. باور به خدا و معاد و رفتار مطابق دستور خدا و پيامبر خدا و دوري از گناهان و انجام واجبات و وظايف، انسان را در همه نشئه هاي قبر و قيامت از همه ترس ها و خوف و خطر ها ايمني مي بخشد:
«الَّذينَ آمَنُوا وَ لَمْ يَلْبِسُوا إيمانَهُمْ بِظُلْمٍ أُولئِكَ لَهُمُ الْأَمْنُ وَ هُمْ مُهْتَدُون؛ (1) كساني كه ايمان آورده اند و ايمان خود را به شرك نمي آلايند، ايمني از آن ايشان است و ايشان هدايت يافتگانند».
«إِنَّ الَّذينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ وَ أَقامُوا الصَّلاةَ وَ آتَوُا الزَّكاةَ لَهُمْ أَجْرُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ وَ لا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَ لا هُمْ يَحْزَنُونَ؛ (2) آنان كه ايمان آورده اند و كارهاي نيكو كرده اند، و نماز خوانده اند و زكات داده اند، مزدشان با پروردگارشان است. نه بيمناك ميشوند و نه غمگين».
در ارتباط با خصوص عذاب قبر بايد اولا عوامل آن را ايجاد نكرد يا از بين برد.
بعض عوامل عذاب قبر مطابق روايات به شرح زير است:
«عن أبي عبد الله عليه السلام ، قال : ان جل عذاب القبر في البول»؛ (3)
«امام صادق (ع) فرمود: مهم ترين عامل عذاب قبر (دوري نجستن از نجاست ) بول است».
«عن علي ( ع ) قال : عذاب القبر يكون من النميمة ، والبول ، وعزب الرجل عن أهل»؛ (4)
«امام علي مي فرمايد: عذاب قبر در اثر سخن چيني ، (دوري نجستن از نجاست ) بول و ادرار و كناره گرفتن (بدون دليل و قهر كردن ) مرد از همسرش مي باشد».
وقتي اين عوامل را ايجاد نكرديم و ايمان هم داشتيم و عمل صالح هم به جا آورديم ، از عذاب قبر و ترس هاي آن در امان خواهيم بود.
اما بنا به روايات تلاوت بعض سوره ها و خواندن بعض نمازها موجب در امان بودن از عذاب قبر است:
«أبي عبد الله ( ع ) قال من قرء آية الكرسي دفع الله عنه الف مكروه من مكاره الدنيا أيسره الفقر والف مكروه من مكاره الآخرة أيسره عذاب القبر»؛ (5)
«هر كس آيت الكرسي را تلاوت كند، خداوند هزار ناخوشايند را از او دفع مي كند كه كمترينشان فقر در اين دنيا و عذاب قبر است.
هر كس يك شب را به تلاوت قرآن و سجده و ركوع و ذكر به سر آورد، كمترين پاداش او بيرون آمدن از گناهان و ... و پناه از عذاب قبر و ... است». (6)
امام باقر فرمود: (تلاوت پيوسته) سوره ملك مانع از عذاب قبر است. (7)
از رسول خدا روايت شده كه فرمود: هر كس شب جمعه دو ركعت نماز بخواند در هر ركعت بعد از حمد پانزده بار "اذا زلزلت..." ، خداوند او را از عذاب قبر و ترس هاي قيامت ايمن گرداند. (8)
بنا به روايت ديگر فرمود: هر كس شب اول ماه رجب بعد از نماز مغرب بيست ركعت نماز بخواند در هر ركعت به حمد و قل هو الله ، ... از عذاب قبر پناه داده مي شود. (9)
پي نوشت ها:
1. انعام (6) آيه 82.
2. بقره (2) آيه 277.
3. برقي ، محاسن ، تهران ، اسلاميه ، 1330 ش ، ج 1 ، ص 78.
4. صدوق ، علل تالشرايع ، نجف ، حيدريه ، 1385 ق ، ج 1 ، ص 309.
5. چند نفر از محدثان ، الأصول الستة عشر، قم ، دار الشيستري ، 1405 ق ، ص 93.
6. حر عاملي ، وسايل الشيعه، بيروت، دار احياء التراث العربي ، 1104 ق ، ج 4 ، ص 804.
7 همان ، ج 876.
8. همان ، ج5 ، ص 75.
9. همان ، ص 229.
