پرسش 1:
سوال شرعي شرح يکي از اقوام ما پسري رو از شيرخوارگاه به فرزندي قبول کرده بودند ولي اين پسر از هيچ کدام از خانم هاي فاميل شير نخورده،حتي از مادر خوانده اش.الان که اين پسر به سن تکليف رسيده و وارد 16 سال شده ، چه کساني محرم حساب مي شن؟ مادر خوانده اش چطور؟ اگه مادر خوانده اش هم براي اون محرم حساب نميشه پس بايد چکار کرد؟

پاسخ:
با سلام و آرزوي قبولي طاعات و عبادات شما در اين ماه عزيز؛ و تشكر به خاطر ارتباطتان با اين مركز؛
آن پسر به هيچ کس محرم نيست حتي به مادر خوانده اش.
اگر آن پسر با دختر مادر خوانده ازدواج دائم يا موقت(مثلا نيم ساعته)کند ، همين که عقد خوانده شد ،به مادر خوانده محرم مي شود. نيز اگر مادر خوانده ،مادر يا مادر بزرگ دارد، آن پسر با يکي از آن دو ازدواج کند و همبستر شود، به مادر خوانده اش محرم مي شود.

پرسش 1:
سلام (سئوال در توضيحات)طاعات و عباداتتون مورد قبول درگاه حق ان شاءالله شرح مداح در مجالس عزا در وسط قرآن خواندنش از كساني كه وارد مي شوند، تقدير و تشكر مي كند. بي احترامي به قرآن نيست؟

پاسخ:
پرسشگر ارجمند و گرامي..
در حال قرائت قرآن، بايد افراد ساکت و آرام باشند و از حرف زدن و سخن گفتن بپرهيزند و به آيات الهي گوش جان بسپارند. البته اين عمل گرچه واجب نيست، ولي از اهميت زيادي برخوردار است و جايگاه کلام وحي چنين اقتضايي را دارد . از سوي ديگر احترام به افرادي که در جلسه شرکت مي‌کنند ،نيز لازم و مناسب است. براي احترام به افرادي که حضور پيدا مي‌کنند، اگر لازم باشد، قطع تلاوت قرآن مانعي ندارد، بلکه بهتر از آن است که قرآن در حالي تلاوت شود که سر و صدا و همهمه در مجلس حاکم نباشد.
مهم است که در حال تلاوت قرآن صحبت و گفتگو و سر و صدا نباشد.

پرسشگر گرامي با سلام و سپاس از ارتباط تان با اين مرکز
چنانچه مني با شرايط ذكر شده از انسان خارج شود، جنب مي شود . فرقي ندارد كه مقدار آن يك قطره باشد، يا چندين قطره. در هر صورت با خروج مني شخص جنب مي شود، اما گاهي مايعي خارج مي شود و تصور آن است كه مني است، اما مايعي به نام مذي است. اين مايع با كمي شهوت خارج مي شود، اما با جستن و شهوت زياد و سستي بدن همراه نيست. اين مايع غالباً مقدار آن كم تر از مني است و پاك است . شخص با خروج آن جنب نمي شود.
مني سه نشانه دارد :
1. با جستن خارج مي شود.
2.همراه با شهوت و لذت خارج مي شود.
.3 معمولا بعد ازخروج مني بدن سست مي شود.

پاسخ:
پرسشگر گرامي با سلام و سپاس از ارتباطتان با اين مرکز
در ازدواج با دختر باکره بنابر احتياط واجب اذن پدر دختر شرط است، اگر دختر غير مسلمان و از اهل کتاب باشد، اين مسأله تابع مذهب خود آن ها مي شود، چنانچه در مذهب اهل کتاب اذن پدر دختر باکره شرط باشد ، بنابر احتياط واجب اذن پدر دختر لازم است اما اگر در مذهب اهل کتاب اذن پدر براي ازدواج دختر باکره شرط نباشد، ازدواج موقت با دختر اهل کتاب بدون اذن پدر جايز است (1) اما اگر دختر غير مسلمان از اهل کتاب نباشد، ازدواج موقت يا دائم با آن ها جايز نيست.
پي نوشت:
1. سؤال تلفني (7112467-0251) از دفتر آيت الله خامنه اي.

پاسخ:
پرسشگر گرامي با سلام و سپاس از ارتباطتان با اين مرکز
دوستي با نامحرم جايز نيست. فرق نمي کند نامحرم مسلمان باشد يا کافر باشد، هم چنين ارتباط دائم و مستمر با نامحرم بدون ضرورت مفسده دارد و جايز نيست.
ارتباط با نامحرم به مقدار ضرورت و متعارف مانند آن که از کسي جنسي را خريداري کند و يا در مورد و موضوع خاصي صحبت کند و ضرورت براي آن صحبت کردن باشد، و صحبت کردن هم بدون قصد لذت باشد اشکال ندارد.
بنابراين از ارتباط دو ستانه با نامحرم خود داري کنيد. هم چنين براي ارتباط هاي ضروري حجاب بايد کامل رعايت شود . واجب است تمام بدن و موها، به جز صورت از نامحرم پوشانده شود.(1)
اما صرف نظر از ارتباط بانامحرم که حکمش گذشت . ارتباط با غير مسلمان در صورتي که ترس از انحراف در عقيده نباشد اشکال ندارد .اگر بترسد که بر اثر ارتباط با کفار عقيده اسلاميش سست شود و تزلزل در عقيده اش ايجاد گردد، ارتباط جايز نيست.
لطفا هرگاه سوال شرعي مي پرسيد ،نام مرجع تقليد خود را ذکر کنيد تا بر اساس نظر مرجع شما پاسخ بدهيم .
پي نوشت:
1.توضيح المسائل مراجع، ج2، مسأله 2435.

پاسخ:پرسشگر گرامي با سلام و سپاس از ارتباطتان با اين مرکز
بايد بعد از نماز دو سجده سهو به جا آورد.(1)
پي نوشت:
1. آيت ا... بهجت،توضيح المسائل،ص 199.

پرسشگر گرامي با سلام و سپاس از ارتباط تان با اين مرکز
غسل هاي واجب در احكام شرع مشخص شده و گناه كردن موجب واجب شدن غسل نمي شود، مگر آن كه گناهي مانند زنا يا خودارضايي و مانند آن باشد كه شخص جنب شود. در اين صورت علت غسل، گناه او نيست، بلكه علت جنب شدن او است.
شخص خواه از طريق حلال و همسر خود يا از طريق حرام جنب شود، غسل بر او واجب است. خجالت يا چيزي مانند آن موجب ساقط شدن اين امر واجب نمي شود. لازم نيست ديگران بفهمند که انسان غسل مي کند. شخصي که مي خواهد غسل کند مي رود حمام و در حمام غسل مي کند .کسي هم نمي فهمد که او غسل کرده يانه ،چون حمام رفتن که تنها براي غسل کردن نمي باشد.
اگر کسي به هر علتي نخواهد درخانه غسل کند، مي تواند برود در حمام عمومي يا رود خانه غسل کند.
غسل کردن در اين زمان بسيار آسان است. نبايد انسان به بهانه هاي بي خود از غسل کردن خود داري کند، چون کسي که غسل جنابت به گردن داشته باشد و غسل نکند و نماز بخواند، نمازش باطل مي شود.
چنانچه از گناه مقصود خاصي غير از آنچه بيان شد، داشتيد، در مكاتبه بعدي روشن تر بيان كنيد.

پرسش:
وقتي جنب مي شويم و وقت نماز هم دارد مي گذرد ، چه کار بايد بکنيم ،آيا مي توانيم وضو بسازيم و نماز را در همان حالت بخوانيم يا بايد طهارت گرفته و غسل نماييم تا پاک شويم ؟ اگر مي ترسيم نماز قضا شود چه کار بايد بکنيم ؟ مرجع تقليد من آقا خامنه اي هستند.

پاسخ:
پرسشگر گرامي با سلام و سپاس از ارتباطتان با اين مرکز
اگر وقت نماز تنگ باشد و فرصت انجام شستشوي بدن و انجام غسل جنابت نداشته باشيد، بايد تيمم به جاي غسل جنابت بکنيد . نمازتان را با همان بدن نجس بخوانيد ، ولي اگر فرصت شستن بدن و عوض کردن لباس داشته باشيد ، بايد جاهايي از بدن تان را که به مني آلوده و نجس شده بشوييد و با تيمم نماز بخوانيد .(1)
پي نوشت:
1 . آيت الله خامنه اي ، رساله اجوبه الاستفتاات، س 167 .

پرسش:
در موقع خواندن بعضي دعاها در مفاتيح يا مثلا خواندن مجموعه سوره ها و اذکاري که بايد بر آب نيسان بخوانيم ،آيا مجاز هستيم وسط کار بلند شويم و مثلا اگر وقت اذان است ،نماز خود را بخوانيم و بعد از اتمام نماز به خواندن آن سوره ها ادامه دهيم ؟
پاسخ:
پرسشگر گرامي با سلام و سپاس از ارتباطتان با اين مرکز
در موقع خواندن بعضي دعاها در مفاتيح يا مثلا خواندن مجموعه سوره ها و اذکاري که بايد بر آب نيسان بخوانيم ، مجاز هستيد وسط کار بلند شويد و مثلا اگر وقت اذان است، نماز خود را بخوانيد و بعد از اتمام نماز به خواندن سوره ها ادامه دهيد.

پرسش: آيا مي توانيم در ميان يک سري ذکر مثلا تسبيحات حضرت زهرا (س) جواب يک نفر را بدهيم يا دعاهاي طولاني مثل جوشن کبير بخوانيم يا کمي در وسط آن استراحت کنيم يا مثلا چيزي بخوريم ؟

پاسخ:

در دعاهاي طولاني مثل جوشن کبيرمي توانيد کمي در وسط آن استراحت کنيد يا مثلا چيزي بخوري اما در مورد تسبيحات حضرت زهرا (س) اگر ضرورت ندارد ،حرف ديگري نزنيد تا دستور خاص ذکر و تعداد ذکر مخدوش نشود.

پرسش: 3)
در مورد دعاي معراج هر چه مي دانيد بهم بگيد .
پاسخ:
دعايي که به معراج معروف است ، در مصباح کفعمي ص 273 آمده و به شرح زير است:
اللهم إني أسئلك يا من أقر له بالعبودية كل معبود، يا من يحمده كل محمود، يا من يطلب عنده كل مفقود. فيا من يفزع إليه كل مجهود ، يا من سائله غير مردود ،يا من بابه عن سؤاله غير مسدود، يا من هو غير موصوف ولا محدود. يا من عطاؤه غير ممنوع ولا منكود .يا من ليس ببعيد و هو نعم المقصود ،يا من رجاء عباده بحبله مشدود. يا من ليس بوالد ولا مولود. فيا من شبهه و مثله غير موجود، يا من كرمه وفضله ليس بمعدود ( غير معدود ) يا من حوض بره للأنام مورود، يا من لا يوصف بقيام ولا قعود، يا من لا تجرى عليه حركة ولا جمود ،يا الله يا رحمن يا رحيم يا ودود .يا راحم الشيخ الكبير يعقوب. يا غافر ذنب داود، يا من لا يخلف الوعد و يعفو عن الموعود ،يا من رزقه وستره للعاصين ممدود ،يا من هو ملجا كل مقصى مطرود، يا من دان له جميع خلقه بالسجود، يا من ليس عن نيل وجوده أحد مصدود، يا من لا يحيف في حكمه ويحلم عن الظالم العنود، ارحم عبيدا خاطئا لم يوف بالعهود ،انك فعال لما تريد ،يا بار يا ودود ،صل على محمد خير مبعوث .دعا إلى خير معبود وعلى آله الطيبين الطاهرين أهل الكرم والجود و افعل بنا ما أنت أهله يا ارحم الراحمين.........
ترجمه:
خدايا ! از تو مي خواهم ،اي کسي که همه پرستش شده ها به بندگي ات اعتراف دارند .همه ستايش شده ها ستايشگر تواند .همه نايافته ها را نزد تو مي جويند، همه گرفتاران به تو پناه مي برند و تقاضا کنندگان از تو رد نمي شوند . درت براي هيچ تقاضايي بسته نيست . اي کسي که نه توصيف شدني است و نه حد پذير مي باشد . مانندي برايش نيست و عطايش منع شدني نيست . دور نيست و بهترين مقصد و مقصود است . ريسمان اميد بندگان به سوي او کشيده شده است . نه پدر است و نه فرزند مي باشد . شبيه و مثل براي او وجود ندارد. کرم و فضل او شمارش پذير نمي باشد . حوض نيکي او براي مردمان آماده ورود است . اي کسي که به ايستادن و نشستن توصيف نمي شوي . حرکت و ايستايي بر تو جاري نمي شود. اي خدا ، اي رحمان، اي مهربان، اي رحم کننده بر يعقوب پير و اي بخشنده لغزش داوود .اي کسي که خلف وعده نمي کني و از عذابي که وعده داده اي مي گذري . رزق و پوشانندگي ات بر گناهکاران کشيده شده. اي کسي که پناهگاه همه رانده شدگاني و اي کسي که همه با سجده بندگي ات مي کنند . راه هيچ کس براي رسيدن به بخشش تو بسته نيست . در حکمت ظلم نمي باشد . در کيفر ظالم ستگر، صبر مي کني. بر بنده خطاکاري که به عهد خود وفا نکرده ،رحم کن که تو هر چه بخواهي مي کني، اي نيکي کننده و اي مهربان بر محمد، بهترين فرستاده که به بهترين معبود دعوت مي کرد و بر آل پاکيزه و طيب محمد که اهل کرم و بخشش اند ، درود فرست و با ما آنچه کن که سزاوار تو باشد، اي مهربان ترين مهربانان
اين دعا گر چه در مصباح کفعمي با سند ذکر نشده، ولي معمولا دعاهاي جمع آوري شده توسط ايشان معتبر هستند . در فقرات دعا هم فقره اي که معناي غير قابل قبولي داشته باشد، به نظر نمي رسد . با اين اوصاف اين دعا معتبر است و اميد است تلاوت کننده آن به حاجاتش برسد.

پرسش: 4) در مورد يارهاي امام زمان کمي بگوييد.
پاسخ:
بنابر نقل روايات اصحاب و ياران خاص و يژه حضرت حدود 313 نفر به تعداد ياران رسول خدا(ص) در غزوه بدر خواهد بود كه تعداد آنان از شهرهاي مختلف مشخص است.
مرحوم سيد محسن امين در كتاب گرانسنگ اعيان الشيعه از هشتاد و چند شهر و ديار نام مي‌برد كه اين عده (سيصد و سيزده تن) از آن شهرها بر مي‌خيزند. ياران حضرت از شهرها ومليت­ها و کشورهاي مختلف هستند
از جمله آن‏ها قم، كوفه، طالقان، گرگان، طبرستان، طرابلس، بيروت، دمشق، ري(تهران)، فلسطين، قزوين، شيراز، ديلمان، بصره، اهواز و كرمان است.
اين­ها همديگر را نمي‌شناسند و بدون اين كه با هم وعده‏اي گذاشته باشند، در موعد مقرر جمع مي‌شوند .(1)
برخي در مورد کشور وشهر‌هاي ياران امام زمان را اين گونه نوشته‌اند:
24 نفر از طالقان، 18 نفر از قم، 14 نفر از كوفه، 12 نفر از هرات، 12 نفر از مرو، 3 نفر از سجستان،
3 نفر از رقه، (نزديك مرز سوريه و تركيه)، 12 نفر از جرجان، 9 نفر از بيروت، 8 نفر از مدائن، 8 نفر از نيشابور، 3 نفر از بصره، 3 نفر از خابور (نزديك مرز عراق و سوريه در استان حسكه و ديرزور)، 7 نفر از ري (تهران) 7 نفر از طبرستان (مازندران )، 6 نفر از يمن، 5 نفر از طوس (مشهد)، 3 نفر از دمشق، 2 نفر از مدينه منوره، 5 نفر از تفليس، 4 نفر از همدان، 4 نفر از ديلم، 4 نفر از زنجان، 4 نفر از فسطاط (در كشور عراق )، 2 نفر از سبزوار و بقيه از ساير شهرها و مناطق خواهند بود. (2)
در برخي روايات به بعضي از خصوصيات ياران امام زمان(ع) اشاره شده است كه عبارتند:
1 - خداجويي:
خداجويي و توحيد سرلوحه عقايد و خصال ياران مهدي است. آنان خدا را به شايستگي شناخته و همه وجودشان غرق جلوه نور ايزدي است و ايماني خالصانه در سينه دارند كه شك و ترديد با آنان بيگانه است.(1) امام صادق(ع) فرمود: مرداني كه گويا دل‌هاي شان پاره‏هاي آهن است، غبار ترديد در ذات مقدس خداي، خاطرشان را نمي‏آلايد... همانند چراغ‏هاي فروزانند، گويا دل‌هاي شان نور باران است... براي شهادت دعا مي‏كنند....(3)
2 - بصيرت و آگاهي:
يكي از ويژگي‏هاي ياران امام بصيرت و آگاهي است. آنان در فرمانبري از امام و شناخت او و تشخيص حق و باطل دچار مشكل نشده و در فتنه‏ها هوشيارانه راه جويند. بصيرت آنان سبب مي‏شود كه در احياي سنت و مبارزه با بدعت درنگ نكنند و در رسالت شرك‌زدايي به همراه امام خود تبر بردارند و بت شكني كنند. چون فرمان خدا آزمايش را به سر آورد، شمشيرها را در راه حق آختند و بصيرتي را كه در راه دين داشتند، آشكار كردند....(4)
3 - عبادت و بندگي:
يكي از ويژگي‏هاي مهم ياران امام زمان(ع) عبادت و بندگي است. ياران مهدي، شيران روز و نيايشگران شب هستند. عبادت از ديدگاه ياران امام، نوعي معامله و داد و ستد نيست، بلكه عبادت آنان، نيايش عارفانه و پاكبازانه، پيوند روح با ابديت، عالي‏ترين واكنش سپاسگزارانه انسان در برابر خدا و عبادت آزادگان است. آنان چون مادران فرزند مرده مي‏گريند.(5)
امام باقر(ع) فرمود: گويا قائم و يارانش را در نجف اشرف مي‏نگرم، توشه هاي شان به پايان رسيده و لباس‏هاي شان مندرس گشته است. جاي سجده بر پيشاني شان نمايان است. شيران روزند و راهبان شب.(5)
4 - شجاعت:
ياران امام زمان(ع) دلير مردند و جنگ آوران ميدان‏هاي نبرد. ايمان به هدف، همه وجودشان را تسخير كرده و هر كدام قوّت چهل مرد را دارند.(6)
شجاعت بي بديل شان، ترس را بر دل‏هاي مستكبران چيره ساخته و جان‌هاشان از سنگ خارا محكم‏تر است. امام باقر(ع) فرمود: گويا آنان را مي‏نگرم... سيصد و اندي مرد بلند بر بلنداي نجف و كوفه ايستاده‏اند، دل‏هايي چون پولاد دارند....(7)
5 - فرمانبري:
يكي از ويژگي‏هاي ياران امام زمان(ع) اطاعت و فرمانبري از مولا و مقتداي شان است. آنان عاشقان مولاي خود و فرمانبرترين انسان‏ها هستند و در انجام دستورهاي امام خويش بر يكديگر پيشي مي‏گيرند.(8)
پيامبر اسلام(ص) فرمود: "كدّادون مجدّون في طاعته؛(9) تلاشگر و كوشا در پيروي از او هستند".
6 - ايثار (از خود گذشتگي) و برابري‏
از خصوصيات بارز ياران مهدي ايثار و برابري است. وحدت مقصد و اخلاص نيت، دل‌هاي شان را به هم پيوند داده و يار و غمخوار يكديگرند. آنان براي يكديگر خود را به رنج افكنده و در بهره‏گيري از مواهب الهي، ديگران را بر خود پيش مي‏دارند. يكي از شاخصه‏هاي حكومت امام زمان(عج) مواسات و برابري است.
در برخي از روايات از ياران امام زمان به «رفقا» ياد شده كه به معناي دوستان همدل، همراز، با لطف و صفا است، گويا برادران تني‏اند: كأنّها ربّا هم أبٌ واحد أو أمٌ واحدةٌ، قلوبهم مجتمعة بالمحبّة و النّصيحة؛(10) گويا يك پدر و مادر آنان را پروريده‏اند. دل‏هاي آنان از محبت و خيرخواهي به يكديگر آكنده است.
7 - نظم:
ياران امام داراي نظم و تشكيلات مناسب با حكومت جهاني‏اند. با مردم روابط گرم داشته، ولي كارهاي خويش را بر اصولي محكم و روشن پيش مي‏برند.
سپاهيان امام از لباس يكسان استفاده مي‏كنند و منظم‏ترين نيروي رزمي جهان هستند. امام علي(ع) ياران امام زمان را اين گونه مي‏ستايد: گويا آنان را مي‏نگرم كه زي و هيأتي يكسان، قد و قامت برابر دارند، در جمال و برازندگي همانند و هم لباس‏اند.(11)
8 - زهد و ساده زيستي .
آنان خوشكامي و نيك بختي را در آرامش ديگران مي‏جويند و بستر بهره‏گيري از مواهب الهي را براي ديگران فراهم كرده و خود با دنيا گرايي در ستيزند. غذاي شان ساده و لباس شان بي پيرايه است. امام صادق(ع) در برابر پافشاري دوستان براي قيام و شتاب در خروج قائم(ع) فرمود: چرا در خروج قائم شتاب مي‏ورزيد؟! به خدا سوگند، لباسش درشت و غذايش ناچيز است. زندگي در حكومت او جنگيدن و مرگ در سايه شمشير است.(12)
9 - عدالت:
يكي از ويژگي‏هاي ياران امام عدالت است. عدالت كه در رعايت حقوق ديگران و پرهيز از هر گونه ستم ظهور مي‏كند، زينت ياران مهدي است.
يكي از شاخصه‏هاي مهم حكومت جهاني عدالت است.(13)
كارگزاران و سربازان او نيز بايد عدالت گرا باشند. كساني كه در صدد هستند از ياران امام زمان باشند ،بايد با بهره‏گيري از دستورهاي اسلامي و رعايت واجبات، ترك محرّمات و تقواگرايي، به تقويت ريشه عدالت در وجود خود اقدام كنند تا بتوانند قابليت ديدن يار را پيدا كنند كه امام عادل، ياران عادل را مي‏طلبد.
پي‌نوشت‌ها‏:
1. سيد محسن امين، اعيان الشيعه، ج 2، ص 84.
2. منتخب التواريخ، ص 1193.
3. كمال الدين، ج 2، ص 378.
4. همان.
5. نهج البلاغه فيض الاسلام، خطبه 150.
6. علي يزدي حايري، الزام الناصب، ج 2، ص 20.
7. بحالارانوار، ج 53، ص 7.
8. خصال شيخ صدوق، ترجمه كمره‏اي، ج 2، ص 318.
9. بحارالانوار، ج 53، ص 310.
10. عيون اخبار الرضا، ص 63.
11. الزام الناصب، ج 2، ص 20.
12. الملاحن و الفتن، ص 148.

پرسش: 5) نماز هاي نافله چه نمازهايي هستند ؟
پاسخ:
نماز هاي مستحبي را نافله مي گويند و بر دو قسم است :
1 ) مبتدئه .
2 ) مرتبه .
مبتدئه نافله اي است كه وقت معيني نداشته باشد و در هر وقت از شبانه روز مي توان خواند. چون نماز بهترين عبادت است ، هر وقت انسان خواست مي تواند دو ركعت نمار مستحبي بخواند .
اما نوافل مرتبه، نافله هاي شب و روز که در غير روز جمعه 34 ركعت است :
1 ) نافله نماز صبح ، دو ركعت ، قبل از نماز صبح .
2 ) نافله نماز ظهر، هشت ركعت ، قبل از نماز ظهر .
3 ) نافله نماز عصر، هشت ركعت، قبل از نماز عصر .
4 ) نافله نماز مغرب،چهار ركعت، بعد از نماز مغرب .
5 ) نافله نماز عشاء، دو ركعت نشسته، بعد از نماز عشا .
6 ) نافله شب،يازده ركعت است که وقتش از نصف شب تا اذان صبح است و بهتر است نزديک اذان صبح خوانده شود . هشت ركعت آن ‏، نافله شب‏ » نام دارد، دو ركعتش به نام‏«شفع‏»،و يك ركعت ديگرش‏ به نام‏«وتر»است. در روز جمعه علاوه بر شانزده رکعت نافله ظهر و عصر ، چهار رکعت اضافه مي شود . (1)
در حديث است: نمازهاى نافله، به منزله هديه است و در هر صورت، پذيرفته مى‏شود .(2)
نماز مستحب را، هم مى‏توان ايستاده خواند، هم نشسته ، نيز مي توان نافله را در حال راه رفتن و يا در ماشين خواند . در نماز مستحب، مى‏توان فقط سوره حمد خواند و به ركوع رفت. در نماز مستحب، شك ميان ركعت اول و دوم، نماز را باطل‏نمى‏كند و نمازگزار مى‏تواند تصميم بر هر كدام بگذارد. انجام كم و زيادهاى اشتباهى در نماز مستحب، سجده سهو ندارد .

پي نوشت ها :
1 . آيت الله مکارم ، استفتائات جديد ، ج‏2 ، ص 75 ، س 144 و رساله توضيح المسائل ، ص 140 ، م 700 و م 704
2 . قصار الجمل، واژه النافله.

نافله هاي شبانه روزي عبارت اند از:
1 - نافله نماز صبح دو ركعت است و پيش از نماز صبح خوانده مي شود، وقت آن ازپيش از اذن صبح شروع مي شود وتا روشن شدن هوا ادامه دارد.
2 - نافله نماز ظهر، هشت ركعت،(چهارتا دوركعتي) و وقتش بعد از اذان ظهر است .قبل از نماز ظهر،خوانده مي شود . پايان وقت نافله ظهر رسيدن سايه شاخص به دو قدم يعني دوهفتم قد يک انسان است(حدود يک ساعت و نيم بعد از اذان ظهر.)
3 - نافله نماز عصر، هشت ركعت،(چهارتا دوركعتي) قبل از نماز عصر؛ وقت آن پس از فريضه ظهر تا هنگام رسيدن سايه به چهار قدم (چهارهفتم قد يک انسان ) است.(حدود 5/2 ساعت بعد از اذان ظهر )
4 - نافله نماز مغرب،چهار ركعت(دوتا دو ركعتي)،بعد از نماز مغرب؛ وقت نافله مغرب پس از فراغت از نماز مغرب است تا وقتي که سرخي طرف مغرب برطرف شود(حدود نيم ساعت) .
5 - نافله نماز عشا، دو ركعت نشسته، بعد از نماز عشا؛ وقتش تا نيمه شب ادامه دارد.
6 - نافله شب،يازده ركعت،پيش از اذان صبح، كه هشت ركعت آن‏(يعني چهارتا دوركعتي)«نافله شب‏»نام دارد، دو ركعتش به نام‏«شفع‏»،و يك ركعت ديگرش‏ به نام‏«وتر»است. و وقت نماز شب پس از نيمه شب تااذان صبح است.(1)
شاخص اصطلاحا به چوب يا ميله اي مي گويند که براي تعيين وقت ظهر و عصر و نافله هاي آن ها نصب مي کنند
فجر اول(يا فجر کاذب) به مقداري از زمان که قبل از اذان صبح است مي گويند ،حدود 45 دقيقه قبل از اذان صبح که قدري طرف مشرق روشن مي شود، ولي بعد از حدود نيم ساعت الي 45 دقيقه بعد ، طرف مشرق به صورت پهنا در سطح افق روشن مي شود. ابتداي روشن شدن طرف مشرق، موقع اذان صبح است که به آن فجر صادق مي گويند .

پي نوشت:
1 . توضيح المسايل مراجع ، مسئله 768 تا 774 .

لطفا هرگاه سوال شرعي مي پرسيد ،نام مرجع تقليد خود را ذکر کنيد تا بر اساس نظر مرجع شما پاسخ بدهيم .

پرسش: 6) آيا اگر اين آيه ها را بعد از نماز عشا بخوانيم خداوند ثواب نماز شب را براي مان مي نويسد؟ آيه ها : 285 و 286 سوره بقره . از کتابچه نماز شب تاليف محسن کاظمي انتشارات ميم گرفتم .
پاسخ:
قرائت آيات ( 286 ـ 285 ) از سوره بقره پس از خواندن نماز عشا ثواب دارد اما اينکه ثواب نماز شب را براي قرائت کننده در پي داشته باشد ، به مطلب روشني نرسيديم.
اگر در آن کتاب منبعي براي اين مطلب ذکر کرده باشد، لطف کنيد منبع را براي ما ارسال کنيد تا بررسي نمائيم.
لطفا هرگاه سوال شرعي مي پرسيد ،نام مرجع تقليد خود را ذکر کنيد تا بر اساس نظر مرجع شما پاسخ بدهيم .

پرسش: حجاب شرح 1) آيا رقص کردن براي يک مرد گناه است ؟ اگر در ميان خانواده خود باشد ،يعني عمه، خاله ،دايي، عمو و بچه هاي شان آيا ايرادي دارد ؟ اگر براي خنداندن جمع چند لباس مسخره بپوشد و برقصد و همه را بخنداند، آيا ايرادي دارد ؟ آيا در عروسي که طرف داماد و عروس در يک جا باشند و دخترهايش با لباس هاي خوب باشند و موهاي شان معلوم نباشد چي ؟ اين سوالات را براي دختران نيز جواب دهيد ؟ اگر در جشن عروسي به اندازه عرض 4 انگشت موي دختري معلوم باشد، چه حکمي دارد ؟ اگر گناه است، يک دليل بياريد که من بتوانم به او بفهمانم که کار او درست نيست .
2) حجاب براي دختر تا چه حد تعريف شده است ؟
من مقلد آيه الله خامنه اي هستم.
پاسخ: پرسشگر گرامي با سلام و سپاس از ارتباطتان با اين مرکز
به نظر آيت الله خامنه اي رقص اگر همراه با حرام ديگري نباشد ،حرام نيست. بنابراين رقص براي يک مرد گناه نيست. اگر در ميان خانواده خود باشد ،يعني عمه ،خاله ،دايي و عمو ايرادي ندارد . نيز اگر براي خنداندن جمع چند لباس مسخره بپوشد و برقصد و همه را بخنداند، ايرادي ندارد. بلي اگر بر اثر رقص مرد،کسي(فاميل يا غير فامل) شهوتش تحريک شود، يا رقص او همراه با موسيقي حرام باشد ،جايز نيست. (1)
بودن خانواده هاي عروس و داماد در يک جا با حفظ حجاب اشکال ندارد.
اگر در جشن عروسي و درپيش نامحرم موي دختر پيدا باشد، گرچه به اندازه عرض 4 انگشت اشکال دارد . اگر عمدا نپوشاند، گناه دارد. دليلش اين است قرآن حجاب را برخانم ها واجب کرده است. مرجع تقليد همان دختر خانم در رساله در احکام نگاه نوشته که خانم ها بايد تمام موي سر خود را بپوشانند. به او بگوييد به رساله مرجع تقليد خود در احکام نگاه مراجعه نمايد.
قرآن در آيه 31 سوره نورمي فرمايد:
وَ قُلْ لِلْمُؤْمِناتِ يَغْضُضْنَ مِنْ أَبْصارِهِنَّ وَ يَحْفَظْنَ فُرُوجَهُنَّ وَ لا يُبْدِينَ زِينَتَهُنَّ إِلَّا ما ظَهَرَ مِنْها وَ لْيَضْرِبْنَ بِخُمُرِهِنَّ عَلى‏ جُيُوبِهِنَّ ؛
به زنان با ايمان بگو چشم‏هاى خود را (از نگاه هوس‏آلود) فرو گيرند، دامان خويش را حفظ كنند و زينت خود را- جز آن مقدار كه نمايان است-(صورت و دست ها تا مچ) آشكار ننمايند، (اطراف) روسرى‏هاى خود را بر سينه خود افكنند (تا گردن و سينه با آن پوشانده شود).

پي نوشت ها:
1.آيت الله خامنه اي ،استفتاآت، س1166- 1170.
ص 89 ،س 4

پاسخ:
پرسشگر گرامي با سلام و سپاس از ارتباطتان با اين مرکز
حکم بيت المال را دارد . بايد سنگ هايي را که برداشته ايد، به پارک بر گردانيد . اگر ممکن نبود ،براي جبران آن ها بايد از مسئول مربوطه اجازه تصرف بگيريد ويا به اندازه شن و سنگ که برداشته ايد، به پارک برگردانيد .(1)
پي نوشت:
1 . سوال از دفتر رهبري .