زركشي در اين باره مي گويد: «مشهور است كه تقسيم قرآن به سي جزء، مانند تقسيم هر حزب به ربع ها از طريق مدارس علمي و بعضي جاهاي ديگر بوده است.»(2)
البته در برخي از متون آمده كه در زمان پيامبر نيز سابقه داشته كه افراد قرآن را چند جزء مي كردند و بنا به نقلي مصحف علي(ع)داراي هفت جزء بوده است(3).
از مالك نقل كرده اند: مصحفي از جدش ارائه نمود كه هم زمان با مصحف عثمان نوشته شده بود و در آن نشانه هايي وجود داشت. از امام صادق(ع) نيز نقل شده كه مصحفي داشته اند كه به چهارده جزء تقسيم شده بود; ولي آن نوع تقسيم بندي با آن چه امروز داريم تفاوت دارد.(4) عده اي نيز معتقدند: قرآن به دستور مأمون عباسي به اعشار، اخماس، جزء و حزب تقسيم شد.(5)
اين تقسيم بندي به سي جزء و هر جزء به دو يا چهار حزب توسط خود مسلمانان براي آسان شدن تلاوت و حفظ قرآن و ختم آن به خصوص در ماه رمضان صورت گرفته است. به دستور رسول خدا يا امامان معصوم نبوده است.
پي نوشت ها:
1. صبحي صالح، پژوهشي درباره قرآن كريم و وحي، ترجمه محمدمجتهد شبستري، ص 149 ـ 154.
2. زركشي، البرهان في علوم القرآن، ج 1، ص 249.
3. محسن اسماعيلي، كليات علوم قرآن، ص 60.
4. همان.
5. محمدهادي معرفت، التمهيد في علوم القرآن، ج 1، ص 364.
