بهترين ذکري که براي همه حالات (چه حالات ذکر شده در سوال و چه حالت هاي ديگر)وارد شده، ذکر "بسم الله الرحمن الرحيم" است. اين ذکر براي شروع هر حرکتي و هر کاري بهترين ذکر است . اگر هر کاري با اين ذکر مبارک شروع شود و بنده همه حرکات و سکناتش را با اين ذکر مبارک و با توجه عميق به آن شروع کند، همه زندگي اش مبارک بوده ،پيوسته در کنف حمايت خداي متعال است . همه شيطان هاي جني و انسي از او فراري اند.
علاوه بر آن براي هنگام سفر و خارج شدن از منزل ذکر ها و دعاهايي وارد شده از جمله:
رسول خدا فرمود:هيچ کس جايگزيني براي خانواده اش-هنگام غيبت _بر نگزيد بهتر از کسي که هنگام خروج از منزل و خداحافظي دو رکعت نماز خوانده و چنين دعا کند:
اللهم إني أستودعك [ اليوم ] ديني و نفسي و مالي وأهلي و ولدي و جيراني و أهل حزانتي ، الشاهد منا و الغائب وجميع ما أنعمت به علي ، اللهم اجعلنا في كنفك ومنعك وعياذك وعزك ، عز جارك وجل ثناؤك وامتنع عائذك ولا إله غيرك ، توكلت على الحي الذي لا يموت والحمد لله الذي لم يتخذ ولدا ولم يكن له شريك في الملك ولم يكن له ولي من الذل وكبره تكبيرا . الله أكبر كبيرا والحمد لله كثيرا وسبحان الله بكرة وأصيلا .(1)
امام رضا (ع) فرمود هر گاه براي سفر يا غير سفر از منزل خارج شدي، بگو:
بسم الله آمنت بالله ، توكلت على الله ، ما شاء الله لا حول ولا قوة إلا بالله(2)
ذکر هاي ديگري هم در مکارم الاخلاق و کتب ديگر وارد شده است.
در هنگام خواب، خواندن سوره هاي توحيد و معوذتين( قل اعوذ برب الناس و قل اعوذ برب الفلق) و آيت الکرسي و تسبيح حضرت زهرا(س) وارد شده و دعاهاي وارده در اين زمان فراوانند، از جمله بگويد:
اللهم اني احتبست نفسي فاحتبسها في محل رضوانک و مغفرتک و ان رددتها فارددها مؤمنه عارفه بحق اوليائک حتي تتوفاها علي ذلک(3)
براي بقيه دعاها به فصل پنجم از باب هشتم حليه المتقين مراجعه کنيد.
در مورد بيدار شدن از امام صادق(ع) روايت شده که هنگام برخواستن از خواب بگويد:
سبحان الله رب النبيين و اله المرسلين و رب المستضعفين و الحمد لله الذي يحيي الموتي و هو علي کل شيء قدير(4)
براي ديدن بقيه دعاهاي وقت بيدار شدن به فصل هشتم از همان باب از حليه مراجعه کنيد.
کتاب "باقيات صالحات" که در حاشيه مفاتيح چاپ شده نيز اين آداب و ذکر ها و دعاها را دارد .
به هنگام شنيدن اذان نيز حکايت آن و بازگو کردن فصل هايي که مي شنود، مستحب است.(5)
پي نوشت ها:
1. مكارم الأخلاق ،طبرسي ، ص 245.
2.همان،ص246.
3. حليه المتقين،ص189.
4. همان، ص194.
5. توضيح المسائل، فصل اذان و اقامه.

با سلام و تشکر به خاطر ارتباط تان با اين مرکز 2
تقوا از ماده «وقايه» به معني حفظ كردن چيزي در برابر آفات و آسيب ها است. از اين رو گفته اند : تقوا به معني محفوظ داشتن روح و نفس آدمي است از آن چه بيم مي رود به آن زيان رساند؛ سپس به خوف و ترس نيز تقوا گفته شده است . در لسان شرع آن را به خويشتن داري در برابر گناه و محرّمات اطلاق مي كنند.(1) البته تقوا يک مفهوم انتزاعي عامي است که نه تنها همه کارهاي خوب از مرتبه داني تا عالي ترين مرتبه آن مي باشد ، بلکه تمام مراتب قلبي و کمالات روحي را در بر مي گيرد .(2)
از اين رو گفته اند : تقوا از ديدگاه اسلام به اين معنا است که انسان از خطري بترسد که از فعل اختياري خود يا ترک آن متوجه سعادت ابدي او مي شود . منشأ اين ترس گاهي عذاب و عذاب جهنم يا محروميت از نعمت هاي بهشتي است . گاهي ترس از محروم شدن از مقامات معنوي و « رضوان الله » و لقاء الله» است .
بنا براين لازم نيست تقوا هميشه به معناي ترس از عذاب جهنم باشد ، بلکه ممکن است به خاطر محروميت از مقامات معنوي باشد . تقوا در يک حد عالي تر علاوه بر فعل و ترک فعل شامل فعل و ترک قلبي و باطني نيز مي شود .مثل خود داري از افکار و تخيلاتي که براي سعادت انسان خطرناک است . (3)
از اين رو در يک نگاه تقوا را به دو مرحله عام و خاص تقسيم مي کنند:
تقواي عام انجام واجبات و ترک گناهان و محرّمات است .امام خميني مي فرمايد:
کسي که اين مرحله از تقوا را ندارد، جزو انسان نيست و داخل در انسانيت نشده است. (4) مادامي که (انسان ) تابع مشتهيات و لذايذ نفسانيه است و حلاوت لذايذ در کام اوست ، اول مقام کمالات انسانيه براي او رخ ندهد.(5)
در بيان مراتب تقوا فرمود : پس ، تقواي عامه از محرمات است ، و(تقواي) خاصه از مشتهيات ، و (تقواي ) زاهدان از علاقه به دنيا ، و مخلصان از حب نفس ، و (تقواي ) مجذوبان از ظهور کثرات افعالي ، و فانيان (کساني که به مقام فناي بالله، لله و في الله مي رسند) از کثرات اسمائي، و واصلان از توجه به فنا ، و متمکنان از تلوينات.(6)
هدف اصلي از همه عبادات و سير وسلوک ها ، قرب الي الله و نزديک شدن به خدا است . « تقوا » جاده اي است از عاَلم مُلک به سوي عالَم ملکوت، ريسماني است که از سوي « معبود » به سوي « عبد » فرستاده شده، تا با تمسک جستن و وصل شدن به آن ، از عالَََم سقوط به عالَم صعود سير و پرواز کند ، به مقام «وصال » و « لقاي خداوند » نايل گردد . از يک سو مي دانيم که رسيدن به آن مقام تنها از راه «معرفت » خدا و « عبادت و بندگي» ممکن و ميسر مي شود ، از سويي ديگر کمال ذات و صفات جمال و جلال خداوند بي نهايت است. پس نتيجه اين مي شود که« راه معرفت و بندگي خدا» ، بي نهايت است. و« جاده تقوا » که از« بزرگراه معرفت و عبادت و بندگي » مي گذرد نيز نا محدود بي نهايت است.
به همين جهت است که پيامبر در مورد « عبوديّت و تقوا » فرمود:
« مَا عَبَدْنَاكَ حَقَّ عِبَادَتِكَ »
در مورد معرفت فرمود: « وَ مَا عَرَفْنَاكَ حَقَّ مَعْرِفَتِكَ » يعني هر چه انسان در مسيرمعرفت و تقوا و عبوديت سير و سلوک کند ،به پايان خط نمي رسد . همه مراتب آن را نمي تواند بپيمايد . چون بشر محدود، چگونه مي تواند قدرت درک بي نهايت را داشته باشد ؟ پس انسان به هر مقدار که درک و شناخت بالاتر و تقواي فزون تري پيدا مي کند ، به خدا نزديک تر مي شود ، لياقت و ظرفيت وجودي بيش تري مي يابد ، .جهت آگاهي بيش تر به به منابع زير مراجعه شود :
1- چهل حديث امام خميني ،از صفحه 206 به بعد
2- اخلاق در قرآن مصباح يزدي ،جلد 1 از صفحه 71 به بعد
3 - منازل السايرين: خواجه عبد الله انصاري
4- صد ميدان :خواجه عبد الله انصاري
5- پيام قرآن، اخلاق در قرآن، آيت الله مکارم شيرازي، ج 1، از ص 61 به بعد

پي­نوشت­ها :
1 . راغب اصفهاني، مفردات، ص 530.
2 .مصباح يزدي ، اخلاق در قرآن ، ج1 ، ص75.
3 . همان.
4.امام خميني ، چهل حديث ، ص 206.
5 . همان .
6.همان.

پرسشگر گرامي با سلام و سپاس از ارتباطتان با اين مرکز
به نظر آيت الله مکارم دعا کردن به زبان غير عربي در نماز اشکال دارد(1)، بنابراين دعاکردن به زبان فارسي در سجده نماز بنابر احتياط واجب جايز نيست.(1)
پي‌نوشت‌:
1. آيت الله مکارم شيرازي، توضيح المسائل، مسأله 1016.

به نظر آيت الله مکارم سلام دادن قبل از امام جماعت اشکال ندارد، ولي بهتر است بعد از او گفته شود.(1)
پي نوشت:
1. آيت الله مکارم,توضيح المسائل,م1278و استفتائات,ج2,س338.

پرسشگر گرامي با سلام و سپاس از ارتباطتان با اين مرکز
اصل وجود ماهواره در خانواده‏ها سبب در دسترس قرار گرفتن صحنه‏هاى فساد است، اثر منفى غير قابل انكارى مخصوصاً بر جوانان خانواده دارد؛ بنابراين كسى كه اطمينان ندارد كه از سوء استفاده از آن بتواند جلو گيرى كند ، نصب ماهواره جايز نيست، لكن اگر ماهواره نصب باشد؛ ديدن برنامه هاى مجاز در صورتى كه همراه با برنامه هاى مفسده دار و تحريك كننده نباشد ،اشكال ندارد(1)
پي نوشت:
1.آيت الله مكارم ،احكام پزشكى، سؤال 372 ؛ استفتائات جديد، ج‏3، سؤال 1711.

پرسشگر گرامي با سلام و سپاس از ارتباطتان با اين مرکز
به جا آوردن قضاي نماز هر چند زياد قضا شده باشد واجب است.(1) بنابراين واجب است که قضاي نمازهاي خود را به جا آوريد،
براي آن که قضا کردن نماز ها موجب مشقت نشود و فشار بر شما نيايد و از اصل کار هم به کلي منصرف نشويد، راه آسان؛ قضا کردن تدريجي است، يعني مي‌توانيد با هر نماز واجب يک نماز قضا بخوانيد، مثلا با نماز صبح يک نماز صبح را قضا کنيد .با نماز ظهرو عصر، نماز قضاي ظهر وعصر به جا آوريد . هم چنين با نماز مغرب و عشا مثل همان را قضا کنيد. در صورتي که در ايام تعطيلي وقت بيش تري داشته باشيد، در يک روز چند شبانه روز نماز قضا کنيد .معمولا در يک ساعت مي شود نماز قضاي چهار روز را خواند.
براي آن که بتوانيد زود تر قضاي نماز ها را بخوانيد، مي توانيد مستحبات نماز مانند اذان و اقامه، و قنوت نماز ها را نخوانيد. فقط واجبات را به جا آوريد تا زود تر قضاي نماز ها تمام شود..
لطفا در ارتباط هاي بعدي نام مرجع تقليد خود را ذکر کنيد .
پي نوشت:
1. امام خميني، توضيح المسائل ،مسئله1370؛1372؛( فتواي رهبري در اين مسئله مطابق فتواي امام مي باشد).

پرسشگر گرامي با سلام و سپاس از ارتباطتان با اين مرکز
موسيقي بر دو قسم است:
1ـ موسيقى مطرب و مناسب با مجالس لهو و لعب و عياشي.
2ـ موسيقى غير مطرب و معمولى كه انسان را به هيجان شهوى وادار نمي‌كند .
در اسلام قسم اول موسيقي حرام شده . موسيقي‌هاي مشکوک ، مواردي است که حرمت و حليت آن مشکوک است. احتياط مستحب آن است که انسان نسبت به موسيقي هاي مشکوک احتياط کند.(1)
اما دليل حرام بودن موسيقي هاي لهوي و آوازه خواني آن است که موسيقي هاي لهوي ضررهاي‌فراواني‌دارد، از جمله‌:
1ـ ضعف‌اعصاب ‌و اختلال‌حواس‌:
موسيقي ‌به ‌ويژه ‌آهنگ ‌هاي‌حساس ‌آن ‌تحريکاتي ‌در اعصاب‌"سمپاتيک‌" و "پارا سمپاتيک‌" به وجود مي‌آورد که‌ در نتيجه ‌تعادل ‌اين ‌اعصاب به هم مي خورد و انسان ‌دچار ضعف ‌اعصاب ‌مي‌گردد: دکتر« دلف‌آدلر» پرفسور دانشگاه‌ کلمبيا مي‌گويد:
بهترين ‌و دلکش‌ترين ‌نواهاي ‌موسيقي ‌شوم ‌ترين‌آثار را روي ‌سلسلة ‌اعصاب ‌انسان ‌باقي ‌مي‌گذارد. اصولاً شنيدن ‌موسيقي ‌و کنسرت‌ در اعصاب ‌يک ‌نوع ‌اثر تخديري ‌ايجاد مي‌کند که ‌نجات ‌از آن ‌مشکل ‌است‌.
2- ضرر هاي ‌اخلاقي‌:
مجالس ‌موسيقي ‌از نظر زيان‌هاي ‌فردي ‌و اجتماعي‌، باعث ‌گناهان‌فراوان ‌مي‌شود. موسيقي ‌سهم ‌بزرگي ‌در به ‌وجود آوردن‌ ناپسندي ها و پليدي‌ها دارد. نغمات ‌موسيقي ‌اجتماع‌را به ‌فساد و انحراف‌ مي‌کشاند. موسيقي ‌مخصوصاً در محافل‌مختلط‌ و به‌ويژه در صورتي که ‌خواننده ‌زن ‌باشد، مهيّج ‌شهوت ‌و هوس‌ است‌. باعث ‌شهوت‌ راني ‌و عشق ‌بازي ‌و اعتياد به آن ‌مي‌شود . جامعه ‌را دچار گناه ‌و لغزش‌هاي ‌فراوان ‌مي‌کند.
3 ـ بزرگ ترين ‌ضرر موسيقي‌هاي مبتذل و لهوي دوري ‌از خدا است‌.
‌سعادت ‌ياد خدا است ‌که ‌ماية‌حيات ‌و اطمينان ‌قلب ‌مي‌شود. کارهاي‌غفلت ‌آور در اسلام ‌ناروا قلمداد شده ‌و موسيقي ‌و غنا و رقص ‌و مجالس ‌لهو و لعب ‌نقش ‌مؤثري ‌در غفلت ‌از خدا دارد.
‌اسلام‌ چيزي ‌را بدون ‌جهت ‌حرام ‌نمي‌کند . آن ‌نوع ‌موسيقي ‌چون ‌از جهات‌ مختلف ‌زيان ‌بخش‌است‌، در اسلام‌ تحريم شده است‌.
مسعده ‌بن ‌زياد مي‌گويد: در خدمت ‌امام ‌ششم ‌بودم ‌که ‌شخصي‌گفت‌: در همسايگي ‌من ‌کساني ‌هستند که‌ کنيزهاي ‌آوازه ‌خوان‌و موسيقي دان ‌دارند . گاه ‌و بيگاه‌ مي‌خوانند و مي‌نوازند. گاهي‌که‌براي ‌کاري ‌به ‌طرف ‌ديوار خانة ‌آنان‌مي ‌روم‌، اندکي توقف ‌مي‌کنم ‌تا آواز آن‌ها را بهتر و بيش تر بشنوم‌! حضرت‌فرمود: ديگر اين‌کار را تکرار مکن‌.(2)
پيامبر(ص‌) فرمود: " خدا مرا به ‌رسالت ‌بر انگيخته است ‌تا براي ‌مردم‌جهان ‌رحمت ‌باشم ‌. آنان ‌را به‌سوي ‌سعادت‌ راهنمايي ‌کنم‌. خدا فرمان ‌داده ‌که ‌آلات ‌موسيقي ‌را محو کنم‌ و کارهاي‌جاهليّت ‌را براندازم‌.(3)
اگر انسان‌خود را در وادي ‌موسيقي‌هاي ‌مهيّج ‌و مطرب ‌و رقص ‌و پاي‌کوبي ‌بياندازد، کم‌کم ‌از خوبان ‌و خوبي‌ها فاصله‌مي‌گيرد.
از تلاوت ‌قرآن‌، رفتن ‌به‌مساجد، خواندن ‌نماز و دوستان ‌صالح‌فاصله ‌مي‌گيرد، به ‌حدّي ‌مي‌رسد که ‌اصلاً از خوبي‌ها بدش‌مي‌آيد . بد و بدي‌ها را دوست ‌مي‌دارد . همواره ‌با آن‌ها همراه ‌مي‌شود.
بدترين آثار منفي خانوادگي موسيقي که تجربه آن را نيز ثابت کرده، آن است که غيرت ناموسي را در مردان و عفت و حيا را در زنان از بين مي برد.
پي نوشت ها:
1. آيت الله مکارم، استفتائات جديد، ج‏1، سؤال 519 و سؤال 527.
2. وسائل‌الشيعه‌، ج‌2، ص‌957.
3. بيست‌پاسخ‌، مؤسسة ‌در راه‌حق‌، ص‌191‌‌، به‌نقل‌ از مستدرک ‌الوسائل‌، ج‌2، ص‌458.

پرسشگر گرامي با سلام و سپاس از ارتباطتان با اين مرکز
1- گفتگو و هر گونه صحبت يا چت کردن با نامحرم ،در حد متعارف اگر به قصد لذت نباشد و ترس افتادن در گناه هم نباشد، اشکال ندارد(1)ولي اگر صحبت هاي غير متعارف و يا همراه با مطالب تحريک کننده باشد ،جايز نيست.
با توجه به اينکه ارتباط و نامه نگاري دختر و پسر نامحرم، چه از طريق شبکه اينترنت و چت و چه از راهاي ديگر غالبا منشأ فساد است، جايز نيست . چت کردن با نامحرم بدون ضرورت اشکال دارد و گناه است .تجربه هاي مکرر نشان داده که رابطه هاي دختران و پسران دام هاي شيطان است و پيامد هاي منفي دارد. هم چنين صحبت كردن هاي غير ضروري با نامحرم از مناسب ترين جايگاه هاي نفوذ شيطان است. ممکن است ناخود آگاه انسان را به روابط غير اخلاقي سوق مي دهد.
بنابراين،ارتباط و چت کردن با نامحرم اگر در مسائل مورد نياز و بدون قصد لذت و بدون مطالب تحريک کننده و به مقدار متعارف باشد ، اشکال ندارد، اما در مسائل عشق و دوستي و امثال اين موارد جايز نيست.
2- غسل جنابت در صورتي واجب مي شود که انسان جنب شود . در صورتي که با صحبت کردن مني خارج نشود يا رطوبتي که نشانه هاي مني را ندارد خارج شود، غسل واجب نمي شود.
در صورتي که آب مذکور نشانه هاي مني را نداشته باشد، حکم مني را ندارد و پاک مي باشد و غسل هم ندارد، وضو را هم باطل نمي کند.
نشانه هاي خروج مني در مرداني که مريض نيستند، سه تا است:
1- با جستن و پرش خارج مي شود.
2- همراه با لذت و شهوت خارج مي شود.
3- بعد از بيرون آمدن آن، بدن سست شود. اگر رطوبتي خارج شود و شک کند که مني است و هيچ يك از سه نشانه يا بعضى را نداشته باشد، حكم منى را ندارد، غسل هم ندارد و لباس و بدن را هم نجس نمي کند و وضو را هم باطل نمي کند.(2)
اگر زن بر اثرتحريک هاي جنسي به قدري تحريک شود که به اوج لذت و شهوت جنسي برسد و در آن حال مايعي از او خارج شود ،جنب مي شود. اگر به اوج لذت نرسد و مايع خارج شود ويا به اوج لذت برسد ، ولي مايعي خارج نشود و يا شک کند که مايعي خارج شد يا نه ،جنب نمي شود و غسل لازم نيست.
زن اگر يقين به خارج شدن مني پيدا کند ،جنب مي شود . اگر يقين پيدا نکند، جنب نمي شود. بنابراين مواقعي که زن بر اثر تحريک هاي شهواني مقداري لذت مي برد و درآن حال رطوبتي از او خارج مي شود ،چون به اوج شهوت نرسيده ،جنب نمي شود و رطوبت خارج شده هم پاک است و وضو وغسل را باطل نمي کند.(3)
3- ارتباط تلفني نيز با نامحرم در صورتي که براي رفع نياز مندي باشد و بدون قصد لذت باشد، اشکال ندارد، اما ارتباط تلفني غير متعارف و يا به صورت مستمر و يا با گفتن مطالب تحريک کننده همراه باشد، جايز نيست.
پي نوشت ها:
1.امام خميني ، تحرير الوسيله، ج 2، کتاب نکاح ،مسئله 29.
2.امام خميني توضيح المسائل ، مسأله 346( نظر رهبري مطابق در اين مسئله مطابق نظر امام مي باشد).
3. آيت الله خامنه اي، استفتاآت، سوال 171؛