آيا چون عدالت خوبه خداوند عادل است يا چون خداوند عادل است پس عدل خوبه؟؟؟؟؟؟
پرسشگر گرامي با سلام و سپاس از ارتباطتان با اين مرکز
بحث و گفتگو در اين مسئله، سابقه طولاني در تفكر بشري داشته حتي به دوران قبل از اسلام باز مي گردد و در آثار افلاطون نيز آمده است.
از نظرگاه انديشمندان بزرگ اسلام که شامل علماي شيعه و گروه معتزله ميشود، عدل و ظلم به ترتيب داراي حسن و قبح ذاتياند و عقل انسان، حسن و قبح آن ها را درک ميکند، يعني عقل عمومي انسانها در مييابد که عدالت ورزي در هر شرايطي و از سوي هر فاعلي کاري شايسته است و ستمگري و ظلم مطلقاً قبيح است . از آن جا که خداوند، حکيم و از انجام فعل قبيح منزه است، عقل در مييابد که خدا از انجام ظلم اجتناب ميکند و تمام افعال او عادلانه است. (1)
بنابراين بر اساس مباني کلامي و اعتقادي شيعي چون عدل نيکو است، خداوند عادلانه کارميکند، البته اين نه بدان معناست که او محکوم اين قانون باشد، زيرا او حاکم مطلق است و محکوم هيچ اصلي فلسفي و عقلي نيست، بلکه چون عدل حسن ذاتي دارد ، خداي حکيم از روي عدل رفتار ميکند. پس حسن خلق عدل عقلي و ذاتي است و نه شرعي و اعتباري.
پينوشت:
1. آموزش کلام اسلامي، ج 1، ص 314 و 315.