۱۳۹۶/۰۵/۰۱ ۱۱:۴۱ شناسه مطلب: 95920
عرب صدر اسلام اهل خواندن و نوشتن نبود . خط عربي صدر اسلام بسيار ابتدايي و خالي از نقطه و اعراب (صداها) و...بود و حروف شباهت زياد به هم داشتند و...
اين خط بعد از اسلام با وام گرفتن از زبان هاي ديگر رشد كرده، اعجام و نقطه گذاري و علامت گذاري و...بعد از اسلام در آن ايجاد شد. اتفاقا بيش تر اين خدمات هم از جانب اديبان مسلمان و براي خدمت به قرآن و تلاش جهت حفظ آن از تحريف و...صورت گرفته است.
قرآن بر قلب پيامبر نازل شد. بر زبان ايشان جاري شد و به گوش مسلمانان رسيد. بنا بر اين در ابتدا و بعد از آن در سده هاي اول قرآن بيش تر از طريق شنيدن منتقل مي شد. محتاج خط و نوشتن و خواندن نبود. مسلمانان در زمان پيامبر آنچه را از زبان ايشان شنيدند، با رسم الخط متداول و ابتدايي آن زمان ثبت كردند تا بعد با ديدن آن نوشته ها و شكل ها و علامت ها، شنيده خود را به ياد آورند. اين رسم الخط با همه ايرادها و نواقصش براي يادآوري مطلب شنيده شده كافي بود، همچنان كه خط هيروگليف و تصويري براي رساندن پيام ها كافي بود.
سخن وحياني پيامبر براي مخاطبان از مشرك و كافر كاملا روشن و مفهوم بود. به وضوح مراد و منظور كلام را بدون شك و ترديد مي فهميدند. به همين خاطر سران شرك آن را مخالف عقايد و باورهاي موروثي خود ديده، بنيان عقايد و دين كهن خود را در معرض تهاجم آن كلام يافتند. از اين رو به شدت به مقابله قهرآميز برخاستند و از هيچ اقدامي در مبارزه فروگذار نكردند.
طبيعي است كه زبان مردم هر منطقه اي از زبان افراد و قبايل سابق ساكن در مناطق همجوار تاثير و وام گرفته و تولد يافته است و بعد آن زبان در گفتار و نوشتار تكامل يابد و زبان عربي هم از اين قاعده استثنا نيست.
مفهوم خدا يك چيز است و كلام و صوت و نوشته و رسم الخطي كه اين مفهوم را به ذهن برساند، چيز ديگري است كه مي تواند مختلف باشد. اهل يك زبان يك صوت و واژه براي بيان آن به كار مي برند. اهل زبان ديگر صوت و واژه ديگر . هر كدام ، اين مفهوم را به شكل خاص و با الف باي خاص خود مي نويسد، ولي همه يك مفهوم را مي گويند.
بشر ابتدايي با در آوردن صداهاي خاص منظور خود را منتقل كرد. كم كم زبان و كلمه ها و واژه هاي ابتدايي وضع شد و تكامل يافت. بعد به انتقال مفاهيم از طريق نوشتن توجه كرد. زبان هاي مختلف نوشتاري و الفباهاي مختلف در نقاط گوناگون جهان پيدا شد كه ريشه در ديگري داشتند يا از آن ها وام گرفته بودند و...
زبان عربي هم در گفتار و نوشتار از اين قاعده مستثنا نيست. داستان خاص خود را دارد. ولي در هر حال قرآن گفتاري نازل شد و به گوش مردم رسيد و در قلب شان حك شد و به ثبت آن با رسم الخط ابتدايي موجود پرداختند و بعدها اين رسم الخط تكامل يافت تا به صورت امروزي در آمد.
براي اطلاع دقيق تر از رسم الخط عربي از ابتدا تا كنون مي توانيد به كتاب "پژوهشي در تاريخ قرآن كريم، سيد محمد باقر حجتي ، تهران ، دفتر نشر فرهنگ اسلامي ، 1377 ش ، ص 157-186 و 463-486 مراجعه كنيد.