لیله الهریر مربوط به كدام یك از جنگ های حضرت امیرالمومنین علی(ع) است؟
باسلام وقدر دانی از ار تباطتن با این مر كز
منطور از لیلة الهریر شبی است كه جنگ سختی درآن شب میان سپاه علی (ع) و سپاه معاویه در جنگ صفین رخ داد. بدینسان این امر در جنگ صفین اتفاق افتاد
امام (ع) در روز سه شنبه دهم ماه ربیع الاول سال 38 هجری در ابتدای فجر، كه هنوز هوا تاریك بود، نماز صبح را با یاران خود به جا آورد. حضرت از ناتوانی و خستگی سپاه شام كاملاً آگاه بود. میدانست كه دشمن به آخرین سنگر عقب نشینی كرده و با یك حمله جانانه میتوان به خرگاه آتش افروز جنگ معاویه دست یافت. از این رو، به اشتر دستور داد كه به تنظیم سپاه بپردازد.
مالك، در حالی كه در پوششی از آهن فرو رفته بود، به میان سپاه آمد و در حالی كه بر نیزه خود تكیه كرده بود، فریاد كشید:
صف های خود را مرتب كنید. چیزی نگذشت كه حمله آغاز شد. از ابتدا نشانههای شكست دشمن با فرار آنان از میدان نبرد آشكار گردید. در این موقع، مردی از سپاه شام بیرون آمد و خواستار مذاكره حضوری با امام شد. امام در میان دو صف با او به مذاكره پرداخت. پیشنهاد كرد كه هر دو طرف به جایگاه نخستین خود عقب نشینی كند و امام شام را به معاویه واگذار نماید. امام با تشكر از پیشنهاد او یادآور شد كه در این موضوع مدت ها اندیشیدهام و در آن جز دو راه برای خود ندیدهام، نبرد با یاغیگران یا كفر بر خدا و آنچه كه بر پیامبر او نازل شده است. خدا هرگز راضی نیست كه در ملك او عصیان و گناه شود و دیگران در برابر آن سكوت كنند و از امر به معروف و نهی از منكر سرباز زنند. از این رو جنگ با متمردان را بهتر از هم آغوشی با غل و زنجیر یافتهام. آن مرد از جلب موافقت امام مأیوس شد و در حالی كه آیه «انا لله و انا الیه راجعون« را بر زبان جاری میكرد به سوی سپاه شام بازگشت. . . نبرد بی امان میان طرفین بار دیگر آغاز گردید. در این نبرد از هر وسیله ممكن استفاده میشد، از تیر و سنگ و از شمشیر و نیزه و عمودهای آهنین كه كوهآسا بر سر طرفین فرود میآمد. نبرد تا صبح روز چهارشنبه ادامه داشت. سپاه معاویه در شب آن روز از فزونی كشتهها و زخمی ها مانند سگ زوزه میكشید و از این جهت در تاریخ آن شب چهارشنبه را «لیلة الهریر» خواندهاند. اشتر در میان سربازان حركت میكرد و میگفت: مردم تا پیروزی به اندازه یك كمان بیش باقی نمانده است و فریاد میزد: آیا كسی هست كه جان خود را به خدا بفروشد و در این راه به همراه اشتر نبرد كند، تا پیروز گردد یا به خدا بپیوندد؟ (1)
پی نوشت:
1 جعفر سبحانی ، فروغ ولایت، قم، انتشارات صحیفه ، 1368 ، ص577 - 578،
