پاسخ ارائه شده به سؤالِ یک پرسشگر با مشخصات خاص است. در صورتی که سؤال یا ابهامی برای شما ایجاد شده از طریق درگاه های پاسخگویی پیگیری فرمائید.
زیارت اربعین، در عین اینکه دارای آثار بسیار بزرگ و باشکوهی است ولی برای برخی از خانواده ها تبعاتی نیز دارد که مدیریت و تصمیم گیری درست در مورد آن ضروری است.
زیارت اربعین شوهر و تنها ماندن همسر و فرزندان

پرسش:
آیا از نظر اخلاقی درست است که مرد به تنهایی به زیارت اربعین برود و بنده، به‌تنهایی از بچه‌های کوچک مراقبت کنم و این‌همه زحمت را تحمل‌ کنم؟
 

پاسخ:
چند سالی است که شیعیان و دوستان اهل‌بیت علیهم‌السلام از سراسر جهان، به‌ویژه ایران اسلامی، همراه با شیعیان عراق در مراسم اربعین باشکوه و معنوی شرکت می‌کنند. اگرچه این مراسم باشکوه و پرعظمت، از جنبه‌های گوناگون آثار و برکاتی را با خود به همراه داشته و دارد ولی عوارضی هم می‌تواند داشته باشد که یکی از آن‌ها روابط بین همسران در این سفرهاست. اغلب بانوان، با ورود به زندگی مشترک، دوست دارند تمام کار ها و سفرها و تفریحات شان در کنار شوهر باشد؛ بنابراین حتی فکر تنهایی سفر رفتن شوهر نیز، برایشان آزاردهنده است. در این مورد باید نکاتی را مدنظر داشته باشید. 

1. سفر زیارتی اربعین یکی از سفرهای معنوی است که از روایاتی که بر ثواب زیارت امام حسین علیه‌السلام دلالت می‌کند ریشه گرفته است. روایات معتبر اسلامی از اهمیت این مسئله و تأکید پیشوایان دین بر زنده نگه‌داشتن یاد و خاطره جانبازی‌های شهیدان کربلا حکایت می‌کند. تعابیری که در روایات ما در این باره وارد شده و پاداش‌های گوناگونی که بر این امر مژده داده شده است، بسیار شگفت‌انگیز می‌نماید. امام صادق علیه‌السلام فرمود: «خداوند خیر هرکس را بخواهد، دوستی امام حسین و دوستی زیارت او را در دلش می‌افکند و برای هرکس بد بخواهد، بغض امام حسین و بغض زیارت او را در قلبش قرار می‌دهد».(1)  امام رضا علیه‌السلام فرمود: «هرکس اباعبدالله را در کنار نهر فرات زیارت کند، مانند کسی است که خداوند را در بالای عرش زیارت کرده است».(2)  بنابراین قطعاً اصل این سفر برای مرد و زن ارزشمند و دارای ثواب است. 

2. اما تنها رفتن شوهرتان باید واکاوری و بررسی شود. علت اینکه تنها سفر می‌رود چیست؟ آیا فرزندان تان کوچک هستند و اگر شما را همراه بیاورد فرزندان تان اذیت می‌شوند؟ آیا از نظر مالی توانایی انجام این سفر همراه شما و فرزندان را ندارد؟ آیا توانایی دارد و برای راحتی خودش تنهایی سفر می‌کند؟ یا دلیل دیگری وجود دارد. یا غیراخلاقی بودن سفر همسرتان بدون شما به نیت و شرایط ایشان برمی‌گردد. 
نحوه برخورد و موضع‌گیری شما کاملاً بستگی به علت سفر تنهایی ایشان دارد. همچنین حکم اخلاقی نیز وابسته به همین دلیل‌هاست. اگر شوهری به خاطر راحتی خودش و از روی بی‌مسئولیتی تنهایی سفر کند حتی سفر زیارتی برود این کار غیراخلاقی و غیر متعهدانه است. زن و شوهر باید با یکدیگر مسئولانه رفتار کنند و با درک متقابل تصمیم بگیرند؛ اما اگر واقعاً دوست دارد شما را هم زیارت ببرد، ولی به خاطر عدم توانایی مالی یا به خاطر کمتر اذیت شدن شما و فرزندان تان در مسیر پیاده‌روی تصمیم گرفته تنهایی سفر کند، این کارش غیراخلاقی نیست و باید با صحبت و مدارا با شما را نیز راضی کند. 

3. توصیه ما به شما این است در مورد این سفر با همسرتان صحبت کنید و تلاش کنید با همراهی و مدارا با این موضوع برخورد کنید. زیارت امام حسین علیه‌السلام یکی از شعارهای اسلامی است که هرکسی به هر نحوی می‌تواند باید سعی کند آن را بلند و بزرگ کند. اگر تنهایی سفر کردن همسرتان از روی بی‌مسئولیتی و بی‌اعتنایی به شما نیست با ایشان همراهی کنید. اگر مشکل مالی ندارد و به فکر شما و زحمت مسیر پیاده‌روی است و شما دوست دارید همراه ایشان باشید با ایشان صحبت کنید و اطمینان دهید که سختی راه را تحمل می‌کنید تا تصمیم شان برای همراهی شما تغییر کند. 
اگر نمی‌تواند شما را همراه ببرد و یا شما نیز توانایی همراهی ایشان را ندارید سعی کنید با موافقت تان شریک در ثواب این سفر باشید. قطعاً شما با فداکاری که می‌کنید و زیارت امام از راه دور، علاوه بر کسب ثواب زیارت از راه دور که در روایات آمده است این زیارت از راه دور برای تو یک زیارت نوشته می‌شود و هر زیارت معادل یک حجّ و یک عمره است؛(3)  شما ثواب همراهی و مدارا و تحمل در زندگی زناشویی را نیز می‌برید. 

نتیجه:
زیارت امام حسین علیه‌السلام همیشه دارای ثواب و برکت است و زیارت اربعین نیز ریشه در اصل ثواب زیارت امام دارد. اخلاقی یا غیراخلاقی بودن سفر همسرتان بدون شما به نیت و شرایط ایشان برمی‌گردد. اگر از روی بی‌مسئولیتی است و توانایی دارد، ولی شما را نمی‌برد و شما را راضی نمی‌کند بله کارش اخلاقی نیست، ولی اگر نمی‌تواند یا به خاطر عدم اذیت شدن شما تنهایی سفر می‌کند کارش غیراخلاقی نیست. بهتر است شما با ایشان صحبت کنید. اگر مایلید بروید و تحمل می‌کنید و همسرتان توانایی مالی هم دارد ایشان را راضی کنید و اطمینان دهید که سختی‌ها را تحمل می‌کنید و همراهشان شوید. ولی اگر امکانات مالی نیست یا تحمل سفر را ندارید در صورت امکان، با مدارا و همراهی اجازه دهید ایشان به سفر زیارتی برود و شما نیز قطعاً باتحمل سختی‌ها هم ثواب زیارت و هم ثواب همراهی با همسر را درک می‌کنید. 

منابع بیشتر برای مطالعه:
1. کامل الزیارات اثر ابن قولویه. 
2. کربلا: فضایل زیارت امام حسین اثر محمدحسن اصطهباناتی. 
3. آیین همسرداری، ابراهیم امینی

پی نوشت:
1. شیخ حر عاملی، محمد بن الحسن، وسائل الشیعه، ج 14، ص 496. 
2. طوسی، محمد بن الحسن، تهذیب الاحکام، ج 6، ص 46. 
3. کلینى، محمد بن یعقوب، الکافی، ج 9، ص 349.