حوادث و اتفاقات زندگي امام حسين (ع) از شروع خلافت يزيد تا شهادت چه بود؟
حوادث و اتفاقات بسيار است به اهم حوادث اشاره نموده و شما رابه مطالعه منابعي كه ذيلا معرفي مي كنيم ارجاع مي دهيم .
اولين اقدام امام: مخالفت امام حسين با خلافت يزيد
پس از هلاكت معاويه در رجب سال شصت، يزيد طبق قرار قبلي و بر اساس بيعتي كه از مردم براي وي گرفته شده بود، به خلافت رسيد. اين خبر هنوز به مدينه نرسيده بود كه يزيد همهي كوشش خود را صرف گرفتن بيعت از مخالفيني كرد كه مخالفتشان ميتوانست شورشي عليه او بر پا كند. (1) يزيد به وليد بن عتبه بن ابيسفيان، والي خود در مدينه، نوشت تا به سرعت از عبدالله بن زبير و حسين بن علي بيعت بگيرد. مروان، وليد را نيز واداشت تا همان شب در پي آنها فرستاده و اگر بيعت نكردند، همان جا گردنشان را بزند؛ چرا كه به نظر او گذشتن آن شب فرصتي بود تا آنها سر به مخالفت برداشته و مردم را به سوي خود دعوت كنند. (2)
امام پس از اصرار مروان در گرفتن بيعت فرمود: اگر قرار باشد كه يزيد سر كار آيد بايد فاتحهي اسلام را خواند: «و علي الاسلام السلام» آن حضرت با استدلال به آيهي شريفهي تطهير، لياقت اهل بيت - عليهم السلام - را براي احراز خلافت اظهار كرد. (3).
اعزام مسلم به سمت عراق
اقدام بعدي امام پس از آنكه نامه هاي بسياري از حمايت كوفيان براي امام رسيده بود، فرستادن مسلم به كوفه بود. امام او را مورد خطاب قرار داد و فرمود: و ان رايت الناس مجتمعين علي بيعتي فعجل لي بالخبر حتي اعمل علي حسب ذلك. (4) اگر ديدي كه مردم يكپارچه به بيعت با من تمايل دارند، به سرعت خبر آن را به من برسان تا بر اساس آن من اقدام كنم.
مدت سي و پنج روز پس از ورود مسلم - پنجم شوال شصت - حدود هجده هزار نفر با مسلم بيعت كردند.
جاسوسان بنياميه، كه وضع نعمان بن بشير حاكم كوفه بسيار ناراضي بودند، در نامهاي به يزيد نوشتند: اگر نياز به كوفه دارد، دربارهي آن هر چه زودتر تصميم مناسبي بگيرد. (5) مسلم مشغول جمعآوري نيروها و سلاحهاي جنگي لازم بود.
ابنزياد پس از ورود به كوفه دستور داد، تمامي كوفه را خانه به خانه بگردند و مسلم را دستگير كنند. (6)
سرانجام مسلم را يافتند، پس از درگيري مختصري، او را نزد ابنزياد بردند و به وضعيت مخصوصي به شهادت رساندند.
حركت امام به سمت عراق
نمايندهي رسمي امام، آمادگي مردم كوفه را تاييد كرد بود، و ديگر جاي تامل نبود. چرا كه به طور مطمين با توجه به نامهها و نامهي مسلم، شرايط براي قيام عليه بنياميه آماده شده بود. امام در رفتن تسريع كرد، به طوري كه در هشتم ذيحجه، عازم عراق گرديد.
امام در برابر سپاه عراق
نخستين برخورد امام با سپاه عراق، برخورد با سپاه هزار نفري حر بن يزيد رياحي بود. (7)
دستور بستن آب
چند روز قبل از عاشورا، دستور اكيدي از ابنزياد رسيده بود كه مانع از دسترسي امام حسين (ع) به آب شوند: «حل بين الحسين و الماء فلا يذوقوا منه قطره كما صنع بالتقي الزكي عثمان» (8) بين او و آب جدايي بيندازيد؛ به طوري كه نتواند قطرهاي آب بردارد؛
روز عاشورا
صبح عاشورا دو سپاه در مقابل يكديگر صفآرايي كردند.
آغاز جنگ و شهادت
سيرهي امام علي(ع) اين بود كه جنگ را آغاز نميكرد. امام نيز در كربلا جنگ را آغاز نكرد، بلكه عمر بن سعد بود.كه اولين تير را در كمان خويش نهاد و به سوي لشكر امام پرتاب كرد. او پس از اين اقدام خود گفت: نزد ابنزياد شهادت دهيد كه من نخستين تير را رها كردم. (9)
در آغاز، و پس از شهادت جمعي از اصحاب در تيراندازي عمومي دشمن، افراد باقي مانده، تك تك روانهي نبرد شدند.
پس از آن طي نبردهاي چندي، ابتدا ياران و سپس به ترتيب افراد خانوادهي امام به شهادت رسيدند.
واقعهي كربلا با شهادت امام و بيش از هفتاد تن از يارانش و نيز كشته شدن نزديك به هشتاد و هشت نفر از سپاه دشمن خاتمه يافت. (10)
براي آگاهي بيشتر رك: تاريخ واقعه كربلا از مدينه تا مدينه،عبد الرحمن انصاري و مصطفي اخوندي ،تاملي در نهضت عاشورا وحيات فكري و سياسي امامان شيعه نوشته رسول جعفريان
پي نوشت ها :
1. دينوي،اخبار الطوال، قم منشورات رضي، ص 227.
2. ابن اعثم كوفي، الفتوح، بيروت، ج 5، ص 11.
3. الفتوح، ج 5، ص 17.
4. همان، ج 5، ص 53.
5. همان، ج 5، ص 60، 59.
6. شيخ مفيد،الارشاد، قم، آل البيت، ج 2، ص 53 -51.
7. بلازري،انساب الاشراف، بيروت، ج 3، ص 170.
8. اخبار الطوال، ص 255.
9. الفتوح، ج 5، ص 183.
10. طبقات، ابن سعد، ترجمه الامام الحسين عليهالسلام، قم، آل البيت، ص 75.