مدت كمي بعد از وفات رسول خدا به دلايلي كه در جاي خود توضيح داده شده، تفاوت هاي مختصري در قرائت ها پيدا شد؛ تفاوت هايي كه معناي كلي و اصلي آيات را تغيير نمي داد حالا يا در آيه يك يا چند كلمه توضيحي اضافه شده بود يا كلمه اي با كلمه مرادف و هم معنا جايگزين شده بود يا از لحاظ اعرابي تفاوت مختصري داشت. ولي در همه موارد معناي كلي يكي بود و تفاوت مهم و قابل اعتنايي پيش نمي آورد. خوشبختانه تمام موارد اختلاف قرائت در قرائت هاي مختلف ثبت و ضبط شد و مكتوب گرديد و به سرعت باب اختلاف قرائت هم بسته شد.
با توجه به اين كه قاريان شناخته شده در بعض جزئيات با هم تفاوت يافتند ، قرائت هفت نفر مورد توجه و اطمينان بيشتر قرار گرفت كه به "قاريان هفت گانه" مشهور شدند و از اين هفت قرائت هم فقط دو قرائت مورد عنايت خاص واقع شد و ماندگارگرديد؛ يكي قرائت عاصم كه در غالب جهان اسلام، قرآن مطابق اين قرائت خوانده و چاپ مي شود و دوم قرائت "نافع بن عبد الرحمان بن ابي نعيم" به نقل از "علمان بن سعيد" معروف به "ورش" كه قرآن به اين قرائت در كشورهاي اسلامي شمال آفريقا چاپ و منتشر مي گردد.
"عاصم بن ابي النّجود بن بهدلة اسدي كوفي" با كنيه "ابوبكر" فرزند "ابي النجوداسدي" از آزادشدگان خاندان اسد بود. او قرائت قرآن را از "ابوعبد الرحمن سلمي" ياد گرفته و قرائت خود را به "زر بن حبيش و ابو عمرو شيباني" هم عرضه كرده و از آنان هم بر صحت آن تاييد گرفته است و "ابوعمرو سلمي" هم در قرائت، شاگرد مستقيم علي بن ابي طالب بوده است (1) و به همين جهت قرائت "حفص" مورد قبول اكثر عالمان اسلام در طول تاريخ واقع شده و امروز هم غالب قرآن هايي كه در جهان اسلام چاپ مي شود، مطابق اين قرائت است.
حفص بن سليمان كه ربيب يعني فرزند همسر عاصم بوده و "ابوبكر بن عياش حنّاط اسدي كوفي" راويان قرائت عاصم هستند (2) كه روايت حفص مورد عنايت بيشتر قرار گرفته و قرآن هاي موجود به روايت حفص از عاصم هستند.
پي نوشت ها:
1. آيت الله خويي، البيان، ترجمه محمد صادق نجمي و هاشم زاده هريسي، پنجم، خوي، دانشگاه آزاد، 1375 ش، ج 1، ص 185.
2. همان.
