اگر انسان با دراز كشیدن و استراحت كردن در اتاق قصد بی احترامی به قرآن را نداشته باشد و یا از نظر عرف ، هتك و بی احترامی نباشد،مثل اینكه قرآن در جای بلندی باشد و انسان در پایین تر از آن دراز بكشد و استراحت نماید،اشكال ندارد.

 اگر  در حال دراز كشیدن،قرآن در پایین پای انسان قرار بگیرد یا پایین تر از آن باشد، بی احترامی به قرآن است و حرام. از این رو باید قرآن را از جلو پای خود بردارد.

پی نوشت:

1. امام خمینی، استفتائات،قم ،انتشارات اسلامی، ج1، ص 48، س، 79.

در پاسخ به قسمت اول سوال می توان گفت:

سوره یس از جمله سوره های مورد توجه اولیای خدا بوده و این به خاطر محتوای آیاتی است كه در این سوره وجود دارد تا بدان جا كه پیامبر گرامی اسلام فرمود: هر چيزي داراي قلب است. و قلب قرآن مجيد:سوره يس است(1). خواندن این سوره با توجه به معانی و تفاسیر آن موجب جلب ثواب بسیاری خواهد شد، چون سوره " یاسین" مشتمل بر پایه‏ها و اركان عقیدتی و نیز اصول برنامه‏های انبیا است. (2) علامه طباطبایی نوشته است:

این سوره شأن والایی دارد و اصول و ریشه‌های حقایق را در خود جمع كرده است.(3) پيامبر )ص( فرمود: كسي (مسلماني) كه در قبرستان (مسلمانان) عبور كند و سوره مباركه يس را در آن جا قرائت كند، در آن روز، به شماره افراد و امواتي كه در آن قبرستان باشد، موجب تخفيف گناهان آنان خواهد شد و ثواب براي وي منظور خواهد شد.باز حضرت  فرمود: سوره يس در تورات به نام معمّعه خوانده مي‏شود، گفته شد معمّعه چيست؟ فرمود: كسي كه با اين سوره مأنوس باشد، مشمول خير دنيا و آخرت خواهد شد و قرائت اين سوره بلاهاي دنيا و آخرت را از وي دور خواهد كرد و همه ترس ها و بیم های آخرت را از او برطرف مي‏نمايد.

اين سوره به نام مدافعه نیز خوانده مي‏شود. مدافعه يعني هر شري را از صاحب‏ خود برطرف مي‏كند. 

از قول امام صادق  )س( نقل شده است: هر كس (هر مسلماني) كه سوره يس را در روز، قبل از اينكه شب فرا رسد بخواند، در آن روز از افراد محفوظ و سالم و با رزق و روزي خواهد بود تا شب شود. هر كس اين سوره را شب، قبل از اينكه بخوابد،تلاوت كند، هزار فرشته بر وي موكل مي‏شوند تا او را از شر شيطان رجيم و هر آفتي محفوظ بدارند ...(4)

و اما در پاسخ به قسمت دوم سوال شما می نویسیم:

این سوره به نام " قاضیه" نامیده شد، یعنی سوره ای كه در رفع حاجت های انسان موثر است .پس هر انسانی با اخلاص این سوره را بخواند و توجه به معانی آن بكند و حاجاتی داشته باشد،از جمله حاجاتی كه در سوال به آن اشاره داشتید، می تواند به بر آورده شدنش امید داشته باشد. 

در هر حال فضيلت و اهميت قرائت اين سوره مقدس بيش از آن است كه در اين جا نوشته شود.

براي اطلاع بيش تر لازم است به كتاب های مربوطه از جمله كتاب ثواب الاعمال و تفسير مجمع البيان رجوع شود.

پی‌نوشت‌ها:

1.نجفی خمینی محمد جواد،تفسير آسان، تهران،انتشارات اسلاميه‏، چاپ اول، سال 1398 ق ، ج‏16، ص 254.

2.خرمشاهی  بهاء الدین، دانشنامه قرآن،تهران،انتشارات دوستان،چاپ اول،سال 1377 ه.ش ، ج 2، ص 1451 و  1774؛ و مكارم شیرازی ناصر، تفسیر نمونه، تهران، انتشارات دار الكتب الاسلامیه،چاپ اول، سال 1374 ه.ش ، ج 18، ص 310.

3.طباطبایی محمد حسین ، تفسیر المیزان، قم انتشارات جامعه مدرسین،سال 1374 ه.ش ، ‏چاپ پنجم، ج 17، ص 62.

4.تفسير آسان پیشین، ج‏16، ص 254.

سوره ای كه در حالت عادی اتمام آن تا آخر واجب باشد ، سراغ نداریم اما در قرائت نماز در رساله ها آمده كه اگر نمازگزار بعد از قرائت حمد، سوره كافرون یا توحید را بخواند، واجب است كه آن را به اتمام برساند اما در غیر این دو سوره اگر به نصف نرسیده باشد، می تواند از قرائت آن سوره خودداری و سوره دیگری را قرائت كند.

 اتمام دو سوره كافرون و توحید در صورت فراموشی برخی از آیات این دو سوره یا در نماز جمعه برای قرائت سوره جمعه و منافقون لازم نیست.

در كتب تفسیری شیعه، روایات زیادی در مورد فضیلت سوره های قرآن، خصوصاً قبل از بیان تفسیر هر سوره، بیان شده است.

نظر مشهور دانشمندان علوم قرآنی در مورد اعتبار این گونه روایات این است كه برخي (نه همه) سند صحیحی ندارند؛ ولی اگر كسی برای رجا، یعنی قصد ثواب به روایات عمل كند، به او ثواب می رسد. گفته اند كه اسناد همه روايات، روي هم رفته، چندان قابل اعتماد نيست. (1)

همچنین ثواب زیادی كه برای اعمال در روایات ‌آمده، از باب تفضل الهی است. چنین نیست كه هر كس سوره ای را خواند، حتماً به خواص و آثار آن برسد.

اما ثواب­ها و فضایلی كه برای برخی عبادات، اذكار و ادعیه و خاصه قرائت سوره­های قرآن در مفاتیح الجنان یا تفاسیر و یا سایر كتب و روایات ذكر شده، ناظر به عباداتی است كه به شكل اكمل و اتم انجام گیرد و آداب و شرایط آن محقق گردد.

بنابراین، مقصود از روایاتی‏ كه آثار خاصی را برای برخی از اعمال از جمله قرائت بعضی از سوره ها ذكر كرده‏اند، این نیست كه فلان عمل «علت تامه» آن اثر است؛ بلكه مقصود، اقتضای اثر است. ولی اگر مانعی بر سر راه آن قرار گیرد، توان تأثیر را نخواهد داشت.

آیت الله مكارم شیرازی در این زمینه می گویند: این فضیلت ها برای كسانی نیست كه تنها الفاظ آن را بخوانند و مفاهیم آن را فراموش كنند.

اما در مورد نمونه هایی كه بیان كردید، فضیلت ها برای سوره های نامبرده در تفاسیر معتبر نیامده است؛ مثلاً در مورد سوره نور آمده:

از آن جا كه در این سوره سفارش های بسیار در مورد رعایت عفت و پاكدامنی توسط عموم مؤمنان و خصوصاً زنان صورت گرفته، در روایات نسبت به آموزش و قرائت این سوره توسط زنان، تأكید بسیار آمده است. (2)

در این زمینه نمی شود كتاب خاصی را تأیید یا تكذیب كرد. البته صحت یا عدم صحت خواصی كه برای قرآن ذكر كرده اند، كاری به اصل وجودی قرآن ندارد و ثواب واقعی سر جای خودش وجود دارد و نیز رتبه سفارشات اهل بیت نسبت به تلاوت و قرائت قرآن پایین نمی آید.

شما در این زمینه می توانید به كتاب «تفسیر مجمع البیان» علامه طبرسی یا  «تفسیر نمونه» آیت الله مكارم در آغاز سوره ها  مراجعه نمایید.

پی نوشت ها:

1. مكارم شيرازي، ناصر، تفسير نمونه، ج 9، ص 297، ناشر دار الكتب الإسلامية، چاپ تهران، سال 1374 ش، نوبت اول.

2. قرائتی، محسن، تفسیر نور، مركز فرهنگی درس هایی از قرآن، تهران، 1383 ش، چاپ يازدهم، ج 8، ص 141.

آنچه به انسان در دنیا ، قبر ، برزخ ، قیامت و آخرت ایمنی می بخشد ، ایمان و عمل صالح است. باور به خدا و معاد و رفتار مطابق دستور خدا و پیامبر خدا و دوری از گناهان و انجام واجبات و وظایف، انسان را در همه نشئه های قبر و قیامت از همه ترس ها و خوف و خطر ها ایمنی می بخشد:

«الَّذينَ آمَنُوا وَ لَمْ يَلْبِسُوا إيمانَهُمْ بِظُلْمٍ أُولئِكَ لَهُمُ الْأَمْنُ وَ هُمْ مُهْتَدُون؛ (1) كساني كه ايمان آورده‏اند و ايمان خود را به شرك نمي‏آلايند، ايمني از آن ايشان است و ايشان هدايت يافتگانند».

«إِنَّ الَّذينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ وَ أَقامُوا الصَّلاةَ وَ آتَوُا الزَّكاةَ لَهُمْ أَجْرُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ وَ لا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَ لا هُمْ يَحْزَنُونَ؛ (2) آنان كه ايمان آورده‏اند و كارهاي نيكو كرده‏اند، و نماز خوانده‏اند و زكات داده‏اند، مزدشان با پروردگارشان است. نه بيمناك مي‏شوند و نه غمگين».

در ارتباط با خصوص عذاب قبر باید اولا عوامل آن را ایجاد نكرد یا از بین برد.

بعض عوامل عذاب قبر مطابق روایات به شرح زیر است:

«عن أبي عبد الله عليه السلام ، قال : ان جل عذاب القبر في البول»؛ (3)

«امام صادق (ع) فرمود: مهم ترین عامل عذاب قبر (دوری نجستن از نجاست ) بول است».

 «عن علي ( ع ) قال : عذاب القبر يكون من النميمة ، والبول ، وعزب الرجل عن أهل»؛ (4)

«امام علی می فرماید: عذاب قبر در اثر سخن چینی ، (دوری نجستن از نجاست ) بول و ادرار و كناره گرفتن (بدون دلیل و قهر كردن ) مرد از همسرش می باشد».

وقتی این عوامل را ایجاد نكردیم و ایمان هم داشتیم و عمل صالح هم به جا آوردیم ، از عذاب قبر و ترس های آن در امان خواهیم بود.

اما بنا به روایات تلاوت بعض سوره ها و خواندن بعض نمازها موجب در امان بودن از عذاب قبر است:

«أبي عبد الله ( ع ) قال من قرء آية الكرسي دفع الله عنه الف مكروه من مكاره الدنيا أيسره الفقر والف مكروه من مكاره الآخرة أيسره عذاب القبر»؛ (5)

«هر كس آیت الكرسی را تلاوت كند، خداوند هزار ناخوشایند را از او دفع می كند كه كمترینشان فقر در این دنیا و عذاب قبر است.

هر كس یك شب را به تلاوت قرآن و سجده و ركوع و ذكر به سر آورد، كمترین پاداش او بیرون آمدن از گناهان و ... و پناه از عذاب قبر و ... است». (6)

امام باقر فرمود: (تلاوت پیوسته) سوره ملك مانع از عذاب قبر است. (7)

از رسول خدا روایت شده كه فرمود: هر كس شب جمعه دو ركعت نماز بخواند در هر ركعت بعد از حمد پانزده بار "اذا زلزلت..." ، خداوند او را از عذاب قبر و ترس های قیامت ایمن گرداند. (8)

بنا به روایت دیگر فرمود: هر كس شب اول ماه رجب  بعد از نماز مغرب بیست ركعت نماز بخواند در هر ركعت به حمد و قل هو الله ، ... از عذاب قبر پناه داده می شود. (9)

ما به شما توصيه مي كنيم با بخش تلفني ما به شماره 09640 با گروه اخلاق و يا مشاوره  صحبت كنيد.

پی نوشت ها:

1. انعام (6) آیه 82.

2. بقره (2) آیه 277.

3. برقی ، محاسن ، تهران ، اسلامیه ، 1330 ش ، ج 1 ، ص 78.

4. صدوق ، علل تالشرایع ، نجف ، حیدریه ، 1385 ق ، ج 1 ، ص 309.

5. چند نفر از محدثان ، الأصول الستة عشر، قم ، دار الشیستری ، 1405 ق ، ص 93.

6. حر عاملی ، وسایل الشیعه، بیروت، دار احیاء التراث العربی ، 1104 ق ، ج 4 ، ص 804.

7 همان ، ج 876.

8. همان ، ج5 ، ص 75.

9. همان ، ص 229.

برای جوابگویی به این سوال و سوال های مشابه در مورد ثواب زیارت ها یا ثواب بعضی اعمال مستحبی یا ثواب بعضی اذكار توجه به چند نكته لازم است:

1.   روایاتی داریم به این مضمون كه اگر بنا بر حدیثی از رسول خدا بر انجام عملی وعده پاداشی داده شده باشد و فرد به خاطر وعده پیامبر و برای رسیدن به ثواب موعود آن عمل را انجام دهد، خدا آن ثواب را به وی خواهد داد حتی اگر آن حدیث سخن پیامبر نباشد.(1)

با توجه به این روایات كه متعدد و معتبر هستند، عالمان نسبت به سند روایات ثواب تلاوت سوره ها یا زیارت ها یا اذكار سخت گیری نكرده  و مؤمنان را به همان وعده اجمالی واگذارده اند.

2. این وعده ها اجمالی است . قید و شرط آن ها در روایات دیگر به صراحت و بارها ذكر شده است.مثلا آیه شریفه می فرماید:" َ إِنَّما يَتَقَبَّلُ اللَّهُ مِنَ الْمُتَّقين‏"(2) خدا فقط از باتقوایان می پذیرد".

این آیه قید عامی را به همه عبادات و اعمال ما می زند و آن "رعایت تقوا " است. خدا در این آیه با حصر "انما" اعلام می كند كه فقط از باتقواها می پذیرد. بنا بر این اگر كسی تقوا سرلوحه اعمالش نباشد و به جای یك بار هزار بار سوره "یس" و طلاق و... ، بخواند، دردی از او دوا نخواهد كرد.

3. امام خمینی "قدس سره" در زمینه احادیث  بیان زیبایی دارند كه به شرح زیر است:

"هر كس مراجعه كند به وصيت هايي كه رسول اكرم (ص) به حضرت امير المؤمنين، عليه السلام، مي‏كردند، و وصيت هاي ائمه بعضي به بعضي، و وصيت هايي كه به خواص شيعيان و خلص مواليان مي‏فرمودند و تأكيدات و سفارش هاي خيلي بليغي كه مي‏فرمودند و آن ها را از معصيت خداي تعالي تحذير مي‏نمودند، كه در اصول و فروع تكاليف، كتب اخبار از آن مشحون است، علم قطعي حاصل مي‏كند كه اگر بعض روايات‏ به حسب صورت و ظاهر مخالف با آن احاديث وارد شده است، ظاهر آن ها مراد نيست. پس، اگر طوري ممكن بود تأويل آن كه منافات با آن احاديث قطعيه صريحه، كه از ضروريات دين است، نداشته باشند، آن را تأويل می كنيم، يا جمع عرفي داشت جمع می كنيم، و الا ردّ علم آن به قائلش مي‏نماييم‏...

اين است چند حديث از احاديث شريفه صريحه به اينكه اين اشتهاي كاذبه كه ما اهل دنيا و معصيت داريم( كه با یك عمل جزیی و بدون توبه و تدارك گناهان به ثواب های عظیم برسیم و از عذاب و كیفر گناهان مان نجات یابیم) غلط و باطل است، و از هوس هاي شيطاني و مخالف با عقل و نقل است. و ضميمه نما به آن آيات شريفه قرآنيه را، مثل قول خداي تعالي:

كُلُّ نَفْسٍ بِما كَسَبَتْ رَهينَةٌ. (3) و مثل قوله تعالي: فَمَنْ يَعْمَلْ مِثْقالَ ذَرَّةٍ خَيْراً يَرَهُ. وَ مَنْ يَعْمَلْ مِثْقالَ ذَرَّةٍ شَرّاً يَرَهُ. (4) و مثل قوله تعالي: لَها ما كَسَبَتْ وَ عَلَيْها مَا اكْتَسَبَتْ(5) و غير اين‏ها از آيات شريفه كه در [هر] صفحه از كتاب الهي موجود است، كه تأويل و تصرف در آن خلاف ضرورت است.

در مقابل اين‏ها احاديث ديگري است كه آن ها هم در كتب معتبره مذكور است( مشابه حدیث بالا با سند معتبر)، ولي نوعا جمع صحيح عرفي دارد. و اگر جمع نيز پسند نيفتد و قابل تأويل نباشند، مقاومت با اين همه حديث صحيحه صريحه متواتره مؤيّده به ظواهر قرآنيه و نصوص فرقانيه و عقل سليم و ضرورت مسلمين ننمايد... مردم مطلقا به اعمال خود گرفتارند و مؤاخذ در زشتي ها هستند، مگر آن هايي كه ايمان آورند و توبه از گناهان كنند و عمل صالح به جا آورند. و اين سه در هر كس جمع شود، رستگار و مورد الطاف خداوند است و در پيشگاه مقدس حق محترم است، و سيّئات و گناهان [او] مبدل به حسنات شود...

پس اي عزيز، شيطان تو را مغرور نكند و هواهاي نفسانيه تو را گول نزند. البته انسان تنبل مبتلا به شهوات و حب دنيا و جاه و مال، مثل نويسنده، هميشه دنبال بهانه است از براي تأييد تنبلي خود، و هر چه موافق با شهوات او باشد و مؤيد هواهاي نفسانيه و خيالات شيطانيه او باشد، اقبال به آن نمايد و چشم و گوش خود را به آن باز كند، بدون آنكه فحص از مغزاي آن نمايد يا به مقابلات و معارضات آن نظر نمايد.

بيچاره گمان مي‏كند به مجرد دعوي تشيع و حب اهل بيت طهارت و عصمت(و انجام بعض اعمال مستحب یا تلاوت بعض سور و ادعیه) جواز ارتكاب هر محرّمي را خداي نخواسته دارد و قلم تكليف، نعوذ باللّه، از او برداشته شده! بدبخت نمي‏داند كه شيطان بر او تعميه كرده(بینایی او را گرفته)، و در آخر عمر بيم آن است كه محبت بي مغز بيفايده نيز از دستش برود و با كف تهي در صف نواصب اهل بيت محشور گردد. آخر دعوي محبت كسي [كه‏] بيّنه نداشته باشد پذيرفته نيست.

ممكن نيست من با شما دوست باشم و محبت و اخلاص داشته باشم، و بر خلاف تمام مقاصد و مطلوبات شما اقدام كنم. درخت محبت ثمره و نتيجه‏اش عمل بر طبق آن است، و اگر اين ثمره را نداشته باشد، بايد دانست كه محبت نبوده، خيال محبت بوده.

پيغمبر اكرم و اهل بيت مكرم او، صلوات اللّه عليهم، تمام عمر خود را صرف در بسط احكام و اخلاق و عقايد نمودند و يگانه مقصد آن ها نشر احكام خدا و اصلاح و تهذيب بشر بوده و هر قتل و غارت و ذلت و اهانتي را در راه اين مقصد شريف سهل شمردند و از اقدام باز نماندند، پس محبّ و شيعه آن ها كسي است كه در مقاصد آن ها با آن ها شركت كند و پيروي از آثار و اخبار آن ها كند. اينكه در اخبار شريفه اقرار به لسان و عمل به اركان را از مقوّمات ايمان شمرده، بيان يك سرّ طبيعي و سنّة اللّه جاريه است، چون كه حقيقت ايمان ملازم با اظهار و عمل است. عاشق در جبلّه طبيعيه اوست اظهار عشق و تغزّل در شأن معشوق، و عمل به لوازم ايمان و محبت خدا و اولياي او. [اگر] عمل نكرد مؤمن نيست و محبت ندارد. و اين صورت ايمان و محبت بي مغز و معني نيز با جزئي حوادث، و في الجمله فشار، از بين مي‏رود و صفر اليد به دار جزاي اعمال منتقل شود.(6)

بنا بر این، احادیث مشابه حدیث بالا انسان را به خوبی تشویق می كند . وعده اجمالی می دهد . اگر كسی دنبال این وعده برود و سعی در تحصیل نماید، خود را در معرض توبه و هدایت و عمل صالح قرار داده ؛ امید است كه اصلاح شود و نجات یابد . عملش كیمیا شده و همه اعمال بدش را به خوب تبدیل كرده ؛ خوبی هایش را خالص ساخته و شایسته برترین ثواب ها گرداند كه خدای بزرگ فرموده:

إلاّ مَنْ تابَ وَ آمَنَ وَ عَمِلَ عَمَلاً صالِحاً فَأُولئِكَ يُبَدِّلُ اللَّه سَيِّئاتِهِمْ حَسَناتٍ وَ كانَ اللَّه غَفوراً رَحيما؛(7)

زنا كاران و قاتلان و مشركان در جهنم جاویدند مگر كسی( از آنان) كه توبه كند و ایمان آورد و عمل صالح به جا آورد كه خدا گناهان اینان را بدل به خوبی می كند و خدا آمرزنده و مهربان است.

پی نوشت ها:

1. بحارالانوار،ج2،ص256.

2. مائده(5)آیه27.

3. مدثر(74)آیه38.

4. زلزال(99)آیه7-8.

5.بقره(2)آیه286.

6. شرح چهل حدیث،ص568-576.

7. فرقان(25)آیه70.

انسان براي مأنوس شدن با هر چيزي نياز به معرفت و شناخت آن چیز دارد و براي مأنوس شدن با قرآن هم بايد معرفت و شناخت خودمان به قرآن را افزايش دهيم و ابزار معرفت در انسان چشم و گوش و عقل مي باشد.

بنا بر این براي مأنوس شدن با قرآن هم بايد از ابزار بينائي، شنوايي و تفكر استفاده نمائيم.

معرفت قرآن داراي دو مرتبه لفظي و معنوي مي باشد.

مرتبه لفظي قرآن، بوسيله قرائت قرآن و آموزش روخواني و روانخواني و تجويد امكان پذير است.

همچنين با گوش دادن به قرائت قاريان برجسته مي توانيم آشنايي و انس خود به الفاظ قرآن را افزايش مي دهيم.

در مرحله دوم كه مربوط به معناي قرآن مي باشد، بوسيله آموزش زبان عربي (صرف و نحو و بلاغت و لغت و ...) كه زبان قرآن است، قدرت فهم مفاهيم عمومي قرآن را كسب مي كنيم و اگر توانايي آموزش زبان عربي را نداريم ، بوسيله مراجعه به ترجمه ها معناي آيات قرآن را به صورت اجمالي درك مي كنيم.

در مرحله بعد براي درك معارف عميق تر قرآن يا مقدمات و قواعد لازم براي تفسير را خودمان كسب مي نماييم و يا به تفاسير معتبر براي درك معارف والاي قرآن مراجعه مي نمائيم.

بعد از طي نمودن اين مقدمات بوسيله قدرت تعقلی كه خداوند متعال در اختيار ما قرار داده در معارف قرآن تدبر مي نمائيم و اين تدبر را مقدمه عمل به قرآن و فرامين آن قرار مي دهيم تا انس عملي با قرآن حاصل شود.

نكته اي كه لازم به ذكر است اين است كه:

 اين مراتب و مراحل به صورت نسبي انجام پذير مي باشد؛ يعني به نسبت به همان مقدار كه آيات را قرائت كرده ايم، مي توانيم براي درك مفاهيم و معارف اقدام و در آن ها تدبر نمائيم و لزومي ندارد كه منتظر اتمام همه قرآن در هر يك از مراحل باشيم.

بنا بر روايت هر كس آيه آخر سوره كهف را بخواند، در هر ساعتي كه بخواهد، از خواب بيدار مي شود.

در كافي به نقل از امام صادق (ع) آمده:

ما من أحد يقرأ آخر الكهف عند النوم إلا تيقظ في الساعة التي يريد.( 1 )

كسي نيست كه هنگام خواب آيه آخر سوره كهف را بخواند مگر اين كه در هر ساعتي كه بخواهد از خواب بيدار مي شود.

و در روايتي ديگر از رسول خدا آمده :

من قرأ هذه الآية عند منامه: " قل إنما أنا  بشر مثلكم يوحي إلي أنما إلهكم إله واحد إلي آخرها " سطع له نور إلي المسجد الحرام  حشو ذلك النور ملائكة يستغفرون له حتي يصبح "( 2 )

هر كس هنگام خواب اين آيه را بخواند، از خانه او تا مسجد الحرام ستون نوري زده خواهد شد كه درون آن ملائكه تا صبح براي وي طلب مغفرت مي كنند.

پي نوشت ها:

1. كليني، كافي، تهران، اسلاميه، ج 2، ص 540.

2. شيخ صدوق، من لا يحضره الفقيه، قم، انتشارات اسلامي، - ، ج 1، ص 470 - 471.

1- فضيلت سوره كهف: (1)

در فضيلت اين سوره روايات بسياري از پيامبر (ص) و اهل بيت نقل شده كه اهميت فوق العاده محتواي آن را بيان مي‏كند كه به چند مورد اشاره می كنیم:

- پيامبر(ص) فرمود: آيا سوره‏اي را به شما معرفي كنم كه هفتاد هزار فرشته به هنگام نزولش آن را بدرقه كردند و عظمتش آسمان و زمين را پر كرد ياران عرض كردند آري؟ فرمود: آن سوره كهف است هر كس آن را روز جمعه بخواند خداوند تا جمعه ديگر او را مي‏آمرزد (و طبق روايتي او را از گناه حفظ مي‏كند) ... و به او نوري مي‏بخشد كه به آسمان مي‏تابد و از فتنه دجال محفوظ خواهد ماند.

- در حديث ديگري از پيامبر مي خوانيم: هر كس 10 آيه از اول سوره كهف را حفظ كند" دجال" به او زياني نمي رساند و كسي كه آيات آخر سوره را حفظ كند نور و روشنايي براي او در قيامت خواهد بود.

- از امام صادق (ع )مي‏خوانيم: كسي كه در هر شب جمعه سوره كهف را بخواند شهيد از دنيا مي‏رود، و با شهداء مبعوث مي‏شود و در روز قيامت در صف شهداء قرار مي‏گيرد.

2- فضیلت سوره اعراف:(2)

- در تفسير" عياشي" از امام صادق (ع) نقل شده است كه فرمود:" هر كس سوره اعراف را در هر ماه بخواند در روز قيامت، از كساني خواهد بود كه نه ترسي بر آنها است و نه غمي دارند و اگر در هر جمعه بخواند، در روز قيامت از كساني مي‏باشد كه بدون حساب به بهشت مي‏رود" و نيز فرمود:" در اين سوره آيات محكمه‏اي است،" قرائت" و" تلاوت" و" قيام به آنها" را فراموش نكنيد، زيرا اينها روز رستاخيز در پيشگاه خدا براي كساني كه آنها را خوانده‏اند گواهي مي‏دهند"!

نكته‏اي كه از این روايات به خوبي استفاده مي‏شود، اين است كه رواياتي كه درباره فضيلت سوره‏ها آمده است به اين معني نيست كه تنها قرائت اين سوره‏ها داراي آن همه نتائج و ثمرات بزرگ است، بلكه آنچه به اين خواندن ارزش نهايي مي‏بخشد همان ايمان به مفاد آنها و سپس عمل كردن بر طبق آن است.

لذا عظمت سوره‏هاي قرآن و آثار معنوي و بركات اخلاقيش بخاطر محتواي آن يعني ايمان و عمل به آن است.

پی نوشت:

1.مكارم شيرازي ناصر تفسير نمونه،ناشر دار الكتب الإسلامية،تهران،سال 1374 ش،نوبت اول،ج‏12، 33،ص336.

؛علامه طبرسی ،ترجمه مجمع البیان، ناشر انتشارات فراهانی،تهران،سال 1360 ش،نوبت اول، ج15‏،ص 4

2.مكارم شيرازي ناصر تفسير نمونه،ناشر دار الكتب الإسلامية،تهران،سال 1374 ش،نوبت اول،ج‏6،ص75

؛ بحراني سيد هاشم،البرهان في تفسير القرآن،ناشر بنياد بعثت،تهران،سال 1416 ق،نوبت اول،ج 2،ص515

بدون شك رفتار مادر در دوران بارداري، روي جنين اثر مي گذارد و توصيه هايي كه در فقه و روايات و پزشكي و روان شناسي به مادران باردار شده، حاكي از تاثير هيجانات شديد، فكر و خيال زياد، اندوه و افكار تيره بر روي جان و روان كودك است. زيرا جنين تحت تاثير محيط اطرافش مي باشد و نزديك ترين محيط به او مادر است. از اين رو مسلما ياد خدا بودن و تلاوت قرآن و نماز و دعا روي رفتار و اخلاق جنين تاثيرات مثبت مي گذارد همچنانكه گناه، عصبانيت و نداشتن آرامش روحي و رواني اثرات منفي روي جنين مي گذارد. از آيات و رواياتي كه به طور كلي دستور به تلاوت قرآن و مانوس بودن با قرآن مي دهند، استفاده مي شود كه تلاوت قرآن هميشه خوب است و مايه آرامش روحي انسان است از اين رو مادري كه باردار است هر چه بيشتر قرآن تلاوت كند، سبب آرامش خود و فرزندش مي شود. مخصوصا خواندن بعضي سوره ها مثل حمد و توحيد و يس و...يا بعضي آيات مثل آيه الكرسي و... كه داراي اثرات و بركات زيادي است.

در روايات درباره خواندن سوره مخصوصي در دوران بارداري مطلبي نيامده و تنها خواندن بعضي آيات براي آسان شدن وضع حمل يا خوردن بعضي چيزها براي نيكو شدن اخلاق و زيبايي فرزند توصيه شده است. البته در كتاب ريحانه بهشتي يا فرزند صالح در بخش توصيه هاي عبادي و خوراكي در ايام بارداري، خواندن بعضي سوره هاي قرآن يا بعضي دعاها در ماههاي مختلف بارداري توصيه شده است و در آنجا آمده كه خواندن سوره انبياء باعث صالح شدن فرزند، خواندن سوره عصر باعث صبور شدن فرزند مي شود ولي ارجاع به منبعي داده نشده است. براي آشنايي بيشتر با مراقبت هاي دوران بارداري مي توانيد به اين كتاب مراجعه نماييد.(1) در ادامه چند نمونه از رواياتي كه درباره نوشتن بعضي آيات يا خوردن بعضي چيزها براي زنان حامله توصيه شده را مي آوريم: 

1- «عَنِ الصَّادِقِ (ع) قَالَ: تُكْتَبُ هَذِهِ الْآيَاتُ فِي قِرْطَاسٍ لِلْحَامِلِ إِذَا دَخَلَتْ فِي شَهْرِهَا الَّتِي تَلِدُ فِيهِ فَإِنَّهُ لَا يُصِيبُهَا طَلْقٌ وَ لَا عُسْرُ وِلَادَةٍ...»(2)؛ امام صادق(ع) فرمودند نوشته شود اين آيات در كاغذ براي زن حامله زماني كه وارد ماهي شد كه فرزندش به دنيا مي آيد پس همانا آن زن در وضع حمل سختي و مشكلي را متحمل نمي شود...پس اين آيات را بنويسد: أَ وَ لَمْ يَرَ الَّذينَ كَفَرُوا أَنَّ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ ....(3) و وَ آيَةٌ لَهُمُ اللَّيْلُ نَسْلَخُ مِنْهُ النَّهارَ فَإِذا هُمْ مُظْلِمُونَ .......وَ نُفِخَ فِي الصُّورِ فَإِذا هُمْ مِنَ الْأَجْداثِ إِلي‏ رَبِّهِمْ يَنْسِلُونَ (4)

2- «قَالَ النَّبِيُّ (ص) أَطْعِمُوا نِسَاءَكُمُ الْحَوَامِلَ اللُّبَانَ فَإِنَّهُ يَزِيدُ فِي عَقْلِ الصَّبِي»(5)؛ پيغمبر(ص) فرمود: به زنان آبستن كندر بدهيد كه عقل كودك را زياد مي‏كند.‏

3- «قَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ (ع) خَيْرُ تُمُورِكُمُ الْبَرْنِيُّ فَأَطْعِمُوهُ نِسَاءَكُمْ فِي نِفَاسِهِنَّ تَخْرُجْ أَوْلَادُكُمْ حُلَمَاء»(6)؛ حضرت علي(ع) فرمودند بهترين خرماي شما خرماي برني است پس آن را به زنانتان بخورانيد تا فرزندانتان حليم و بردبار شوند.

4- «وَ قَالَ النبي (ص) أَطْعِمُوا حَبَالاكُمُ السَّفَرْجَلَ فَإِنَّهُ يُحَسِّنُ أَخْلَاقَ أَوْلَادِكُمْ»(7)؛ به زنان باردارتان گلابي بخورانيد. زيرا آن باعث مي شود اخلاق فرزندتان نيكو شود.

پس به طور كلي خواندن تمام سوره هاي قرآن  و دعاها در ايام بارداري مفيد است شما مي توانيد از اول قرآن شروع كنيد و روزي چند صفحه را با تدبر قرائت بفرماييد و در اوقاتي كه مشغول كارهاي خانه هستيد سوره هاي كوتاه مانند  توحيد، قدر، حمد ،ناس و...كه حفظ هستيد بخوانيد

پي نوشت ها:

1. مخبر، سيما، ريحانه بهشتي، قم، انتشارات نور الزهرا .

2. نوري، حسين، مستدرك الوسائل، انتشارات آل البيت، ج15، ص206.

3. انبياء(21)آيه30.

4. يس(36) آيات 37 تا 51.

5. طبرسي، حسن بن فضل، مكارم الاخلاق، انتشارات شريف رضي، ص194.

6. شيخ حر عاملي، وسايل الشيعه، انتشارات آل البيت، ج21، ص403.

7. مجلسي، محمد باقر، بحار الانوار، چاپ بيروت، ج63، ص177.