پرسش:
آیا عهد جدید همان انجیل است؟
پاسخ:
به مجموعهای از نوشتههای کوچک و بزرگ که مسیحیان و بخشی از یهودیان، آن را کتاب آسمانی و الهی خود میدانند؛ «کتاب مقدس» میگویند. در زبان انگلیسی و بیشتر زبانهای اروپایی به کتاب مقدس Bible گفته میشود که ظاهراً از یک کلمه یونانی Biblia، به معنای کتابها، گرفته شده است؛ اما در زبانهای فارسی و عربی عنوان عهدین (عهد قدیم و عهد جدید) برای این کتب به کار میرود.(1)
عهدین
کتاب مقدس مشتمل بر دو عهد قدیم و جدید است. عهد قدیم یا عهد عتیق، کتبی مشتمل بر سیونه کتاب است که مجموعاً به کتابهای احکام و تاریخ و شعر (سرود) تقسیم میشود. پنج کتاب از این کتب منسوب به حضرت موسی علیهالسلام است که مجموعاً تورات نامیده میشود و بقیه آن به پیامبران و یا اولیایی که بعد از حضرت موسی علیهالسلام تا حدود چهارصد و بیست سال قبل از میلاد مسیح علیهالسلام بودهاند، منسوب است.(2) عهد جدید شامل مجموعه کتبی است که بعد از حضرت عیسی علیهالسلام توسط حواریون و شاگردان او نوشته شده است؛ که در این نوشتار به معرفی آن پرداخته میشود.
عهد جدید
عهد جدید عنوانی است که به این اعتقاد مسیحیان اشاره دارد که خدا دو عهد و پیمان با انسان بسته است؛ یکی همان عهد قدیم که در آن خدا از انسان پیمان گرفته است که بر شریعت الهی گردن نهد و آن را انجام دهد. این عهد و پیمان ابتدا با حضرت ابراهیم علیهالسلام بسته شده و سپس در زمان حضرت موسی علیهالسلام تجدید و تحکیم شده است. با ظهور حضرت عیسی علیهالسلام دوران این عهد و پیمان پایان یافت و خدا عهد دیگری را با انسان بست. این عهد جدید پیمانی بر سر محبت خدا و عیسی مسیح است؛ بنابراین نامگذاری به عهد قدیم و جدید مربوط به مسیحیت است و یهودیان معتقدند که خدا تنها یک پیمان با انسان بسته و آن همان پیمان شریعت است. بر این اساس آنان تنها بخش قدیم را که عهد مینامند، قبول دارند.(3)
عهد جدید مجموعه بیستوهفت کتاب و رساله است که در قرن اول میلادی (حدود نیمه دوم قرن اول) بهوسیله هشت نفر از مؤمنان به مسیح به نامهای متّی، َمرقُس، لوقا، یوحنّا، پُولُس، یعقوب، پطرس و یهودا نگاشته شده است.
چهار بخش محتوای عهد جدید
1. زندگینامه و سخنان حضرت عیسی علیهالسلام
این بخش مشتمل بر چهار انجیل است که گفته میشود متی، مرقس، لوقا و یوحنا آنها را نگاشتهاند (کلمه انجیل، یونانی و به معنای مژده است). درواقع این چهارکتاب، سیره عملی و گفتاری حضرت عیسی علیهالسلام هستند که افرادی آن را روایت میکنند.
2. تبلیغات و مسافرتهای تبلیغی مبلغان مسیحی
در این بخش تنها یک کتاب به نام اعمال رسولان وجود دارد که اقدامات حواریون و دیگر مسیحیان، بهخصوص پولس را بیان میکند.
3. نامهها
حواریون و رسولان مسیحی صدر اول، نامههایی به شهرها و افراد مختلف نگاشتهاند که بیستویک عدد از آنها در مجموعه عهد جدید وجود دارد. سیزده یا چهارده عدد از این نامهها از پولس و از هفتنامه باقیمانده، سه نامه به یوحنا، دو نامه به پطرس و دو نامه دیگر به یعقوب و یهودا منسوب است.
4. رؤیا و مکاشفه
در این بخش نیز تنها یک کتاب وجود دارد که به یوحنا منسوب است و در پایان عهد جدید واقع شده است.
اسامی کتبی که در عهد جدید ذکر شده، به ترتیب کتاب مقدس به قرار زیرمی باشد:
1. انجیل متّی
این انجیل نوشته یکی از حواریون و شاگردان حضرت عیسی به نام «متّی» است. بعضی تاریخ تصنیف انجیل متّی را سال ۳۸ میلادی و بعضی دیگر بین ۵۰ تا ۶۰ میلادی نوشتهاند. در سابق عقیده بر این بوده است که انجیل متّی اولین و قدیمیترین انجیل است؛ اما محققین امروز بر این عقیدهاند که انجیل مرقس نسبت به اناجیل دیگر قدمت بیشتری دارد؛ اما انجیل متّی همانند بقیه انجیلها بعد از حضرت مسیح تألیف یافته است.(4)
۲. انجیل مرقُس
این انجیل منسوب به فردی به نام مرقُس است. مرقس از حواریون عیسی نبوده است، بلکه در زمان حیات حضرت عیسی نوجوانی بوده که پس از چندی با شاگردان معروف حضرت عیسی یعنی «پطرس» آشنا میشود و جزء شاگردان و همراهان او قرار میگیرد. گویند مرقس انجیل خود را به اشاره و دستور پطرس مینویسد و عقیده به خدایی مسیح نداشت. به همین خاطر بعضی از دانشمندان مسیحی به انجیل او چندان اهمیت نمیدهند.(5)
۳. انجیل لوقا
«لوقا» نه خود از حواریون بوده و نه مسیح را دیده است او کسی است که نصرانیت را از پُولُس گرفته است و اغلب با پُولُس همسفر میشد تا در رساندن پیام به مردم او را یاری دهد. لوقا هم پزشک بود و هم تاریخنویس به همین جهت است که سرگذشت عیسی مسیح را با رعایت ترتیب رویدادها بیان کرده است.(6)
۴. انجیل یوحنّا
یوحنّا یکی از حواریون دوازدهگانه عیسی مسیح است و بیش از هر کس دیگر با او بوده است و شدیداً مورد محبت او قرار داشته است. در این انجیل، مسیح جنبه الوهی یافته و خداوند متجسم گردیده است. غالب محققان امروزی تاریخ نگارش این انجیل را به پایان قرن اول، یعنی نزدیک به هفتادسال پس از حضرت عیسی، بر میگردانند.(7)
همچنین کتاب اعمال رسولان، نامه پولس به رومیان؛ نامه اول پولس به قرنتیان؛ نامه دوم پولس به قرنتیان؛ نامه پولس به غلاطیان؛ نامه پولس به افسسیان؛ نامه پولس به فیلپیان؛ نامه پولس به کولسیان؛ نامه اول پولس به تسالونیکیان؛ نامه دوم پولس به تسالونیکیان؛ نامه اول پولس به تیموتائوس؛ نامه دوم پولس به تیموتائوس؛ نامه پولس به تیطس؛ نامه پولس به فلیمون؛ نامه به عبرانیان؛ نامه یعقوب؛ نامه اول پطرس؛ نامه دوم پطرس؛ نامه اول یوحنا؛ نامه دوم یوحنا؛ نامه سوم یوحنا؛ نامه یهودا؛ و مکاشفه یوحنا از دیگر کتابهایی هستند که عهد جدید بهحساب میآیند.(8)
نتیجه گیری
کتاب عهد جدید مجموعهای شامل بیستوهفت کتاب و رساله است که در قرن اول میلادی (حدود نیمه دوم قرن اول) بهوسیله هشت نفر از مؤمنانِ به مسیح نگاشته شده است و فقط چهارکتاب از این مجموعه به انجیلهای چهارگانه اختصاص یافته است. به عبارتی اناجیل چهارگانه بخشی از کتب عهد جدید است نه اینکه عهد جدید همان انجیل باشد. البته خود این اناجیل نیز انجیل واقعی نیستند؛ چراکه معنا ندارد چهار انجیل با تفاوتهای متعدد همان انجیل واقعی باشند.
جهت مطالعهی بیشتر
نقد و بررسی کتاب مقدس، نوشتهی عباس نیکزاد.
پی نوشت ها
1. کتاب مقدس، عهد قدیم و عهد جدید، مجله، معارف، مرداد و شهریور 1387، شماره 58.
2. ر. ک. فخرالاسلام محمدصادق، انیس الاعلام فی نصره الاسلام، بیجا، بینا، چاپ اول، 1319 هق، ج ۱، ص ۱۱۶.
3. کتاب مقدس، عهد قدیم و عهد جدید، شماره 58.
4. نیکزاد، عباس، نقد و بررسی کتاب مقدس، قم مرکز پژوهشهای اسلامی صداوسیمای جمهوری اسلامی، 1380، صص 42-43.
5. نیکزاد، عباس، نقد و بررسی کتاب مقدس، قم مرکز پژوهشهای اسلامی صداوسیمای جمهوری اسلامی، 1380، صص 43-44.
6. نیکزاد، عباس، نقد و بررسی کتاب مقدس، قم مرکز پژوهشهای اسلامی صداوسیمای جمهوری اسلامی، 1380، صص 44-45.
7. ر ک: نیکزاد، عباس، نقد و بررسی کتاب مقدس، قم مرکز پژوهشهای اسلامی صداوسیمای جمهوری اسلامی، 1380، صص 45- 47.
8. رک: نیکزاد، عباس، نقد و بررسی کتاب مقدس، قم مرکز پژوهشهای اسلامی صداوسیمای جمهوری اسلامی، 1380، صص 47-66.