۱۴۰۱/۰۶/۰۱ ۱۳:۰۴ شناسه مطلب: 98760
پرسش:
با اينكه يزيد و حاميان او در جريان كربلا، انسانهاي سنگدلي بودند، چرا امام سجاد علیه‌السلام را در واقعه كربلا شهيد نكرده و از كشتن ايشان اجتناب كرد؟
پاسخ:
استراتژي دشمن در كربلا از بين بردن همه‌مردان و اولاد و اصحاب امام حسين علیه‌السلام بود، از اين رو دشمن دستور قتل ياران امام را صادر نمود. در خصوص زنده ماندن امام سجاد علیه‌السلام ممكن است، علل زير تأثير گذار باشد.
1. خواست خداوند:
امام سجاد علیه‌السلام نقش بنيادي در صيانت و تحريف زدايي قيام امام حسين علیه‌السلام داشت و عامل مهم بقاي دين اسلام بود، زيرا با خطبه هاي غرا خود باعث هدايت و ارشاد مردم شده، و نقشي بنيادي در معرفي دين زدايي امويان و معرفي مظلوميت و حقانيت امام حسين علیه‌السلام و خاندان پيامبر داشته است.
از سوي ديگر آن حضرت به عنوان حجت خداوند بر زمين در فرهنگ سازي و احياي معارف دين نقش اساسي داشته و بنابر اعتقاد شيعه هيچگاه زمين از حجت خدا خالي نخواهد بود.(1)
2. مريض بودن:
برخي عقيده دارند، كه امام سجاد علیه‌السلام در كربلا مريض بود و همين موجب شد، كه دشمن به حضرت توجه نكرده و شايد تصور مي كرد، حضرت در اثر مريضي از دنيا مي رود.
البته بايد توجه داشت، كه بيماري امام تنها در ايام حادثه عاشورا بوده، و اين تقدير الهي باعث شد، كه امام زنده بماند و نسل امام حسين علیه‌السلام از اين طريق حفظ شود. همانگونه كه در تاريخ ثبت شده است، اين بيماري سبب نجات ايشان شد. زيرا چند بار تصميم گرفتند، حضرت را بكشند، اما چون بيماري او شديد بود، گفتند: بيماري او را ميكشد، چرا او را بكشيم.(2)
حميد بن مسلم اين جريان را چنين نقل مي كند: به اتفاق شمر بن ذي الجوشن در خيمهها عبور ميكرديم، تا به علي بن حسين علیه‌السلام رسيديم، ديديم از شدت مرض در بستر غم و بيماري و ناتواني خوابيده است، با شمر جماعتي از رجاله بودند، گفتند: آيا اين بيمار را بكشيم؟ گفتم: چگونه بيرحم مردميد. همين مرض او را خواهد كشت. بدين وسيله شر ايشان را از حضرت برگردانيدم. (3)
سبط ابن جوزي مي‌نويسد: علي بن الحسين چون بيمار بود، كشته نشد.(4) و بسياري از مورخين نيز بر اين نظر مي باشند.(5)
3. دفاع اهل بيت:
اهل بيت به رغم آن كه اسير بودند و شديداً اذيت مي شدند، ولي آنان به ويژه حضرت زينب سلام الله علیها به دفاع از امام سجاد علیه‌السلام پرداختند. در روز عاشورا هنگام غارت نمودن خيمه گاه، دشمن قصد قتل را داشت، اما حضرت زينب سلام الله علیها به دفاع از حضرت سجاد علیه‌السلام پرداخت. نيز هنگامي كه ابن زياد در كوفه امام سجاد علیه‌السلام را تهديد به قتل نمود، حضرت زينب سلام الله علیها به دفاع از امام سجاد علیه‌السلام پرداخت. و همچنين با خطبه هاي آتشين خود باعث افشا شدن ماهيت پليد بني اميه گرديد. فلذا براي يزيد نيز فرصتي نماند، تا آن حضرت را به شهادت برساند.
پی نوشت:
- كليني، الكافي، تهران، اسلاميه، چ دوم، 1362ش، ج1، ص 177.
- مرتضي مطهري، حماسه حسيني، انتشارات صدرا، ج 1، ص 97 – 98.
- شيخ عباس قمي، منتهي الامال، قم، دليل، چ اول، 1379ش، ج2، ص 914.
- سبط ابن جوزي، تذكرة الخواص، قم، منشورات الشريف الرضي، چ اول، 1418ق، ص 291.
- ابن جوزي، المنتظم، تحقيق محمد و مصطفي عبد القادر عطا، ج5، ص 345؛ مقدسي، البدء و التاريخ، بور سعيد، مكتبة الثقافة الدينية، بي تا، ج6، ص 11.
