به گزارش روابط عمومی دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان، حجتالاسلام و المسلمین احمد صفاری کارشناس نمایندگی مرکز ملّی پاسخگویی در اصفهان در گفتوگو با خبرنگار فارس، به بررسی و تبیین روایت «من بشّرنى بخروج صفر بشرته بالجنّة» پرداخت و اظهار کرد: در رابطه با نحوست ماه صفر و آنچه که نزد برخی از مردم شهرت پیدا کرده است از نظر سندی قوتی ندارد.
وی با بررسی سند روایت مذکور ادامه داد: حدیثی که به نقل از پیامبر (صلّی الله علیه و آله و سلم) مشهور شده که میفرمایند: «هرکس مرا به پایان ماه صفر بشارت دهد من او را به بهشت بشارت میدهم»، از نظر سند، در منابع معتبر شیعه و اهل سنت وارد نشده و در بعضی منابع هم که ذکر شده، سندی برای آن آورده نشده است.
این استاد حوزه علمیه تصریح کرد: بر پایه حدیث مذکور مرسوم شده است که برخی افراد در پایان ماه صفر و شب نخست ربیعالاول به در مساجد میروند و دق الباب میکنند و یا در هفت مسجد را میزنند که عدم جایز بودن این اعمال در فتاوای مراجع تقلید از جمله آیتالله مکارم شیرازی ذکر شده است.
بشارت پایان ماه صفر مبنایی ندارد
وی با تاکید بر بیاساس بودن چنین اعمالی متذکر شد: اینگونه اعمال اگر مستند به شرع باشد، بدعت است که بدعت به معنای وارد کردن چیزی در دین است که سند دینی و پشتوانه شرعی ندارد و بر این اساس بشارت دادن پایان ماه صفر بر پایه روایت مذکور از نظر حدیثی ثابت نشده است.
صفاری خاطر نشان کرد: البته روایت مشابه دیگری وجود دارد که در منابع حدیث شیعه با عنوان «قَالَ لِمَنْ بَقِيَ عِنْدَهُ مِنْ أَصْحَابِهِ سَيَدْخُلُ عَلَيْكُمْ جَمَاعَةٌ يَسْتَبِقُونِي فَمَنْ بَشَّرَنِي بِخُرُوجِ آزَارَ فَلَهُ الْجَنَّة» ذکر شده و «آزار» یکی از ماههای رومی است که آن هم مربوط به ماجرای خاصی راجع به جناب ابوذر است.
بشارت بهشت فقط برای ابوذر است
وی به تشریح روایت فوق پرداخته و بیان کرد: در کتاب «علل الشرایع» شیخ صدوق نقل شده است که جمعی محضر پیامبراکرم (صلّی الله علیه و آله و سلم) نشسته بودند که ایشان میفرمایند «نخستین کسی که از درب مسجد وارد شود بهشتی خواهد بود»، بعضی از حاضران در آن جمع به دلیل آن که مشمول این فرموده باشند، به قصد ورود مجدد از مسجد خارج شدند که پیامبر (صلّی الله علیه و آله و سلم) با آگاهی از نیت ایشان به باقی اصحاب فرمودند «گروهی وارد مسجد خواهند شد که در ورود به مسجد از هم سبقت میگیرند و از میان آنها کسی که مرا به پایان ماه آذار بشارت دهد، بهشتی خواهد بود».
کارشناس علوم قرآن و حدیث با اشاره به قصد پیامبر (صلّی الله علیه و آله و سلم) مبنی بر آگاهی اصحاب از مقام ابوذر افزود: سپس پیامبر (صلّی الله علیه و آله و سلم) از گروهی که وارد مسجد شده بودند سؤال میکنند، در کدام ماه رومی هستیم و ابوذر میگوید «ماه آذار به پایان رسید» که پیامبر (صلّی الله علیه و آله و سلم) میفرمایند «میدانستم ولی میخواستم جایگاه و مقاوم ابوذر بر اصحاب روشن شود»، بنابراین حدیث فوق عمومیت ندارد و قابل تطبیق بر همه زمانها نیست، در نتیجه اصل این عمل مبنای شرعی و روایی ندارد.
شاخصه شیعه، حزن و سرور در حزن و سرور اهلبیت است
وی ابراز داشت: یکی از شاخصههای شیعه در روایت این گونه بیان شده است که شیعیان ما در حزن ما اندوهگین و در سرور ما اظهار شادی میکنند و با توجه به آن که در محرم و صفر شهادت و مصیبت اهلالبیت بیشتر اتفاق افتاده است، آن حالت حزن و اندوه غلبه دارد اما این بدان معنا نیست که تفاوتی بین سایر ایام شهادت اهلالبیت در ماههای دیگر باشد.
صفاری محرم و صفر را فرصتی برای تقویت ایمان دانست و اذعان کرد: محرم و صفر به دلیل آن که تجدید نیروی ایمان و آشنایی بیشتر با معارف اهلالبیت (علیهم السّلام) به جهت حضور در مجالس ذکر معصومین (علیهم السّلام) است، فرصتی ایجاد میکند که حداکثر استفاده نیروی ایمان و تقوای کسب شده را در سایر ماهها داشته باشیم.
وی در پایان گفت: قابلذکر است، شب نخست ماه ربیع، لیلة المبیت است که در این شب امیرالمؤمنین (علیه السّلام) به جهت آن که پیامبر میخواستند به مدینه هجرت کنند، در بستر ایشان خوابیدند و شادی و سرور در این شب از این جهت و به شکرانه سلامتی پیامبر (صلّی الله علیه و آله و سلم) و امیرالمؤمنین (علیه السّلام) است که حضرت از این امتحان الهی پیروز بیرون آمدند و جان پیامبر (صلّی الله علیه و آله و سلم) و حضرت علی (علیه السّلام) از گزند کفار مکه در امان ماند بنابراین تبسم و اعمال وارد شده در این شب از این جهت ایرادی ندارد.