پاسخ ارائه شده به سؤالِ یک پرسشگر با مشخصات خاص است. در صورتی که سؤال یا ابهامی برای شما ایجاد شده از طریق درگاه های پاسخگویی پیگیری فرمائید.
استرس چه تأثیری در ابتلا یا آسیب پذیری انسان ها به بیماری های عفونی مثل کرونا دارد؟
استرس، فشار روانی، بیماری های جسمی، کرونا 

استرس چه تأثیری در ابتلا یا آسیب پذیری انسان ها به بیماری های عفونی مثل کرونا دارد؟ [آیا اضطراب باعث می شود زودتر دچار کرونا یا هر بیماری دیگری بشویم؟]

پاسخ:

استرس یا فشار روانی می‌تواند هم از جهت روانی و هم جسمی برای افراد مشکل‌ساز شود و زمینه ابتلا به انواع اختلالات و بیماری‌ها را فراهم کند. چون سؤال اختصاصاً درباره بیماری‌های جسمی و عفونی است در ابتدا توضیح کوتاهی درباره تأثیر استرس بر ترشح هورمون‌ها داده‌شده و سپس به سؤال پاسخ داده می‌شود.

استرسی که ناشی از احساس تهدید در محیط است، سبب افزایش تولید و آزادسازی هورمون‌های آدرِنالین (اپی نفرین) و کورتیزول -که هورمون‌های استرس نام دارند- می‌شود. آدرِنالین که به‌وسیله بخش مرکزی غده فوق کلیوی ترشح می‌شود، بیشتر روی دستگاه سمپاتیک تأثیر می‌گذارد و فرد را برای جنگ‌وگریز آماده می‌کند، فشارخون را بالا می‌برد و ...، اما هورمون کورتیزول که به‌وسیله بخش خارجی غده فوق کلیوی ترشح می‌شود ذخایر انرژی را فعال می‌کند و موجب افزایش انگیختگی، گوش‌به‌زنگی، توجه متمرکز و محدود کردن پاسخ‌های ایمنی می‌گردد. این حالت‌ها درواقع فرد را برای مقابله با تهدید درک شده آماده می‌کند. (1)

اثری که افزایش ترشح هورمون کورتیزول بر سرکوب سیستم ایمنی بدن، با کاهش تعداد ائوزنوفیل­ها (2) و لنفوسیت‌ها (3) (که جزو گلبول‌های سفید خون هستند) دارد (4)، می‌تواند بدن را در مقابله با عوامل تهدیدی مانند باکتری‌ها و ویروس‌ها آسیب‌پذیر کند. درحالی‌که فعال بودن سیستم ایمنی می‌تواند از ابتلای به بسیاری از بیماری به‌واسطه حذف عامل بیماری‌زا به‌وسیله گلبول‌های سفید و سایر بخش‌های سیستم ایمنی بدن، بکاهد. ازاین‌رو احتمال ابتلا به بیماری‌های عفونی مانند بیماری کرونا که در انواع مختلفش باعث عفونی شدن سیستم تنفسی می‌شود، افزایش پیدا می‌کند.

بنابراین استرس یا همان فشار روانی با سرکوب سیستم ایمنی، باعث می‌شود افراد بیشتر در معرض بیماری‌های عفونی ازجمله کرونا (5) (کووید-19) قرار گیرند. لازم است افراد با توکل و امید به خداوند و با به‌کارگیری رفتارهای حمایتی، شوخ‌طبعی (6)، فنون خودآرام سازی، فنون توجه برگردانی(7)، مشغول شدن به اهداف خود و ...، از شدت فشارهای روانی بکاهند و آرامش بیشتری داشته باشند تا کمتر در معرض آسیب قرار گیرند.

پی‌نوشت‌ها:

  1. https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Cortisol&oldid=591568368#cite_ref-Marieb_2-0
  2. eosinophils
  3. lymphocytes
  4. Palacios R, Sugawara I (1982). "Hydrocortisone abrogates proliferation of T cells in autologous mixed lymphocyte reaction by rendering the interleukin-2 Producer T cells unresponsive to interleukin-1 and unable to synthesize the T-cell growth factor". Scand. Journal of Immunology. 
  5. coronavirus
  6. sense of humor
  7. distraction

 

معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:

  1. نوری، زهرا؛ غفاری، عذرا؛ حقی، اسماعیل؛ روان و سیستم ایمنی بدن، اردبیل، مرکز علمی کاربردی هلال‌احمر استان اردبیل، 1398
  2. کالینج، ویلیام؛ طب ذهن – بدن، حسین پور نوبری، نسرین، تهران، انتشارات اشک، 1388
  3. جان بزرگی، مسعود؛ نوری، ناهید؛ شیوه‌های درمانگری، اضطراب و تنیدگی (استرس)، تهران، ناشر: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت)، 1394

 

کلمات کلیدی

استرس، فشار روانی، اضطراب، بیماری‌های جسمی، کرونا