پرسشگر گرامي با سلام و سپاس از اعتماد و ارتباط تان با اين مرکز
دعا به عنوان يک "عبادت "مثل نماز است که هميشه و در هر حال مطلوب وپسنديده است .تأثير زيادي در قبولي اعمال ، اجابت دعا ها و در روح و روان و در افزايش معنويت انسان مي گذارد، اگر چه حاجات ويا همه حاجاتش برآورده نشود . منظورتان از تأثير گذاري دعا در همه اعمال چيست ؟ به بيان ديگر اگر منظورتان اين است که چه کار کنيم تا دعاهايي که در زمينه ها و موضوعات مختلف مي کنيم ، مؤثر باشد و به اجابت نزديک و مقرون گردد .پاسخ اين است که استجابت دعا مقدمات ،آداب و شرايط دارد 0چنان که مستجاب نشدن دعا ها علت يا عللي دارد .ممکن است موانعي جلوي استجابت را سد کرده باشد يا «راه و روش »دعا کردن و«آداب » آن را رعايت نکرده و يا مصلحتي در تأخير و يا عدم اجابت دعا وجود دارد.
اما چون مي دانيم خداوند "خير"و"صلاح"و"منفعت"و"عاقبت به خيري"بنده اش را مي خواهد ،نتيجه دعا هر چه باشد، رحمت و منفعت است.در ذيل به برخي از آداب و شرايط و موانع استجابت دعا اشاره مي شود . ليکن لازم است پيش از ذکر آن به نکات مهمي توجه کنيد .
نکات مهم:
خداوند به بندگانش وعده داده که دعاي آنان را اجابت مي کند. شکي نيست که دعاها اجابت مي شود. اما بايد توجه داشت که :
1- استجابت دعا شرايطي دارد، چنان که عدم استجابت دعا نيز معلول عوامل و موانعى است.
2- اجابت دعا به اين معني نيست که هر چيزي را که مي خواهيم، به همان شکل و به همان کيفيت و در همان زمان به ما داده شود.
اميرمؤمنان(ع) در نامه اي به فرزندش مي­فرمايد:
"دير اجابت نمودن خدا، ‌تو را نااميد نكند كه بخشش، ‌بسته به مقدار درخواست است. چه بسا در اجابت دعاي تو تأخير رخ دهد تا درخواست تو طولاني تر گردد و بخشش او كامل تر شود. چه بسا چيزي را خواسته اي، به تو نداده، ولي در عوض چيزي بهتر از آن را در دنيا به تو داده و يا در آن دنيا خواهد داد، يا بهتر آن بوده كه آن را در دنيا از تو باز دارد. زيرا چه بسا انسان چيزي را طلب نمايد كه اگر به او داده شود، ‌موجب تباهي دين و دنياي او گردد". (1)
قرآن مي فرمايد:
چه بسا چيزي را که خير مي­پنداريد، اما شر شما در آن است، چه بسا چيزي را شر مي پنداريد که خير تان در آن است .خدا مي داند و شما نمي­دانيد(2).
ممکن است به دلايل بسيار شناخته شده که اکنون جاي طرح آن ها نيست، يا به دلايل ناشناخته، حاجتي بر آورده نشود. بيمار شفا نيابد، باران نبارد، با كسي كه دوست دارد، ازدواج صورت نگيرد. صاحب فرزند نشود. مال و ثروتي که دنبالش بود، به دست نيايد و. . . اما هيچ به معناي اجابت نشدن دعا نيست.
هر دعايي اجابت مي­شود، اما چگونه، چه وقت، کجا، با چه کيفيت و در چه حالت و. . . اموري است که خداوند بر اساس خير و مصلحت بنده­اش تنظيم مي­کند.
از روايات استفاده مي شود كه هيچ دعايي بي اثر نيست. هر دعايي در دنيا و آخرت تأثير مناسب خود را دارد، پس هر دعائي به اجابت مي رسد، اما گونه هاي استجابت مختلف است.
امام سجاد(ع) مي فرمايد: "دعاي مؤمن يكي از سه فايده را دارد:
براي او ذخيره مي گردد يا در دنيا برآورده مي شود يا بلايي را كه مي خواست در دنيا به او برسد، ‌از وي دور مي کند". (3)
اگر كسي بداند خداوند در عوض عدم اجابت دعا در دنيا، چه پاداشي براي او در آخرت در نظر گرفته است، هرگز نا‌اميد نمي شود. امام صادق(ع) مي فرمايد:
"روز قيامت خداوند متعال مي فرمايد: اي بنده من!‌ مرا خواندي و اجابتت را به تأخير انداختم. اكنون ثواب و پاداش تو چنين و چنان است. پس مؤمن آرزو مي كند كه كاش هيچ دعايي از او در دنيا اجابت نمي­شد، براي ثواب و پاداش نيكي كه مي بيند". (4)
بنابراين توصيه مي­شود، در ضمن حفظ اعتماد و توكل به خدا، در مورد دعا و معناي آن و اجابت و معناي اجابت و. . . آگاهي و شناخت خود را بيش تر كنيد، تا اعتماد و تكيه و طلب از خدا، همراه با شناخت بيش تر و ايمان مستحكم صورت گيرد.
آداب وشرايط دعا
از نظر اسلام، دعا آدابي دارد، که موجب کمال دعا، و والايي و رفعت مرتبه و فزوني تأثيرگذاري آن مي‌شود. امام صادق (ع) مي‌فرمايد: «آداب دعا را حفظ کن . ببين چه کسي را مي‌خواني و چگونه مي‌خواني و براي چه مي‌خواني».(5)
اولين و مهم ترين شرطش آن است که دعا از سينه اي پاک وقلبي پاکيزه باشد .چنان که امير المؤمنين عليه السلام مي فرمايد :خير الدعا ما صدر عن صدر نقيّ و قلب تقيّ (6)گام اول ومهم ترين آن در پاک شدن قلب ،«توبه حقيقي »از همه گناهان است 0
شخصي از امام صادق (ع) سوال کرد: خدا در قرآن مي‌فرمايد: « ادعوني استجب لکم» ولي او را مي‌خوانيم و اجابت نمي‌شود! حضرت فرمود: «آيا خدا خُلف وعده مي‌کند؟» عرض کرد: نه، فرمود: «پس علت چيست؟» عرض کرد: نمي‌دانم. حضرت فرمود: «هر کس دستورهاي الهي را اطاعت کند و او را با شرايط و آداب دعا کند، خداوند دعايش را مستجاب مي‌کند».(7)
شخصي خدمت امام صادق(ع) عرض کرد: دو آيه در قرآن است که تأويل و معناي آن را نمي‏دانم. يکي «ادعوني استجب لکم» است، که ما هر چه دعا مي‏کنيم، اجابت نمي‏شود. حضرت فرمود: «من سر عدم اجابت دعاي تان را به شما مي‏گويم. اگر تو خدا را در آن چه دستور فرموده، اطاعت کني و آن گاه او را بخواني، دعايت را اجابت مي‏کند، ولي تو با (دستورهاي) او مخالفت کرده ، نافرماني‏اش مي‏کني. او نيز اجابت نمي‏کند. با اين حال، اگر خدا را از راهش بخواني - اگر چه گناهکار باشي - خدا دعايت را مستجاب مي‏کند».
آن شخص پرسيد: راه دعا چيست؟ فرمود: «نماز که خواندي، ابتدا تمجيد کرده، او را به بزرگي مي‏ستايي و به هر نحو که مي‏تواني، حمد و ستايش مي‏کني، سپس بر پيامبر(ص) و آلش درود مي‏فرستي و به تبليغ رسالتش گواهي مي‏دهي، بر ائمه هدي سلام مي‏دهي، آن گاه نعمت‏هاي خدا را بر خود مي‏شماري و او را به خاطر آن ها ستايش و شکر مي‏کني. بعد به گناهان خود يکايک اعتراف مي‏کني . هر کدام را که به ياد داري، اقرار مي‏نمايي. هر کدام را به خاطر نداري، به طور سربسته به زبان مي‏آوري .از همه گناهان به درگاه خدا توبه مي‏کني . تصميم مي‏گيري که ديگر گناه نکني .از روي پشيماني و صدق نيت و خلوص، و در بيم و اميد از آن ها استغفار و طلب آمرزش مي‏کني، سپس مي‏گويي:
«اللهم اني أعتذر اليک من ذنوبي و استغفرک و أتوب اليک .فأعنّي علي طاعتک و وفّقني لما اوجبت علي من کلّ ما يرضيک .فانّي لم أر أحداً بلغ شيئاً من طاعتک إلاّ بنعمتک عليه قبل طاعتک ، فأنعم علي بنعمة أنالُ به رضوانک و الجنةَ».
بعد از رعايت اين مراتب، حاجت خود را بخواه، که اميدوارم خدا نااميدت نکند و حاجتت را برآورد».(8)

پي‌نوشت‌ها:
1. نهج البلاغه، خطبه 31.
2. بقره (2)آيه 216.
3. تحف العقول، ص202.
4. تفسير نمونه، ج 11، ص 101، پاورقي
5. بحارالانوار، ج 90، ص 322.
6. الکافي ،ج2،ص468
7. مکارم الاخلاق، ج 2، ص 20.
8. الميزان، ج 2، ص 37

پرسش 1:
پيمان خواهر و برادري شرح
پيمان خواهر و برادري نيز داريم؟
پاسخ:
پرسشگر گرامي باسلام و تشکر از ارتباط با اين مرکز.
از ديدگاه اسلام تمام مسلمان ها در حكم يك خانواده هستند . همه خواهر و برادر ديني يكديگر ند. اخوّت نبايد تنها در لفظ و در شعار باشد، بلكه بايد در عمل و تعهد هاي دو سويه پابرجا و مستحكم باشد.
مستحب است مسلمانان با هم عقد اخوّت ببندند و برادري و يگانگي خود را مستحكم تر كنند.
عقد اخوت به اين صورت است كه دو نفر يا چند نفر مؤمن با هم متعهد مي شوند در صورت توان، مشكلات يكديگر را برطرف كنند حتي در دنيا پشتيبان يكديگر باشند، نيز در آخرت و پس از مرگ ، از همديگر شفاعت كنند. اگر يكي اهل بهشت بود، ديگري را شفاعت كند.
براي عقد اخوّت شرط خاصي نيست بلکه تعهد و صيغه اي است كه در مفاتيح در اعمال روز عيد سعيد غدير آمده است.
عقد اخوت مي تواند بين دو مرد و يا چندين مرد و يا دو زن يا چند زن و همچنين بين زن و مرد باشد.(1)
اما اين يك تعهد اخلاقي است و هيچ گاه موجب محرميت خواهر وبرداري نمي شود، يعني زن ومردي که عقد خواهر برادري خوانده باشند، از نظر نگاه وپوشش همچنان همانند نامحرم هاي ديگر هستند .

پي‌نوشت‌:
1 .سؤال از دفتر آيت الله سيستاني.

پرسش 1:
حديث شرح اين حديث از كيست ؟ كسي كه دوست دارد خداي عزوجل را ملاقات كند در حالي كه خندان است پس بايد علي بن موسي الرضا عليه السلام را دوست بدارد؟

پاسخ:
سلام و آرزوي قبولي طاعات و عبادات شما ؛ و تشكر به خاطر ارتباطتان با اين مركز؛
كتاب صفوه الاخبار از ابراهيم بن محمّد نوفلى از پدرش كه خادم حضرت رضا عليه السّلام بود ، نقل مي كند كه حضرت موسى بن جعفر از آباي گرامي خود از امير المؤمنين على بن ابى طالب صلوات اللَّه عليه نقل كرد : برادر و دوستم پيامبر اكرم فرمود: هر كس مايل است خدا را ملاقات نمايد ، در حالى كه به او توجه داشته باشد و از او روى نگرداند، بايد تو را دوست داشته باشد، يا على .
هر كه دوست دارد خدا را ملاقات كند در حالى كه از او راضى باشد ، بايد فرزندت حسن را دوست‏ بدارد.
هر كه مي خواهد خدا را ملاقات نمايد در حالى كه ترسى نداشته باشد، بايد فرزندت حسين را دوست داشته باشد.
هر كه بخواهد خدا را ملاقات نمايد در حالى كه گناهانش از بين رفته باشد ، بايد على بن الحسين را دوست بدارد ، زيرا از كسانى است كه خداوند در باره آنها فرمود:« سِيماهُمْ فِي وُجُوهِهِمْ مِنْ أَثَرِ السُّجُودِ».
هر كه دوست دارد خدا را با چشم روشن ملاقات كند، بايد محمّد بن علي حضرت باقر را دوست داشته باشد.
هر كه مايل است خدا را ملاقات نمايد در حالى كه نامه عملش را به دست راستش بدهند ، جعفر بن محمّد عليه السّلام را دوست بدارد.
هر كه دوست دارد خدا را پاك و پاكيزه ملاقات نمايد، بايد موسى بن جعفر عليه السّلام را دوست بدارد.
هر كه مايل است خدا را شاد و خندان ببيند، على بن موسى الرضا عليه السّلام را دوست بدارد.
هر كه دوست دارد خدا را با درجات بلند ملاقات كند و گناهانش تبديل به حسنه شده باشد ،بايد محمّد بن علي حضرت جواد را دوست بدارد.
هر كه مايل است خدا را ملاقات نمايد و از او به سادگى حساب بكشند و داخل بهشت عدنى شود كه عرض آن به اندازه آسمان ها و زمين است كه آماده پذيرائى براى پرهيزگاران است ،بايد على بن محمّد حضرت هادى عليه السّلام را دوست بدارد.
هر كه مي خواهد خدا را ملاقات كند در حالى كه از رستگاران باشد، بايد حسن بن على حضرت عسكرى را دوست بدارد.
هر كه مايل است خدا را با ايمان كامل و اسلام نيكو ملاقات كند،بايد حجة بن حسن امام منتظر صلوات اللَّه عليه را دوست بدارد.
اينهايند پيشوايان هدايت و راهنماى تقوى .
هر كه آنها را دوست بدارد ، بهشت را براى او از جانب خدا ضامن مي شوم.
ر.ک:ترجمه جلد هفتم بحار الانوار، ج‏ 5 ،بخش امامت ، ص: 87.

پرسش 2:
مدت ولايت عهدي امام رضا عليه السلام چند سال بود؟
پاسخ:
مدت ولايت عهدي امام رضا(ع) سه سال بود . يعني؛ از سال200تا 203هجري قمري.(1)
پي نوشت:
1.سيره پيشوايان، مهدي پيشوايي، زندگي نامه امام هشتم.

پرسشگر گرامي با سلام و سپاس از ارتباطتان با اين مرکز
کتاب بحار الانوار يک مجموعه حديثي است که هم در آن احاديث معتبر و هم احاديث ضعيف فراوان است . تلاش علامه مجلسي بيش تر بر اين بوده که ميراث حديثي شيعه را جمع آوري کرده و از نابودي در امان بدارد. در جمع آوري بحار الانوار، ايشان بيش تر در مقام يک محدث به جمع آوري احاديث همت داشته ،تا بعد از جمع آوري و در امان شدن از نابودي، به بررسي بيش تر آن ها پرداخته شود.
اما کليني در کافي هدفش جمع آوري احاديث نبوده، بلکه ايشان به عنوان يک عالم و فقيه و حديث شناس در مقام جمع آوري احاديث معتبر از نظر خودش بوده، هم چنان که کتاب هاي فقيه، تهذيب و استبصار اين گونه اند.
روايات کتاب کافي از نظر نويسنده اش همگي از اعتبار برخوردارند. البته درجه اعتبار آن ها يکسان نيست، ولي همه آن ها از حداقل اعتبار در نگاه نويسنده بر خوردار بوده اند.
از آن جا که هيچ کتابي جز کتاب خدا حق مطلق نيست و هر چه دست غير معصوم در جمع آوري آن دخيل بوده، باطل هم در آن يافت مي شود، کتاب کافي که معتبر ترين کتاب روايي شيعه است، با اين که روايات معتبر آن فراوان است، ولي نمي توان همه رواياتش را معتبر شمرد .
روايات به دو دسته تقسيم شده اند:
متواتر که احاديثي اند که ناقلان و راويان آن در هر طبقه آن قدر فراوان و متنوع اند که هر کسي کمي توجه کند، يقين مي يابد که ممکن نيست اينان همگي دست به دست هم داده باشند تا اين مطلب را به دروغ به پيامبر يا امام نسبت دهند . شنونده يقين مي يابد که حتما پيامبر در مواضع مختلف يا در جمع بسياري از مردم اين سخن را گفته که اين همه فرد از ايشان اين سخن را نقل کرده اند. روايات متواتر کم هستند.
روايات آحاد(خبر واحد) که يک يا چند نفر از معصوم نقل کرده اند و تعدادشان به حدي نيست که براي شنونده يقين به صدور ايجاد کند.
روايات واحد را از لحاظ اعتبار به چند دسته اصلي تقسيم کرده اند :
صحيح که همه راويان آن تا معصوم شناخته شده، مورد وثوق و شيعه هستند.
موثق که همه راويان شناخته شده و مورد وثوق اند ،گر چه بعضي شيعه دوازده امامي نيستند.
حسن که همه راويان شناخته شده و شيعه هستند و هيچ کدام هم ايرادي ندارند، ولي به حد وثاقت و مورد اطميناني نيستند.
ضعيف که هيچ کدام از موارد فوق نبوده و سند داراي ايرادي هست .
تقسيم بندي هاي ديگري نيز به اعتبار متن و سند وجود دارد که بايد به کتاب هاي علم حديث و درايه مراجعه کنيد.

پرسش: طواف کعبه
شرح آيا اين مطلب که: هنگامي که فرشتگان از علت سجده به آدم و قرار دادن خليفه بر روي زمين به جاي فرشتگان سوال کردند، پس از پاسخ دادن خداوند آن ها را به اندازه 7هزار سال عبادت دور گردانيد، پس از توبه به درگاه خداوند ندا آمد که برويد و هفت مرتبه کعبه را طواف کنيد که با هر بار طواف آن هزار سال به من نزديک مي شويد و...
صحت دارد، لطفا داستان را به صورت کامل بيان کنيد.

پاسخ:
پرسشگر گرامي با سلام و سپاس از ارتباطتان با اين مرکز
در روايت به نقل از ابو حمزه ثمالي آمده که از امام سجاد پرسيد:
چرا طواف هفت دور شده است؟
امام فرمود:وقتي خداوند به ملائکه فرمود که مي خواهد موجودي زميني را خليفه خود قرار دهد، ملائکه (در شبه اعتراضي) عرض کردند:آيا کسي را خليفه قرار مي دهي که در زمين فساد مي کند و خون مي ريزد؟
خداوند فرمود: چيزي مي دانم که نمي دانيد.
تا آن زمان حجابي بين ملائکه و نور خدا نبود . از آن به بعد(به کيفر اين شبه اعتراض) به مدت هفت هزار سال از نور خدا در حجاب واقع شدند. آنان در اين مدت به عرش خدا پناه بردند . خدا بعد از اين مدت به آنان رحم آورد . بيت المعمور را در آسمان چهارم محل اجتماع و عبادت آنان و کعبه را به محاذات و مقابل آن در زمين محل اجتماع و عبادت و امنيت آدميان قرار داد . ملائکه به ازاي هر هزار سال در حجاب بودن يک دور طواف کردند . بر آدميان هم به تبع آنان هفت بار طواف واجب شد. (1)
پي نوشت :
1.وسائل الشيعه،ج13،ص332.

پرسش: آيا منظور از کعبه همين كعبه در مکه است؟
پاسخ:
مراد همين کعبه است.

پرسش 1:
احكام و عقائد شرح 1. اگر كسي بگويد كه قبول ندارم هر چه خدا دارد ، اهلبيت دارند و فقط خداوند خالق است و ايشان مخلوق كافر است،از لحاظ اعتقادي و فقهي نجس است؟

پاسخ:
صورت اول اعتقاد درست است ، يعني نمي توان گفت كه هر چه خداوند علم دارد ، اهل بيت نيز از آن برخوردار هستند ، چون در برخي روايات از علم اختصاصي خداوند نيز سخن به ميان‌آمده است.
بنابراين نه تنها چنين عقيده اي موجب نجاست و... نمي شود ، بلكه اعتقادي صحيح است.
اما اگر كسي خدا و اهل بيت را يكي محسوب كند ، دچار عقيده كفر آميز غلو شده است.
اما اينكه روايتي است كه فرق خدا و پيامبر و اهل بيت در مخلوقيت و عبوديت آنها است و ديگر تفاوتي نيست‌، بايد معناي صحيح آن نيز فهميده شود ، در همين يك فرق چيزهاي بسيار است كه يكي از آن نيز مي تواند تفاوت در علم باشد.

پرسش 1:
رابطه ي دو صفت ستار و غيور بودن خدا ؟
پاسخ:
سلام و آرزوي قبولي طاعات و عبادات شما ؛ و تشكر به خاطر ارتباطتان با اين مركز؛
ناموس از زبان يوناني به زبان عربي و از آن به فارسي آمده است. معاني مختلف دارد، از آن ميان : احکام شريعت و قانون الهي، منزل، خانه، صاحب منزل و خانه و سراي، صاحب راز
است.(1)
«قلب تو از نواميس الهيه است» بازتاب اين سخن حکما است : «القلب حرم الله، فلا تسکن في حرم الله غير الله؛ قلب حرم خداوند است، پس در حرم خدا غير خدا را جاي ندهيد».
بنابراين چون خداوند غيور است، دوست ندارد که در حرم امن او که قلب بندگانش است ، غير او جاي بگيرد. چون آمدن غير در قلب مؤمن ، ورود نامحرم در حرم امن و اختصاص خداوند است . خدا اجازه نمي‌دهد غيري در حرم او وارد شود. پس غيور گفته شده.
خداوند ستار العيوب است، يعني تا جايي که امکان دارد، اسرار بندگان خود را حفظ مي‌کند و عيوب را مستور مي‌دارد و نمي‌گذارد کسي اطلاع يابد، ولي از مجموع آموزه‌هاي ديني و مناجات ائمه(ع) به دست مي‌آيد که اسم ستار و غيور ظهور و تجلي خاص خود را دارد، مثلاً اسم ستار بيشتر در جايي تجلي مي‌کند که کسي از روي جهل و يا فريب شيطان و هواي نفس و نه از روي عناد و طغيان دست به گناه بزند، خداوند ستار العيوب است. با اسم ستار تجلي مي‌کند و نمي‌گذارد کسي بر گناه بنده‌اش اطلاع پيدا کند، ولي اگر معصيت و سرکشي از حد بيرون رفت و از روي طغيان و تکبر در برابر اوامر الهي که ناموس الهي است ظاهر شد، خداوند ممکن است با اسم غيور تجلي کند و او را رسوا سازد، چون غيرت الهي اجازه تکبر و طغيان به کسي نمي‌دهد، از اين رو وقتي ابليس در برابر او تکبر نمود، آن گونه او را روا ساخت و گرفتار لعن و نفرين ابدي نمود.

پي‌نوشت‌:
1. لغت‌نامه دهخدا، ماده ناموس.

پرسشگر گرامي با سلام و سپاس از ارتباطتان با اين مرکز
متأسفانه مشکل شما يعني پيدا كردن يک شوهر خوب و مومن يکي از مشکلات رايج در ميان دختران پاكدامن امروزي است. اين مشکل يعني نبود يا كمبود خواستگار مناسب بسيار فراگير شده و اختصاصي به شما ندارد. با توجه به شرايط موجود، نداشتن حتى يک خواستگار (چه مومن چه غير مومن)چيز بعيدي به نظر نمي‌رسد، چرا که همه ما پيرامون خود شاهد دخترهايي بسيار شايسته‌اي هستيم که به هر دليلي حتى يک خواستگار نداشته‌اند.
دعاهاي بسياري در اين زمينه وجود دارد که هيچ کدام به اندازه پاکدامني و ارتباط ساده و صميمانه با خدا و اهل بيت مؤثر نيست. البته بايد دانست سرمايه گذاري توقع آفرين روي اين گونه دعاها داراي پيامدهاي بسيار منفي است. چه بهتر که در نهايت آرامش و نشاط و با کلمات خودماني خواهان همسر مناسب از خدا و اهل بيت گرديد.
توصيه مي‌شود:
1- در حد امکان از هر گونه تلقين و بزرگ نمايي نياز به شوهر و تأهل در خود بکاهيد . تلقين هاي کارآمد ديگر را جايگزين آن نماييد.
2ـ تمرکز خود را تا زمان مقتضي، از ازدواج به امور مثبت ديگر ببريد. به هيچ عنوان اجازه ندهيد ازدواج تمام فضاي ذهني شما را اشغال کند.
3ـ همواره خواهان امور دنيايي و عقبايي با قيد مصلحت و حکمت از خداوند حکيم باشيد، نه استجابت دعا و برآورده شدن حاجات به هر قيمتي. پس از بي قراري و عجز ولا به افسرده ساز (حتي به صورت دعا) به شدت بپرهيزيد. تأخير در برخي امور به ظاهر مثبت و ضروري از بي‌توجهي خداوند به امور بندگانش نشأت نمي‌گيرد. موانع در درون يا بيرون (مشکلات اجتماعي، اقتصادي، فقدان شرايط ازدواج براي پسران، کمبود پسران مؤمن و پاکدامن و...) موجود است که ان شاء الله با خويشتن داري برطرف خواهد شد.
4-تفريحات و معاشرت هاي سالم خود را افزايش دهيد.
5ـ همواره به خود گوشزد نماييد که سن من براي ازدواج به هيچ عنوان دير نشده ، حداقل تا 35 سالگي فرصت براي ازدواج موفق را خواهم داشت. اين نکته را به هيچ‌عنوان خود فريبي قلمداد نکنيد . به يادآوري هر روزه اين نکته ملتزم باشيد.
6ـ در ادامه تحصيل و فعاليت هاي مفيد ديگر خود کوشا باشيد. خانه بخت را منحصر در ازدواج ندانيد . همه برگه هاي زندگي را در موضوع ازدواج خرج نکنيد. چه بسا زنان بسيار تأثير گذاري در جامعه بوده اند که در پرتو تحصيل و اشتغال مولد، نه صرفاً ازدواج به خانه بخت واقعي خود راه يافته اند.
7ـ با يک پايش رواني هفتگي ببيند چه عواملي باعث تشديد تفکرات مزاحم شما مي‌گردد. پس از شناسايي اين عوامل مثل وضعيت نابسامان خانوادگي، ديدار دوستان متأهل، اضطراب بالا و... به تعديل آن بپردازيد.
8-براي رهايي از افکار پريشان و بغرنج ساز به مطالعه کتاب هاي تاريخي و زندگي نامه و شرح حال بزرگان بپردازيد. ببينيد که دنيا با همه عرض و طولش کوچک تر از آن است که بخواهيم با کوچک ترين ناکامي افسرده گرديم و با بزرگ ترين کاميابي ها خشنود.
9- تحت هيچ شرايطي (حتى اگر تا آخر عمر مجرد باقي بمانيد) در خطوط قرمز الهي گام نگذاريد.
10- همه خاله ها، عمه ها، زن دايي ها، زن عموها و دختران آن ها و به طور کلي زنان فاميل و غير فاميل مي توانند سامانه مطمئن و ايمني براي معرفي پسران دم بخت به شما و ديگر دختران دم بخت باشند .بدون «حرکت» خداپسندانه از سوي شما و والدين شما «برکتي» نازل نخواهد شد. پس ضمن تمرکز زدايي از موضوع خواستگار با نشاط و سرزندگي در بسيج کردن فاميل از طريق مادر يا خواهرتان(يا هر کسي که شما لايق اين امر مي دانيد)کوشا باشيد.
با دست روي دست گذاشتن و تکيه صرف بر امور ماورايي هيچ مشکلي حل نخواهد شد . بايد با نشاط و سرور به جنگ مشکلات ريز و درشت رفت.
خداوند سرنوشت هيچ قومي را تغيير نمي دهد مگر اين افراد آن قوم خودشان با اعمال خود باعث تغيير سرنوشت شان گردند. اگر نيك بنگريد شرايط اسف بار ازدواج در جامعه ما بيش از هر چيز به دوري روزافزون ما از خدا و خواست او بازگشت مي كند.