پاسخ:
روح و محتوای هر پیام و سخنی در قالب زبان خاصی که در آن ریخته شده، عمیق‌تر درک می‌شود تا زمانی که به زبان‏های دیگر برگردانده شود. لذا قرآن که دارای مضامین بسیار بلند و عالی است، هرگز قابل ترجمه دقیق و کامل به زبان دیگری نیست. شاید بتوان گفت که اکثر ترجمه‌های قرآن نارسا و حتی در برخی موارد، اشتباه می‌باشد. به‌عنوان‌مثال از سوره حمد نام می‌بریم که هیچ ترجمه‌ای که بتواند تمام مفاهیم آن را به زبان دیگر بیان کند، نیست. حتی کلمه‌الله، هیچ معادلی در زبان دیگر ندارد و کلمه خدا در زبان فارسی معادل معنای الله نمی‌باشد.
با توجه به این توضیح، خواندن ترجمه قرآن و ختم آن و تدبر در معنا و مفهوم قرآن و ... ثواب دارد و ارزشمند است؛ اما با توجه به این‌که ترجمه هرچقدر هم قوی باشد، انعکاس همه قرآن نیست، تلاوت آیات و سوره‌ها موضوعیت دارد. علاوه بر خواندن ترجمه و دقت در آن، مناسب و لازم است که خود آیات و سوره‌ها را تلاوت کنیم که اثرات مثبت فراوان دارد که از غیر تلاوت آیات و سوره‌ها نمی‌توان به آن رسید.
سخن درباره دعاها نیز چنین است. هرچند در مورد دعا در روایات به این مسئله اشاره‌ای نشده، اما برای درک معانی بلند در ادعیه بهتر است به عربی خوانده شود؛ اما اگر کسی نمی‌تواند یا عربی را بلد نیست می‌تواند آن را به فارسی بخواند. ان‌شاءالله موردقبول واقع می‌شوند.
موفق باشید

پاسخ:
برادر گرامي فرقي نمي كند از كي شروع شود مهم اين است كه از تاريخي كه شروع مي كنيد تا چهل روز پشت سرهم بخوانيد.
شايد خواندن آن از روز عاشورا تا اربعين (20صفر) بهتر باشد.
موفق باشید.

پاسخ:
تكاليف سنگين، اجباري، زودهنگام و خارج از طاقت و توان، ممكن است صدمه‌اي جبران ناپذير بر اعتقادات ديني و مذهبي كودكان و نوجوانان وارد آورد.
در تعاليم اسلامي، توصيه‌هاي فراواني در زمينه آموزش تدريجي، اختياري بودن و آسانگيري مسائل ديني آمده است.
- شيوه‌هاي آموزش معارف ديني در دانش آموزان:
روش‌ها و شيوه‌هاي آموزش معارف ديني در كودكان و نوجوانان بر اصولي استوار است، كه يكي از آنها اختياري بودن مسائل ديني است.
انسان به اقتضاي فطرت الهي خود و به دليل آن كه موجودي است چند بعدي و به اعتبار كرامتي كه خداوند براي او مقرّر نموده، موجودي است مختار و كرامت خويش را مي تواند با اختيار خود كسب نمايد. در واقع، از ديدگاه اسلام، انسان موجودي است كه داراي ميل ها و جاذبه هاي معنوي است كه ساير موجودات فاقد آن مي باشند. انسان قادر است در برابر ميل هاي دروني خود ايستادگي كند و فرمان آن ها را اجرا نكند يا به بعضي از آن ها پاسخ گويد و بعضي ديگر را مهار نمايد يا از آن ها در جهتي خاص استفاده كند.
اين توانايي انسان به حكم نيرويي است كه آن را «اراده» مي نامند و تحت فرمان عقل عمل مي كند. اين توانايي بزرگ از مختصات انسان است و براساس اين توانايي است كه انسان يك موجود آزاد، انتخابگر، صاحب اختيار مي باشد.(1)
در قرآن و منابع تعليم و تربيت اسلامي، دلايل متعددي، دالّ بر آزادي و اختيار انسان وجود دارد. از جمله:
الف- «اِنّا هَديناهُ السَّبيلَ اِمّا شاكراً و اِمّا كفوراً»؛(2) ما راه راست را به او (انسان) نشان داديم؛ يا شكرگزار خواهد بود يا كفران خواهد ورزيد.
ب- «فَمن شاءَ فليُؤمِن و مَن شاءَ فَليكفر»؛(3) پس هركه مي خواهد ايمان بياورد و هر كه مي خواهد كفر بورزد.
با اين فرض در مسألۀ شما بايد گفت:
در دعوت كودكان و نوجوانان به دين، بايد به گونه اي عمل كرد كه آن ها احساس آزادي كنند و با توجه به اين موضوع كه انسان فطرتاً خداجوست، با تذكر روش هاي صحيح، اين فطرت را در وجود آنان بيدار نماييم و آن ها را به طرف پذيرش دين سوق دهيم.
پيامبر گرامي(ص) نيز با نرم خويي و با زبان ليّن افراد را به دين اسلام دعوت مي كردند. به تجربه نيز ثابت شده است كه با زور و اكراه نمي توان كسي را به راه راست هدايت كرد.
خداوند تعالي مي فرمايد: «اَفَأَنْتَ تُكْرِهُ النّاسَ حَتّي يَكوُنوا مؤمنين»؛(4) اي رسول! تو كي تواني همه را با جبر و اكراه مؤمن گرداني؟
اگر به مفاد آيه «لا اكراهَ فيِ الدّين، قد تَبيّنَ الرُّشدُ مِن الغَيِّ»(5) توجه نماييم، خداوند مي فرمايد: اي پيامبر، وظيفه تو تبيين است. تبيين كردي، ديگر جاي اكراه وجود ندارد.
و يا مي فرمايد: «اِنَّما عليكَ الْبَلاغُ اِنَّما اَنْتَ مُنْذِرُ»؛(6) كار تو فقط ابلاغ است، تو فقط منذر هستي.
بنابراين، نبايد هيچ گاه كودكان و يا نوجوانان را مجبور به دين داري كنيم يا براي آن كه ديندار شوند، نبايد به آن ها مزاياي زيادي بدهيم. اگر بدون استفاده از اين دو حربه تهديد و تطميع، بتوانيم آن ها را به عقيده اي معتقد كنيم، آن اعتقاد دروني خواهد بود؛ يعني اعتقادي كه نه براي جلب منفعت است و نه به دليل ترس از قدرت.(7)
وقتي نوجوان مجبور به دين داري نشود (و در دوره كودكي، سالم و عاري از انحراف پرورش يافته باشد) و دين به نحو منطقي و در شرايط مناسب به او عرضه گردد، با توجه به اين كه به تفكر انتزاعي رسيده است اگر دلايل و اعتقادات ما محكم و قابل دفاع باشد، دين يا مذهب را خواهد پذيرفت و اين دين داري او وراثتي يا رياكارانه و همراه با ناخالصي نخواهد بود، بلكه «دين خالص» خواهد بود و در پي آن، به دستوراتش عمل خواهد كرد.
در دين اسلام، تأكيد فراوان بر اين مطلب مي شود كه اصول دين تقليدي نيست، بلكه فرد بايد با آگاهي و آزادي آن را بپذيرد. بنابراين، بايد تلاش كنيم كه كودك و نوجوان را به طريقي مثبت و ترغيب كننده، به دين دعوت نماييم و از افرادي كه داراي مبناهاي اعتقادي و فكري قوي هستند در اين زمينه، كمك بگيريم. بايد توجه داشته باشيم كه كودك و به ويژه نوجوان، در مقابل برخوردهاي آمرانه، مقاومت مي كند.(8)
- الگو برداري از حضرت امام(ره):
زهرا مصطفوي نقل مي كند: همسرم به دليل عادت خانوادگي، دخترم را از خواب صبحگاهي بيدار مي كرد و به نماز وا مي داشت. امام(ره) وقتي از اين ماجرا خبردار شدند، برايش پيغام فرستادند كه «چهره شيرين اسلام را به مذاق بچه تلخ نكن!» اين كلام آن چنان مؤثر افتاد و اثر عميقي بر روح و جان دخترم به جاي گذاشت كه بعد از آن خودش سفارش كرد كه براي نماز صبح به موقع بيدارش كنم.(9)
اگر والدين يا مسئولين مدرسه مي خواهند فرزندان يا دانش آموزان آن ها نمازخوان، دعا خوان و معتقد بار آيند، سعي كنند:
اولاً، خودشان عامل به دستورات و تعاليم ديني باشند و به دور از ريا و با خلوص خودشان بدان معتقد باشند.
ثانياً، توجه داشته باشند كه در دوران كودكي، فرزندانشان يا دانش آموزانشان را با نماز و مجالس و محافل مذهبي مأنوس سازند و سعي كنند كه خاطرات خوشي را در ذهن آنان ايجاد نمايند و از سخت گيري، اجبار و اكراه آن ها خودداري ورزند. پدري كه براي بيدار كردن دختر تازه بالغ خود براي اداي نماز صبح، دستي به گيسوان او مي كشد و با نوازش و محبت او را از خواب شيرين صبحگاهي بيدار مي كند، انجام اين تكليف ديني را با شيريني محبت پدرانه خويش مي آميزد و عبادت را در كام فرزندش شيرين مي سازد.

پي نوشت ها:
1. محمدرضا مطهري، راهنمايي و مشاوره از ديدگاه اسلام، ص ۴۲.
2. انسان(76) آيۀ ۳.
3. كهف(18) آيۀ ۲۹.
4. يونس(10) آيۀ ۹۹.
5. بقره(2) آيۀ ۲۵۶.
6. آل عمران(3) آيۀ ۲۰.
7. اليور ارونسون، روانشناسي اجتماعي، ترجمه حسين شكركن، ص ۳۴.
8. يحيي كاظمي، آموزش و پرورش از خردسالي تا جواني، ص ۸۷.
9. اميررضا ستوده، پا به پاي آفتاب، ج ۱، ص ۱۲۳.
موفق باشید.

پاسخ:
خواندن زیارت عاشورا در عادت ماهیانه اشكالي ندارد. (1)

پی نوشت:
1. سئوال از دفتر آیت الله مکارم شیرازی در قم (7840001-0251).

پاسخ:
در حال عذر شرعی خواندن سوره های سجده دارد حرام است . خواندن غیر از این سوره ها از قرآن اشکال ندارد ، ولی بیش تر از هفت آیه خواندن مکروه است. خواندن دعای عهد و زیارت عاشورا اشکالی ندارد اما جایی از بدن را نباید به آیه قرآن و نام خدا و اسم پیامبر و امام برساند ، مثلا در حال خواندن قرآن نباید دست به خط قرآن بزند.(1)

پی نوشت:
1. امام خمینی، توضیح المسائل، م 355و356و450.

با سلام و آرزوي قبولي طاعات و عبادات شما در اين ماه عزيز؛ و تشكر به خاطر ارتباطتان با اين مركز؛
عقد ازدواج بر دو قسم است :دائم و غير دائم . عقد دائم آن است كه مدت زناشوئى در آن معين نشود.
عقد غير دائم يا موقت آن است كه مدت زناشوئى در آن معين شود، مثلا زن را به مدت يك ماه يا يك سال يا بيش تر عقد نمايند .اين نوع ازدواج را متعه و صيغه و موقت مى نامند .
در زناشوئى چه دائم وچه غير دائم، بايد صيغه خوانده شود. فقط راضى بودن زن ومرد كافى نيست . صيغه عقد را مي توانند خود زن ومرد بخوانند، يا ديگرى را وكيل مى كنند كه از طرف آنان بخواند .
شرائط عقد :
عقد ازدواج چند شرط دارد :
اول آن كه به احتياط واجب به عربى صحيح خوانده شود . اگر خود مرد و زن نتوانند صيغه را به عربي صحيح بخوانند ،مي توانند به غير عربي بخوانند ،ولي بايد لفظي بگويند که معني زوجت و قبلت را بفهماند.
دوم آن که مرد و زن يا وكيل آن ها كه صيغه را مى خوانند ،قصد انشا داشته باشند؛ يعنى اگر خود مرد و زن صيغه را مى خوانند، زن با گفتن ( زوجتك نفسى )قصدش اين باشد كه خود را زن او قرار دهد و مرد با گفتن ( قبلت التزويج ) زن بودن او را براى خود قبول نمايد.
سوم :كسى كه صيغه را مى خواند عاقل باشد، و بنابر احتياط واجب بالغ باشد .
چهارم :اگر وكيل زن و شوهر يا ولى آن ها صيغه را مى خوانند، در عقد، زن و شوهر را معين كند مثلا اسم آن ها را ببرد يا به آن ها اشاره نمايد .
پنجم :دخترى كه به حد بلوغ رسيده و رشيده است ،يعنى مصلحت خود را تشخيص مى دهد، اگر بخواهد شوهر كند، چنانچه باكره باشد، بنابراحتياط واجب بايد از پدر يا جد پدرى خود اجازه بگيرد .(1)
اگر خود زن و مرد بخواهند صيغه عقد غير دائم را بخوانند، بعد از آن كه مدّت و مهر را معيّن كردند، زن بگويد: «زَوَّجْتُكَ نَفْسىِ فِى الْمُدَّةِ الْمَعْلُومَةِ عَلَى الْمَهْرِ الْمَعْلُوم» يعني خودم را به همسر غير دائمي شما در آوردم به مدت و مهر معلوم بعد بدون فاصله مرد بگويد: «قَبِلْتُ»، يعني قبول کردم ، عقد موقت صحيح است. (2)
اگر زن مرد را وکيل بگيرد که از طرف او ايجاب را در عقد بخواند: مرد بايد اول وکالتا از طرف زن بگويد: «زَوَّجْتُ مُوَكِّلَتِى (فلانا) لِنَفْسى فِى المُدَّةِ الْمَعْلُومَةِ عَلَى الْمَهْرِ الْمَعلُوم،(به جاي کلمه فلانا اسم زن را بگويد) " يعني به ازدواج و همسري موقت در آوردم وکيل گيرنده خود را براي خودم با مهر معلوم، بعد بلا فاصله از طرف خود بگويد: قَبِلْتُ التَّزوِيجَ لِنَفْسى فِى المُدَّةِ الْمَعْلُومَةِ عَلَى الْمَهْرِ الْمَعلُوم، يا بگويد قَبِلْتُ لِنَفْسى هكَذَا " قبول کردم ".
مي‌تواند اول از جانب زن وکالتا بگوئيد: « مَتَّعْتُ مُوَكِّلَتِى (فلانا) لِنَفْسى فِى المُدَّةِ الْمَعْلُومَةِ عَلَى الْمَهْرِ الْمَعلُوم، " بعد بلا فاصله از طرف خود بگوئيد «قَبِلْتُ لِنَفْسى هكَذَا» " يعني ازدواج موقت را با مهر و مدت معين قبول کردم.
دستور خواندن عقد دائم‏
اگر صيغه عقد دائم را زن و مرد بخوانند ،بايد اوّل زن بگويد: زَوَّجْتُكَ نَفْسىِ عَلَى الصَّداقِ الْمَعْلُومِ؛ يعنى خود را زن تو نمودم به مهرى كه معين شده، پس از آن بدون فاصله مرد بگويد: «قَبِلْتُ التَّزْويجَ» يعنى قبول كردم ، عقد صحيح است .
اگر ديگرى را وكيل كنند كه از طرف آن ها صيغه عقد را بخواند چنانچه مثلًا اسم مرد «احمد» و اسم زن «فاطمه» باشد و وكيل زن بگويد: «زَوَّجْتُ مُوكّلَتِى فاطِمَةَ مُوَكّلَكَ احْمَدَ عَلَى الصَّداقِ الْمَعْلُوم »، پس بدون فاصله وكيل مرد بگويد: «قَبِلْتُ لِمُوَكّلى احْمَدَ عَلى الصَّداقِ » صحيح مى‏باشد. (3)
خواندن عقد از طريق تلفن نيز صحيح است ،در صورتي که شرايط ديگر فراهم باشد .
پي نوشت ها:
1. آيت الله وحيد ، توضيح المسائل ،مسئله2379
2. همان، مسئله 2378
3 . همان ،م 2377.