پاسخ:

استرس یا فشار روانی می‌تواند هم از جهت روانی و هم جسمی برای افراد مشکل‌ساز شود و زمینه ابتلا به انواع اختلالات و بیماری‌ها را فراهم کند. چون سؤال اختصاصاً درباره بیماری‌های جسمی و عفونی است در ابتدا توضیح کوتاهی درباره تأثیر استرس بر ترشح هورمون‌ها داده‌شده و سپس به سؤال پاسخ داده می‌شود.

استرسی که ناشی از احساس تهدید در محیط است، سبب افزایش تولید و آزادسازی هورمون‌های آدرِنالین (اپی نفرین) و کورتیزول -که هورمون‌های استرس نام دارند- می‌شود. آدرِنالین که به‌وسیله بخش مرکزی غده فوق کلیوی ترشح می‌شود، بیشتر روی دستگاه سمپاتیک تأثیر می‌گذارد و فرد را برای جنگ‌وگریز آماده می‌کند، فشارخون را بالا می‌برد و ...، اما هورمون کورتیزول که به‌وسیله بخش خارجی غده فوق کلیوی ترشح می‌شود ذخایر انرژی را فعال می‌کند و موجب افزایش انگیختگی، گوش‌به‌زنگی، توجه متمرکز و محدود کردن پاسخ‌های ایمنی می‌گردد. این حالت‌ها درواقع فرد را برای مقابله با تهدید درک شده آماده می‌کند. (1)

اثری که افزایش ترشح هورمون کورتیزول بر سرکوب سیستم ایمنی بدن، با کاهش تعداد ائوزنوفیل­ها (2) و لنفوسیت‌ها (3) (که جزو گلبول‌های سفید خون هستند) دارد (4)، می‌تواند بدن را در مقابله با عوامل تهدیدی مانند باکتری‌ها و ویروس‌ها آسیب‌پذیر کند. درحالی‌که فعال بودن سیستم ایمنی می‌تواند از ابتلای به بسیاری از بیماری به‌واسطه حذف عامل بیماری‌زا به‌وسیله گلبول‌های سفید و سایر بخش‌های سیستم ایمنی بدن، بکاهد. ازاین‌رو احتمال ابتلا به بیماری‌های عفونی مانند بیماری کرونا که در انواع مختلفش باعث عفونی شدن سیستم تنفسی می‌شود، افزایش پیدا می‌کند.

بنابراین استرس یا همان فشار روانی با سرکوب سیستم ایمنی، باعث می‌شود افراد بیشتر در معرض بیماری‌های عفونی ازجمله کرونا (5) (کووید-19) قرار گیرند. لازم است افراد با توکل و امید به خداوند و با به‌کارگیری رفتارهای حمایتی، شوخ‌طبعی (6)، فنون خودآرام سازی، فنون توجه برگردانی(7)، مشغول شدن به اهداف خود و ...، از شدت فشارهای روانی بکاهند و آرامش بیشتری داشته باشند تا کمتر در معرض آسیب قرار گیرند.

پی‌نوشت‌ها:

1. https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Cortisol&oldid=591568368#cite_ref-Marieb_2-0
2. eosinophils
3. lymphocytes
4. Palacios R, Sugawara I (1982). "Hydrocortisone abrogates proliferation of T cells in autologous mixed lymphocyte reaction by rendering the interleukin-2 Producer T cells unresponsive to interleukin-1 and unable to synthesize the T-cell growth factor". Scand. Journal of Immunology. 
5. coronavirus
6. sense of humor
7. distraction

معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:

1. نوری، زهرا؛ غفاری، عذرا؛ حقی، اسماعیل؛ روان و سیستم ایمنی بدن، اردبیل، مرکز علمی کاربردی هلال‌احمر استان اردبیل، 1398
2. کالینج، ویلیام؛ طب ذهن – بدن، حسین پور نوبری، نسرین، تهران، انتشارات اشک، 1388
3. جان بزرگی، مسعود؛ نوری، ناهید؛ شیوه‌های درمانگری، اضطراب و تنیدگی (استرس)، تهران، ناشر: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت)، 1394

کلمات کلیدی

استرس، فشار روانی، اضطراب، بیماری‌های جسمی، کرونا

با سلام و آرزوي قبولي طاعات و عبادات شما در اين ماه عزيز؛ و تشكر به خاطر ارتباطتان با اين مركز؛
وسواس عملي يکي از اختلالات نسبتاً رايج در جهان است . متأسفانه به هيچ وجه درمان فوري و اورژانسي ندارد . نيازمند مشاورة حضوري (حداقل 20 جلسه)مي‌باشد . درمان‌هاي نوشتاري ثمره چنداني براي فرزند شما نخواهد داشت. با کوچک ترين شرايط اضطرابي ، باز به جاي اولش بازگشت مي‌کند.
وسواس ريشه در اضطراب بالاي فرد دارد. ميزان وسواس متناسب با سطح اضطراب فرد در نوسان است . اگر به هر دليلي از جمله عوامل استرس‌زا محيطي ، اضطراب فرد افزايش يابد، وسواس هم فزوني مي يابد. پس هر چه فرد به کمک تکنيک‌هاي شناختي يا رفتاري، سطح اضطرابش را پايين بياورد، در کاهش وسواس موفق‌تر است.
با پيگيري جدي درمان فرزند خود، از پي‌جويي راه‌هاي خلاصه و... پرهيز کنيد ،چرا که فرزند شما را در چرخه معيوب قرار مي‌دهد . از آرامش کامل و رشد روحي و... باز مي‌دارد. درمان واقعي وسواس زير نظر متخصص حداقل 20 جلسه طول مي‌کشد . با چهار دستور عمل ساده(مثل مشاوره اينترنتي) قابل حل نخواهد بود.
توصيه مي شود به جاي مشاوره هاي غير حضوري و احياناً نامه نگاري هاي متعدد با تصميم جانانه به درمان دارويي ايشان، از طريق مراجعه به روانپزشک و روان درماني از طريق روانشناس متخصص اختلالات اضطرابي و وسواس بپردازيد.