سوالات و شبهات حديثي

منبع این حدیث كجاست؟
در روایات تاركان صلاه و نماز یهود امت معرفی شده اند.

حدیثی از پیامبر نقل میكنند كه فرموده به یهودیان امت من سلام نكنید كه سوال شد چه كسانی یهودیان امت شما اند؟ حضرت فرمود: هر كس كه صدای موذن را بشنود و به سوی نماز نشتابد. منبع این حدیث كجاست؟

در روایات تاركان صلاه و نماز یهود امت معرفی شده اند. (1)

در روایت دیگر كسانی كه از ادای نماز عصر به جماعت خودداری می ورزند، یهود امت نامیده شده اند. (2)

در روایتی هم قومی از بنی امیه كه  ذریه پیامبر  را می كشند و سنت پیامبر را رها می كنند ، یهود امت خوانده شده اند. (3)

صوفیه (4) مرجئه (5) هم یهود این امت خوانده شده اند. اما روایتی به مضمون فوق نیافتیم.

در روایاتی هم كه از سلام كردن به بعضی گروه ها از جمله تاركان نماز نهی شده (6)، منع از سلام به افراد مورد اشاره نیافتیم.

پی نوشت ها:

1. عجلونی ، كشف الخفا ، بیروت ، دار الكتب العلمیه ، 1408 ق ، ج 1 ف ص 455. (لا تسلموا علي يهود أمتي قيل ومن يهود أمتك قال تراك الصلاة).

2. همان، ج2 ، ص 355. (لا تسلموا علي يهود أمتي قالوا يا رسول الله ومن يهود أمتك قال الذين يتركون صلاة العصر مع الجماعة لينظر)

3. لجنه الحدیث،  موسوعة شهادة المعصومين (ع) ، قم ، اعتماد ، 1380 ش، ج 2، ص 65 - 66. (قال النبي ( صلي الله عليه وآله ): يا أصحابي أفلا أنبئكم بما يضاهيكم من يهود أمتي ؟ فقالوا : بلي يا رسول الله صلي الله عليك وعلي آلك فقال: قوم من بني أمية يزعمون أنهم من أمتي ويظنون أنهم من أهل ملتي، يقتلون أفاضل ذريتي وأطائب أرومتي وذرية ابنتي ويبذلون شريعتي ويتركون سنتي ويقتلون ولدي الحسن والحسين كما قتل أسلاف هؤلاء اليهود  زكريا ويحيي ( عليهما السلام ).

4. شیخ حر عاملی، الاثنا عشریه، قم، دار الكتب العلمیه ، 1104 ق ، ص 16. (قال النبي صلي الله عليه وآله : لا تقوم الساعة حتي يخرج قوم من أمتي اسمهم صوفية ليسوا مني وإنهم يهود أمتي )

5. صدوق ، توحید، قم ، انتشارات اسلامی ، ص 382. (قدریه چون قادر به جبر و سرنوشت محتوم هستند و خدا را از سلطنت انداخته و او را دست بسته شمرده اند ، یهود این امت خوانده شده اند. ) (قال عليه السلام : إن القدرية مجوس هذه الأمة وهم الذين أرادوا أن يصفوا الله بعدله فأخرجوه من سلطانه ).

6. شیخ حر عاملی، وسایل الشیعه، قم ، آل البیت ، 1409 ق ، ج 7 ، ص 270. 

آيا اين حديث قابل اعتماد است؟
«يا علي تسعة أشياء يورثن النسيان : أكل التفاح الحامض ، وأكل الكزبرة ، والجبن ، وسؤر الفأرة ، وقراءة كتابة القبور ، والمشي بين امرأتين وطرح القملة ، والحجامة ...

بسم الله الرحمن الرحيم سلام عليكم چندي پيش يكي از مجريان تلويزيون حديثي را با مضمون زير قرائت كرد. آيا اين حديث قابل اعتماد است؟ پیامبر خدا صلی الله علیه و آله: در سفارشهای ایشان به علی علیهالسلام: ای علی! هفت چیز است كه فراموشی می آورد: خوردن سیب ترش، خوردن گشنیز و پنیر و پسمانده موش، خواندن نوشته های روی قبر، راه رفتن میان دو زن، افكندن شپش، حجامت در گودی پس سر، و ادرار كردن در آب راكد. متشكرم

پرسشگر گرامی باسلام و تشكر از ارتباط با این مركز.

در كتب حدیث شیعه و سنی روایاتی به این مضمون هست . و در كتب معتبر نقل شده است . در روایات وصیت پیامبر (ص) به امام علی آمده كه:

«يا علي تسعة أشياء يورثن النسيان : أكل التفاح الحامض ، وأكل الكزبرة ، والجبن ، وسؤر الفأرة ، وقراءة كتابة القبور ، والمشي بين امرأتين وطرح القملة ، والحجامة في النقرة ، والبول في الماء الراكد ؛ (1) یا علی نه چیز سبب فراموشی است:

خوردن سیب ترش، خوردن كُزبُره (ظاهرا گشنیز باشد) ، پنیر، نیم خورده موش ، خواندن نوشته های بر قبور، راه رفتن بین دو زن، انداختن شپش ،حجامت در گودی پس سر و ادرار در آب راكد» .

بعضی از این موارد توسط اطبای قدیم و جدید تایید شده و وجه بعضی هنوز مشخص نیست. مثلا این كه حجامت در پشت سر و گودی پس سر (النقره) سبب فراموشی می گردد، توسط طبیبان تایید شده و گفته اند چون جهاز حفظ در مخچه است و مخچه در انتهای مخ و نزدیك گودی پس سر است، حجامت در آنجا سبب ضعف آن و در نتیجه ضعف حافظه می شود. (2)

هیچ كدام این موارد توسط عالمان نفی نشده گرچه وجه بعضی هنوز روشن نشده است.

پی نوشت ها:

1. من لا يحضره الفقيه، الشيخ الصدوق ، ج 4 ، ص 361 ، دوم، قم ، مؤسسه النشر الاسلامی؛ علاوه ر. ك: الخصال ، الشيخ الصدوق ، ص 422 - 423 ؛ روضة الواعظين ، الفتال النيسابوري ، ص 311 ؛ مكارم الأخلاق ، الشيخ الطبرسي ، ص 438.

2. قانون ، أبو علي سينا ، ج 1 ، ص 212، بیروت، دار صادر.

1:زني كه بافقر و تنگدستي همسر خود بسازد. 2:زني كه با بد اخلاقي همسر...
و قال(ص): ثلاثة نساء يرفع اللّه عنهنّ عذاب القبر، و حشرهنّ مع فاطمة (عليها السّلام): ...

   با سلام و خسته نباشید لطفاً منبع و سند این حدیث را ذكر فرمایید با تشكر از شما از پيامبر اكرم(ص) روايت شده كه فرمودند:

3. گروهی از زنان عذاب قبر ندارند ودر قيامت هم با حضرت زهرا سلام الله عليعها محشور ميشوند:

 1:زني كه بافقر و تنگدستي همسر خود بسازد. 2:زني كه با بد اخلاقي همسر خود ،صبر را از دست ندهد. 3:زني كه مهريه ي خود را به همسرش ببخشد(كه بدين وسيله باري را از دوش او برداشته).

  و قال(ص): ثلاثة نساء يرفع اللّه عنهنّ عذاب القبر، و حشرهنّ مع فاطمة (عليها السّلام):

امرأة صبرت علي عسر زوجها، و امرأة صبرت علي سوء خلق زوجها، و امرأة وهبت صداقها ؛ (1)  خداوند سه زن را از عذاب قبر ايمن دارد و با فاطمه‏ي زهرا( س) محشور فرمايد: زني كه به هنگام تنگدستي شوهر صبر كند (و از او جدا نشود)، زني كه با بد اخلاقي شوهر بسازد (و تقاضاي طلاق ننمايد)، زني كه مهرش را (به شوهر بي‏بضاعتش) ببخشد.

پی نوشت:

1. عاملی شیخ حر، وسایل الشیعه ، موسسه آل البیت ،قم ، سال 1409ق، ج21، ص 285؛ مشكيني‏ علي ،تحرير المواعظ العددية ،ناشر الهادي‏،قم‏ ،سال 1424 ق‏،نوبت هشتم،‏ ص244.

؛جنتي‏ احمد، نصايح ،‏ناشر الهادي‏، قم‏ ،سال 1382 ش‏،نوبت بيست و چهارم‏، ص125

آیا روایتی به این مضمون داریم؟
بله متن این روایت چنین است: «... وَ لَوْ لَا أَنَّكُمْ تُذْنِبُونَ فَتَسْتَغْفِرُونَ اللَّهَ لَخَلَقَ اللَّهُ خَلْقاً حَتَّي يُذْنِبُوا ثُمَّ يَسْتَغْفِرُوا ...

 آیا روایتی به این مضمون داریم كه «مغفرت خداوند اقتضا می‏كرده كه خلقی بیافریند كه بعضاً گناه كنند تا در نتیجه مغفرت او به ظهور برسد»؟

بله متن این روایت چنین است:                  

«... وَ لَوْ لَا أَنَّكُمْ تُذْنِبُونَ فَتَسْتَغْفِرُونَ اللَّهَ لَخَلَقَ اللَّهُ خَلْقاً حَتَّي يُذْنِبُوا ثُمَّ يَسْتَغْفِرُوا اللَّهَ فَيَغْفِرَ اللَّهُ لَهُمْ إِنَّ الْمُؤْمِنَ مُفَتَّنٌ تَوَّابٌ أَ مَا سَمِعْتَ قَوْلَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ التَّوَّابِينَ وَ يُحِبُّ الْمُتَطَهِّرِينَ وَ قَالَ اسْتَغْفِرُوا رَبَّكُمْ ثُمَّ تُوبُوا إِلَيْهِ »‏(1)

اگر شما گناه نمی كردید تا از خدا طلب مغفرت منید خداوند كسانی را خلق می كرد تا گناه كنند. سپس از خدا طلب مغفرت كنند تا خدا آنها را بیامرزد همانا مومن مورد آزمایش قرار می گیرد و توبه كننده است. آیا قول خدا را نشنیده ای؟ خداوند توبه كنندگان و پاكان را دوست دارد و فرمود از خدا طلب آمرزش كنید سپس به سوی او باز گردید.

پی نوشت:

1. كلینی،محمد بن یعقوب،انتشارات آل البیت،اصول كافي، ج  2 ،ص 424.

كدام معصوم فرموده كه
امام باقر(ع) فرمودند رسول خدا(ص) به امير المومنين علي بن ابيطالب(ع) فرمودند: اي علي تو را سفارش مي كنم در مورد خودت به چند خصلت پس آنها را حفظ كن...

سلام

كدام معصوم فرموده كه به اندازه اي انفاق كنيد تا فكر كني اسراف كرده ايد؟

ممنون

«عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ (ع) قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (ص) لِعَلِيٍّ (ع): يَا عَلِيُّ أُوصِيكَ فِي نَفْسِك‏ بِخِصَالٍ فَاحْفَظْهَا‏...وَ السَّادِسَةُ الْأَخْذُ بِسُنَّتِي فِي صَلَاتِي وَ صَوْمِي وَ صَدَقَتِي فَأَمَّا الصلاة فَالْإِحْدَي وَ خَمْسُونَ وَ أَمَّا الصَّوْمُ فَثَلَاثَةُ أَيَّامٍ فِي كُلِّ شَهْرٍ خَمِيسٌ فِي أَوَّلِهِ وَ أَرْبِعَاءُ فِي وَسَطِهِ وَ خَمِيسٌ فِي آخِرِهِ وَ أَمَّا الصَّدَقَةُ فَجُهْدَكَ حَتَّي يُقَالَ أَسْرَفْتَ وَ لَمْ تُسْرِف‏...»(1)؛ امام باقر(ع) فرمودند رسول خدا(ص) به امير المومنين علي بن ابيطالب(ع) فرمودند: اي علي تو را سفارش مي كنم در مورد خودت به چند خصلت پس آنها را حفظ كن... و ششم اينكه در مورد نماز و روزه و صدقه از سنت من پيروي كني اما نماز پس پنجاه و يك ركعت است و اما روزه پس سه روز در هر ماه است پنجشنبه اول و چهارشنبه وسط و پنج شنبه آخر هر ماه و اما صدقه و انفاق پس هر چه در توان داري تا اينكه بگويند تو اسراف كرده اي در حالي كه اسراف نكرده اي...(پس واقعا اسرافي صورت نگرفته ، بلكه تصور ديگران اين است بهمين خاطر هم سرزنش مي كنند كه چرا اين همه اسراف مي كني. به عنوان مثال اگر كسي هر شب چند فقير را بر سر سفره خويش دعوت كند از نظر گروهي اين كار مصداق اسراف به حساب مي آيد در حالي كه اين طور نيست.)

پي نوشت:

1. شيخ حر عاملي، محمد بن حسن‏، وسائل الشيعة، انتشارات آل البيت، ج15، ص181.

اين حديث از كيست؟
تا جايي كه بررسي كرديم اين مضمون از سه امام نقل شده است به اين شرح: ...

سلام

اين حديث از كيست؟

زكات علم، آموختن آن به ديگران است.

لطفا منابعي كه اين حديث آمده بيان كنيد.

با تشكر

تا جايي كه بررسي كرديم اين مضمون از سه امام نقل شده است به اين شرح:

عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ (ع) قَالَ: زَكَاةُ الْعِلْمِ‏ أَنْ تُعَلِّمَهُ عِبَادَ اللَّه(1)

عن علي(ع) زَكَاةُ الْعِلْمِ‏ بَذْلُهُ لِمُسْتَحِقِّهِ وَ إِجْهَادُ النَّفْسِ بِالْعَمَلِ بِه (2)

عَنِ الصَّادِقِ(ع) لِكُلِّ شَيْ‏ءٍ زَكَاةٌ وَ زَكَاةُ الْعِلْمِ‏ أَنْ يُعَلِّمَهُ أَهْلَه(3)

پي نوشت ها:

1. كليني، محمد بن يعقوب بن اسحاق، الكافي، دار الكتب الإسلامية - تهران، ج 1، ص 31.

2 - ليثي واسطي، علي بن محمد، عيون الحكم و المواعظ، دار الحديث - قم، ص 275

3. مجلسي، محمد باقر بن محمد تقي، بحار الأنوارالجامعة، دار إحياء التراث العربي - بيروت، ج 2، ص 25.

حدیث «خیركم من تعلِّم القرآن و علِّمه» از كیست؟
این حدیث از پیامبر اكرم (ص) است كه در مستدرك الوسایل، محدث نوری ،جلد 4 صفحه 235 آمده است: عن عبدالرحمن السلّمی قال قال رسول الله(ص): « خیركم من تعلم القرآن و...

حدیث «خیركم من تعلِّم القرآن و علِّمه» از كیست؟

پرسشگر گرامی با سلام و سپاس از ارتباطتان با این مركز

این حدیث از پیامبر اكرم (ص) است كه در مستدرك الوسایل، محدث نوری ،جلد 4 صفحه 235 آمده است:

عن عبدالرحمن السلّمی قال قال رسول الله(ص): « خیركم من تعلم القرآن و علمه ».

حديث هيچ عبادتي بالاتر از تفكر در آفرينش خدا نيست از كدام معصوم است؟
"لَا عِبَادَةَ كَالتَّفَكُّرِ فِي صَنْعَةِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ" يعني: هيچ عبادتي همانند فكر و انديشه در آفرينش نيست.

حديث هيچ عبادتي بالاتر از تفكر در آفرينش خدا نيست از كدام معصوم است؟

اين حديث شريف از مولاي متقيان امير مومنان(ع)نقل شده است كه در وصيتش به امام حسن مجتبي(ع) فرمود:

"لَا عِبَادَةَ كَالتَّفَكُّرِ فِي صَنْعَةِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ"(1)

يعني: هيچ عبادتي همانند فكر و انديشه در آفرينش نيست.

توضيح كوتاه اين كه:

ارزش تفكر در بيان معصومين سلام الله عليهم اجمعين مشخص شده است و البته اين گونه روايت ها، منحصر به يك معصوم نيست و بيشتر معصومين سلام الله عليهم اجمعين به ارزش "تفكر" و اين كه بالاترين عبادت است؛اشاره كرده اند.

 مي توان از روايات وارده به اين نكته واقف شد كه عبادت اصلي و واقعي،انديشه نمودن در كار خداي متعال است كه بالاترين عبادت است، زيرا تفكر در آثار خلقت و مظاهر هستي، انسان را به عظمت خالق آگاه مي كند، در آن صورت انسان مي تواند در پرتو چنين آگاهي و بينشي،عبادتي همراه با شناخت و بصيرت داشته باشد تا خداي متعال را در با بهترين كيفيت عبادت كند.

مشابه اين حديث از امام صادق و امام رضا سلام الله عليهما نقل شده است.

امام صادق(ع) فرمود:

"أَفْضَلُ الْعِبَادَةِ إِدْمَانُ التَّفَكُّرِ فِي اللَّهِ وَ فِي قُدْرَتِهِ"(2) 

  يعني برترين و با فضيلت ترين عبادت، پيوسته بودن تفكر و انديشه در مورد خداي متعال و قدرتش است. پس در واقع عبادتي بالاتر از تفكر در مورد خداي متعال و صفاتش و نيز آثار خلقتش نيست. زيرا چنين تفكري منشأ همه عبادت خواهد شد.

امام رضا(ع) نيز فرمود:

"لَيْسَ الْعِبَادَةُ كَثْرَةَ الصَّلَاةِ وَ الصَّوْمِ إِنَّمَا الْعِبَادَةُ التَّفَكُّرُ فِي أَمْرِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ‏"(3)  

يعني:عبادت به زيادي نماز و روزه نيست، عبادت به انديشه نمودن در كار خداوند است.

اين دو حديث مي تواند ترجمان سوال مورد نظر باشد كه عبادت در زياد نماز خواندن زياد روزه گرفتن نيست. بلكه عبادت تفكر درآثار خلقت است.

پي نوشت ها:

1. مجلسي محمد باقر، بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار، تهران، انتشارات دار الكتب الاسلاميه، چاپ مكرر، ج‏68، ص 324.

2. همان، ج‏68، ص 321.

3. شيخ كليني، الكافي، تهران، انتشارات دارالكتب الاسلاميه، سال 1362 ه ش، چاپ دوم، ج‏2، ص55.

خوبي ها در مقابل امر به معروف مانند قطره اي در مقابل درياست؟
امام علي (ع): همه كارهاي نيك، و جهاد در راه خدا، در مقايسه با امر به‏ معروف و نهر از منكر، همچون قطره اي است به دريايي پر موج و پهناور؛ و همانا ...

اين سخن از كيست: تمامي خوبي ها در مقابل امر به معروف مانند قطره اي در مقابل درياست؟

مَا أَعْمَالُ الْبِرِّ كُلُّهَا وَ الْجِهَادُ فِي سَبِيلِ اللَّهِ عِنْدَ الْأَمْرِ بِالْمَعْرُوفِ وَ النَّهْيِ عَنِ الْمُنْكَرِ إِلَّا كَنَفْثَةٍ فِي بَحْرٍ لُجِّيٍّ وَ إِنَّ الْأَمْرَ بِالْمَعْرُوفِ وَ النَّهْيَ عَنِ الْمُنْكَرِ لَا يُقَرِّبَانِ مِنْ أَجَلٍ وَ لَا يَنْقُصَانِ مِنْ رِزْقٍ وَ أَفْضَلُ مِنْ ذَلِكَ كَلِمَةُ عَدْلٍ عِنْدَ إِمَامٍ جَائِر

امام علي (ع): همه كارهاي نيك، و جهاد در راه خدا، در مقايسه با امر به‏ معروف و نهر از منكر، همچون قطره اي است به دريايي پر موج و پهناور؛ و همانا امر به معروف و نهي از منكر نه اجلي را نزديك مي‏كند و نه از مقدار روزي مي‏كاهد؛ و افضل از همه اينها، يك سخن در باره عدالت است در برابر حاكمي ستمگر(1).

پي نوشت:

1. نهج البلاغه، حكمت 374.

جمله زير سخن چه كسي است؟ تنها شيعيان علي (ع) رستگارند.
«علي و شيعته هم الفائزون يوم القيامة»

جمله زير سخن چه كسي است؟ تنها شيعيان علي (ع) رستگارند.

قرآن كريم مي فرمايد: در ميان مردم كساني هستند كه جان خودرادر راه خوشنودي خداوند عرضه مي دارند مراد چه كسي است؟

پس از آنكه دشمنان امكان خواندن هزار ركعت نماز در يك شب را زير سوال بردند كداميك از علما ده شب هر شب هزار ركعت در حرم امام رضا خواند تا امكانش را ثابت كند؟

پرسشگر گرامی با سلام  و سپاس از ارتباطتان با اين مركز.

1. جمله اول، كلام رسول خداست. بنا بر روایات رسول خدا خطاب به امام علی فرمود:

«علي و شيعته هم الفائزون يوم القيامة»؛ (1)

«انت و شیعتك الفائزون یوم القیامه»؛ (2)

دو جمله بالا اعلام انحصار نجات یافتگان و رستگاران در قیامت به امام علی و شیعیانش می باشد.

2. آیه مورد نظر به شرح زیر است:

«وَ مِنَ النَّاسِ مَنْ يَشْري نَفْسَهُ ابْتِغاءَ مَرْضاتِ اللَّهِ وَ اللَّهُ رَؤُفٌ بِالْعِبادِ؛ (3) بعضي از مردم جان خود را به خاطر خشنودي خدا مي‏فروشند و خداوند نسبت به بندگان مهربان است».

در مورد شان نزول این آیه چندین نظر هست.

بسیاری از مفسران سني گفته اند: این آیه در شأن هر كسی است كه در جهاد یا اقدام برای رضای خدا شركت كند و جان خود را در این راه عرضه كند. (4)

البته ما هم قبوال داریم كه آیه های قرآن اگر هم شأن نزول داشته باشد ، ولی شأن نزول آیه را خاص نمی كند . پس این كه این مفسران آیه را در مورد هر كسی بدانند كه در راه خدا جانفشانی می كند ، منكر شأن نزول داشتن نیست.

گروه دیگری این آیه را در شأن صهیب رومی و بعض دیگر دانسته اند كه با دادن مال ، جان خود را از قریش خریدند و به مدینه هجرت كردند. (5)

این نظر هم حداقل از آن جهت درست نیست كه در آن "شراء" به معنای خریدن است یعنی كسی كه جان خود را به قیمت اموالش می خرد در حالی كه ظهور آیه این است كه منظور از "شراء" در اینجا فروختن است یعنی جان خود را به قیمت رضای خدا می فروشد و جان را می دهد تا رضای خدا را به دست آورد. 

همه عالمان شیعه و بسیاری از عالمان اهل سنت شأن نزول آیه را اقدام جانفشانانه امام علی در لیله المبیت و شب هجرت پیامبر دانسته اند كه حضرت جان خود را در معرض هلاك قرار داد تا رضای خدا را به دست آورد. (6)

این نظر كه روایات معتبری بر آن وجود دارد ، معتبر ترین نظر بوده و با قرائن آیه هم ، هم راستا است ولی متاسفانه بغض با امام علی نه تنها افراد را به كتمان این حقیقت وا داشته بلكه بالاتر از آن خواسته اند با زبان بی زبانی این آیه را در شأن قاتل امام علی بشمارند.

ابن قتیبه در كتاب "السیاسه" می نویسد : ابن ملجم وقتی برای كشتن امام علی قبل از اذان صبح وارد مسجد شد ، مكرر عبارت " و من الناس من یشری نفسه ابتغاء مرضاه الله"را تلاوت می كرد به نحوی كه امام علی گمان كرد بقیه آیه را فراموش كرده از این رو بقیه آیه را به یاد او آورد. (7)

و ابن ابی الحدید می نویسد كه معاویه از سمره ابن جندب خواست تا با جعل حدیث این آیه را در شأن ابن ملجم و آیه " ومن الناس من يعجبك قوله في الحياة الدنيا ويشهد الله علي ما في قلبه وهو الد الخصام " را در شأن امام علی معرفی كند و سمره با گرفتن چهارصد هزار درهم ، این خدمت را برای او انجام داد. (8)

3. علامه امینی می نویسد در مورد امام علی و امام حسین و امام سجاد علیهم السلام  روایت شده كه در شبانه روز هزار ركعت نماز می خواندند و علمای اسلام این مطلب را قبول داشتند تا این كه ابن تیمیه آمد و بر این اعتقاد و روایت ، ایرادهایی وارد كرد به شرح زیر:

اول. این عمل نه تنها فضیلت نیست بلكه كراهت دارد زیرا رسول خدا در شبانه روز فقط هفده ركعت نماز واجب و سی چهار ركعت نماز مستحب می خوانده است. پس محال است علی كاری كند كه جزو سنت رسول خدا نبوده است.

دوم این عمل ممكن نیست زیرا وقت طولانی می خواهد و اگر (ممكن هم باشد و)كسی بخواهد هزار ركعت نماز بخواند باید مثل كلاغ نوك به زمین بزند و این هیچ ارزشی ندارد و با خضوع لازم در نماز منافات دارد و تمام شبانه روز را نماز خواندن هم جزو سنت پیامبر نبوده است.

ابن تیمیه توجه نداشته یا نخواسته توجه كند كه 51 ركعت نماز واجب و مستحب كه پیامبر می خوانده ،نماز های واجب و مستحب یومیه است و با نمازهای مستحبی دیگر هیچ منافاتی ندارد. این خود رسول خداست كه بارها فرموده: نماز بهترین عبادتی است كه وضع شده و هر چه می توانید به جا آورید.

خود رسول خدا هم آن قدر شبها را به اقامه نماز ایستاد تا قدم های مبارك ورم كرد و خدا او را از این همه شب زنده داری منع كرد تا جانش به خطر نیفتد . (ر.ك به تفاسیر ذیل آیات اول سوره طه)

دیگر این كه وقتی نماز خواندن مستحب است و حدی ندارد ، منعی نیست كه امام علی اولین كسی باشد كه این سنت نیكو را ایجاد كرده باشد؛ زیرا ایجاد سنت نیكو و در راستای دستورهای قرآن و پیامبر ، ممنوع و بدعت نیست.

دیگر این كه ناممكن شمردن این كار هم از روی غرض است زیرا خود اهل سنت در فضیلت بسیاری از عالمان ، نماز هزار ركعت در شبانه روز را نوشته اند . در نماز مستحب رو به قبله بودن و ... شرط نیست و می توان در ضمن كار و راه رفتن و ... نماز خواند و ایشان ادامه می دهد كه ما كسی از اصحاب را می شناسیم كه در یك شب و روز و در یك شب هزار ركعت نماز با رعایات آداب و با خواندن سوره توحید در كمتر از هفت ساعت خوانده است. (9)

ظاهرا منظور ایشان ، خودشان باشد كه امتحانی شب هایی  این كار را انجام داده اند تا معلوم شود ممكن هست یا نه.

اگر شخصیت دیگری هم این كار را در حرم امام رضا انجام داده ، ما خبر نداریم.

پی نوشت ها:

1. قاضی نعمان مغربی ، شرح الاخبار ، - ، قم ، انتشارات اسلامی ، - ، ج3 ، ص 454 .

2. فضل بن شاذان ، الروضه فی فضائل امیر المؤمنین ، - ، - ، - ، 1423 ق ، ص 75.

3. بقره (2) آیه 207.

4. ابو حیان اندلسی ، البحر المحيط في التفسير ، - ، بیروت ، دار الفكر ، 1420 ق ، ج‏2، ص334.

5. واحدی ، اسباب النزول ، اول ، بیروت ، دار الكتب العلمیه ، 1412 ق ، ص 67.

6. حاكم حسكانی ، شواهد التنزیل ، اول ، تهران ف وزارت ارشاد ، 1411 ق ، ج1 ف ص 123  به بعد.

7. ماردینی ، الجوهر النقی ، - ، - ، - ، - ، ج 8 ، ص 59.

8. ابن ابی الحدید ، شرح نهج البلاغه ، - ، قم ، اسماعیلیان ، - ، ج 4 ، ص 73.

9. علامه امینی ، الغدیر ، سوم ، دار الكتاب العربی ، 1387 ق ، ج5 ، ص 26 - 30.

صفحه‌ها