آیا درست است که مراجع مانع از قرنطینه قم شدند؟ اگر این طور باشد، نابودی ایران تقصیر آن ها است!
پاسخ اجمالی:
شهر قم از اولین شهرهایی بود که ابتلا به ویروس کرونا در ایران را تشخیص داد. هیچ بعید نیست پیش از آن، این ویروس توسط حضور مسافران خارجی در سایر شهرهای ایران نیز پخش شده و درنتیجه، بنابر نظر مسئولان وزارت بهداشت قرنطینه کردن قم نیز به همین جهت، بیفایده بود؛ اما اگر فرضاً چنین کاری به صلاحدید مسئولان بهداشت لازم بود، قطعاً مراجع عظام با آن همراهی میکردند و بهواسطه حمایت فرهنگی، شرایط اجرایش را تسهیل می نمودند. تاکنون هیچ گزارش رسمی که حاکی از این امر باشد که مراجع عظام از قرنطینه شدن قم ممانعت نمودند، انتشار نیافته است.
پاسخ تفصیلی:
مقدمه:
بعد از ورود ویروس کرونا به ایران، شهر قم از اولین شهرهایی بود که توانست وجود بیمار مبتلابه ویروس کرونا را تشخیص دهد. به همین جهت، این گمانه زنی در رسانهها تقویت شد که قم عامل انتشار ویروس کرونا است و مراجع عظام با ممانعت از قرنطینه شدن قم، سبب انتشار این ویروس به سایر شهرها شدند. در ادامه، با ارائه نکاتی به نقد این گمانهزنی میپردازیم:
نکته اول:
هنوز مشخص نیست که آیا قم منشأ شیوع کرونا در ایران بوده است یا نه. همین قدر میدانیم که اولین تشخیص بیماری کرونا، مربوط به قم است. هیچ بعید نیست مسافران خارجی و داخلی بهواسطه حضور در شهرهای مختلف، عامل انتقال این ویروس به آن شهرها شده باشند و به همین جهت، به نظر کارشناسان و مسئولان امر قرنطینه کردن قم، تصمیمی کارشناسی نبود.
نکته دوم:
مطلب بعدی اینکه قرنطینه کردن یک شهر، وابسته به تشخیص مسئولان بهداشتی و کشوری و لحاظ امکانات موجود برای اعمال قرنطینه است که تاکنون چنین دستوری ابلاغ نشده است.
مطمئناً اگر چنین دستورالعملی صادر میشد، مراجع عظام نهفقط مخالفت نمیکردند بلکه با آن همراهی کرده و بهواسطه حمایت فرهنگی از این تصمیم، شرایط اجرای آن را فراهم میساختند.
نکته سوم:
بگذریم از اینکه اساساً منبع خبر مذکور که مراجع عظام مانع قرنطینه شدن شهر باشند، اصلاً مشخص و معین نیست. حداقل اینکه ما به منبع آن دست نیافتیم. از سخنان مراجع در این هفته اخیر، چنین مطلبی فهمیده نمیشود.
برای نمونه، آیتالله ناصر مکارم شیرازی از مراجع تقلید بیان فرمودند: مردم باید توصیهها و دستورهایی را که مسئولان بهداشت و درمان کشور برای جلوگیری از ابتلا به ویروس کرونا ارائه میدهند با دقت رعایت کنند و انجام دهند و از حضور در اماکن عمومی بپرهیزند.
این مرجع تقلید در یک فایل ویدئویی که شنبه (۳ اسفند) منتشر شد، در این خصوص اظهار کرد: برای مقابله با این بیماری باید بر اعصاب خود مسلط باشیم و از ترس و استرس پرهیز کنیم.
وی با تأکید بر توکل به خداوند تأکید کرد: خوب است در تمام خانهها زیارت عاشورا و حدیث کسا خوانده شود زیرا این دو به همه روحیه میدهند و آثار گران بهایی دارند.
آیتالله مکارم شیرازی با تأکید بر رعایت مسائل بهداشتی ادامه داد: در این مقطع زمانی معاشرتها و حضور در مراکز عمومی صحیح نیست.
وی بیان کرد: ازجمله مسائلی که بر هر انسانی واجب است، حفظ جان و سلامت است و اگر انسان در این زمینه کوتاهی کند، در پیشگاه خداوند مسئولیت دارد.
این مرجع تقلید افزود: اگر مردم به وظایف خود ازنظر بهداشتی بهدرستی عمل کنند، انشاءالله مشکلی نخواهد بود و ما هم دعا میکنیم و امیدواریم مؤثر واقع شود.
توصیه پزشکان برای ما حجت است. (1)
همچنین به گزارش همشهری آنلاین به نقل از عصر ایران، آیتالله نوری همدانی در پاسخ با استفتاء مبنی بر جایز بودن سفر به قم بهقصد زیارت و ادای نذر پاسخ دادهاند که درصورتیکه احتمال خطر و ضرر عقلایی میدهید در وقت دیگر نذر انجام شود. همچنین آیتالله مکارم شیرازی نیز در پاسخ به همین پرسش گفتهاند: «چنانچه با رعایت نکات ایمنی و بهداشتی خطر قابلتوجهی متوجه شما نباشد انجام این سفر مانعی ندارد، در غیر این صورت تکلیفی نسبت به عمل به نذر در شرایط حاضر ندارید و لازم است بعد از رفع خطر به تکلیف خود عمل نمایید.»(2)
از مطالب فوق، میتوان دریافت که مراجع تقلید نسبت بهسلامت مردم بسیار حساس بوده و مردم را از اجتماعات و حتی نذر واجب منع نمودند و معتقدند کسی که در اشاعه این ویروس، کوتاهی کند، میبایست در پیشگاه خداوند پاسخ دهد. حال با در نظر گرفتن چنین سخنانی، بعید به نظر میرسد که مانع قرنطینه شدن شهر مقدس قم شده باشند.
البته میتوان حدس زد چنین مطالب و شبهاتی، بیشتر از رسانههای بیگانه، باهدف بیاعتمادی به مراجع تقلید، سرچشمه میگیرد.
نتیجه:
بنا بر آنچه گذشت، روشن شد ادعای مذکور، فاقد منبع موجه است بلکه مراجع عظام از همان ابتدا، مردم را به پیروی از قانون و تبعیت از دستورالعملهای پزشکی توصیه مینمودند. ازاینرو، پیشنهاد میشود اخبار موثق را از منابع رسمی دریافت کنید و به هر خبری که در شبکههای مجازی پخش میشود اعتماد نکنید. سالم و تندرست باشید.
پینوشتها:
- https://www.hamshahrionline.ir/news/485965 نظر دو مرجع تقلید درباره کرونا و توصیه پزشکان
- https://www.hamshahrionline.ir/news/487024. مراجع تقلید: سفر به قم جایز نیست؛ حتی به نیت ادای نذر
کلمات کلیدی
بیماری، کرونا، مراجع تقلید، قرنطینه، بهداشت