پرسش 1:
حرام. شهوت شرح : با سلام 2 سوال دارم 1.من 23 سال دارم من در سن کودکي حدودا 10 سال پيش (دقيقا يادم نيست زير 15 سال بودم يا بالاي 15 سال) يک مرغ از يک جاي مشخص با دوستم ربوديم و خورديم من بايد چکار کنم تا بدنم از اين مال حرام پاک شود؟

پاسخ:
پرسشگر گرامي با سلام و سپاس از ارتباطتان با اين مرکز
بايد از کرده خود پشيمان باشيد و صاحب مرغ را راضي کنيد و از درگاه خدا هم پوزش بطلبيد و به اصطلاح توبه نماييد شرط پذيرش توبه اين است که صاحب مرغ را راضي کنيد و از او حلاليت بطلبيد .(1)
پي نوشت:
1 . آيت الله بهجت ، استفتاات ج 4 ، س 5750 و 5751 .
پرسش 2:
2.ايا هنگام ديدن عکس يا فيلم يا هر چيزي که باعث شود شهوت انسان بيايد نياز به غسل ميباشد يا نه. وميتوان نماز خواند؟من نا خواسته هنگام ديدن اينجور چيزها اين اتفاق برايم مافتد؟ با تشکر.
پاسخ:
اگر هنگام ديدن عکس يا فيلم يا هر چيز ديگر شهوت تحريک شود و مني بيرون آيد غسل لازم است. واگر مني بيرون نيايد بلکه مذي خارج شود غسل ندارد.
توضيح:
مني دو نشانه دارد:
1- با جستن و پرش خارج مي شود.
2- با لذت و شهوت خارج مي شود، البته در مريض لازم نيست با جستن خارج شود بلکه همين که با شهوت و لذت خارج شود مني است.
آبى كه گاهى بعد از ملاعبه و بازى كردن با همسر و تحريک هاي جنسي از انسان خارج مى‏شود(بدون جستن)، و به آن مذى‏مى‏گويند پاك است. نيز آبى كه گاهى بعد از منى بيرون مى‏آيد، و به آن وذى گفته مى‏شود و آبى كه گاهى بعد از بول بيرون مى‏آيد و به آن ودى مى‏گويند، اگر بول به‏آن نرسيده باشد، پاك است. و چنانچه بعد از بول استبراء كند و بعد آبى از او خارج شود شك كند كه بول است‏يا يكى از اينها، پاك مى‏باشد.
پي نوشت:
1.آيت الله بهجت، توضيح المسائل م78و350.

پرسشگر گرامي با سلام و سپاس از ارتباطتان با اين مرکز
گفتن ذکر در دستشويي و حمام اشکال ندارد(1)
پي نوشت
1. آيت الله مکارم ، توضيح المسائل، مسأله 85؛ علامه مجلسي، حليت المتقين، فصل يازدهم در آداب بيت الخلاء ص: 203.

پرسشگر گرامي با سلام و سپاس از ارتباطتان با اين مرکز
اين نقص باعث فسخ نکاح نمي گردد.
به هيچ وجه لزومي به گفتن اين مسأله نيست.
اين نقص به احتمال زياد مادرزادي مي باشد و هيچ دليل محيطي يا بيروني ندارد. بهتر است قبل از ازدواج با مراجعه به متخصص زنان و زايمان علت و راه درمان اين امر را جويا شويد. هر چه که متخصص در جواب شما بيان داشت ،عيناً همان را براي پاسخ به سؤال احتمالي شوهرتان استفاده نماييد.

پرسشگر گرامي با سلام و سپاس از ارتباطتان با اين مرکز
و از اينكه سوال تان را در نهايت ادب و حسن تعبير مطرح نموديد ؛
ساختن ضريح و حرم براي قبور رهبران مذهبي، به عنوان يک رسم و سنتي اجتماعي ، قرن هاست که در جوامع گوناگون به وجود آمده ، منظور کساني که اين کار انجام مي‌دهند، يک نوع احترام و تجليل نسبت به آن شخصيت است . از منظر دين اسلام اين گونه اعمال بيانگر تجليل و تكريم از شخصيت هاست . اگر اين افراد در زمره علما و بزرگان دين به خصوص امامان معصوم و فرزندان آنان باشند ، اين اعمال مصداق تعظيم شعائر الهي است كه در قرآن نشانه تقوي و بسيار ارزشمند دانسته شده است .
به علاوه اين گونه رفتارها در خصوص فرزندان رسول خدا نوعي اظهار مودت و محبتي است كه از فروع دين و مزد رسالت حضرت دانسته شده ، در ساحت ايمان شيعي از جايگاه رفيع و والايي برخوردار است ؛ در نتيجه اين گونه تجليل و تعظيم ها هم ماهيت ديني دارد و هم بسيار ارزشمند است .
اما در خصوص مصداق عملي تعظيم و تجليل و نوع تزيين و تنقيش بارگاه ها ، هر چند ممكن است در مواردي اشتباهات و زياده روي هايي وجود داشته باشد و ضرورت ها در اين ميان فراموش شود ، اما آيينه كاري و طلاكاري به خودي خود نادرست و ناپسند نيست . هر چند كمك به فقرا و نيازمندان از ضرورت هاي اصلي در هر جامعه اسلامي است ، اما در عين حال تكريم و تجليل نمادهاي ديني هم يكي از مهم ترين ابزار ترويج و تبليغ تفكرات ناب و عميق ديني به حساب مي آيد .
در خصوص طلا كاري ها بايد به چند نكته توجه داشت :
1- وقتي بنا بر تكريم و تجليل يك شخصيت بي بديل در بين بشريت مانند يك امام است، بايد تفاوتي بين او و ديگر شخصيت هاي مورد احترام انسان ها و يا بارگاه هاي ديگر سلاطين وجود داشته باشد تا تصور نوعي همساني براي بينندگان حاصل نشود ؛ اين امر در عين كم توجهي اكثر مردم از اهميت بسزايي برخوردار است .
نمونه اين نوع نگرش در بارگاه امامين كاظمين ديده مي شود كه بر خلاف سنت معماري اسلامي و شرقي، روي يك بارگاه دو گنبد قرارگرفته تا نشان دهد در زير اين بقعه دو امام مدفون هستند . براي شيعه هر امام مظهر يك انسان كامل است . بايد اين عظمت و شكوه به شكلي متفاوت ابراز گردد و اين امر تابع سنت هاي جاري اجتماعي در ملل شرقي نگردد .
در نتيجه يكي از اولين سوالاتي كه براي يك بيننده غير مسلمان با ديدن بارگاه امام رضا عليه السلام پيش مي آيد، اين است كه اين همه عظمت و شكوه و هزينه براي يك انسان چه معنايي دارد ؟ اين جاست كه روشن مي شود ما اين افراد را در شمار ديگر شخصيت هاي مورد تكريم و احترام در بين بشر نمي دانيم . نوع تكريم ما منشا عقيدتي و متفاوت دارد.
2- هرچند در اسلام بر حقيقت و روح تعاليم و معارف ديني تاكيد بسيار شده اما ظواهر و امور ظاهري هم از اهميت بسياري برخوردار است . نمي توان تاثير شگرف امور ظاهري را در جلب توجه و تاليف قلوب به سمت اين مكان ها و در نتيجه بهره مندي از معنويت و روحانيت موجود در اين مكان ها ، انكار كرد . دستوراتي استحبابي قبيل خوش صدا بودن موذن و قاري قرآن يا زيبا و آراسته بودن امام جماعت نشان مي دهد كه توجه به ظواهر و بهره گيري از قدرت احساسات و تمايلات بصري و حسي بشر براي رهيافت به حقيقت باطني قابل انكار نيست .
3- نيازمندي انسان گاهي ظاهري و مادي است و گاهي باطني و روحي؛ هرچند در جامعه ما و همه جوامع ديگر نيازمندان مادي كم نيستند ، اما نيازمندان روحي و معنوي در هر جامعه اي به مراتب بيش تر از نيازمندان مادي اند . اين گونه هزينه ها اگر به شكلي انجام شود كه موجب جلب قلوب و ايجاد انس توده ها با حرم ها و توجه به آن امام معصوم گردد و در نتيجه نياز روحي اقشار گوناگون را برطرف نمايد ، ارزشمند تر از رفع برخي نيازهاي مادي آنان است ؛ هرچند توجه به همه ضرورت ها در كنار هم شدني و لازم است .
4- بخش اعظم طلاكاري ها و تزيينات توسط متن جامعه انجام مي شود . ناشي از طلا و جواهراتي است که توسط خود مردم از همه اقشار اهدا مي‌شود، در نتيجه در اين نوع هدايا كه به شكل نذر و يا وقف و مانند آن صورت مي پذيرد ، متولي امور حق تصرف متفاوت و دل خواسته ندارد . چه بسا مامور به صرف اموال در همان مورد نذر است ، البته اگر خلاف شرع و عقل نباشد .
5- از آن جا كه هزينه ها ناشي از اموال دولتي و عمومي يا وجوهات ديني نبوده ، بلكه هداياي مردمي پايه اصلي هزينه ها را تشكيل مي دهد ، معمولا اين تصور هم براي توده جامعه به وجود نمي آيد كه چرا اين همه هزينه براي زيبايي و تزيين اين مكان ها صرف شده است ، بلكه خود مايل به مشاركت در اين امور هستند .
برخلاف تصور بسياري از ما امامان معصوم زندگي فقيرانه و مشقت باري نداشتند ، البته ياده زيستي در همه حال پسنديده است و در امامان ما هم وجود داشته اما به جز برخي حضرات معصومين كه در صدر اسلام و در شرايط سخت جامعه مي زيسته اند ، چنان كه در تاريخ نقل شده باقي امامان زندگي محترم و با جلالتي داشتند . داراي منزل وسيع و غلام كنيز بوده و فعاليت هاي گسترده تجاري و كشاورزي و... داشتند .
البته در كنار همه اين ها اين بزرگواران توجه به فقرا و مساكين و تواضع و خاكساري را فراموش نمي كردند ، در خصوص امام رضا عليه السلام نقل شده كه در خانه خود در وقت غذا سفره بزرگي مي انداختند . همه افراد خانه اعم از خادمان و غلامان حتي خادمان اصطبل را بر آن مي نشاندند و با دست خود از بهترين غذاها براي آن ها مي كشيدند ، آن گاه خود شروع به ميل غذا مي فرمودند .
اين موارد نشان مي دهد كه در نوع زندگي اين بزرگواران هم در عين توجه به فقرا و مساكين ، شان و جايگاه و موقعيت اجتماعي -با توجه به اوضاع عمومي جامعه- مورد توجه قرار مي گرفت و از اين گونه امور غفلت نمي شد .

پرسشگر گرامي با سلام و سپاس از ارتباطتان با اين مرکز
سؤال شما نامفهوم است. اگر همسر کنوني شما خواهر اين زن مي باشد ، ازدواج همزمان با دوخواهر حرام و عقد شما صد درصد باطل مي باشد. ازدواج با خواهر زن در زماني خواهر وي درعقد شما مي باشد، چيزي جز زنا محسوب نمي گردد.

پرسشگر گرامي با سلام و سپاس از ارتباطتان با اين مرکز
در خصوص اين پديده و افرادي كه دچار آن شده اند، سخن بسيار گفته شده ،فيلم هاي متعددي هم ساخته شده است اما به تحقيقي كامل از طرف انديشمندان مسلمان در اين باره برنخورديم .
اين امر مساله قابل توجه و مهمي است كه تحقيق و بررسي مستند و خوبي را مي طلبد .تا زماني كه چنين تحقيق بي طرفانه اي از جانب غير مسيحيان صورت نگرفته باشد ، نمي توان به درستي در خصوص اين امر به قضاوت نشست .
مشكل اصلي اين امر غير مستند و غيرقابل اثبات بودن آن است ، زيرا در طول تاريخ ادعا شده افرادي ديده شده اند كه بدون هيچ دليل مشخصي در قسمت هاي مشخصي از بدن شان -محل زخم هاي بدن مسيح عليه السلام-آثار زخم و جراحت مشاهده شده و خون ريزي حاصل شده است .
از آن جا كه اين امر كاملا غير ارادي و تصادفي دانسته شده و قابل پيش بيني نيست ، مي توان گفت امكان نوعي جراحت عمدي به انگيزه هاي گوناگون و يا جراحت ناخواسته و از روي توهم -مانند چيزي كه در افراد شيزوفرن رخ مي دهد- (كه فرد بدون هشياري خود در اين قسمت هاي بدن جراحت ايجاد كرده ، ولي در وقت ديگربه ياد نمي آورد) بسيار وجود دارد .
اتفاقا نمونه هاي متعددي از اين موارد ثبت شده كه معلوم شده اين جراحت ها ساختگي و عمدي بوده حتي در مواردي خود اين افراد به اين امر اعتراف نموده اند كه اين موارد به عنوان استيگماتاي تقلبي معروف شده است .
در هر حال توجه عمومي به چنين افرادي و مقدس خوانده شدن اين افراد از جانب پاپ و ديگر انگيزه ها در اين باره مي تواند عوامل مهمي براي غير واقعي بودن اين گونه امور باشد ، به علاوه كه اصولا كليسا در زمينه معجزه سازي و استفاده ازابزارهاي گوناگون براي تبليغ مسيحيت يد طولايي دارد . نمونه هاي تقلبي مانند مجسمه هايي از مريم مقدس كه اشك مي ريزد و مواردي از اين قبيل درتاريخ كليسا كم نيستند .
پذيرش اين امر كاملا منوط به اثبات وجود مواردي مستند از اين گونه حوادث است . فيلم هاي سينمايي كه در اين باره ساخته مي شود ،به رغم تاثير شديدي كه بر مخاطب مي گذارد ، حتي فيلم هاي مستند موجود در اينترنت به رغم رقت انگيز بودن شان هيچ كدام صحت شكل گيري بي اختيار و بي علت اين زخم ها را ثابت نمي كند .
اما اگر فرض را بر اين بگذاريم كه واقعا در مواردي زخم هايي در اين بخش از بدن افرادي شكل مي گيرد كه هيچ توجيه علمي براي آن ها وجود ندارد ، از منظر يك محقق مسلمان بايد گفت :
اگر داستان به صليب كشيده شدن مسيح امري واقعي و حقيقي و مورد قبول بود ،مي شد به نوعي اين امر را عنايتي الهي براي نزديكي و تقرب اين افراد به حضرت مسيح و نوعي قبول نزديكي اين افراد به مسيح از جانب خداوند دانست ، چون به هر حال مسيحيت ديني آسماني است . اگر فردي از روي سطحي نگري به حقيقت دين بعدي راه نيابد ، ايمان او به خداوند و پيامبرش مي تواند منشا ثمرات و آثار مثبتي باشد مثلا توسل او به مسيح يا حضرت مريم به نتيجه برسد يا همدردي شديد او با مسيح در اين آثار پاسخ داده شود .
هرچند از نظرعقل قبول همدردي از جانب مسيح هم چندان قابل قبول به نظر نمي رسد ، اما از آن جا كه اصولا طرح داستان مصلوب شدن مسيح از جانب ما مردود است ، چنين فرضيه اي هم از اساس باطل محسوب مي شود ؛ در نتيجه تنها احتمال جدي در اين داستان همان نظر برخي از انديشمندان غربي است كه اين زخم ها را ناشي از تاثير تلقينات روحي بر جسم فرد و همزاد پنداري اين افراد با تصوير ذهني شان از مسيح مي دانند . معتقدند فرد در اوج توجه و تمايل به رسيدن به چنين حالتي از درون و با قدرت عجيب روح به چنين دردها و زخم هايي مبتلا مي شود .
البته اين ادعا نمونه هاي خارجي هم داشته ، قدرت تلقين روح بر جسم در موارد مشابه مورد بررسي قرار گرفته است ، اما در هر حال در اين مورد خاص اين احتمال نيازمند تحقيق و بررسي بيش تر است .
در عين حال احتمالات ديگري هم مطرح بود كه به رغم امكان و جديت احتمالي شان ، به دليل دشواري اثبات آن ها از ذكرشان خودداري شد .

پرسشگر گرامي با سلام و سپاس از ارتباطتان با اين مرکز
نمي تواند از گوشت غير حلال استفاده کند، ولي مي تواند از ماهي فلس داراستفاده کند. بايد اطمينان حاصل کند که ماهي به خودي خود در آب نمرده بلکه به وسيله صيد کردن مرده است، گرچه در داخل آب و در تور صيادي مرده باشد که حلال است . (1)
پي نوشت:
1. آيت الله مکارم شيرازي،توضيح المسائل،م 2248.

پرسشگر گرامي با سلام و سپاس از ارتباطتان با اين مرکز
در عرب جاهليت حجاب به شكل كنوني وجود نداشت و به وسيله اسلام در عرب حجاب به وجود آمد. (1)
پيش از نزول آيه حجاب، زنان عرب معمولا پيراهن‌هايي مي پوشيدند که گريبان هاي شان باز بود، دور گردن و سينه را نمي پوشاندند، روسري‌هاي هم که روي سر خود مي‌انداختند، از پشت سر مي‌آويختند (همان طور که الان بين مردان عرب معمول است) قهرا گوش ها و بناگوش ها و گوشواره ها و جلو سينه و گردن نمايان بود. آيه 31 سوره نور، که نازل شد، فرماني بود که بايد قسمت‌هاي ياد شده پوشيده گردد. ابن عباس در تفسير «... وليضربن هن علي جيوبهن و لا يبدين ز ينهن....» مي‌گويد زن، بايد مو و سينه و دور گردن و زير گلوي خود را بپوشاند. (2) در تفسير مجمع البيان در ذيل آيه مي‌گويد:
زنان مامور شدند که روسري‌هاي خود را بر روي سينه خود بيفکنند تا دور گردن آنان پوشيده شود. گفته شده که قبلا دامنه روسري ها را به پشت سر مي‌افکندند و سينه هاي شان پيدا بود. کلمه «جيوب» «گريبان ها» کنايه از سينه‌هاست، زيرا گريبان‌هاست که روي سينه ها را مي پوشاند .گفته شده از آن جهت اين دستور رسيد که زنان موها و گوشواره ها و گردن‌هاي خويش را بپوشانند. (3)
آيات و روايات فراواني بر لزوم پوشش براي زنان مؤمن دلالت دارند:
در دو آيه به طور صريح و روشن بر حجاب و پوشش کامل زنان تأکيد شده است: يکي آيه اي كه بيان شد و ديگري آيه 59 سوره احزاب:
اي پيامبر ! به زنان و دختران و زنان مؤمن بگو بدن خود را به پوشش کامل (جلباب) بپوشانند، که اين کار براي اين که به عفت و پاکي شناخته شوند، نزديک تر است . از تعرض و جسارت هوسرانان محفوظ باشند. اگر تا کنون کوتاهي و خطا شده، توبه کنند، خداوند همواره آمرزنده و رحيم است.
مساله حجاب جزو مسلمات اسلام است که شيعه و سني بر آن اتفاق نظر دارند . هيچ اختلافي در اين مساله وجود ندارد چون در قرآن با صراحت بر آن تاکيد شده ؛ هر حکمي که در قران آمده ،مورد پذيرش تمام مسلمانان است .
بعد از دستور صريح قرآن راجع به حجاب، موضوع حجاب در جامعه اسلامي رعايت مي شد . اگر در موارد محدودي هم رعايت نمي شد يا نهي از منکر از آن جلوگيري به عمل مي آمد.
در گذشته حضور زن در جامعه به شكل امروزي نبود. شغل اجتماعي براي زنان وجود نداشت. زنان خانه دار بودند و در خانه به سر مي بردند .مسئله اي كه امروز وجود دارد ، در آن زمان نبود.
موضوع ازدواج و بسياري از مسايل ديگر در جامعه حل شده بود . عوامل فرهنگي و اجتماعي و تبليغات جهاني كه امروز بر ضد حجاب وجود دارد، در آن زمان نبود. به همين خاطر نبايد انتظار وضعيت امروزي را در آن زمان داشته باشيم.
به طور كلي موضوع برهنگي و عدم پوشش مناسب، سابقه اندكي در ميان مردم در فرهنگ هاي مختلف دارد. حتي در جهان غرب نيز بيش از 200 سال قبل وضعيت پوشش به شكل كنوني و رقت بار نبوده است.
البته موضوع زنا و بي‌حجاب با يکديگر بسيار تفاوت دارند.در مورد زنا، در اسلام حد شرعي براي آن در نظر گرفته شده ،ولي بي‌حجابي گر چه گناه و معصيت است، ولي حد شرعي ندارد اما حاکم اسلامي مي‌تواند فردي که حجاب را رعايت نمي کند، تعزير نمايد، يعني يا جريمه نقدي براي او در نظر بگيرد يا مدتي او را زنداني کند يا به صورت ديگري، او را تعزير کند.
تفاوت حد و تعزير آن است که در حد مانند زنا حکم خاصي در اسلام براي آن منظور شده ، ولي تعزير در موردي اعمال مي شود که در اسلام حکم خاصي ندارد . حاکم شرع بستگي به نوع گناه و معصيت، مجازاتي را براي متخلف در نظر مي گيرد. علت اين که مورد حجاب و مجازات آن در تاريخ و حديث مطلبي نيامده و راجع به زنا آمده همين موضوع است .
براي اگاهي بيش تر در باره حجاب وادله آن به مساله حجاب شهيد مطهري مراجعه نمائيد .
پي نوشت ها:
1 . مجموعه اثار ، شهيد مطهري ، ج 19 ، ص 385 .
2 . همان ،ص 485 .
3 . همان ، 486 .

پرسشگر گرامي با سلام و سپاس از ارتباطتان با اين مرکز
از روايات برمي‌آيد که ارواح مؤمنان در عالم برزخ به وسيلة اعمال نيک بازماندگان شاد مي‌شوند. امام صادق(ع) مي‌فرمايد:
«ميت به خاطر طلب رحمت و استغفار بازماندگان خوشحال مي‌شود، همان گونه که افراد زنده با هدايا خوشحال مي‌شوند».(1)
هديه به آنان مي‌تواند هر کار خيري باشد:
ختم قرآن، يا خواندن سوره‌اي و هدبه کردن ثوابش به آن ها ، رفتن بر سر قبور آنان و خواندن فاتحه، يا انفاق و کمک به مستمندان به نيت آن ها. انجام کارهاي خير و عام‌المنفعه، ‌خواه مالي باشد يا بدني، رفتن به زيارت يا انجام حج و عمره به نيابت از آنان و...
هيچ عملي ارزشمندتر و مفيد تر به حال متوفا از اين نيست که بازماندگان بدهکاري هاي فرد فوت شده را بپردازند . بدهکاري مي تواند حق الله يا حق الناس باشد . پس بايد بررسي کنند و ببينند از حق الله مثل نماز ، روزه ، حج، خمس و زکات چه برگردن دارد ، براي خواندن ، گرفتن ، انجام دادن و پرداخت آن اقدام کنند. اگر به کسي بدهکار بوده يا حق کسي را ضايع کرده ، يا ضرر و زياني به جان يا مال کسي وارد کرده ، از صاحبانش رضايت بگيرد يا خسارت آن ها را بپردازد . به عنوان رد مظالم از طرف متوفا مالي را به صورت نقد يا جنس در راه خدا خيرات کند .
خيرات و انفاقات و صدقات مستحبي - که در ذيل به برخي ديگر اشاره مي شود - در رتبه بعدي قرار دارند .(2)
در روايت آمده است که «سخت‌ترين شب‌ها، شب اوّل قبر است که مي‌توانيد با پرداخت صدقه به مردگان خود ترحم کنيد. اگر مالي براي صدقه نداشتيد، دو رکعت نماز بخوانيد و به روح او هديه کنيد که خداوند از آن لحظه، هزار فرشته به سوي قبرش مي‌فرستد که با هر فرشته‌اي، لباسي است . قبر او را از تنگي و فشار رهانيده و وسعت مي‌بخشد».
رسول گرامي اسلام (ص) فرمود: "صدقه حرارت قبرها را از بين مي برد".(3)
براي اموات بهترين دعا اين است كه انسان براي آنان از خداي مهربان طلب عفو و مغفرت كند . بخواهد خداوند رحمت و بخشش و نعمت هايش را بر آنان نازل فرمايد. دعاي 24 صحيفه سجاديه در مورد دعا براي پدر و مادر است.اين آيه دعاي خوبي است:
"ربنا اغفر لي و لوالديّ و للمؤمنين يوم يقوم الحساب".(4)
از روايتي كه از حضرت صادق(ع) نقل شده، استفاده مي‏شود ثواب هايي كه درعالم برزخ به مؤمن مي‏رسد، تا قيامت ادامه خواهد داشت. حضرت فرمود:
"هر كس نزد قبر مؤمني هفت مرتبه سوره انا انزلنا را بخواند، خداوند فرشته‏اي مي‏فرستد كه پيش قبر ميت، خدا را عبادت كند . خداوند ثواب عبادت فرشته را براي ميت و كسي كه انا انزلنا را خوانده مي‏نويسد، تا زماني كه خداوند وي را به واسطه اين عمل وارد بهشت كند".
بعد فرمود: "بعد از سوره حمد، هفت مرتبه انا انزلنا و هريك از قل اعوذ برب الفلق، قل اعوذ برب الناس، قل هو الله احد، و آيةالكرسي را سه مرتبه بخواند".(5)
يكي از صحابه از حضرت رسول نقل كرده : براي مردگان خود هديه بفرستيد، گفتم: هديه مردگان چيست؟ فرمود: صدقه و دعا. ارواح مؤمنان هرجمعه به آسمان دنيا مقابل خانه هاي خود مي آيند و فرياد مي كنند: اي خانواده من، پدر ، فرزندان و خويشان من، بر ما مهرباني كنيد. آن چه در دست ما بود، عذاب و حساب آن ها بر ما است . نفعش براي غير ما. اي خويشان ما، به درهمي يا قرص ناني يا جامه اي ما را كمك كنيد تا خداوند شما را از جامه هاي بهشت بپوشاند.(6)
اگر حضور بر سر قبر مردگان و رفتن به زيارت اهل قبور ممکن نيست يا با زحمت و مشکل همراه است ، لازم نيست به زيارت قبر مردگان برويد، بلكه در هر كجا براي آنان صدقه بدهيد . دعا و فاتحه بخوانيد ،به آن ها مي رسد. در روايتي آمده است:
"هر صدقه اي كه براي مرده داده مي شود، فرشته اي آن را مي گيرد و در طبقي از نور... مي گذارد . بر لب قبر مي ايستد و با صداي بلند مي گويد: اي اهل قبور، درود بر شما، بگيريد اين هديه را كه بستگان تان براي شما فرستاده اند." البته رفتن سر قبر بهتر است، چون اثرات ديگري غير از فاتحه دارد.(7)
اگر به احاديث ذكر شده دقت شود، متوجه خواهيم شد كه مرده ها چشم به راه و چشم انتظار هديه، دعا و... فرزندان و خانواده خود هستند.
سعد بن عباد مي گويد: "يكي از افراد بني ساعده در سفر بود كه مادرش از دنيا رفت، به رسول خدا (ص) عرض كرد: در غياب من، مادرم از دنيا رفته، اگر برايش چيزي صدقه بدهم، نفعش عايد وي مي گردد؟ حضرت فرمود: بلي. گفت : شما را به شهادت مي گيرم كه محوطه درخت خرمايم را كه به ثمر نشسته براي او صدقه قرار دادم.(8)
رفتن به زيارت قبور غير از فوايدي كه براي اموات دارد، براي زندگان نيز مؤثر است . زيرا انسان را به ياد آخرت مي اندازد. هدايا و ثواب هايي كه براي اموات مي فرستند، براي زندگان نيز مؤثر است و براي خودشان ثواب دارد. كسي كه سوره حمد يا آيت الكرسي يا صدقه يا نماز براي اموات مي خواند، اول ثوابش به خود زنده مي رسد، بعد براي ميّت.
پي‌نوشت‌ها:
1. محجة البيضاء، ج 8، ص 292.
2. سفينة البحار، ج 2، ص 47.
3. ميزان الحكمه، ماده صدقه، شماره 10342.
4. ابراهيم (14)آيه 41.
5. كامل الزيارات، ص 222.
6 . محدث قمي، مفاتيح الجنان ، بخش زيارت قبور مؤمنين.
7. همان.
8 . مجموعه ورام، ج2 ، ص 110 .

در مورد آيه مورد نظر تا زماني كه نتوانيد آيه را ذكر كنيد، نمي توان در مورد آن اظهار نظر كرد؛ زيرا به عقيده بسياري از عالمان، فكر گناه تا زماني كه به عمل نرسد، گناه محسوب نمي شود.
آيت الله مکارم دراين باره مي فرمايد:
فكر گناه تا زماني که منتهي به انجام گناه نشود،گناه محسوب نمي شود ،ولي بي شک آثار نا مطلوبي بر روح انسان مي گذارد.(1) از نظر اولياي الهي درست است که فكر و انديشه گناه گناه محسوب نمي شود ،ولي پاكى و صفاى قلب را از بين مى برد . انسان را به ا رتكاب آن وا مى دا رد. حضرت على(ع) فرمود: «من كثر فكره فى المعاصى دعته إليها؛(2) كسى كه در مورد گناهان زياد فكر كند، گناهان او را به سوى خود مى كشند».
نيز فرمود: «خوض النّاس فى شى‏ءٍ مقدّمة الكائن؛(3 ) فرو رفتن و تفكّر در مورد چيزى، سرآغا ز وجود و پيدايش آن چيز است».
از اين رو حضرت مسيح به پيروان خود فرمود: «موسى بن عمران به شما دستور داد زنا نكنيد، اما من به شما سفارش مى كنم فكر زنا را هم نكنيد، زيرا كسى كه به زنا بيانديشد، مانند كسى است كه در اتاق زيبا و رنگ آميزى شده‏اى، آتش روشن كند. در اين صورت هر چند ممكن است خانه در آتش نسوزد، لكن دست كم دود، آن را سياه و خراب مى كند».(4)

پى نوشت‏ها:
1 آ يت الله مکارم، بخشي از مسائل کثير الابتلا، س162.
2. غررالحكم،ج5،ص321 .
3. غررالحكم،ج3 ص 451 .
4. بحارالانوار، ج 14، ص 331 .