ثواب ها و فضايلي كه براي برخي عبادات، اذكار و ادعيه و خصوصا قرائت سورههاي قرآن در مفاتيح الجنان يا تفاسير و يا ساير كتاب ها و روايات ذكر شده، ناظر به عباداتي است كه به نحو اكمل انجام گيرد و آداب و شرايط آن محقق گردد.
بنا براين مقصود از روايتهايي كه آثار خاصي را براي برخي از اعمال از جمله قرائت بعضي از سوره ها ذكر كردهاند، اين نيست كه فلان عمل «علت تامه»آن اثر است؛ بلكه مقصود اقتضاي اثر است. ولي اگر مانعي بر سر راه آن قرار گيرد، توان تأثير ندارد.
در روايات ما راجع به هر سوره اي فضايل خاصي مطرح شده است كه ما شما را به منابعي كه اشاره كرديم ارجاع مي دهيم و راجع به كل قرآن آياتي اشاره به اين مطلب دارد كه به يقين شامل سوره هاي قرآن كه از زير مجموعه هاي آن به حساب مي آيد مي شود كه به يك نمونه بسنده مي كنيم:
وَ نُنَزِّلُ مِنَ الْقُرْآنِ ما هُوَ شِفاءٌ وَ رَحْمَةٌ لِلْمُؤْمِنينَ وَ لا يَزيدُ الظَّالِمينَ إِلاَّ خَساراً ؛ (2 ) و از قرآن، آنچه شفا و رحمت است براي مؤمنان، نازل ميكنيم و ستمگران را جز خسران (و زيان) نميافزايد. منظور از شفا دادن بيماري دل ها و يا به تعبير قرآن شفاي چيزي كه در سينهها است، همان آلودگي هاي معنوي و روحاني است مانند بخل و كينه و حسد و جبن و شرك و نفاق و امثال اينها كه همه از بيماريهاي روحي و معنوي است.
قرآن است كه انسان ها را اندرز ميدهد،و قرآن است كه زنگار گناه و صفات زشت را از قلب آنها ميشويد، و قرآن است كه نور هدايت را به دلها ميتاباند،و نيز قرآن است كه نعمت هاي الهي را بر فرد و جامعه نازل ميگرداند.(3)
لذا بهترين راه براي روشني دل و از بين بردن تاركي و ظلمت با قرآن مانوس بودن است كه تلاوت و قرآئت همراه با تدبر و تفكر انسان را به اين راه مي رساند.
امام علي (ع) در گفتار جامع خود در نهج البلاغه با رساترين تعبيري اين حقيقت را توضيح داده است :
«...فاستشفوه من ادوائكم و استعينوا به علي لاوائكم فان فيه شفاء من اكبر الداء و هو الكفر و النفاق و الغي و الضلال ؛ (4 )از قرآن براي بيماري هاي خود شفا بطلبيد، و به آن براي حل مشكلاتتان استعانت بجوئيد، چه اين كه در قرآن شفاي بزرگترين دردها است كه آن درد كفر و نفاق و گمراهي و ضلالت است.
و اين خود ميرساند كه قرآن نسخهاي است براي بهبودي فرد و جامعه از انواع بيماري هاي اخلاقي و اجتماعي و اين همان حقيقتي است كه مسلمانان آن را بدست فراموشي سپرده و به جاي اين كه از اين داروي شفا بخش بهره گيرند درمان خود را در مكتب هاي ديگر جستجو ميكنند، و اين كتاب بزرگ آسماني را فقط يك كتاب خواندني قرار دادهاند نه انديشيدني و عملكردني .
پي نوشت :
1.مكارم شيرازي ناصر ، تفسير نمونه ، انتشارات دار الكتب الاسلاميه تهران،سال 1374 ش،نوبت اول،ج9،ص 297.
2. اسراء(17) آيه82.
3.مكارم شيرازي ناصر ، تفسير نمونه ، انتشارات دار الكتب الاسلاميه ،تهران،سال 1374ش،نوبت اول،ج8،ص 318.
4.سيد رضي،نهج البلاغة،ترجمه دشتي محمد ،ناشر مشهور،چاپ قم،سال 1379 ش،نوبت اول،خطبه 176.ص334 .
