پرسش 1:
با سلام 1-پرداخت خمسي كه سرمايه و سود آن در حال كار است و به صورت چك چند ماه اينده وصول مي شود چگونه است؟

پاسخ:
پرسشگر گرامي با سلام و سپاس از ارتباطتان با اين مرکز
اگر سر سال خمسي چيزي از سرمايه و سود نزد شما نباشد، پرداخت خمس بر شما واجب نيست ولي زماني که سود يا سرمايه به دستتان رسيد جزء درآمد سالي محسوب مي شود که آنها را دريافت مي کنيد.(1)
پي نوشت:
1. آيت الله خامنه اي،استفتاآت،س 981.
پرسش 2:
اگر سال خمسي در موقعي واقع شود كه پولي در دست نباشد و وجه به صورت حساب هاي گرفتني باشد و چند ماه از كار كرد پول گذشته و در صورتي كه بدانيم تا چند ماه ديگر چه مقدار سود تعلق مي گيرد بايد سود هر ماه را حساب كرده و آن مقداري كه تا سال خمسي تعلق مي گيرد را پرداخت كرد؟

پاسخ:
اگر تا سر سال خمسي قابل دريافت باشد ، پرداخت خمس آن واجب است، هرچند هنوز نگرفته باشيد؛در غير اينصورت ،جزء درآمد هاي سالي که آن را دريافت مي کند ،محسوب مي شود.(1)
پي نوشت:
1.آيت الله خامنه اي،استفتاآت، س 990 .
پرسش 3:
آيا مي شود براي پرداخت خمس قرض گرفت؟ مرجع تقليد من آقاي خامنه اي است.
پاسخ:
بله مي توان براي پرداخت خمس از ديگري قرض کرد و خمس را پرداخت .(1)
پي نوشت:
1. سؤال تلفني از دفتر آيت الله خامنه اي.

پرسشگر گرامي با سلام و سپاس از ارتباطتان با اين مرکز
از آن فعل حرام توبه کنيد ، و با خدا عهد ببنديد که ديگر آن فعل حرام را تکرار نمي کنيد ، و استغفار کنيد . کافي است .حلاليت طلبيدن از صاحبان عکس و در ميان گذاشتن با شوهر هايشان لازم نيست بلکه گناه و حرام است .

با سلام و تشکر به خاطر ارتباط تان با اين مرکز
درمسائل و احکام فقهي جايز نيست با حرام است، به يک معني است و فرقي با هم ندارند.

پرسشگر گرامي با سلام و سپاس از ارتباطتان با اين مرکز
پاسخ در دو محور ارائه مي‌شود:
1- راه براي تکامل انسان تا جايي که در توان دارد ، باز است . انسان در فرايند تکاملي و ترقي معنوي خود به جايي نمي رسد که در آن جا آخرين منزل و توقفگاه او تلقي شود، از اين روست که دقيق‌ترين بيان در اين باره در کلام مولوي آمده که با اشاره به فرايند تکاملي و سير صعودي انسان مي‌گويد:
از جمادي مردم و نامي شدم و ز نما مردم به حيوان بر زدم
مردم از حيواني و آدم شدم پس چه ترسم کي ز مردن کم شدم
حمله ديگر بميرم از بشر تا بر آدم از ملايک بال و پر
وز ملک هم بايدم جستن ز جو کل شي هالک الا وجهه
بارديگر از ملک قربان شوم آنچه اندر وهم نايد آن شوم
پس عدم گردم، عدم چون ارغنون گويدم که انا اليه راجعون (1)
بنابراين سير تکاملي انسان توقفگاه نخواهد داشت.
1- اما درباره رسيدن به مقام ائمه بايد گفت: هيچ کس غير از پيامبر به اندازه ائمه نيست و به مقام آن ها نمي رسد . نمي‌تواند و قابل مقايسه با آنان باشد. از اين رو امير مومنان فرمود:
«لا يقاس بال محمد (ص) من هذه الامه احد، و لا يسوي بهم من جرت نعمتهم عليه ابدا؛ (2) هيچ کس از اين امت را با آل محمد نمي‌توان مقايسه کرد. آنان که ريزه خوار خوان نعمت آل محمد اند با آن ها برابري نمي‌توانند».
از اين کلام حضرت به روشني به دست مي‌آيد که مردم و همه بشر نه تنها نمي‌توانند به مقام ائمه (ع) بار يابند و به جا و مقامي معنوي برسند که آن ها دارند، بلکه همگان ريزه خوار نعمت معنوي آن ها و با آنان قابل مقايسه نخواهد بود.
سخن عطار بسيار شنيدني است:
جهد هر کس قدر حال او بود سير هر کس تا کمال او بود
گر مگس پران کند چندان که هست کي کمال سرسرش آيد به دست
بنابراين گر چه مسير تکاملي آدمي محدوديتي ندارد و محدود به حدي نيست و هر اندازه تلاش کند مي تواند کامل و کامل‌تر شود، ولي هر کس به اندازه استعداد و توان و تلاش خود سير مي‌تواند و مي‌خواهد به کمال لايق خود برسد، ولي به مقام و کمال ائمه هرگز نمي‌توانند برسد ،همان طور که مگس هر اندازه تلاش کند، به اندازه تند باد (باد سرسر) نمي‌تواند سرعت داشته باشد.
3- اما درباره گفتگو با جبرئيل بايد گفت:
گر چه انسان‌هاي کامل (انبيا و اوليا) از فرشتگان از جمله جبرئيل برتر و بالاترند، ولي انسان‌ عادي فروتر از اوست. (3) گفتگوي آدمي با جبرئيل از حقايقي است که تنها نصيب انبيا مي‌شود، ولي بر اساس آموزه‌هاي وحياني کساني چون حضرت فاطمه زهرا و مريم نيز با جبرئيل گفتگو داشته اند . حقايقي را از او شنيده و دريافت کرده‌اند. در اين ارتباط استاد جواد آملي در کتاب گرانسنگ زن در آينه جلال و جمال، ص 144، با اشاره به آموزه‌هاي ديني مباحث سودمندي بيان فرموده . (4)
اما درباره هم کلام شدن ساير مردم با جبرئيل چيزي در منابع ديني ذکر نشده است. اين نکته قابل دقت است که براي گفتگو و هم کلام شدن با جبرئيل همگوني شرط است . جبرئيل با هر کسي هم کلام نمي‌شود . بايد انسان به جايي از مقام معنوي و تجرد برسد که بتواند با جبرئيل سخن بگويد. اين کار تنها از عهده انبيا و حضرات معصوم ساخته است . کس ديگري بدان پايه از تجرد و معنويت نخواهد رسيد و يا دست کم قابل اثبات نيست.
پي‌نوشت ها:
1. مثنوي معنوي، دفتر سوم، ص 515.
2. نهج البلاغه، خطبه 2.
3. انسان کامل در نگاه امام خميني، ص 113.
4. نشر مرکز اسراء، قم، 1377 ش .

پرسشگر گرامي با سلام و سپاس از ارتباطتان با اين مرکز
در اين باره کتاب‌هاي بسيار نوشته شده که به چند نمونه اشاره مي‌گردد:
1. علم پيشين الهي و اختيار انسان، محمد سعيدي مهر
2- انسان و سرنوشت، تاليف شهيد مطهري
3- معارف قرآن، محمد تقي مصباح، از ص 374 تا 421
4- آموزش کلام اسلامي، ج 1، محمد سعيدي مهر، از ص 227 تا 348

با عرض سلام و تشکر از ارتباط تان با اين مرکز
تا زماني که سيگار و قليان ضرر قابل توجهي بر بدن نداشته باشد، استعمال آن ها جايز است.(1) برخي از علما نيز استفاده مي کرده اند. در ضمن دخانيات با مواد مخدر متفاوت است . نظر مقام معظم رهبري نيز بر حرام بودن مواد مخدر است.
پي نوشت:
1.آيت الله خامنه اي،استفتاآت،س 1408.

پرسشگر گرامي با سلام و سپاس از ارتباطتان با اين مرکز
در قيامت ميزان الهي بسيار دقيق و ظهور عدل الهي است و ذره از حق و عدل تجاوز نمي‌شود.
در قرآن کريم فرمود: ؟«و نضع الموازين القسطه ليوم القيامه فلا نظلم نفس شيئا و ان کان مثقال حبه من خردل اتينابها و کفي بنا حاسبين؛ (1) روز قيامت ترازوهاي عدل را مي‌نهيم . به هيچ کس ستم نخواهد شد . عملي به قدر يک خردل هم باشد به حسابش مي آوريم . حساب کردن را کفايت کنيم».
در جاي ديگر حق را به عنوان ميزان معرفي نموده : «و الوزن يومئذ الحق؛ (2) وزن و ميزان در امروز (قيامت) حق است».
با توجه به اين گونه آموزه‌هاي وحياني بايد گفت:
چون در قيامت محاسبه اعمال، اعم از نيک و بد، بر اساس حق و عدل الهي است ، دو فرد ياد شده در پرسش هر کدام ممکن است کيفر گناه خود را متناسب با شرايط خاص خود بچشد، ولي آن که اعمال نيک او بيش تر از ديگري است، بعد از کيفر ،از نعمت هاي بهشتي برتر بهره مند شود . هر کدام اعمال نيکش بيش تر و خالصانه‌تر باشد، بهره‌مندي او از مواهب الهي بيش تر خواهد بود.
دشوار است کسي بتواند درباره دو فرد ياد شده به طور دقيق تحليل کند، چون آن افراد ممکن است در شرايط زماني، محيطي خاص خود اعمالي نيک و يا بد را انجام داده باشد . صدها مسئله ديگر در اين باره مطرح است. در روايتي آمده:
«انما يلاق الله العباد في الحساب يوم القيامه علي قدر ما آتاهم من العقول في الدنيا؛ (3) پايه دقت بندگان در قيامت ميزان خردي است که به آنان داده شده است».
از برخي روايات استفاده مي‌شود که مومن تهي دست به سرعت محاسبه مي‌شود ، در حالي که افراد ثروتمند در پاي حساب معطل خواهند شد. منطق انسان تهي دست است که خدايا! صاحب مقامي نبودم تا ستم کنم، مالي نداشتم که حق آن را نپردازم، روزي من به اندازه کفايت زندگي من بود ، در حالي که افرادي که مسئوليتي در اجتماع داشته‌اند، يا ثروتي را اندوخته بودند، حساب طولاني خواهند داشت. (4)
بدين ترتيب معلوم مي‌شود که شرايط بسياري در محاسبه اعمال افراد دخالت دارد. از اين رو به طور دقيق در اين باره نمي‌توان سخن گفت.
پي نوشت‌ها:
1. انبياء (21) آيه 47.
2. اعراف (7) آيه 8.
3. بحار الانوار، ج 7، باب 11، حديث 32، ص 200.
4. همان، حديث 4.

پرسشگر گرامي با سلام و سپاس از ارتباطتان با اين مرکز
در آغاز لازم است به دو نکته اشاره شود:
1- از آن جا كه هر گناهي - صغيره باشد يا کبيره - مخالفت با فرمان خداوند است ، به خودي خود گناهي بزرگ است. مقياس كوچك و بزرگ بودن گناه اين نيست كه آن را نسبت به ساحت مقدّس خداوند بسنجيم؛ زيرا براساس اين سنجش همه گناهان، كبيره است. اين تقسيم نظر به سنجش آثار يك دسته از گناهان با آثار دسته ديگر است.
2- کوچک دانستن و سبک شمردن هر گناهي - اگر چه نسبت به گناهان ديگر صغيره باشد- گناه کبيره است .
با توجه نمودن و رعايت کردن دو نکته ياد شده ، اين که هر چه گناه و جرم سنگين تر باشد، پاک کردن و زدودن آثار آن سرمايه گذاري معنوي و شناختي و عملي بيش تري نياز دارد، امري طبيعي است. .