خواهری 13 ساله دارم كه اخیرا حرف از برداشتن چادر و زندگی بهتر خارج از كشور و ادامه تحصیل در آنجا می زند و علاقه زیادی به بازیگران و خوانندگان خارجی پیدا كرده. می خواستم بدانم چگونه او را با توجه به سنش به سمت درست هدایت كنم.ممنون
يكي از ويژگيهاي دوران نوجواني، عصيان بر ضد بسياري از وقايع و آداب و سنتهاي گذشته است. نوجوان احساس ميكند بايد سنت شكني كند و بسياري از رسوم گذشته را انكار و نفي نمايد. نوگرايي و تجدّد طلبي از ويژگيهاي اين دوران است.
از سوی دیگر، فعال شدن ترشح هورمونهاي مختلف در این سنین، آنان را برای دوران بلوغ آماده می كند و در روحيه، نگرش ها، رفتارها و روابط نوجوان تحول ايجاد ميكند و سبب هنجار شكني ميشود، نوجوان با هنجار شكنی و سرپيچي از بسیاری از سنت ها ميخواهند بگويند كه من دیگر كودك ديروز نيستم.
از طرف ديگر، مظاهر زيبا و دلفريب حيات مادي غرب، به دليل اين كه الگوها و ارزشهاي فرهنگ غربي به وفور در دسترس نوجوانان قرار گرفته و به تناسب نيازهاي آنان توسط نظامهاي غربي براي آنها الگوسازي و ترويج شده و متأسفانه نظام اجتماعي خودمان نيز به تبليغ آنها پرداخته است، احساس هويت اجتماعي نوجوانان متناسب با الگوهاي غربي شكل گرفته و ويژگيهاي شناختي و ارزشي، رفتاري و نمادي آنها نيز مبتني بر آنها جلوهگر شده است. از سوی دیگر، عدم آشنايي بسياري از خانوادهها با اصول تربيت اسلامي و به كار نگرفتن درست و كامل اصول و تعاليم اسلامي در عرصه تربیت، فرهنگ و بينش اجتماعي، همچنین ضعف بينش صحيح اسلامي خود افراد و یا به فراموشي سپردن منابع و ذخاير غني و ارزشمند فرهنگي، اخلاقي، علمي و مادي، مزید بر علت شده و نوجوانان را به فرهنگ غربی متمایل ساخته است. در كنار همه این مسائل، شكل گیری دوستی های بی ضابطه، دوستان ناباب و الگوپذیری غلط از نگرش و رفتار آنان باعث تفكرات و گرایشات غربی و هنجارشكنانه نوجوانان گردیده است.
دوره نوجوانی یك دوره بسیار حساس و دوره بحران زندگی انسان تلقی می گردد. متأسفانه در دوران نوجوانی چون هنوز بلوغ عقلی صورت نگرفته است و احساسات بر تعقل و خردورزی غلبه دارد، یك جانبهنگری و تفكر احساسی و عدم ثبات هیجانی نوجوان را از پرداختن به امور حقیقی و واقعیت باز می دارد و ممكن است زمینه انحراف و سوء رفتار او را فراهم گرداند.
برای این كه بتوانید خواهرتان را ارشاد و هدایت بكنید بهتر است ارتباط عاطفی خود را با او تقویت و افزایش دهید تا شما بتوانید با زدن این پل ارتباطی به قول معروف او را به پای میز مذاكره بكشانید سپس در یك فضای آرام و با آرامش با او گفتگو كنید و ضمن این كه برخی از تفكرات و گرایشات غیر منطقی او را به چالش می كشید، اصول و مبانی ارزشمند ایرانی اسلامی را به او آموزش دهید. برای این منظور نكات زیر را عملی سازید:
1- به هیچ وجه وي را بخاطر تفكرات و گرایشات غربی اش تمسخر و یا سرزنش نكنيد. در اين وضعیت بهتر است از نصيحت مستقيم دوري كنید و از درگيري با ايشان بپرهيزید كه اثر معكوس دارد و لجاجت او را بيشتر ميكند. هرگز نمي توان با خشم و خشونت و سرگوفت زدن، نوجواني را از اشتباه باز داشت و او را به راه راست هدایت كرد. روح نوجوان بسيار آسيب پذير است و در برابر برخورد قهر آميز واكنش نشان مي دهد، از اين رو بايد مواظب بود تا لطمه اي به شخصيت او وارد نشود.
2- اخلاق و رفتار و برخورد شما باید عاقلانه و صحيح باشد. كج فكري، كوتاه بيني و كج خُلقي بازدارندگي دارد و از تاثير گفتارها و نصايح شما ميكاهد.
3- حتي المقدور به او احترام گذاشته و او را مورد محبت خود قرار دهيد و زمينه پرخاشگري و تندي را فراهم نكنيد. معمولاً در افرادی كه درون خانواده از نظر عاطفی و احساسی ارضا نمیشوند و كمبود محبت دارند، انگیزه چنین گرایشاتی بیشتر است.
4- به خواهرتان بگوييد كه شما به او علاقه مند هستید. موفقيت او را خواهانید و در هر كاري آماده كمك به او هستید و در هر امري پشتيبان او هستید و از او حمايت می كنید. و اين را در موقعيت هاي مختلف به او ياد آور شويد تا احساس كند از وي حمايت مي شود و مدافع و دلسوز خوبي دارد.
5- هر چه بيشتر به او نيكي و احسان كنيد، و از طريق زبان، هديه دادن، اظهار محبت و كمك كردن به وي در موقعيت هاي مختلف، اعتماد او را به خود جلب كنيد. مطمئن باشيد پس از مدتي نظر وي به سوي شما جلب خواهد شد و به حرفتان ارزش قائل می شود و به آن اهمیت می دهد.
6- سعی كنید دوستان خوبی برای او پیدا كنید و زمینه ارتباط با آنها و شركت در برخی محافل و مجالس دینی را برای او فراهم گردانید تا به تدریج الگوپذیری مثبت و مطلوب در او شكل بگیرد.
اگر چنانچه راهكارهای بالا موثر واقع نشد در این صورت بهتر است از یك روانشناس متخصص و متعهد كمك بگیرید و به هیچ وجه مسئله را كم اهمیت نپندارید چرا كه آمار نشان می دهد كه بسیاری از ناهنجاری ها و آسیب هایی كه گریبانگیر نوجوانان می گردد از همین هنجار شكنی های به ظاهر كوچك و غیر منطقی شروع شده است. براي اثربخشي مناسب بر وي مستدعي است كتابهايي در زمينه ارتباط مؤثر و همدلي را مطالعه نماييد.