پاسخ:
اگر ماشين به صورتي بزند که ريشي در صورت نماند وعرفا صدق ريش داشتن نکند، حرام است .(1)
تراشيدن ريش در گونه و زير چانه يا آنکارد کردن، اشکالي ندارد .

پي نوشت:
1. آيت الله صافي گلپايگاني، جامع الاحکام، ج2، ص 183، س 1742 و 1743.
-------------------------------------

پاسخ2:
پاک کردن نجاست کليد برق با دستمال خيس ممکن نيست. بلکه بايد بوسيله آب آن را شستشو داد.
مي توانيد برق را قطع کنيد و داخل سوراخ هاي کليد نايلون بگذاريد و بعد از برطرف کردن عين نجاست مثلا با دستمال، روي کليد را با شيلنگ آب کر، يک بار آب بکشيد. (1)

پي نوشت:
1. آيت الله صافي گلپايگاني، توضيح المسائل، م 171 و 178.
---------------------------------

پاسخ3:
خوردن غذاي مسيحي في نفسه اشکالي ندارد. مگر اينکه بدانيد به صورتي نجس شده يا از گوشت حرام تهيه شده است که بايد از آن اجتناب شود و مصرف نگردد.(1)

پي نوشت:
1. آيت الله صافي گلپايگاني، توضيح المسائل، م 95.
--------------------------------

پاسخ 4 و 5:
وسواس عملي متأسفانه درمان فوري و اورژانسي ندارد. نيازمند مشاوره حضوري (حداقل 20 جلسه)مي‌باشد. درمان‌هاي نوشتاري ثمره چنداني براي شما دوست عزيز نخواهد داشت. با کوچک ترين شرايط اضطرابي، باز به جاي اول تان بازگشت مي‌کنيد.
با پيگيري جدي درمان خود، از پي‌جويي راه‌هاي خلاصه و... پرهيز کنيد، چرا که شما را در چرخه معيوب قرار مي‌دهد. از آرامش کامل و رشد روحي و... باز مي‌دارد. درمان واقعي وسواس زير نظر متخصص حداقل 20 جلسه طول مي‌کشد. با چهار دستور عمل ساده (مثل مشاوره اينترنتي) قابل حل نخواهد بود.
توصيه مي شود به جاي مشاوره هاي غير حضوري با تصميم جانانه به درمان دارويي، از طريق مراجعه به روانپزشک و روان درماني از طريق روانشناس متخصص اختلالات اضطرابي و وسواس بپردازيد.

پرسشگر گرامی؛ اگر چه طبق فرموده ی خودتان دارای باورهای زلال مذهبی هستید، اما طبق فرموده ی قرآن و از باب فذکّر فان الذکرا تنفع المومنین(55/الذاریات) نکاتی را عرض می نمایم و از شما تقاضا می کنم که این سطور را با دقت تمام وحتی چند بار مطالعه فرمایید.
نکته اول اینکه: با توجه به آموزهای دینی و فرهنگی ما، ارتباطات خارج از چهارچوبهای تعریف شده و بدون اطلاع خانواده ممنوع می باشد. علت این ممنوعیت ایجاد آسیب های فراوان روحی و روانی مخصوصا برای دختران در چنین ارتباطاتی است. طبق تجارب فراوان مرکز ما و تجارب شخصی خودم که مدتی به برخی از دانشگاهها تردد داشته ام، بیشتر پسرانی که اقدام به برقراری رابطه دوستی با دختران می نمایند قصد سوء استفاده جنسی از آنها را دارند، به عنوان مثال اخیرا ماجرایی در یکی از دانشگاههایی که من به عنوان مشاور به آنجا رفت و آمد می‌کنم رخ داده است،این ماجرا چنان بغرنج و پیچیده شده که هنوز ما نتوانسته ایم. آن را حل نماییم. حیثیت، آبرو، و عفت دختری بر اثر ندانم کاری او بر باد رفته و ضربات بسیار عمیق روحی، روانی و عاطفی چنان بر پیکر نحیف او وارد شده که کارش بحد اختلال روانی رسیده و هم اکنون روزی یک مشت قرص اعصاب قوی مصرف می‌کند تا بتواند اندکی برخود مسلط شود. دختری که پدر و مادرش اورا با هزار امید و آرزو برای کسب دانش و داشتن آینده شغلی مناسب و با تحمل مخارج سنگین به دانشگاه فرستاده اند، اکنون روزی صد بار آرزوی مرگ وی را می کنند و خود دختر که همیشه آرزوی کانون خانوادة گرمی را داشته که خود مادر آن باشد، و با بچه هایش ایام را به شادی بسر کند، هم اکنون بخاطر ضربات روانی کارش بحد جنون کشیده و چند بار اقدام به خود کشی ناموفق کرده است. اما اصل قضیه از این قرار است که: چندی پیش در یکی از دانشگاههای استان مرکزی دختری از خانوادة نسبتا مذهبی، وارد دانشگاه می شود و بعد از مدتی پسری به او ابراز محبت و علاقه می کند و حرفهای بسیار عاشقانه که حکایت از عشقی پاک داشته را به او می زند و قول ازدواج به او می دهد و می گوید که:«تو تنها ستاره درخشان آسمان تاریک زندگی من هستی» و طبق اظهار دختر، چون نیاز به محبت دختر در خانه پدری چندان تامین نشده بوده، سریعا در دام این شیاد که دهها دختر دانشجو را به همین طریق فریب داده بوده و از آنها سوء استفاده جنسی کرده بوده می افتد، این دختر ساده دل با گریه اظهار می کرد که او الان چند سال است که از من سوء استفاده می کند و هر بار که به او می گویم چرا پدر و مادرت را برای خواستگاری به خانه ما که در فلان شهرستان هستند، نمی آوری؟ او مرتب بهانه جویی می‌کند و همین اواخر که خیلی به او اصرار کردم اظهار داشت که مادرم از دخترهایی که قبل از ازدواج با پسرها رابطه برقرار کرده اند اصلا خوشش نمی آید. مقصودم از بازگویی این ماجرا برای شما اینست که از پیش آمدهای بسیار تلخی که برای این دختر رخ داده درس بگیرید، و با احتراز از چاههایی که او در آن سقوط کرده، سالم به مقصد برسید و بتوانید زندگی سرشار از خوشی و بدور از اینگونه دغدغه هایی داشته باشید، پس با توجه به اینکه ارتباط‌های خارج از چهار چوب دینی و فرهنگی و بدور از اطلاع خانواده ها به آسیب های روحی و روانی شدیدی مخصوصا برای دختران منجر می شود. لذا هرچه زودتر ارتباط خود را با ایشان قطع نمایید. رک و صریح باشید و نگذارید که این ارتباط و وابستگی به بهای جوانی و زندگی شما تمام شود، از احساسی شدن بپرهیزید و مسلّم بدانید اگر ایشان به شما علاقه داشته باشد برای خواستگاری مراجعه می کند و اگر علاقمند نباشد شما با قطع رابطه از وابستگی بیشتر به ایشان که ضربات آن شدیدتر خواهد بود. خلاص می شوید و مهم تر از آن موجب جلب رضایت خداوند از خود می گردید.
نکته ی دوم اینکه: درباره معیارهای یک ازدواج موفق باید به ادبیات تحقیق در این باره مراجعه کرد و معیارهای خود ساخته که برخاسته ازدیدگاههای غیر واقعی و احیانا احساسی است، و در ادامة زندگی مشترک، همچون حبابی محو خواهد شد، نمی‌تواند کارایی چندانی در این مورد داشته باشد. واقعیت اینست که هیچ کدام از ما نمی‌توانیم از همان آغاز زندگی زناشویی تمام پیچ و خم های آن را در سالهای آتی پیش بینی کنیم و آنچه این پیش بینی را دشوارتر می سازد این است که در جامعة کنونی ما متاسفانه غالب افراد بیش از آن که تشابه فرهنگی، اقتصادی و فکری را برای انتخاب زوج در نظر بگیرند، در پیروی از احساسات و عواطف خود و معیارهای غیر ضروری و خود ساخته که مبتنی بر باورهای غلط است، به دنبال ازدواج می روند. روال تعیین اینکه دو زوج برای ازدواج مناسب هم هستند و یا نه، بدین گونه است که طرفین بعد از چندین جلسه(حدود شانزده ساعت و یا هشت جلسه دو ساعتی) صحبت باهم تحت نظر خانواده ها و آشنایی نسبی با نقطه نظرات یکدیگر، به یک مشاوری که متخصص در امر مشاورة قبل از ازدواج است مراجعه می نمایند و ایشان با تسلط بر آیتمهایی چون تاریخچة خانوادگی طرفین و خاطرات دوران کودکی آنها و گرفتن تست های کتل، گلاسر، و ASS و نیز همسانی و همخوانی نگرشهای طرفین در مسائل مختلف اجتماعی وفرهنگی، باورهای دینی و غیره که در طی سه جلسه انجام می‌گیرد نظر خود را راجع به ازدواج آن دو اعلام می کند. بدین صورت که یا می‌گوید این دو علیرغم علاقه ظاهری که به هم دارند در صورت ازدواج با همدیگر؛ دچار مشکل خواهند شد و بعد از اُفت علایق احساسی به هم؛ وارد فاز درگیری های لفظی و احیانا فیزیکی خواهند شد. و یا ایندو به درد ازدواج با هم می‌خورند به شرطی که فلان توصیه ها را بطور جدی مد نظر داشته باشند و به آن عمل نمایند. لازم به ذکر است که مشاورة قبل از ازدواج علی رغم در نظر گرفتن پارامترهای ضروری که تحقیقات بسیاری در سطح جهان بر روی آنها انجام گرفته فقط در حدود 75% می‌تواند به پیش بینی موفقیت یک ازدواج حکم نماید. و بیست وپنج درصد بقیه مربوط به غنی سازی روابط بین زوجی بعد ازدواج، ارتقاء روابط زناشویی، کسب مهارتهای لازم، باز می گردد. پس پیشنهاد ما به شما اینست که از قوای عقلی ونه احساسی و نیز مشاورة قبل از ازدواج برای انتخاب شریک زندگی آینده خود سود جویید یعنی در مرحلة اول آگاهی بیشتری در مورد خود تان بدست آورید بدین معنی که با تدبر در خود دریابید حقیقتا چگونه فردی هستید؟ اهداف، ارزشها و علایق اساسی و اصلی شما در زندگی چیست؟ و انتظارات اصلی و اساسی شما از زندگی مشترک چیست؟ و در مرحلة بعد به همراه شخصی که قصد ازدواج با او را دارید نزد یک مشاور با تجربه بروید تا وی با راهکارهای پیش گفته، نظر خود را در مورد انتخاب شما اعلام کند و احیانا مشکلات فراروی را با توجه به آیتمهای شخصیتی شما و دختر انتخابی؛ به شما تذکر دهد.
نکته‌ی سوّم اینکه: این حق شماست که برای ازدواج با ایشان بیشتر در مورد وی اطلاعات کسب کنید پس اصلا عجله نکنید و با تانی و تامل پیش روید. زیرا مسیر ازدواج بر خلاف سایر مسیر ها به آسانی قابل بازگشت نیست و در صورت بازگشت آسیبهای روحی و روانی فراوانی گریبانگیر هر دو نفر و مخصوصا دختران می شود. اگر ازدواج فقط به صرف کششهای احساسی و عشقی صورت گیرد و معیارهای اساسی عقلی و منطقی در آن لحاظ نشود، زندگی مشترک بر زمینی سست و شنی بنا می شود که هر آن احتمال ریزش آن می رود. زیرا احساسات و هیجانات خاص طرفین نسبت به هم مدتی بعد از ازدواج فرو می کاهد و برای ادامه زندگی زناشویی باید علائق دیکری بین زوجین وجود داشته باشد تا ریشه های زندگی مشترک تقویت شود و اگر چنین چیزهایی در میان نباشد متاسفانه آن زندگی دستخوش تلاطمات ویرانگر شده و فرو خواهد ریخت و آسیبهای جدی روحی و روانی مخصوصا برای دختران در پی خواهد داشت. پس سزاوار است که با تامل بیشتری وارد این گود شوید.
نکته چهارم در مورد سوالتان در باره ی اینکه ازدواج با پسری که قبلا با دوست بوده اید اشکال دارد و یا نه؛ می باشد. در این خصوص باید عرض نمایم که این ازدواج هیچ مانعی ندارد. اما اگر می خواهید یک عمر بار پشیمانی و ناراحتی های روحی و روانی را بر دوش خود نکشید از توصیه هایی که به حضورتان عرض شد عمل نمایید.
نکته پایانی اینکه: ما راهکارهایی برای رهایی شخص از دام عشق و عاشقی داریم که در صورت نیاز و تماس مجدد شما تقدیم حضورتان خواهد شد.
به نظر حقیر مطالعه کتاب زیر می تواند شما را در اخذ تصمیم فوق یاری بیشتری نماید:
1- عشق هرگز کافی نیست تالیف پرفسور آرون تی بک ترجمه مهدی قراچه داغی انتشارات ذهن آویز

پاسخ:
اگر این کار باعث بیرون آمدن منی می شود، یعنی باعث می شود که در آن حال منی خارج شود خود ارضایی است. خود ارضایی حرام و گناه کبیره است.
اگر رطوبتى از انسان خارج شود چنانچه همراه با «جستن» و «شهوت» بوده باشد آن رطوبت حكم منى دارد و اگر اين دو نشانه، يا يكى از آنها را نداشته باشد حكم منى ندارد.(1)
اما اگر منی خارج نمی شود و فقط کمی از این کار لذت می برد، خود ارضایی نیست، ولی خوب نیست این کار انجام شود و خلاف احتیاط است چون ممکن است به خود ارضایی کشیده شود که افزون بر حرام بودنش ضرر های زیادی دارد.(1)
پی نوشت:
1. آیت الله مکارم، رساله توضيح المسائل،مسأله 361.
2. گزیده ی مسائل مبتلا به و استفتاآت جدید، جامعه الزهرا، ص 205 نظر آیت الله مکارم شیرازی.

رابطه دختر و پسر اگر د رحد صحبت کرد به مقداری ضروری و بدون قصد لذت باشد و حرف های تحریک کننده و غیر متعارف هم نباشد اشکال ندارد.
اما رابطه غیر ضروری و غیر متعارف بین پسر و دختر نامحرم از هر طریقی که باشد حرام است، حتی نگاه کردن به صورت همدیگر با قصد لذت حرام است.(1)
تجربه نشان داده است که رابطه دختر و پسر از دامهای شیطان است و زمینه گناه بین آنها را فراهم می کند و فکر آنها را گرفتار و به سوی گناهان بیشتر کشانده می شوند.
پی نوشت:
1. امام خمینی، توضیح المسائل، مسأله 2433.
با توجه به ضرورت انتخاب مرجع تقليد در عمل به تكاليف شرعي و همچنين وجود اختلاف نظر مراجع عظام تقليد در برخي مسائل، لطفاهر وقت سوال شرعی می پرسید مرجع تقلید خود را مشخص کنید تا مطابق نظرمرجع شما پاسخ داده شود.

نزدیکی باعث نجس شدن لباس و رختخواب نمی شود، مگر این که منی روی لباس و یا رختخواب بریزد، در این صورت باید موضع نجاست را شست.(1)
پی نوشت:
1. آیت الله سبحانی، توضیح المسائل، مسأله 86.

پاسخ:
ماه محرم وصفر(به عنوان ظرف زمان) نمی تواند عامل زنده نگهداشتن اسلام باشد، بلکه مسایل دراین دو ماه اتفاق افتاده اند، که بازخوانی آنها عامل زنده نگه داشتن اسلام است. و آن قیام امام حسین(علیه السلام) است که در حقیقت بازخوانی و بازشناسی حادثه کربلا سبب حفظ اسلام می گردد. این بازخوانی بیشتر در قالب عزاداری نمود پیدا می کنند، البته این عزاداری اختصاص به ماه محرم ندارد، در ماه صفر نیز وجود دارد، یعنی اینکه درماه صفر نیز(به دلیل اینکه درآن اربعین دارد و هنوز برخی مصیبت های کربلا، مانند ادامه اسارت اهل بیت امام حسین(ع)، در این ماه ادامه می یابد) عزاداری در این ماه صفر نیز استمرار می یابد حرف امام خمینی (ره) مبنی نقش ماه صفر ومحرم در زنده نگداشتن اسلام ناظر بر این مطالب است که ماه محرم وصفر (به دلیل اینکه درآن دو ماه) عزاداری صورت می گیرد، لذا این دو ما موجب حفظ اسلام می شوند، زیرا امام بارها از عزاداری امام حسین (ع) به عنوان عامل زنده نگداشتن اسلام یاد کرده است. در اینجا لازم است به فواید عزاداری از دیدگاه امام را حل اشاره شود.
از منظر امام خمینی عزاداری برای امام حسین (ع) موجب می گردد که مردم با اهداف قیام امام (ع) آشنا شوند، زیرا دراین عزداری ها این سؤال برای مردم مطرح می گردد که چرا امام در یک جنگ نابرابر شرکت نمود؟ مگرچه حادثه اتفاق افتاده بود که امام حاضر شد به شهادت برسد و اهل بیت وی را به اسارت بردند؟ در عزادرای ها این سؤال جواب داده می شود و مردم وظیفه خود را درباره را دین دانسته و متوجه می شوند که در هر زمانی از دین پاسداری و بدان عمل کنند، از سوی دیگر در عزاداری ها مردم به مسایل دینی آشنا می شوند، یعنی در این عزاداری ها سخنرانان و مداحان به بیان احکام اسلامی می پردازند، از همه مهم تر اینکه درعزاداری امام حسین (ع) مردم با فرهنگ عزتمندی ومبارزه باظلم آشنا می گردند که از آموزه های مهم اسلام می باشد. بر این اساس امام خمینی (ره) عقیده دارد: يكي از خصلت هاي ذاتي تشيع از آغاز تاكنون مقاومت و قيام در برابر ديكتاتوري و ظلم است كه در تمامي تاريخ شيعه به چشم مي خورد هرچند كه اوج اين مبارزات در بعضي از مقطع هاي زماني بوده است (1) شهادت اميرالمومنين (ع) و نيز حسين (ع) و حبس و شكنجه و تبعيد و مسموميت هاي ائمه (ع) همه در جهت مبارزات سياسي شيعيان عليه ستمگري ها بوده است. (2)
در نگاه حضرت امام خميني ائمه اطهار(ع ) براي زنده ماندن نهضت مقدس كربلا و اهداف و آرمان ها و ارزشهاي راهگشا و تحرك زاي آن عزاداري سياسي را بنيان گذاشتند تا به اين وسيله عواطف و احساسات مردم با بينش و شناخت ناشي از فلسفه هاي اصلي اين انقلاب عظيم و سترگ پيوند يابد و در مسير تحقق مبارزات سياسي اسلام در همه اعصار و زمان ها با حكومت هاي ظلم گستر و معاند با دين به جوشش و خروش درآيد. امام خميني درباره فلسفه و انگيزه عزاداري و گريه بر مظلوميت حضرت اباعبدالله الحسين (ع) و اين كه ائمه دين (ع) به منظور حفظ اقتدار و عظمت اسلام و مسلمانان در برابر دشمنان دين بزرگداشت حركت مقدس كربلا و تداوم حضور در صحنه هاي فعاليت هاي اجتماعي و سياسي را ضروري مي دانستند و به همين دليل عزاداري سياسي را در تحقق اين هدف وضع نمودند اينگونه آگاهي بخشي مي نمايد: « شما انگيزه اين گريه و اين اجتماع در مجالس روضه را خيال نكنيد كه فقط اين است كه ما گريه كنيم براي سيدالشهدا نه سيدالشهدا احتياج به اين گريه دارد و نه اين گريه خودش في النفسه يك كاري از آن مي آيد لكن اين مجلس ها مردم را همچو مجتمع مي كنند و يك وجهه مي دهند ... . مساله مساله گريه نيست مساله مساله تباكي نيست مساله مساله سياسي است كه ائمه ما با همان ديد الهي كه داشتند مي خواستند كه اين ملت ها را با هم بسيج كنند و يكپارچه كنند از راه هاي مختلف اين را يكپارچه كنند تا آسيب پذير نباشند. مسائل اسلام مسائل سياسي است و سياستش غلبه دارد بر چيزهاي ديگرش. اجتماعاتي كه اسلام بعضي اش را فرض كرده است واجب كرده است و بعضي اش را به طور استحباب و مبالغه در استحبابش كرده است اين ها يك مسائل سياسي است.» (3) امام در جای دیگر نیز به مساله ی تأثیر عزاداری در بسیج مردم علیه ظلم و پاسداری از دین فرمود: اين خون سيدالشهدا است كه خون هاي همه ملت هاي اسلامي را به جوش مي آورد و اين دسته جات عزيز عاشوراست كه مردم را به هيجان مي آورد و براي اسلام و حفظ مقاصد اسلامي مهيا مي كند. (4)

پی نوشت ها:
1. كلمات قصار امام خميني، موسسه تنظيم و نشر آثار امام ، ص ۴۶.
2. آئين انقلاب اسلامي آرا و انديشه هاي امام خميني، موسسه تنظيم و نشر آثار امام ، ص ۱۲۱.
3. صحيفه نور، ج ۱۳ ، ص ۱۵۳ و ۱۵۴ .
4. صحيفه امام، موسسه تنظيم و نشر آثار امام خميني، ج 5 ، ص 331.

آنچه در تاریخ آمده این است که حضرت زینب (س) به مرد شامی فرمود: نه تو و نه یزید، قدرت به کنیزی بردن این بانو را ندارید.(1)

پی نوشت ها :
1 .الکامل في التاريخ،، ابن اثير، بيروت، دار صادر، ج 4، ص 86 ؛تاریخ واقعه کربلا از مدینه تا مدینه،عبد الرحمن انصاری و مصطفی اخوندی ،قم ،عصر غیبت ،1390 ،چاپ اول ،ص 255 .

پاسخ:
خواندن زیارت عاشورا در عادت ماهیانه اشكالي ندارد. (1)

پی نوشت:
1. سئوال از دفتر آیت الله مکارم شیرازی در قم (7840001-0251).