باسلام میخواهم بدانم حوض کوثر یعنی چه
با سلام و آرزوي قبولي طاعات و عبادات شما در اين ماه عزيز؛ و تشكر به خاطر ارتباطتان با اين مركز؛
معني و تفسير لفظ كوثر
شيخ طبرسي در تفسير کوثر گفته: خداوند در مقام شمارش و بيان نعمت‌هائي كه به پيغمبرش داده ، او را مخاطب ساخته و گفته است: «إِنَّآ أَعْطَيْنَـ'كَ الْكَوْثَرَ».
از عبدالله بن عمر و عائشه روايت شده : كوثر نهري است در بهشت.
ابن عبّاس گويد: چون اين آيه نازل شد، رسول خدا بر منبر بالا رفت و آن را بر مردم قرائت كرد. چون از منبر فرود آمد، مردم گفتند: كوثري كه خدا به تو عنايت كرده چيست؟!
رسول الله فرمود: نهري است در بهشت كه از شير سفيدتر است، از قَدح محكم تر و استوارتر؛ در كنار اين نهر قبّه ها و سقف هاي مدوّر و مقعّري است از دُرّ و ياقوت؛ در آن نهر وارد مي‌شوند پرندگان سبز رنگي كه گردن هاي معتدل و كشيده همچون گردن شترهاي بُخاتي دارند.
گفتند: چقدر آن پرندگان در خوشي و ناز و نعمت هستند!
فرمود: آيا مي خواهيد شما را به خوش تر و بهتر از آن ها آگاه كنم؟!
گفتند: آري! فرمود: خوش تر و متنعّم‌تر از آن پرندگان، كسي است كه آن ها را بخورد، از آب كوثر بياشامد، به رضوان خداوند دست يابد.
از حضرت صادق عليه السّلام روايت شده: كوثر نهري است در بهشت، خداوند آن را به پيغمبر در عوض پسري كه از او فوت شده بود، عنايت كرد.
عَطاء گفته : كوثر حوض رسول الله است، كه مردم در روز قيامت بر آن و بر گرداگرد آن اجتماع مي‌كنند.
اَنَس گويد: روزي رسول الله نزد ما بود.ناگهان او را چرت و پينكي فرا گرفت؛ سپس با شادي، سر خود را بلند كرد. عرض كردم: سبب خنده شما چيست؟!
فرمود: همين الان براي من سوره‌اي نازل شد و سورة كوثر را قرائت كرد.
سپس فرمود:آيا مي دانيد كوثر چيست؟! كوثر نهري است كه خداوند به من وعده فرموده، در آن خير بسياري است. كوثر حوضي است كه امّت من در روز قيامت دور آن گرد مي‌شوند؛ تعداد كاسه‌ها و قدح‌هائي كه در اطراف حوض است و با آن آب بر مي دارند، به شمار ستارگان آسمان است. چه بسا أفرادي سرشناس را از كنار حوض، مي‌ربايند و دور مي‌كنند، و من مي گويم: پروردگار من! اين ها از امّت من هستند! در جواب من گفته مي‌شود: نمي داني بعد از رحلت تو چه كارهائي كرده و چه وقايع و حوادثي پيش آورده‌اند!
اين حديث را مسلم در «صحيح» آورده است.
ابن عبّاس و ابن جُبَير و مجاهد : كوثر خير كثير است .
عِكْرمَه : مراد از كوثر نبوّت و كتاب است.
حَسَن : مراد قرآن است.
أبي‌بكر بن عيّاش : مراد فزوني اصحاب و پيروان است.
بعضي گفته‌اند: مراد فزوني ذرّيّه و نَسل است؛ آن قدر از نسل فاطمة زهرا سلام الله عليها خداوند، ذرّيّه و نسل به رسول الله داده كه عدد آنان به شمارش در نمي‌آيد، امتداد آن تا روز قيامت كشيده است.
از حضرت صادق روايت كرده‌اند كه مراد شفاعت است.
لفظ كوثر قابليّت تمام اين معاني را دارد، بنا بر اين لازم است كه بر تمام اين معاني حمل شود؛ زيرا خداوند در دنيا به رسول الله خير كثير مرحمت كرده، در آخرت نيز وعدة خير كثير داده است.
تمام اين اقوال، تفصيل‌كلمة كوثر است كه به معناي خير كثير در دنيا و آخرت است(1).
إمام محمّد باقر عليه‌السّلام فرمود:
چون روز قيامت برپا شود، خداوند همة مردم را عريان و پا برهنه در زمين همواري جمع مي كند؛ آن ها را در راه محشر به قدري نگه مي دارند كه همگي عرق بسياري مي‌كنند. نفَس‌هاي آنان به شدّت مي زند. به قدري كه خداوند اراده‌كرده است درنگ مي كنند؛ و اين است معناي گفتار خدا: « فَلاَ تَسْمَعُ إِلاَّ هَمْسًا(2) ؛ در آن وقت(اي‌پيامبر) نمي شنوي مگر صداي آرام و بدون صوت را.»
در اين حال منادي از عرش ندا مي كند: كجاست پيامبر اُمّي؟
خلائق مي گويند: صداي تو به همه رسيد و همه شنيدند، پيامبر را با اسمش صدا كن!
منادي ندا مي دهد: كجاست پيامبر رحمت: محمّد بن‌عبدالله؟
رسول الله مي ايستد، از همة مردم جلوتر مي آيد تا اينكه مي رسد به حوضي كه طول آن به قدر مسافت بين أيْلَة و صَنْعَاء مي باشد، در كنار حوض مي ايستد.
پس از آن صاحب شما(رهبر و امام) را ندا مي كنند؛ او هم جلو مي آيد، و در برابر مردم با رسول الله مي ايستد.
سپس به مردم‌اجازه داده مي شود، آنان به حركت در مي آيند. در آن وقت، مردم به دو دسته تقسيم مي شوند: جماعتي بر حوض وارد مي شوند، و جماعتي‌را از حوض دور مي كنند.
چون‌رسول الله ببيند كه از محبّان ما أهل بيت كسي را از حوض دور كنند، گريه مي كند و مي گويد: پروردگار من! شيعة عليّ!
در اين حال خداوند فرشته اي را مي گمارد كه از حضرت بپرسد: اي محمّد! سبب گريه تو چيست؟!
رسول الله مي گويد: چگونه نگريم بر جماعتي كه از شيعيان برادرم عليّ بن‌أبي‌طالب هستند، آنان را از حوض دور‌كرده، و به جانب أصحاب دوزخ روان ساخته اند؟!
خدا مي گويد: اي محمّد! من‌از گناهان آن ها گذشتم، همه را به تو بخشيدم. آنان را به تو و به كساني كه از ذرّيّة تو هستند، و آنان آن ذرّيّه را دوست دارند و ولايت آن ها را بر عهده گرفته اند، ملحق ساختم. آن ها را از زمره تو قرار دادم. بر حوض تو وارد كردم. شفاعت تو را در بارة آنان پذيرفتم. تو را بدين جهت گرامي داشتم. (3)
حوض‌كوثر اختصاص به‌عليّ بن‌أبي‌طالب عليه‌السّلام دارد
چون بر رسول خدا آية «إِنَّآ أَعْطَيْنَـ'كَ الْكَوْثَرَ» نازل شد، عليّ بن‌أبي‌طالب پرسيدند: كوثر چيست؟
حضرت فرمود: نهري است كه خداوند به جهت بزرگداشت و گرامي داشت، به من عنايت كرده است.
أميرالمؤمنين گفتند: اين نهر، نهر شريفي‌است! صفات و خصوصيّات آن را براي ما بيان كنيد!
حضرت فرمود: كوثر نهري است كه از زير عرش خدا جاري است. آبش از شير سفيد تر، از عسل شيرين تر، از كره نرم تر. ريگ هاي درونش از زبرجد و ياقوت و مرجان است، علَف هاي اطراف آن از زعفران است، خاكش از مشك خوشبو است. پايه هايش در زير عرش خداوند است.
در اين حال رسول خدا دست خود را به پهلوي أميرالمؤمنين زد و فرمود: اي عليّ! اين نهر از براي من و تو و محبّان توست كه بعد از من مي‌آيند.(4)
پي نوشت ها:
1. مجمع‌البيان، چ صيدا، ج 5، ص549 .
2 . آية108 طه.
3 . بشارة‌المصطفي، چ نجف، ص3؛
مجالس‌مفيد، مجلس34، ص170 و 171؛
أمالي‌طوسي، چ‌سنگي، ص41 ؛
تفسير قمّي، چ سنگي، ص423 .
4 . مجالس‌مفيد، مجلس35، ص173؛
أمالي‌طوسي، ص43؛
بشارة‌المصطفي، ص5 و 6؛
بحار، ج8، ص18 ،؛
عيون‌أخبار الرّضا، چ‌سنگي، ص91؛
أمالي‌صدوق، مجلس2، چ سنگي، ص5 و مجلس14، ص37؛
همين‌روايت‌را صدوق‌در «عيون‌أخبار الرّضا» در باب28، ص191 از چ سنگي، با همين‌سند آورده‌است.
نيز بحار الانوار» ج8، ص19؛
معاد شناسي ،ج 9 ،مجلس شصت و ششم .
