سلط جو نمي توانند تحمل كنند كه ايران به چنين موفقيت هايي دست يابد. از اين رو از همه سياست ها و ا هرم ها استفاده مي كند تا ما را از حق مسلم ما محروم كند. در چنين شرايط است كه مسئولان نظام از سياست و برنامه ها ي متفاوت استفاده كنند .اين بدان معنا نيست كه ايران مخفي و پنهان كاري مي كند . مطمئنا هر آنچه را مسئولان كشور انجام مي دهند . به نفع نظام اسلامي و بر اساس شرايط زمان و مصالح جامعه مي باشد . ممكن است در اتخاذ برخي سياست ها كاستي هاي هم وجود داشته باشد . ولي كاستي در برابر سياست ها و تلاش هاي مفيد و كاربردي نظام کمرنگ مي باشد .
پي نوشت :
1.انفال(8) آيه60.