صحیح مسلم

برخي از روايات موجود در كتاب صحيح بخاري و صحيح مسلم در باب هاي مختلف با روايات شيعه مطابق هستند

زيرا آنها روايات پيامبر را از طريق اصحاب آورده اند و كتاب هاي روايي شيعه آن روايات را از طريق پيامبر آورده اند از اين رو از حيث مضمون و لفظ در موارد زيادي با هم مطابق مي باشند.

در چند باب مطابقت كم است: يكي در باب امامت و جانشيني رسول خدا كه آنها با توجه به اعتقادي كه به خلفا داشته و جريان خلافت را مطابق حق مي دانند، رواياتي كه با اين موضوع همخوان نبوده را نقل نكرده يا توجيه رده و دخل و تصرف نموده اند تا با اعتقادشان همراستا باشد و رواياتي كه مطابق اعتقادشان وضع شده را آورده اند.

دوم در باب فضايل كه سعي داشته اند. فضايل امام علي و اهل بيت را كتمان كنند و در مقابل براي ديگران رواياتي حاكي از فضايل تراشيده اند.

با اين وجود باز هم روايات فضايل اهل بيت در اين كتاب ها فراوان است كه بعضي افراد آنها را جمع آوري كرده اند از جمله "فضايل الخمسه من الصحاح السته"، فيروزآبادي، تهران، اسلاميه ، 1410 ق.

در باب هاي ديگر هم با توجه به اين كه اين عالمان از باب علم پيامبر (امام علي و فرزندان معصومش) فاصله گرفته و ديگران را مرجع علمي خود قرار داده اند، رواياتي نقل كرده اند كه حق نيست و از اسرائيليات و ساخته يهود و مسيحياني است (مثل كعب الاحبار و عبد الله سلام و وهب بن منبه و ...)كه اظهار اسلام كردند و باور هاي خود را در قالب روايت به فرهنگ اسلامي تزريق كردند. طبيعي است كه اين روايات با روايات ما از معصومين سازگار نمي باشد و براي اطلاع از آنها مي توانيد به كتاب، محمد صادق نجمي و هاشم زاده هريسي، سيري در صحيحين، مراجعه كنيد.

در باب احكام هم چون دخالت هاي بيجاي خلفا در احكام و بدعت هاي آنان انحراف هايي به وجود آورد كه مورد قبول آنها بود ، به نقل جعلياتي كه توجيه گر اين اقدامات است، پرداختند مثل روايات آنها در باب وضو و تكتف (دست بسته نماز خواندن ) ، متعه و ... از اين رو در اين زمينه ها هم مطابقت روايات خيلي كم است.

 

كتاب صحیح مسلم كه در آن نويسنده روايات صحيح از پيامبر (ص) به نظر خودش را جمع آوري كرده ، از "مسلم بن حجاج بن مسلم قشيري نيشابوري" است كه از عالمان اهل سنت بوده و كتابش از حيث اعتبار از نظر اهل سنت ، در درجه بعد از "صحيح بخاري" است. 

غالب اهل سنت همه يا بيشتر روايات اين كتاب را صحيح و معتبر مي دانند . اما از نظر ما شيعيان در اين كتاب روايات زيادي آمده كه با اعتقادات اسلامي ما هيچ تناسبي ندارد و برخي مخالف صد در صد قرآن و همراه با توهين به مقدسات است ( براي اطلاعات بيشتر به كتاب سيري در صحيحين ، تاليف آيت الله نجمي مراجعه بفرماييد )

اما شيخ صدوق كه از عالمان و راويان حديث  بزرگ شيعه است ، كتاب هاي فراواني دارد كه معروف ترين آن ها كتاب "من لا يحضره الفقيه" است كه جزو چهار كتاب حديثي معروف شيعه است.

اين چهار كتاب در شيعه مانند صحيح هاي شش گانه در اهل سنت است (كه يكي از آن ها همان صحيح مسلم مي باشد) و عالمان شيعه بيشتر روايات آن را معتبر و قابل استناد مي دانند. براي اطلاع بيشتر بايد به كتب معرفي حديث و راويان حديث در شيعه و اهل سنت مراجعه كنيد.  

آیا در صحیح بخاری و مسلم در مورد غدیرخم روایتی وجود دارد؟ اگر وجود دارد نام باب، جلد و صفحه ی آن با راویان بنویسید.

پاسخ:
در اين دو كتاب، حديث غدير نقل نشده، عدم نقل اين حديث در اين دو كتاب به معناي عدم تواتر يا عدم صحت اين روايت نيست، زيرا ساير علماي اهل سنت اين روايت را نقل كرده اند، گرچه در دلالت اين حديث بر ولايت حضرت علي (علیه السلام) خدشه وارد نموده اند، اما سند اين حديث را صحيح دانسته اند. از جمله علماي اهل سنت كه سند اين حديث را صحيح دانسته اند، افراد زير را مي تواند نام برد:
1. ترمذي (متوفاي279 هـ) در سنن ترمذي، ج 5 ، ص 633 ، ح3713 ، بَاب مَنَاقِبِ عَلِيِّ بن أبي طَالِبٍ رضي الله عنه، تحقيق: أحمد محمد شاكر وآخرون، ناشر: دار إحياء التراث العربي- بيروت.
2. ابن ماجه (متوفاي275 هـ) در سنن ابن ماجه، ج 1، ص 45، ح121، باب فَضْلِ عَلِيِّ بن أبي طَالِبٍ رضي الله عنه، تحقيق: محمد فؤاد عبد الباقي، ناشر: دار الفكر- بيروت .
3. أحمد بن حنبل (متوفاي241هـ) در مسند أحمد بن حنبل، ج 4، ص 370، ح9321 ، ناشر: مؤسسة قرطبة - مصر.
4. نسائي (متوفاي303 هـ) در خصائص أميرالمؤمنين علي بن أبي طالب، ج1، ص 96، ح79، تحقيق: أحمد ميرين البلوشي، ناشر: مكتبة المعلا- الكويت، چاپ اول، 1406 هـ .
5. حاكم نيشابوري (متوفاي 405 هـ) نيز بعد از نقل حديث غدير مي‌گويد : «هذا حديث صحيح على شرط الشيخين ولم يخرجاه بطوله؛
اين حديث با شرائطي كه بخاري و مسلم در صحت روايت قائل هستند، صحيح است؛ ولي آن ‌ها نقل نكرده ‌اند» ( المستدرك علي الصحيحن، ج3، ص18، تحقيق: مصطفى عبد القادر عطا، ناشر: دار الكتب العلمية ـ بيروت، ط1، 1411هـ ـ 1990م .)
6. ابن حجر عسقلاني (متوفاي852 هـ) در المطالب العالية بزوائد المسانيد الثمانية ، ج 16، ص142، ح3943 ، تحقيق: د. سعد بن ناصر بن عبد العزيز الشتري، ناشر: دار العاصمة/ دار الغيث - السعودية، چاپ اول ، 1419هـ .
موارد متعدد ديگري هم وجود دارد كه براي رعايت اختصار از ذكر آن ها خودداري نموده ، براي مطالعه تفصيلي شما را به مقاله «تواتر حديث غدير از ديدگاه دانشمندان اهل سنت» كه در بخش مقالات سايت مؤسسه تحقيقاتي ولي عصر (عج) درج شده، ارجاع مي دهيم.(1)
گستردگي اسناد حديث غدير چنان بوده است كه برخي از دانشوران اهل سنت ، براي جمع آوري تمام آن‌ها مجبور شده‌اند كتاب‌هاي مستقلي بنويسند كه این مسئله جاي هيچ ترديدي را باقي نمي‌گذارد .(2)

پي نوشت ها:
1.آدرس مقاله:
http://www.valiasr-aj.com/fa/page.php?bank=maghalat&id=120
2. علاوه بر اینکه در مقاله مذكور به نويسندگان اين كتاب ها اشاره شده است، به کتاب الغدیر ، ج‏1، ص 313 می توانید مراجعه کنید.