پاسخ:
در انديشه سياسي اسلام ولي فقيه داراي اختيارات تامي است كه مي تواند در تمام امور سياسي، اقتصادي، فرهنگي، قضايي و …، حكم حكومتي كند و اطاعت از حكمش واجب است. بنابراين دايره ی اختيارات ولي فقيه در صدور حكم حكومتي گسترده و حتي آن چنان كه حضرت امام (رحمه الله) مي فرمايد:
«حكومت، اهم احكام الهي است و بر جميع احكام فرعيه الهيه تقدم دارد» (1) و «حكم حكومتي از احكام اوليه است» (2) و «به عناوين ثانويه محدود نيست».(3)
حكم حكومتي به پشتوانه مشروعيت اصل حكومت و ولايت و جايگاه ارزشي آن، همه احكام اولي و ثانوي و يا واقعي و ظاهري را در بر مي گيرد. يعني مجموعه احكامي كه براي حفظ كيان اسلام و نظام سياسي-اجتماعي مسلمانان مفيد و تاثير گذار است مي تواند به عنوان اولي يا ثانوي اش با تشخيص ولي فقيه در قالب احكام حكومتي جعل و صادر شود و اجرايش بر همگان واجب گردد.
درباره قلمرو نفوذ حكم حكومتي، امام راحل(رحمه الله) مي فرمايد:
«حاكم مي تواند مسجد و يا منزلي كه در مسير خيابان است خراب كند… همچنين مي تواند هر امري چه عبادي و يا غيرعبادي كه جريان آن مخالف اسلام است از آن مادامي كه چنين است جلوگيري كند، حكومت مي تواند از حج كه از فرائض مهم الهي است در مواقعي كه مخالف مصالح كشور اسلامي است موقتا جلوگيري كند». (4)
علامه طباطبايي در تبين احكام حكومتي مي گويد: "احكام حكومتى تصميماتى است كه ولى امر در سايه قوانين شريعت و رعايت موافقت آنها به حسب مصلحت زمان اتخاذ مى كند و طبق آنها مقرراتى وضع نموده و به اجرا در مى‏ آورد، اين مقررات لازم‏ الاجرا بوده، و مانند شريعت داراى اعتبار هستند، با اين تفاوت كه قوانين آسمانى، ثابت و غير قابل تغيير، ولى مقررات وضعى، قابل تغييرند، و در ثبات و بقا تابع مصلحتى هستند كه آنها را به وجود آورده است؛ و چون پيوسته زندگى جامعه انسانى در تحول و رو به تكامل است، طبعاً اين مقررات تدريجاً تغيير و تبدل پيدا كرده، جاى خود را به بهتر از خود خواهند داد". (5)
احكام حكومتى در زمان پيامبر اسلام (ص) و حكومت حضرت على (ع) نيز اجرا مى‏ گرديد. ازجمله احكام حكومتى پيامبر (ص) مى‏ توان به خراب كردن مسجد ضرار، قطع درختان يهوديان بنى نضير، منع ازدواج موقت براى عمار ياسر و سليمان بن خالد، منع خوردن گوشت حيوانات اهلى براي مدتي و ... و در زمان حضرت على (ع) مصادره اموال بعضى از كارگزاران بدون محاكمه، گرفتن زكات از اسب‏ها و منع صرافى و ... اشاره كرد.(6)
بنابراين محدوده اختيارات ولي فقيه در صدور احكام حكومتي تا جايي است كه مصالح جامعه اسلامي اقتضا نمايد و درخواست رهبر معظم انقلاب در سال 84 از شوراي نگهبان، بر اساس مصلحتي بود كه ايشان تشخيص داد. و اين كار جزو اختيارت ولي فقيه است.

پي نوشت ها:
1. صحيفه نور، ج ۲۰، ص ۱۷۰.
2. همان، ج ۲۰، ص ۱۷۴.
3. جهت مطالعه كامل ر.ك، دين و دولت در انديشه اسلامي، محمد سروش، انتشارات دفتر تبليغات اسلامي حوزه علميه قم، ۱۳۷۸، ص ۶۱۴_۶۷۰.
4. صحيفه نور، ج ۲۰، ص ۱۷۰_۱۷۱.
5. طباطبايي، محمد حسين، معنويت تشيع، ص 65، نشر شركت سهامي انتشار، تهران، به نقل از حاكميت ديني، ص191.
6. بهرامي، قدرت الله، امام خميني از ديدگاه مقام معظم رهبري، ص 94، پژوهشگاه تحقيقات اسلامي سپاه، تهران، بي تا.

پرسش 1- آیا خواصی که برای انگشتر عقیق، فیروزه، دُرّ نجف، و یاقوت که در برخی از احادیث آمده است واقعی هستند؟ منظورم خود احادیث است.
پاسخ:
روايات وارد شده در اين موضوع و ديگر آداب و مستحبات معمولا از لحاظ سندي ضعف هايي دارند و اگر با دقت فقهي با آنها مواجه شويم، برخي از آنها قابل استناد نيستند ولي با توجه به روايات فراوان و معتبري که به ما رسيده که اگر براي انجام فعلي به شما از جانب ما وعده اي رسيد و شما به آن عمل کرديد، به آن وعده مي رسيد، حتي اگر سخن از ما نباشد.(1) از اين رو لازم نيست در احاديث مربوط به آداب و مستحبات سخت گيري داشته باشيم و حداقل اعتبار کافي است.
البته معناي اين کلام عمل به هر سخني که به معصومين نسبت داده مي شود، نيست. بلکه آن سخن بايد حداقلي از اعتبار داشته باشد مثلا در کتب معتبر نقل شده يا محدث معتبري آن را نقل کرده باشد و جعلي بودن آن ظاهر يا قوي نباشد.
اما رواياتي هم كه صحيح السند و معتبر باشند داريم.

پي نوشت ها:
1. اين روايات به "احاديث من بلغ" معروفند. ر. ک: مجلسي ، بحار الانوار، بيروت، الوفا ، 1403 ق، ج 2، ص 256 - 257.
--------------------------------

پرسش 2- آیا اگر نگین انگشتری شرف شمس باشد رفتن با آن به دستشویی (توالت) اشکال دارد؟
پاسخ:
اگر نگين انگشتري شرف شمس باشد، رفتن با آن به دستشويي ايراد ندارد و لمس آن بدون وضو ايراد ندارد .
--------------------------------

پرسش 3- حکم رفتن به توالت با انگشتری که مزین به اسماء مبارکه است چیست؟
پاسخ:
رفتن به توالت در حالي که انگشتري منقوش به نام خدا و معصومين در دست اوست، مانعي ندارد. ولي لمس نوشته بدون وضو ممنوع است و نجس کردن آن هم حرام مي باشد.

پاسخ:
مسلمان کردن دیگری در هر جایی امکان دارد.
همچنین فرقی بین مسجد اهل سنت و مسجد شیعیان وجود ندارد و می توانید عقد را در آنجا جاری کنید.

پاسخ:
درس خواندن در روز عاشورا و تاسوعا اشکال ندارد.

پاسخ1:
هنگامي که عذر شرعي داشته باشيد مي توانيد زيارت عاشورا بخوانيد و مي توانيد سجده زيارت عاشورا را انجام دهيد.(1)

پي نوشت:
1 . سوال از دفتر رهبري به شماره 7112467.
------------------------------

پاسخ2:
خواندن نماز روي فرشي که نجاست آن خشک شده و به بدن و لباس سرايت نمي کند اشکال ندارد، ولي لازم است مهر و يا سنگ و چيزي ديگري که بر روي آن سجده مي کند، پاک باشد، و اگر خشک هم باشد نماز باطل است.(1)

پي نوشت:
1. امام خميني، توضيح المسائل، ذيل مسأله 885، شرط چهارم از شروط مکان نمازگزار. مطابق با فتواي آيت الله خامنه اي.

پاسخ:
نزدیکی زن و شوهر در ایام محرم و در روز عاشورا، اشکالی ندارد؛ هر چند عزاداری و برگزاری ماتم عزا در این روز، بهتر است. (1)

پی نوشت:
1. سؤال از دفتر رهبری به شماره 7112467 .

پاسخ:
با موافقت قانونی مسئول اداره اشکال ندارد.(1)

پی نوشت:
1. آیت الله خامنه ای، اجوبه الاستفتائات، سوال 1972.

پرسشگر گرامي با سلام و سپاس از ارتباطتان با اين مركز
روزه گرفتن در روز شهادت حضرت فاطمه سلام الله علیها اشکالی ندارد. (1)

پی نوشت:
1. سئوال از دفتر آیت الله مکارم شیرازی در قم (7840001-0251).

پاسخ:
از جمله مراسمى که در بعضى از شهرستان ها و مناطق شیعى وجود دارد، قمه زنى است که گروهى از عزاداران براى این که اظهار آمادگى براى خون دادن و سر باختن در راه امام حسین (علیه السلام) کنند، انجام مى­ دهند.
این عمل از دیرباز مورد اختلاف (مثل مسائل دیگری که مورد اختلاف است) مراجع تقلید و پیروان آن ها مى­ باشد. عده­ اى آن را جایز مى­ دانند. گروه دیگر به خاطر تأثیر نامطلوبش بر افکار دیگران و توهین به مذهب، آن را جایز نمى­ دانند. البته اوضاع زمانى در این مسئله بى تأثیر نیست. امام خمینى در اوایل انقلاب در پاسخ سؤالى در این زمینه فرمود:
«در وضع موجود قمه نزنند».(1) ولی برخی از مراجع قمه زدن در روز عاشورا برای عزاداری بدون اشکال می دانند. آیت الله وحید از این جمله است که جایز می داند.(2) البته اگر موجب وهن مذهب شود یا باعث ضرر زدن به بدن شود، جایز نیست.

پی نوشت ها:
1.امام خمینی ، استفتاات ج 3 ، ص 581 ،س 37 و 38 ؛
فرهنگ عاشورا، ص 358.
2 . سوال از دفتر ایشان .