پرسش: حديث شرح اين جمله ها از کيست؟ 1. دانشي که در کودکي فراگرفته مي شود مانند نوشته بر سنگ است و
پاسخ:
پرسشگر گرامي با سلام و تشکر از ارتباطتان با اين مرکز.
اين جمله از امام علي بن ابي طالب است که در کنز الفوائد کراجکي آمده است.(1)
عبارت حديث به اين شرح است:
العلم في الصغر کالنقش في الحجر.
پي نوشت ها:
1. کنز الفوائد،ج1،ص319.

پرسش: حديث شرح اين جمله ها از کيست؟ نصيب و بهره ايرانيان در اسلام ،از همه ملتهاي ديگر افزونتر اس
پاسخ:
با جستجوي انجام شده، گوينده خاصي براي اين سخن نيافتيم. به نظر نمي رسد اين سخن، ترجمه روايت يا سخن معصوم باشد. ممكن است برخي از بزرگان و عالمان و مورخان چنين سخني گفته باشند.

در کنار ناخن هاي دست پوست هايي بسيار ريز و نيمه ريز به صورت نيمه کنده شده هستند ، آيا بايد هنگام وضو به زير آن ها آب را رساند "" با توجه به اينکه هر روز به و جود مي آيند و زياد هستند "" ، يا اينکه اگر روي آن ها شسته شود در وضو صحيح است ؟

پاسخ: با سلام و تشکر به خاطر ارتباط تان با اين مرکز
اگر پوست در قسمتي از بدن کنده شده، ولي کاملا جدا نشده باشد ،چنانچه طوري باشد که گاهى به بدن مى‏چسبد و گاهى بلند مى‏شود ، بايد آن را قطع كند يا درهنگام وضو و غسل آب را به زير آن برساند.(1)
پوستي هاي ريزي که در دست ها پيدا مي شود، معمولا آب به خودي خود زير اين پوست ها مي رسد . در صورتي که پوست هاي ريز زياد باشد ، دقت در تمام آن ها لازم نيست . در هنگام وضو به صورت متعارف وضو بگيرد و آب به زير اين پوست ها نفوذ مي کند.
لطفا هرگاه سوال شرعي مي پرسيد ،نام مرجع تقليد خود را ذکر کنيد تا بر اساس نظر مرجع شما پاسخ بدهيم .
پي نوشت:

1.توضيح المسائل مراجع، ج1، مسأله 292.

با سلام و تشکر به خاطر ارتباط تان با اين مرکز
اگر پوست در قسمتي از بدن کنده شده، ولي کاملا جدا نشده باشد ،چنانچه طوري باشد که گاهى به بدن مى ‏چسبد و گاهى بلند مى‏شود ، بايد آن را قطع كند يا درهنگام وضو و غسل آب را به زير آن برساند.(1)
پوستي هاي ريزي که در دست ها پيدا مي شود، معمولا آب به خودي خود زير اين پوست ها مي رسد . در صورتي که پوست هاي ريز زياد باشد ، دقت در تمام آن ها لازم نيست . در هنگام وضو به صورت متعارف وضو بگيرد و آب به زير اين پوست ها نفوذ مي کند.
لطفا هرگاه سوال شرعي مي پرسيد ،نام مرجع تقليد خود را ذکر کنيد تا بر اساس نظر مرجع شما پاسخ بدهيم .
پي نوشت:

1.توضيح المسائل مراجع، ج1، مسأله 292.

پرسش 1:
سوال در رابطه با مسائل دوران نامزدي شرح 4 سال است که با پسري آشنا هستم. ايشان به خواستگاري من آمده است و خانواده هايمان راضي هستند .منتظر هستيم آقا داماد کاري آبرومند پيدا کنند تا مراسم نامزدي يا عقد را برگزار کنيم.در اين دوران ما با اطلاع خانواده بنده به بيرون مي رويم. ايشان از نظر خانواده من تائيد شده هستند. روابط جنسي ما در اين دوران در حد عشق بازي مي باشد .آيا ما مرتکب گناهي مي شويم؟

پاسخ:
‏ با سلام و آرزوي قبولي طاعات و عبادات شما در اين ماه عزيز؛ و تشكر به خاطر ارتباطتان با اين مركز
بلي قبل از خوانده شدن عقد شرعي هر گونه روابط جنسي شما حتي نگاه وگفتگو به قصد لذت وشهوت حرام است و مرتکب گناه مي شويد .
واجب است اجتناب کنيد . اگرخانواده ها راضي به ازدواج شما هستند، اجازه بگيريد و عقد شرعي را بخوانيد تا روابط تان حلال باشد. درعقد اجازه پدر تو لازم است.
لطفا هرگاه سوال شرعي مي پرسيد ،نام مرجع تقليد خود را ذکر کنيد تا بر اساس نظر مرجع شما پاسخ بدهيم .

پرسش:
همسر بنده نماز نمي خواند و از من سوال مي کند چرا نماز را بايد عربي خواند ،چرا نبايد هرکس با هر زباني که دارد، نبايد از خداي خود تشکروقدرداني کند و نماز هم نوعي تشکر است. کتابي معرفي کنيد تا توضيح دهم.
پاسخ:
پرسشگر گرامي با سلام و سپاس از ارتباطتان با اين مرکز
نماز بايد به عربي خوانده شود . به غير عربي خواندن نماز را باطل مي کند. خواندن نماز به صورت عربي و با همان الفاظ و کلماتي که پيامبر و ديگر مسلمانان صدر اسلام مي‌خواندند، دلائل مختلفي دارد که به برخي اشاره مي‌کنيم.
اول: تعبدي و توفيقي بودن خواندن نماز به لفظ عربي، به اين معنا که شريعت اسلام دستور به عربي خواندن نماز داده است.
با توجه به اين که روح عبادت بر تسليم و تعبد است ، انساني که مي‌خواهد عبادت خدا کند، کاري را انجام مي‌دهد که خداوند خواسته است . طبق آيات و روايات و سيره پيامبر اين واجب و تکليف ديني به اين شکل واجب شده است، اگر چه انسان مي‌تواند در غير نماز با هر زباني با خداوند سخن گويد.
دوم: جهت ايجاد زباني مشترک ميان همه پيروان اسلام و فراهم سازي وحدت و پيوند بين المللي ديني .
سوم: قرائت و اذکاري که در نماز است ،به صورت دقيق در هيچ زباني ترجمه ندارد. يعني نمي‌توان مفاهيمي را که در اذکار نماز است، به صورت دقيق ترجمه کرد و آن را بيان نمود. چه بسا برخي از کلمات يا جملات معاني بسياري در خود جاي داده که با يک يا چند جمله نتوان همه آن‌ها را بيان نمود.(1)
به عنوان مثال از سوره حمد نام مي‏بريم که هيچ ترجمه‏اي که بتواند تمام مفاهيم آن را به زبان ديگر بيان کند، نيست.
حتي تنها کلمه الله، هيچ معادلي در زبان ديگر ندارد و کلمه خدا در زبان فارسي معادل معناي الله نمي‏باشد.
در ضمن تجربه زندگي انسان‌ها نشان داده آن جا که دست‌ها ي انساني در کارهاي مختلف دخالت کرده است، آن را به صورت‌هاي مختلف در آورده که گاهي با اصل و حقيقت خود فاصله بسيار دارد. در مورد احکام و تکاليف ديني نيز ما اين مسئله را در اديان ديگر مشاهده مي‌کنيم که دست بردن انسان‌ها در احکام و دستور ديني آن ها را به چه وضعي در آورده و گاهي آن را به صورت کلي پاک کرده و از بين برده است.
در مورد نماز و عبادت نيز ما امروزه در اديان ديگر چيزي نمي‌بينيم که خواسته الهي باشد تا پيروان آن اديان خود را موظف به انجام آن بدانند . به همين خاطر ارتباط دائمي و هميشگي که مسلمانان با خداي خويش دارند، در اديان ديگر مشاهده نمي‌کنيم.
اگر چه با توجه به اسبابي که ذکر کرديم ، نماز بايد به زبان عربي خوانده شود، اما بدان معني نيست که انسان نتواند به هيچ زبان ديگري با خداوند سخن بگويد.
انسان مي‌تواند با هر زباني که خواست ، در غير نماز با خدا سخن گفته ، با او راز و نياز کند و درد‌ها و نياز‌هاي خود را با او در ميان گذارد.حتي در قنوت نماز که قسمت خواستن حاجت‌ها است، به فتواي اکثرمراجع انسان مي‌تواند به فارسي يا هر زبان ديگر با او سخن گويد.
به فتواي اکثر فقها دعا به زبان فارسي و غير فارسي در قنوت جائز است ، ولي برخي از مراجع آن را خلاف احتياط مي‌دانند و احتياط را در خواندن به عربي مي‌دانند.(2)
شايد يکي از رموز خواندن نماز به زبان عربي و با ديگر شرايط و آداب حفظ نماز بعد از قرن‌ها است ، در حالي که در اديان ديگر اثري از آن نمي‌بينيم . چه بسا اگر به همان صورت خود که پيامبران گفته بودند ، عمل مي‌کردند و به خواست خود با آن برخورد نمي‌کردند، آن‌ها نيز چيزي به عنوان نماز ‌داشتند.
هشام بن حکم از امام صادق(ع) پرسيد: چرا نماز واجب شد، در حالي که هم وقت مي‌گيرد و هم انسان را به زحمت مي‌اندازد؟ امام فرمود: «پيامبراني آمدند و مردم را به آيين خود دعوت نمودند. عده اي هم دين آنان را پذيرفتند، امّا با مرگ آن پيامبران، نام و دين و ياد آن‌ها از ميان رفت. خداوند اراده فرمود که اسلام و نام پيامبر اسلام(ص) زنده بماند و اين از طريق نماز امکان پذير است»؛(3)يعني علاوه بر آن که نماز عبادت پروردگار است، موجب طراوت مکتب و احياي دين هم هست.
در مسائل عبادي بايد به اين نکته توجه داشته باشيم که خواست و اراده ما در آن نقشي ندارد، بلکه بايد آن‏ها را طبق دستور شرع انجام دهيم تا مقصود و هدف و مصالحي که شارع (خداوند) در نظر دارد و ما از آن بي خبريم، حاصل گردد. همان گونه که در اصل نماز تعبّد و تسليم وجود دارد، در اجزا و شرايط مختلف و از جمله عربي خواندن، اين نکته مهم نهفته است. اميرمومنان (ع) در روايتي پس از بيان اينکه معناي اسلام، تسليم شدن در مقابل پروردگار است که نشان تسليم در عمل آشکار مي‌شود، مي‌فرمايد:
مومن، بناي دين خود را بر اساس رأي و نظر شخصي نمي‌گذارد، بلکه بر آنچه از پروردگارش رسيده بنيان مي‌نهد.(4)
اصولا نماز رابطه بنده با خدا و اظهار عبوديت و شکر گذاري در مقابل نعمت‌هاي او است . طبيعي است که بنده آن را به جا مي‌آورد که خواسته خداوند و معبود اوست. هدف اصلي از خلقت انسان بندگي است و نماز بهترين شيوه اظهار بندگي است . اگر قرار باشد که هر انساني طبق خواسته خود عمل نمايد، نه چيزي که خداوند از او خواسته، اين ديگر بندگي خداوند نمي‌شود بلکه بندگي خود و عمل طبق خواسته خود است.
بنابراين خواندن نماز (عبادت مخصوص) با زبان خاص ، به معناي پيروي و تبعيت از قوم خاص مانند عرب نيست. نماز و عبارات آن چيزي نيست که براي ما قابل درک نباشد. حداقل اينکه فهميدن يا ياد گيري اين اندازه از زبان عربي که زبان دين اسلام و قرآن است ، براي ما چندان سخت نيست.
خواندن نماز به زبان خاص ، پيروي و تبعيت از دستور الهي است ، به جهت حکمت هايي که بيان شد و برخي از حکمت هاي ديگر که ممکن است در توضيح نيامده باشد.
پي‏نوشت‏ها:
1. استاد محمد تقي مصباح يزدي، قرآن‏شناسي، ص 102 - 92، با اقتباس و تلخيص، چاپ مؤسسه آموزش و پژوهشي امام خميني، 1380ش.
2. آيت اللّه فاضل، جامع المسائل، ج 1، ص 103.
3. غلامعلي نعيم آبادي، نماز زيباترين الگوي پرستش، ص 35، به نقل از علل الشرايع، ج 2، ص 10.
4. سفينه البحار، ج4، ص233، ماده سلم.

با سلام و تشکر به خاطر ارتباط تان با اين مرکز
1- نسبت به روزه: در صورتي که برادر شما به خاطر مريض بودن روزه نگرفته و مريضي او تا ماه رمضان سال بعد ادامه داشته و در طول 6 سال چنين بوده ،روزه براو واجب نبوده است و قضا هم ندارد.
2- نسبت به نماز: در صورتي که نمازهايش را به هرنحوي که مي توانسته خوانده باشد، قضا ندارد، ولي اگر نماز ها را نخوانده باشد، بايد قضاي آن ها را به جا آورد.
توضيح: خواندن نماز در هر شرائطي واجب است و ترک آن جايز نيست . اگر کسي مريض باشد و نتواند ايستاده نماز بخواند ،بايد نشسته نماز هايش را بخواند ،يعني در موقع نماز رو به قبله بنشيند و نماز بخواند . اگر نشسته هم نتواند نماز بخواند ، بايد خوابيده نماز بخواند . براي رکوع و سجود اشاره کند. اما اگر کسي در اثر مريضي مدتي بيهوش باشد و يا اختلال حواس پيدا کند که نتواند نماز را بفهمد و خواندن نماز در اثر نفهميدن آن برايش ممکن نباشد، نماز بر او واجب نيست و قضا هم ندارد.
بنابر اين اگر برادر شما در دوران مريضي نمازهايش را طبق وظيفه اي که در زمان مريضي داشته است، خوانده باشد، قضا ندارد .اگر اصلا نماز نخوانده باشد، قضاي نمازها بر او واجب بوده و الآن هم ذمه او نسبت به نماز ها مشغول است(1) ، مگر آنکه بتوانيد قضاي نمازهاي او را به جا آوريد يا به کسي پول بدهيد تا نماز هاي اورا بخواند. البته شما نسبت به نماز هاي آن مرحوم تکليفي نداريد اما اگر انجام دهيد ،ثواب بسياري براي تان خواهد داشت.
پي نوشت:
1. آيت الله بهجت ،توضيح المسائل، مسأله 794-800 ، و سؤال تلفني (7743271-0251) از دفتر آيت الله بهجت.

پرسش: اگر اطلاعاتي د رمورد عقيقه هم داريد ، بگوييد.
پاسخ: عقيقه واجب نيست، ولي براي فرزندي که تا زه به دنيا مي آيد ،مستحب است و کسي از دنيا رفته باشد، عقيقه ندارد.
مستحب است كه پدر و مادر براي اولادي كه متولد مي شود ،چه دختر باشد يا پسر عقيقه كنند،
عقيقه آداب و نکاتي دارد :
1 - عقيقه بايد گوسفند ، بز يا شتر باشد . حيوان ديگري مثل مرغ و امثال آن كفايت نمى كند. اگر شتر عقيقه کند، بايد پنج يا شش ساله باشد . بهتر است شش سال يا بيش تر داشته باشد . اگر بز باشد ، يک ساله يا بيش تر باشد . اگر گوسفند باشد ، شش يا هفت ماهه باشد .بهتر است گوسفند لاغر نباشد و فربه باشد. هم چنين بهتر است گوسفند کور، و بسيار لنگ نباشد که راه رفتن براي او دشوار باشد. نيز مغز و شاخ گوسفند هم نشکسته
و اخته هم نشده باشد.
2- مشهور ميان علما آن است که : مستحب است براى پسر حيوان نر و براى دختر حيوان ماده عقيقه كنند. چنانچه حيوان غيرهم جنس هم باشد ،صحيح است.
3- در استحباب عقيقه فرقى بين نوزاد اول و دوم و غيره نيست . بهتر است در روز هفتم نوزاد عقيقه نمايد و تا زماني که به سن بلوغ نرسيده، بر پدر مستحب است براي فرزند عقيقه کند . اگر پدر و مادر عقيقه نكردند ، بعد از بالغ شدن بر خود شخص مستحب است كه عقيقه كند . در روايات آمده است كه در سلامت شخص تأثير فراوان دارد.
4 - كسانى كه قدرت مالى ندارند ،مستحب است هر زمانى كه قدرت پيدا كردند براى نوزاد خود عقيقه كنند.
5- مستحب است که گوشت عقيقه را بپزند و به مؤمنان اطعام نمايند و گوشت آن را خام تصدق نکنند. اگر چه خام هم بدهد ،خوب است، ولي بهتر است که حد اقل آن را با آب و نمک بپزند و به مؤمنان بدهند .در حق نوزاد دعا نمايند. نيز مستحب است استخوان هاي حيوان عقيقه شده را نشکند ،بلکه از بند ها جدا کند .
6- مكروه است كه مادر و پدر و خواهر و برادر نوزاد (عائله پدر نوزاد) از عقيقه بخورند .كراهت، نسبت به مادر بيش تر است. بهتر است که عيال پدر و مادر هم که در خانه ايشان مي باشند، از آن گوشت و طعام نخورند.
7- از ماليدن خون عقيقه بر سر طفل خود داري شود.
8- مستحب است در هنگام کشتن گوسفند عقيقه دعا بخواند. از امام صادق عليه السلام روايت شده: وقت ذبح عقيقه اين دعا را بخواند:
« بِسْمِ اللَّهِ وَ بِاللَّهِ اللَّهُمَّ عَقِيقَةٌ عَنْ فُلَانٍ(به جاي فلان اسم نوزاد را بگويد) لَحْمُهَا بِلَحْمِهِ وَ دَمُهَا بِدَمِهِ وَ عَظْمُهَا بِعَظْمِهِ اللَّهُمَّ اجْعَلْهُ وِقَاءً لآِلِ مُحَمَّدٍ ».
در روايت ديگري وارد شده که اين دعا را بخواند :ْ «بِسْمِ اللَّهِ وَ بِاللَّهِ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ وَ اللَّهُ أَكْبَرُ. إِيمَاناً بِاللَّهِ وَ ثَنَاءً عَلَى رَسُولِ اللَّهِ وَ الْعِصْمَةَ لِأَمْرِهِ وَ الشُّكْرَ لِرِزْقِهِ وَ الْمَعْرِفَةَ بِفَضْلِهِ عَلَيْنَا أَهْلَ الْبَيْتِ »پس اگر نوزاد پسر باشد بگويد: اللَّهُمَّ إِنَّكَ وَهَبْتَ لَنَا ذَكَراً وَ أَنْتَ أَعْلَمُ بِمَا وَهَبْتَ وَ مِنْكَ مَا أَعْطَيْتَ وَ كُلُّ مَا صَنَعْنَا فَتَقَبَّلْهُ مِنَّا عَلَى سُنَّتِكَ وَ سُنَّةِ نَبِيِّكَ وَ رَسُولِكَ وَ اخْسَأْ عَنَّا الشَّيْطَانَ الرَّجِيمَ لَكَ سُفِكَتِ الدِّمَاءُ لَا شَرِيكَ لَكَ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِين‏ . اللَّهُمَّ لَحْمُهَا بِلَحْمِهِ وَ دَمُهَا بِدَمِهِ وَ عَظْمُهَا بِعَظْمِهِ و شعرها بشعره و جلدها بجلده . اللَّهُمَّ اجْعَلْهُ وِقَاءً لفلان بن فلان( اسم نوزاد و پدر ش را بگويد). (1)
پي نوشت:
1- مرحوم علامه محمد باقر مجلسي، حليه المتقين ، باب چهارم ، فصل نهم . و نيز حاشيه کتاب مفاتيح الجنان .