از نظر اسلام هم كفو بودن خانواده ها به چه معناست؟ آيا هم كفو نبودن خانواده ها از نظر عرفي و سطح تحصيلات ميتواند باعث جلوگيري از ازدواج فرزندان شود؟ چه عقوبتي در انتظار والديني است كه با چنين سخت گيري هايي مانع ازدواج فرزندان خود مي شوند؟
پرسشگر محترم كفو بودن در روايات معناي وسيعي دارد و در راستاي رد تفكر جاهلي است. در تفكر جاهلي عرب، اشراف، كفو هم طبقه هاي خود بودند و كسي كه از طبقه پايين بود، كفو فرد اشرافي به حساب نمي آمد و اسلام و پيامبر با اين ملاك و معيارها مخالفت كردند و كفو بودن را به ايمان دانستند.
جويبر غلامي سياه آزاد شده اي بود كه ايمان آورده و در رديف ياران پيامبر در سايبان مسجد پيامبر زندگي مي كرد. اين غلام سياه آزاد شده به طور طبيعي زيبايي زيادي هم نداشت ولي از ايمان بالايي برخوردار بود و روزي پيامبر به او پيشنهاد ازدواج داد. او نااميدانه گفت: ممكن است زني به وصلت با من رغبت كند؟
رسول خدا(ص) تاكيد كرد كه اسلام زيردستان را به جهت ايمان بالا آورده و بالادستان را به جهت كفر پست شمرده است. بعد رسول خدا او را به سوي زياد بن لبيد بزرگ قبيله بني بياضه فرستاد تا دختر او را خواستگاري كند. زياد گفت ما فقط دخترانمان را به همرديفانمان از انصار مي دهيم. رسول خدا به زياد فرمود: مؤمن كفو و همرديف مؤمنه است. (1) يعني جويبر مؤمن است و دختر تو هم مؤمنه است، پس اينها هم كفو هستند.
لازم است بدانيد ملاك هايى كه در انتخاب همسر بايد در نظر گرفته شود، دو نوع است:
الف: آن هايى كه ركن و اساس اند و براى يك زندگى سعادتمندانه حتما لازم اند. مثل تدين و دين دار بودن فرد، اخلاق نيك داشتن، شرافت و اصالت خانوادگى، عقل و...
ب: آن هايى كه شرط كمال هستند و براى بهتر و كامل تر شدن زندگى اند و بيش تر به سليقه و موقعيت افراد بستگى دارد. مثل زيبايي و ...
هرچند سخت گيري غير صحيح و غلط، لطمات فراواني را به نسل جوان، به خصوص در امر ازدواج وارد مي كند، اما از حساس ترين نكاتى كه بايد در انتخاب همسر مورد توجه قرار گيرد، همتايى و تناسب از نظر و جنبه هاى مختلف است، مثل همتايي در تدين و ميزان پايبندى به دستورات شرع ؛ همتايى و هماهنگى فرهنگى، فكرى و سياسي؛ همتايى اخلاقي و پايبندى به آداب اخلاقي؛ كفو همديگر بودن از نظر تحصيلات علمى؛ تناسب مالى و سطح اقتصادى و ...
بنابراين اصل تناسب و همتايي همسران امري غير قابل انكار است كه مهم ترين عامل آرامش و سازگاري بعد از ازدواج نيز محسوب مي شود. اما سخن در اين است كه ما اين تناسب را چگونه در ذهن خود مي پرورانيم و آن را چگونه مي بينيم. بر اين اساس در انتخاب همسر بايد ملاك هاي دسته اول را به نحو تمام و كمال لحاظ كرد. اما ملاك هاي دسته دوم نسبي است.
اما در باره جلوگيري از ازدواج توسط والدين نيز بايد بگوييم كه تجربه آنها در بسياري از زمينه ها بيشتر است و شايد دليل قابل قبولي براي اين منع داشته باشند. اگر دلايل آنها و همچنين دلايل خود را براي اين ازدواج مطرح مي كرديد، بهتر مي توانستيم پاسخ بدهيم. اما با اين حال اگر كسي مطمئن است كه پدر و مادرش اشتباه مي كنند، باز هم نبايد در مقابل آنها بايستد ، بلكه بايد به واسطه كسي كه پدر ومادر از او حرف شنوي دارند آنها را متقاعد به قبول حرف خود كند. در صورت نياز به توضيحات بيشتر با (09640) تماس بگيريد.
پي نوشت ها:
1. كليني، كافي، تهران، اسلاميه، 1363ش، ج5، ص324.