هرحقی كه مربوط به مردم باشد، حق الناس است(خواه مالی باشد یا آبرو) از قبیل: تضییع مال، غیبت، تهمت، فحش ، بردن آبرو، گرفتن نوبت، اذیت وآزار، كتك كاری، كلاهبرداری، تصرف در اموال بدون رضایت صاحبش، جعل، جلوگیری از رسیدن شخص به حقش، وهر عملی كه باعث شود حقی از كسی ضایع شود حق الناس است. ولی حق‌الله‌؛ يعني‌‌كارهايي‌كه‌مردم‌در آن‌سهمي‌ندارند. بايد آن‌را فقط‌براي‌خداوند انجام‌داد، مانند نماز و روزه‌و حج‌.

البته تذكر این نكته ضروری است كه در صورتی كه انسان نسبت به این دو حق كوتاهی كند گناهكار است و توبه این شخص باید متناسب با  آن گناه صورت بگیرد. توبه كسی كه نماز و روزه و سایر عبادات را در گذشته ترك كرده، قضا كردن همه آن ها است. توبه كسی كه به هر عنوان مال مردم و یا حقّی از آن ها را ضایع كرده، باز گرداندن آن مال و آن حقّ به مردم است، صرفا به آه و ناله نمی ­توان اكتفا نمود. (1) البته حق الناس همانگونه كه ذكر شد دو نوع (مالی ؛ آبرویی) است؛ اگر حق الناس از امور مالی باشد، در صورت ممكن رضایت صاحبان حق را جلب نماید و حلالیت بطلبد و به همان اندازه به صاحب مال برگرداند و اگر از دنیا رفته‏اند، به وارثان آن‏ها برساند و اگر صاحب مال را نمی‏شناسد،در حق‏شان دعا و استغفار نماید و به نیت آن‏ها انفاق كند(البته با اجازه حاكم شرع) .

اگر حق الناس از قبیل حقوق غیر مالی مانند غیبت باشد، در صورتی كه مفسده ای بر رضایت طلبی از او مترتب نمی شود باید او را راضی كند و از او معذرت بخواهد. اگر به او دسترسی ندارد یا اگر به او بگوید، مفسده ای به وجود می آید لازم نیست به او بگوید. بلكه برای او دعا و استغفار كند و یا كارهای خیری انجام دهد و ثواب آن را برای او هدیه كند و از گناه خویش نیز توبه نماید.

موفق باشید.

پی نوشت:

1. انصاریان، حسین، عرفان اسلامی، اصفهان، نشر حجت، چاپ سوم ، ج12-11، ص138 از ج12.

بديهي است فوايد سحرخيزي را نمي توان در يك مجموعه چند صفحه اي گنجاند يا آن را با نوشتار به ديگران چشاند. البته آنهائي كه سحرخيزي را به معني واقعي تجربه كرده و عملاًبه فوايد دنيوي و اخروي آن رسيده اند بايد آنرا براي ما عقب ماندگان از قافله سحرخيزان تفسير كنند. پیامبر اكرم(ص) فرمود:" بُورِكَ‏ لِأُمَّتِي‏ فِي‏ بُكُورِهَا يَوْمَ سَبْتِهَا وَ خَمِيسِهَا.".(1) آفرین بر امّت من بر سحر خیزی آنان .

فوايد دنيوي سحرخيزي:

1. فوايد اجتماعي:

الف) گشاده روئي: يكي از آثار بارز و مشخص سحرخيزي گشاده روئي و خوشروئي با اطرافيان مي باشد و وقتي انسان سحرخيز باشد از نظر روحي و جسمي در وضعيت طبيعي قرار مي گيرد كه اين موضوع مي تواند منشأ خوشرويي و اخلاق خوش با خانواده و اجتماع باشد و بديهي است چنين فردي مي تواند منشأ بركات و آثار مفيد در جامعه باشد.

 ب) صبر و حوصله در مقابل مشكلات زندگي: يكي ديگر از آثار فردي و اجتماعي سحرخيزي، پيدا نمودن صبر و حوصله در مقابل مشكلات روزمره مي باشد. فردي كه سحر خيز مي باشد از روح سالمتري برخوردار بوده و در نتيجه مقاومت او در برابر مشكلات زندگي نيز بيشترخواهد شد و لذا اين آثار بر جامعه نيز نمايان خواهد شد. 

ج) آرامش روحي: فردي كه سحرخيزي را پيشه خود كند، هميشه از آرامش روحي مناسبي برخوردار خواهد بود بطوريكه چنين فردي هميشه داراي آرامش خاصي بوده و كمتر دچار اضطراب و مشكلات ناشي از خواب صبح مي شود. لذا اين آرامش روحي وي  بر جامعه نيز تاثير گذار خواهد بود. خدای متعال مي فرمايد:" إِنَ‏ ناشِئَةَ اللَّيْلِ‏ هِيَ أَشَدُّ وَطْئاً وَ أَقْوَمُ قيلا.  مسلّماً نماز و عبادت شبانه پابرجاتر و با استقامت‌تر است!(2) البته نماز شب ( دعا و ناله سحر ) بهترين شاهد اخلاص قلب و دعوي صدق ايمان است. ناشئه الليل همان عبادت پس از برخاستن از خواب است.

 د) پيشرفت در كارها: فردي كه سحرخيز باشد وقت بيشتري براي رسيدگي به كارهايش پيدا خواهد كرد و بر همين اساس در كارهايش نظم و انضباط پيدا خواهد كرد و از نظر روحي هم انبساط خاطر بيشتري خواهد داشت. لذا در كارها و برنامه ها و اهداف خود نيز موفق تر خواهد بود و پيشرفت او در كارها موجبات پيشرفت امور اجتماعي را در  جامعه به دنبال خواهد داشت.

 2.فوايد اقتصادي :

الف) وسعت رزق و روزي؛ خدای متعال در این زمینه می فرماید:" وَ مِنْ آياتِهِ مَنامُكُمْ‏ بِاللَّيْلِ‏ وَ النَّهارِ وَ ابْتِغاؤُكُمْ مِنْ فَضْلِهِ إِنَّ في‏ ذلِكَ لَآياتٍ لِقَوْمٍ يَسْمَعُون‏".(3)يكي از آيات حق اين است كه شب و روز به خواب رفته و ( بيدار مي شويد) و از فضل خداوند روزي طلب مي كنيد.

ب) شكوفائي اقتصادي.

وقتي افراد يك جامعه سحر خيز باشند، تلاش و كار و فعاليت در آن جامعه نيز به معني واقعي نمود پيدا خواهد كرد و لذا اقتصاد آن جامعه شكوفا خواهد شد.

 3.فواید علمی :

الف) كسب علم و دانش فردی.

ب)پیشرفت در مسائل علمی .

4.سایر فواید(تاثیرات سحر خیزی بر جسم و اعضای بدن):

الف) زیبایی چهره و تناسب اندام: انسانی كه سحرخیز می باشد علاوه بر ظرافت روحی و در نتیجه اثرات مفید آن بر پوست او چهره ای زیبا و روشن  خواهد داشت  و بطور كلی دارای تناسب اندام خواهد بود . همچنین فرد سحرخیز معمولا فرصت كافی برای عبادت با خدا و انجام فرایض و مستحبات دینی از جمله  نماز را خواهد داشت،بدیهی است  كه آثار این عبادت در چهره ی او نمایان خواهد شد و از او انسانی زیبا رو خواهد ساخت.

ب)سلامت جسمی و روحی: خواب صبح می تواند انسان را به انواع بیماری های جسمی و روحی  مبتلا نماید. اما افراد سحرخیز از بسیاری از بیماری های جسمی و روحی ذكر شده در امان خواهند بود و به طور كلی جسم و روح فرد سحرخیز از لطافت خاصی برخوردار است . پیامبر اكرم(ص) فرمود:"ركعتا الفجر خير من الدنيا و ما عليها". دو ركعت نماز صبح بيش از تمام دنيا و هرچه بر روي آن است ارزش دارد.

فواید اخروی سحرخيزي:

1)شفاعت اهل بیت (ع): آيا شما انساني را سراغ دارید كه سحرخیز باشد. ولی به واجبات و مستحبات خود اهمیت ندهد؟ و معمولاً هر انسان سحرخیزی در راز و نیاز با پروردگار خود و توسل به اهل بیت (ع) موفق تر از انسانی است كه تا دیر وقت می خوابد. و بدیهی است كه چنین انسانی در آخرت از توسل به اهل بیت (ع) سود خواهد برد و مورد توجه آن بزرگواران قرار خواهد گرفت و برخی از گناهان او مورد شفاعت اهل بیت (ع) قرار خواهد گرفت بنابراین یك انسان سحرخیز حتی اگر در ابتدا، توجه چندانی به واجبات ننماید ممكن است به تدريج  سحرخیزی، او را به سوی خدا ومحبت اهل بيت (ع) سوق دهد و زمينه اي براي شفاعت اودر آخرت شود.

 2)رهایی از عذاب الهی در برزخ: انسان بعد از مرگ وارد عالمی به نام عالم برزخ می شود در این عالم به اعمال انسان تا اندازه ای رسیدگی می شود تا زمانی كه روز رستاخیز (قیامت) برپا شود. یك انسان سحرخیز در انجام اعمال واجب خود هم كوتاهی كرده باشد مسلماً در برخی كارها مانند كمك به دیگران بی تفاوت نبوده است و به عبارتی اگر برای خودش هم سودی نداشته باشد لااقل در حق مردم و بندگان خدا ممكن است مفید بوده باشد كه همین كار او می تواند  از عذاب الهی در عالم برزخ بكاهد. چرا كه خداوند بزرگ بخشنده و مهربان است و از حق خود می گذرد. ولی حق دیگران را ضایع نمی كند بنابراین یكی دیگر از بركات اخروی سحرخيزي رهایی انسان از عذاب الهی می باشد.

 3)آمرزش گناهان و كاهش فشار قبر: شكي نيست كه انسان سحر خيز در كمك به ديگران، انجام واجبات و صله رحم و در انجام ساير كارهاي خير تلاش خواهد كرد. چرا كه يك انسان سحر خيز از نظر جسمي و روحي سالم خواهد بود. ولي معمولاً افراد گناهكار از نظر جسم و روح بيمار هستند و كمتر در انجام امور خير تلاش مي كنند . بديهي است در آخرت هم كمتر مورد بخشش الهي قرار خواهند گرفت . علاوه بر آن فشار قبر نيز براي آنها عذاب سنگيني خواهد بود.

منابعی برای مطالعه بیشتر:

1. چهل حدیث سحرخیزی، محمود شریفی، قم.

2.سحرخیزی، حسین زروندی رحمانی، قم.

پی نوشت ها:

1. محمد بن الحسن الحر العاملي، وسائل الشيعه، ج11،ص359، مؤسسه آل البيت، قم، 1409 ه.ق .

2.مزمل(73)آیه6.

3.روم(30)آیه23.

پرسش گر گرامي مهم ترين چيزي كه باعث جلب روزي مي شود، تلاش و كوشش انسان در كنار توكل به خدا است. بايد بدانيد هر فردي رزق و روزي تقسيم شده اي دارد كه مي تواند با كسب و كار  و تلاش به آن دست پيدا كند و در مورد روزي تقسيم شده اش به او ظلم نمي شود  شما نيز تلاش تان بيشتر كنيد و بدانيد روزي هر كس از طرف خدا اندازه گيري شده است و هيچ كسي نمي ميرد مگر اين كه روزي مقسوم او به او برسد. پيامبر اعظم (ص) فرمود: أَيُّهَا النَّاسُ إِنَّ الرِّزْقَ مَقْسُومٌ لَنْ يَعْدُوَ امْرُؤٌ مَا قُسِّمَ لَهُ (1) اي مردم روزي تقسيم شده است و نسبت به روزي تقسيم شده، به هيچ كس ظلم نمي شود(يعني كم تر از روزي خود نمي گيرد).

پس نبايد براي روزي حرص زياد زد و نبايد از روزي كم، نا اميد شد، و نبايد توقع داشت كه با كار كم، يا در مدتي كوتاه صاحب سرمايه اي بزرگ شد.

اما نكاتي كه در موفقيت در كسب و كار بسيار موثر مي باشد عبارتند از:

1- انتخاب كار متناسب با روحيات و علاقه :چرا كه انسان براي كاري كه دوست دارد بيشتر مايه مي گذارد.

2- استقامت و پايداري: شرط موفقيت در هر كاري اين است كه در آن كار پايداري كنيم تا در آن موفق شويم.

3-مشورت با انسان هاي كاردان درآن رشته  براي انتخاب درست نحوه كار و كسب و هزينه و خرج كردن درآمد.

4- داشتن ايده هاي جديد و ابتكارات متناسب با آن كار ،چرا كه بسياري از پيشرفت ها در گرو داشتن ابتكار است.

5- تقيد به كسب در آمد از راه حلال و دوري از كارهاي حرام مانند كم فروشي خيانت غش دروغ ربا و .... كه منوط به دانستن اين احكام حلال و حرام است.

6-داشتن هدف هاي بزرگ و برنامه ريزي براي رسيدن به آن هدف ها .

7- سخاوت و اهل بذل و بخشش بودن  و دادن صدقات واجب و مستحب بودن كه سبب افزايش روزي است.

اميدواريم با تلاش و كوشش بتوانيد درآمد خوبي داشته باشيد.

پي نوشت ها:

1. محدث نورى، مستدرك الوسائل، مؤسسه آل البيت عليهم السلام قم، 1408 ه.ق، ج 13، ص 29.

پرسش گر گرامي اگر چه استمنا از گناهان بزرگ است، اما حتما با توبه، خداوند گناهان را مي بخشد، چرا كه توبه هر گاه حقيقى و واقعى باشد و از اعماق جان برخيزد و جامع شرايط باشد و واقعاً از گناهى كه مرتكب شده احساس خجلت و ندامت كند و خود را در پيشگاه خدا شرمنده ببيند و در صدد كسب رضاى حق تعالى باشد, مقبول درگاه احديت واقع شده و آثار و بركاتش نمايان مى گردد. هر چند گناه بزرگ يا بسيار باشد. قرآن كريم مى فرمايد: اي بندگان كه بر خود اسراف و ستم كرديد، از رحمت خدا مأيوس نشويد كه خدا همهء گناهان را مى آمرزد, زيرا او بسيار آمرزنده و مهربان است.(1) توبه حقيقي گناه كار توبه كننده را محبوب خدا مي سازد. قرآن كريم مي فرمايد: «اِنّ الله يحبّ التوابين؛(2) خداوند توبه كنندگان را دوست مي دارد». كسي كه دوست و محبوب خدا شد، خدا عزيزش مي كند؛ همه گناهان كبيره و صغيره او را مي بخشد، چنان كه پيامبر فرمود:«التائب من الذنب كمَن لا ذنب له؛(3) كسي كه از گناه توبه كند (خداوند همه گناهان او را مي آمرزد و) همانند كسي مي شود كه هيچ گناهي نكرده است».
و بعد از اين استمنا حتما خداوند مي بخشد و مي توانيد ازدواج كنيد و صاحب فرزند شويد و بعد از توبه انشاء الله نماز و روزه هم حتما قبول مي شود واثار آن بيشتر باقي مي ماند.
پي نوشت ها:
1. سوره زمر، آيه 53.
2. سوره بقره، آيه 222.
3. كليني، اصول كافي،‏ ترجمه حاج سيد جواد مصطفوى‏، كتاب فروشى علميه اسلاميه، ج 3، ص 109.
موفق باشید.

پاسخ:
از اين كه به ما اعتماد كرديد و مشكل خود را صادقانه با ما در بيان گذاشتيد خرسنديم. صداقت در گفتار حاكى از ضمير و فطرت پاك شماست. اميدواريم در اين برهه حساس زندگى بتوانيد ايمان خود را حفظ كنيد. در پاسخ به سوالتان لازم است به چند نكته توجه كنيد:
1- خداوند با حكمت و دانش گسترده خويش همراه با غرايز و نيروهاي ديگر، غريزه جنسي را نيز در انسان آفريده است كه به هنگام بلوغ شكوفا مي‏شود. اگر به درستي رهبري نشود، ناگزير طغيان مي‏كند. شخص را به راه‏هاي انحراف و سقوط مي‏كشاند. خود ارضايى يكى از اقسام انحرافات جنسى به شمار مى‏رود كه در پيدايى آن علل مختلفى دخالت دارد و موجب عوارض جسمي و رواني بسياي نيز مي شود. ضمن سپاس از شما به جهت ارتباط با ما، مطالب تكميلي درباره خودارضايي را مي توانيد در آرشيو سايت، به نشاني porsojoo.ir و pasokhgoo.ir مطالعه كنيد.
2- خودارضايي گناه بوده و كسي كه مرتكب آن شده، بايد با ابراز پشيماني و ندامت به درگاه الهي، توبه نمايد.(1) هر چند بارها توبه خود را بشكند. (2)
خواهر گرامي؛
جهل به مسئله عذر حساب نمي شود، چون با شرائط و امكانات زيادي كه در دسترس مردم است، تحقيق و فراگيري تكاليف كار آساني به شمار مي رود. اما در حال حاضر كه فهميديد گناهي مرتكب شده ايد و از كار خود ناراحت پشيمان شده و آن را ترك كرديد، ان شاء الله با توبه حقيقي مشمول رحمت و آمرزش خدا قرار گرفته و محبوب خدا مي شويد.
3- ارائه هر راهكاري براي رهايي از خودارضايي و كنترل شهوت، متوقف بر خواست و اراده قطعي شما است. بهترين اذكار و قوي ترين راهكارها، بدون خواست واقعي روي كاغذ باقي مي‌ماند. مهم ترين كاري كه بايد انجام دهيد، اين است كه اراده و اعتماد به نفس خودت را تقويت نماييد تا در مقابل طوفان وسوسه هاي شيطاني تاب بياوريد. فرمود:«أشجع الناس من غلب هواه (3) شجاعترين و قدرتمندترين مردم كسي است كه بر هواهاي نفسانيش غالب آيد.
عواملي در تقويت اراده مؤثر است، مانند: تمركز بخشيدن به فعاليت هاي گوناگون، توجه به عبادات به ويژه نماز كه تمرين تمركز فكر است، پايان رسانيدن كارهاي نيمه تمام، تلقين مثبت و... .
بعد از اين خوب است بدانيد:
راهكار اساسي در پيشگيري و درمان مشكل، طبق فرموده قرآن، دو چيز است:
اول: ازدواج؛
بدانيد هيچ چيزي نمي تواند به نياز عاطفي و غريزه جنسي شما به طيبي و طاهري و گوارايي ازدواج، پاسخ دهد. از اين رو است كه وقتي انسان در كنار همسر قرار مي گيرد، به انس و آرامش مي رسد. اين آرامش نه يك امر مجازي و قرار دادي است، بلكه امري حقيقي و فطري است كه بر حسب خلقت ما طرح ريزي شده است. قرآن مي فرمايد: وَ مِنْ آياتِهِ أَنْ خَلَقَ لَكُمْ مِنْ أَنْفُسِكُمْ أَزْواجاً لِتَسْكُنُوا إِلَيْها وَ جَعَلَ بَيْنَكُمْ مَوَدَّةً وَ رَحْمَةً إِنَّ في‏ ذلِكَ لَآياتٍ لِقَوْمٍ يَتَفَكَّرُون (4)؛ از نشانه هاي او اين است كه براي شما از جنس خودتان جفتي آفريد تا در كنار او آرامش يابيد. ميان شما مودت و رحمت قرار داد و در اين كار نشانه هايي است براي كساني كه تفكر مي كنند.
بنابراين سعي كنيد هر چه زودتر ازدواج كنيد. چنان چه خواستگاري نداريد، براي انتخاب همسر مناسب، بايد به طريقي موضوع را با والدينتان و يا خواهر و برادر بزرگترتان مطرح كنيد و از ايشان بخواهيد زمينه را براي ازدواج شما فراهم كنند. سپس طبق معيارهاي اساسي ازدواج و سليقه شخصي، گزينه هاي مختلف را بررسي و انتخاب كنيد. مطمئنا آن ها با تجربه اي كه دارند، بهتر از شما مي توانند مورد مناسبي براي تان پيدا كنند. پس به هيچ وجه به تنهايي اقدام نكنيد. خوب است در اين جهت تلاش همه جانبه اي داشته باشيد.
براي راهنمايي و توضيحات بيشتر جهت مديريت شرايط حاضر با مشاورين همين مركز با شماره (096400) (مشاوره قبل از ازدواج) صحبت كنيد.
دوم:
داشتن تقواي دروني و عملي. بزرگان گفته‏اند: «نفس را مشغول بدار؛ و گرنه او تو را به خود مشغول خواهد ساخت». رسيدن به تقواي درون و برون مولفه هايي دارد كه در مكاتبات بعدي از آن سخن مي گوييم.
اين ها تنها راهي هستند كه غريزه جنسي خود را به طور موقت كنترل كنيد.
جهت آگاهي بيش تر كتاب هاي زير را مطالعه كنيد:
1- كيفر گناه و آثار و عواقب خطرناك آن، از سيد هاشم رسولي محلاتي.
2- گناه شناسي، از آقاي محسن قرائتي.
3- گناهان كبيره، از آيت الله شهيد دستغيب.
توصيه مي كنيم اكنون كه به لطف خدا به زشتي اين عمل پي برده ايد، عزم خود را جزم نماييد. دامن همت به كمر زده، از نيرو و اراده جواني استفاده كنيد. به صورت جدي اين عمل را ترك كنيد. براي رسيدن به اين مقصود راهكار هايي وجود دارد كه در آدرس بالا موجود است.
در صورت تمايل به توضيحات بيشتر، در مكاتبات بعدي بنويسيد تا پاسخ دهيم.
درباره درستي و نادرستي نماز و روزه هايتان با گروه احكام بخش تلفني به شماره فوق صحبت كنيد.
پي نوشت ها:
1. زمر (39) آيه‌ 53.
2. محمدي ري شهري، نهج الذكر، دارالحديث، ج 4، ص 29.
3. شيخ صدوق، من لا يحضره الفقيه، انتشارات جامعه مدرسين قم، 1413 ه.ق، ج4، ص394.
4. روم (30) آيه 21.
موفق باشید.

پاسخ:
پرسشگر گرامي عمل خودارضايي (مرد باشد يا زن) عملي حرام و طبق برخي از روايات از گناهان بزرگ و كبيره است كه بر آن وعده عذاب داده شده و حتي مجازات دنيوي نيز براي آن تعيين شده است.
حرمت چنين عملي از اين آيه به دست مي آيد: "كساني كه براي ارضاي غريزه جنسي خود راهي غير از ازدواج طلب كنند، تجاوزگرند".(1)
در حديثي حضرت صادق (ع) در مورد استمنا، مي فرمايد: يكي از كساني كه خداوند در روز قيامت با آنها تكلم نمي كند و به آنها نگاه نمي كند كسي است كه با خودش ازدواج مي كند يعني استمناء مي كند.(2)
توصيه ما اين است اگر بارها هم توبه شكسته باز هم بلافاصله بعد از گناه توبه كند و خود را در آغوش خدا بياندازد. چرا كه توبه هر گاه حقيقى و واقعى باشد و از اعماق جان برخيزد و جامع شرايط باشد و واقعاً از گناهى كه مرتكب شده احساس خجلت و ندامت كند و خود را در پيشگاه خدا شرمنده ببيند و در صدد كسب رضاى حق تعالى باشد, مقبول درگاه احديت واقع شده و آثار و بركاتش نمايان مى گردد. هر چند گناه بزرگ يا بسيار باشد. قرآن كريم مى فرمايد: اي بندگان كه بر خود اسراف و ستم كرديد، از رحمت خدا مأيوس نشويد كه خدا همهء گناهان را مى آمرزد, زيرا او بسيار آمرزنده و مهربان است .(3) توبه حقيقي گناه كار توبه كننده را محبوب خدا مي سازد. قرآن كريم مي فرمايد:«اِنّ الله يحبّ التوابين؛(4) خداوند توبه كنندگان را دوست مي دارد». كسي كه دوست و محبوب خدا شد، خدا عزيزش مي كند؛ همه گناهان كبيره و صغيره او را مي بخشد، چنان كه پيامبر فرمود:«التائب من الذنب كمَن لا ذنب له؛(5) كسي كه از گناه توبه كند (خداوند همه گناهان او را مي آمرزد و) همانند كسي مي شود كه هيچ گناهي نكرده است». به فرموده امام صادق(ع) خدا چنين فردي را كه زياد توبه مي كند دوست دارد: إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْعَبْدَ الْمُفَتَّنَ التَّوَّاب(6)
خداوند عبدي كه دچار فتنه شده زياد توبه مي كند دوست مي دارد.
و بدانيد يكي از راه هاي شيطان براي غرق شدن در معاصي اين است كه به انسان القاء مي كند كه تو ديگر خيلي بد شدي و خيلي گناه كردي. پس ديگر خدا تو را نمي بخشد و توبه ات قبول نيست. پس لازم نيست توبه كني و اين باعث مي شود كه بيشتر از خدا دور شويم. پس به اين القائات توجه نكند و بلافاصله توبه كند.
البته گناه نكردن خيلي مطمئن تر از توبه كردن است و براي اينكه ديگر مرتكب اين گناه نشود و بتواند در عمل راحت تر اين گناه را ترك كند به توصيه هاي زير توجه كند.
1ـ خود را از محيطها و موقعيتهاي تحريك آميز دور نگه دارد و از خلوت گزيني اجتناب ورزد.
2ـ از پوشيدن لباسهاي تنگ و چسبنده خودداري ورزيده و از تماس و لمس نمودن اعضاي بدن خود يا ديگران شديداً دوري گزيند.
3ـ از نگاه به نامحرم و چشم چراني خودداري ورزد.
4ـ تخيلات و تفكرات خود را كنترل كند. زيرا تخيلات و تصوّر دربارة مسايل جنسي و شهوت آلود منجر به تحريكهاي مداوم مي گردد.
5ـ با توجه به اين كه دوران جواني، دوران پر شور و حساس عمر به حساب مي آيد، شايسته است كه جوان با برنامه ريزي دقيق براي اوقات شبانه روزي به ياري كار و تلاش مداوم در زمينه هاي تحصيلي و علمي و مطالعاتي و كارهاي ذوقي و تفريحي حداقل زمان لازم را به خوابيدن اختصاص دهد. زماني به بستر رود كه خواب بر او چيره شده و زود به خواب رود.
6ـ با اشتغال به مطالعه كتب سودمند و مراجعه به كتابخانه ها در اوقات فراغت، زمينه موفقيت تحصيلي آينده خود را فراهم سازد.
7ـ در تيمها و گروههاي ورزشي شركت فعال داشته باشد. نيز در فعاليتهاي تربيتي، فرهنگي و مذهبي شركت كند؛ زيرا اين اشتغالات در افزايش ايمان و توفيق در ترك معاصي به وي كمك مي كند.
فعاليت هاي سالم و جهت دار سودمند، مقدار فراواني از انرژي هاي جوان را به خود اختصاص مي دهد و از تحريكهاي جنسي و شهوت انگيز جلوگيري مي نمايد، چرا كه مبتلايان به اين عادت زشت، بيشتر ميل به گوشه گيري دارند. شركت در فعاليت هاي تربيتي و اجتماعي و گروه هاي قرآن در مساجد و كتابخانه ها و تماس با افراد مؤمن و پاك در تقويت روحيه و ايمان اين گونه جوانان بسيار مؤثر است.
8ـ رفت و آمد با دوستان خوب و مؤمن، نماز اول وقت، نماز با جماعت، پرهيز از دوستان و رفقاي بي بند وبار و منحرف.
9ـ قبل از خوابيدن وضو بگيرد و آية الكرسي را بخواند.
10ـ اگر مي تواند هفته اي يك يا دو روز را روزه بگيرد.
11ـ در برنامه غذايي خود دقت كند و از مداومت در مصرف بعضي از خوردنيهاي محرك و مقوّي و شهوت برانگيز خودداري كند.
12ـ تمايلها و افكار خود را از توجه به خويشتن به سوي ازدواج و زندگي آينده معطوف سازد و بداند كه دير يا زود ازدواج ميكند و بايد آمادگي كامل داشته باشد.
13ـ همواره با ذكر و ياد خدا اُنس و الفت داشته باشد.
پي نوشت ها:
1. مؤمنون(23) آيه 7.
2. محمد بن الحسن الحر العاملي، وسائل الشيعه، ناشر مؤسسه آل البيت، قم، سنه النشر/1409 ه.ق، ج20، ص 353.
3. سوره زمر، آيه 53.
4. سوره بقره آيه 222.
5. كليني ،اصول كافي، ‏ترجمه حاج سيد جواد مصطفوى‏، كتاب فروشى علميه اسلاميه، ج 3، ص 109.
6. ثقه الاسلام كليني، كافي، الناشر دار الكتب الاسلاميه، تهران، سال نشر/1365 ه.ش. ج 2، ص 435.
موفق باشید.

پاسخ:
حال كه دفعه اول است كه اين اشتباه را انجام داده ايد، به راحتي مي توانيد آن را درمان كنيد و با عزم بالايي كه در خود ايجاد كرده ايد، اين مشكل را بكلي از بين ببريد. سعي كنيد با توسل به معصومين(ع) و توبيخ خود و يادآوري مضرات اين مسأله خود را از اين فضا دور سازيد.
اعتراف و اقرار به گناه، نشانه رقت قلب و توجه قلبي شما به خداي مهربان است. همين كه از خود نااميد شده و به خداي متعال روي آورده ايد، اجابت دعا برايتان ميسر است.
امام صادق(ع)مي فرمايد:«إِذَا رَقَ‏ أَحَدُكُمْ‏ فَلْيَدْعُ‏ فَإِنَّ الْقَلْبَ لَا يَرِقُّ حَتَّى يَخْلُصَ»(1) هر گاه رقت قلب براي كسي پديد آمد، وقتي است كه دعا كند، زيرا قلب وقتي رقيق مي شود كه به اخلاص نزديك شود.(2)
همين كه وقتي پي به اشتباه تان مي بريد، از خدا طلب مغفرت مي كنيد، نشان از صفاي باطن شما دارد، زيرا تا كسي «پشيمان» نشود، تصميم بر «ترك گناه» نمي گيرد. تا حالت «ندامت» براي گناهكار حاصل نشود، تصميم جدي براي اصلاح خويش و جبران گذشته نخواهد داشت. پس ندامت شما، يك عنصر اساسي در تحقق توبه است، پوزش خواهي و استغفار، مرحله اي از آن است و جبران گذشته، مرحله اي ديگر.(3)
توبه كننده، محبوب خداست. قرآن كريم فرموده: «"ان الله يحب التّوابين»(4) يقيناً خداوند توبه كنندگان را دوست دارد».
خداوند نسبت به هر عمل زشت و گناهي، وعدة پذيرش توبه داده است. اما بايد شرايط توبه واقعي تحقق يابد. توبه تنها به زبان نباشد. پشيماني دروني و قلبي و قصد جدي و قاطع در ترك آن گناه براي هميشه، از جمله شرايط آن است.
- حاصل سخن اينكه:
خود ارضايي، باعث دوري از خداي متعال بوده و جداي از ضررهاي روحي، معنوي اش، مشكلات جسمي زيادي به دنبال دارد كه نمي توان از آنها چشم پوشي كرد؛ ولي از اين نكته غافل نباشيد كه جلوي ضرر را از هر كجا كه بگيريد، سود و منفعت است.
در مورد گناه نيز پيشگيري بهتر و راحت تر از مداواست، يعني از اول گناه نكردن. حضرت علي(ع)مي فرمايد: «ترك الذنوب اهون من طلب التوبه»(5) ترك گناه، آسان تر از درخواست توبه است.
براي آن كه در عمل به لوازم توبه تا آخر ثابت قدم و موفق باشيد، هر روز صبح بعد از نماز و هر شب هنگام خوابيدن، پس از خواندن دو ركعت نماز از خدا بخواهيد كه شما را در پيمان توبه موفق بدارد. از توسل به چهارده معصوم(ع) به خصوص توسل به امام زمان(ع) غافل نشويد و از خواندن دعاهاي رسيده از ائمه معصوم(ع) به خصوص دعاي توبه در صحيفه سجاديه و دعاي «مناجات التائبين» در مفاتيح الجنان كه از دعاهاي خمس عشر امام سجاد(ع) است، غفلت نورزيد.
- نكته پاياني:
خيالتان راحت باشد كه اگر توبۀ واقعي كنيد، گناهان -حتي خودارضايي كه گناهي كبيره است- از بين خواهد رفت و توبه حتماً پذيرفته است. فكرتان را مشغول كبيره يا صغيره بودن گناه نكنيد، زيرا هر گناهي گرچه ناچيز باشد، در مقابل عظمت خداي متعال بزرگ است.
پي نوشت ها:
1. محمد بن الحسن الحر العاملي، وسائل الشيعه، ج7، ص72، مؤسسه آل البيت، قم، 1409 ه.ق.
2. غلامرضا حاتمي، دعا، ص19، انتشارات كتاب شفا، چاپ اول، مشهد، 1388.
3. جواد محدثي، توبه، بازگشت به فطرت؛ درس هايي از نهج البلاغه، ص16، بنياد پژوهش هاي اسلامي آستان قدس رضوي، مشهد، چاپ نهم، 1387.
4. بقره (2) آيه222.
5. نهج البلاغه، حكمت17. (بر اساس نهج البلاغه محمد عبده).
موفق باشید.

پرسش گر گرامي تقيد و تقوا و خويشتن داري شما از گناه هايي كه ذكر كرديد بسيار ارزشمند است، مطمئن باشيد اگر شما بر اين شيوه دوري از گناهان استمرار داشته باشيد، حتما مي توانيد يكي از دوستان خداوند و اهل بيت عليهم السلام باشيد، كار شما در دوري از گناهان بسيار با ارزش است و در قرآن آمده كسي كه از گناهان كبيره صرف نظر مي كند، خداوند گناهان كوچكش را مي بخشد: « إِنْ تَجْتَنِبُوا كَبائِرَ ما تُنْهَوْنَ عَنْهُ نُكَفِّرْ عَنْكُمْ سَيِّئاتِكُمْ وَ نُدْخِلْكُمْ مُدْخَلاً كَريماً .» (1) اگر از گناهان بزرگى كه از آن نهى مى‏شويد پرهيز كنيد، گناهان كوچك شما را مى‏پوشانيم و شما را در جايگاه خوبى وارد مى‏سازيم. پس قدر اين حالت خود را بدانيد.
از طرفي خداوند شرط دوستي خود و اهل بيت را اطاعت و تبعيت از آن ها معرفي مي كند، يعني كسي مي تواند ادعاي دوستي اهل بيت را بكند كه صادقانه از اوامر و دستورات آن ها اطاعت كند خداوند در قرآن در مورد سزاوارترين مردم و نزديك ترين مردم به حضرت ابراهيم مي فرمايد:ِ «انَّ أَوْلَى النَّاسِ بِإِبْراهيمَ لَلَّذينَ اتَّبَعُوهُ »(2) سزاوارترين مردم به ابراهيم، آنها هستند كه از او پيروى كردند. و در جايي ديگر مي فرمايد شرط دوستي تبعيت است: «قُلْ إِنْ كُنْتُمْ تُحِبُّونَ اللَّهَ فَاتَّبِعُوني‏ يُحْبِبْكُمُ اللَّهُ وَ يَغْفِرْ لَكُمْ ذُنُوبَكُمْ وَ اللَّهُ غَفُورٌ رَحيمٌ »(3) بگو: «اگر خدا را دوست مى‏داريد، از من پيروى كنيد! تا خدا (نيز) شما را دوست بدارد و گناهانتان را ببخشد و خدا آمرزنده مهربان است.»
حال دستور خدا و اهل بيت چيست؟ آيا غير از انجام واجبات و ترك گناهان است؟ مهم ترين دستور اهل بيت تقوا و خويشتن داري از گناهان است و كسي كه از اهل بيت تبعيت مي كند و مانند آن ها خود را از گناهان حفظ مي كند در حالي كه در معرض گناهان است، اين فرد قطعا محبوب خداو اهل بيت (ع) است.
وقتي شما از گناهان دوري مي كنيد مي توانيد از دوستان امام زمان باشيد. خود امامان معصوم نيز اين اطاعت و تقوا را به عنوان معيار دوستان شان بيان كرده اند. امام باقر عليه السلام مي فرمايد: «مَنْ كَانَ لِلَّهِ مُطِيعاً فَهُوَ لَنَا وَلِيٌّ وَ مَنْ كَانَ لِلَّهِ عَاصِياً فَهُوَ لَنَا عَدُو .(4) هركس مطيع خدا باشد دوست ماست و هر كس خدا را عصيان و نافرماني كند دشمن ماست.
پس شما مي توانيد با استمرار اين دوري از گناه و انجام واجبات دوست امام زمان(عج) باشيد و ايشان هم در اين صورت شما را دوست خود خواهند دانست. درست است كه مقام آن ها بسيار بالا است و شيعيان خاك پاي ايشان هم نمي شوند ولي خودشان اعلام كرده اند دوستاني دارند و مهم ترين ملاك دوستان شان را نيز تقوا و اطاعت بيان كرده اند.
توصيه مي كنيم به اين روش خود ادامه دهيد و با اعمال تان دل امام تان را شاد كنيد.

پي نوشت ها :
1. نساء(4) آيه 31 .
2. ال عمران (3) آيه 68.
3. همان، آيه 31.
4. ثقة الاسلام كلينى، الكافي، دار الكتب الإسلامية تهران، 1365 هجرى شمسى، ج 2، ص 74.
موفق باشید.

برادر گرامي؛ متاسفانه بنظر مي رسد، با وجود آگاهي از غير شرعي بودن رابطه با نامحرم، همچنان از مواجه شدن با اين واقعيت طفره مي رويد. حتما بايد به اين حقيقت دست يافته باشيد كه رابطه دوستي با نامحرم، جز تكه تكه شدن روح و خستگي آن و اضطراب و نگراني و از دست رفتن ارزش هاي انساني نتيجه اي در بر نخواهد داشت. با اين وجود، يقينا خداوند بزرگ همان گونه كه نيكوكاران را دوست مي دارد، توبه كننده گان را نيز دوست دارد. خداوند نه تنها با دعوت به توبه و بازگشت، وعده فرموده است كه پس از اداي حق الناس احتمالي، توبه بندگان خويش را مي پذيرد، بلكه آنها را جزء محبان خود قرار داده و فرموده: ان الله يحب التوابين.
لطفا در ادامه به نكات ذيل توجه فرمائيد.
1. نيازهاي عاطفي و غرايز ديگر در ايام جواني، انسان را به سوي دوست داشتن و عشق ورزيدن سوق مي دهد. البته اين يك امر طبيعي و غريزي است و كمتر مي توان راهي براي گريز از آن پيدا كرد. آنچه اهميت دارد، كنترل عقلايي بر احساسات و پرهيز از مخاطراتي است كه ممكن است فرد را به گرفتارهاي مختلف روحي و جسمي دچار سازد.
2. اين تمايلات گرچه در ابتدا به صورت رفتارهاي عاطفي، انساني و معقول جلوه مي نمايد، ولي گاهي اوقات اندك اندك تمام ذهن و فضاي فكري فرد را به خود مشغول مي كند تا جائي كه در بعضي اوقات موجب ركود فعاليتهاي مثبت مي شود.
3. مشكل شما بر خلاف ظاهر ساده اش بسيار پيچيده است. به راحتي نميتوان به حل اين مساله همت گماشت. متأسفانه در سنين جواني بروز چنين علايقي رواج دارد. اصل علاقمندي، نه يك اصل ماورايي و رمانتيك، بلكه ناشي از يك اصل بسيار ساده روانشناختي است. اين اصل ساده، اصل مجاورت است. خواه ناخواه وقتي يك نفر براي مدتي در مجاورت فرد ديگري قرار مي گيرد، به تناسب و توافق ويژگيهاي شخصيتي طرفين و همچنين شرايط فيزيولوژيك آن دو، به او علاقه مند مي گرددد. البته از اين نكته نمي توان غفلت كرد كه، علاقمندي غير طبيعي به جنس مخالف به شدت تحت تأثير انگيزههاي ناهشيار يا هشيار جنسي است.
4. از سويي ديگر، بررسي اين مطلب كه چرا يك دختر مجرد به حدي وارد يك رابطه مي شود كه حاضر به نزديكي آنهم با فرد متاهلي مي شود، لازم و ضروري است. از اين رو دو طرف اين رابطه بايد به اين مطلب آگاه باشند كه ماهيت عشق بسيار پيچيده است. اگر باعث كاهش عملكرد قابل توجهي در فرد گردد، رنگ و بوي اختلال نيز به خود مي گيرد. در برخي علاقه هاي افراطي كه فرد براي مدت طولاني از روند زندگي روزمرهاش جدا مي گردد، رگه هايي از افسردگي، اضطراب بالا و همچنين رفتار يا افكار وسواسي و... مشاهده مي شود. چون فرد معناي خاصي در زندگياش احساس نميكند و به نوعي دلمردگي دچار گشته است، به معناي جديدي در زندگياش به نام معشوق روي ميآورد و يا براي رهايي از اضطراب بالا به دنبال پناهگاهي (كه در اكثر موارد در جنس مخالف جستجو مي كند) مي گردد يا مانند يك فرد وسواسي براي كاهش اضطراب خود مجبور است زود به زود به ديدار معشوقي كه به صورت كاذب و موقتي اضطرابش را پايين مي آورد بشتابد.
5. بنابراين به هر دو طرف توصيه مي شود با مراجعه به متخصصين روانشناس باليني به چكاب شخصيت و روح و روان خود بپردازند تا در صورت وجود يكي از اختلالات پيش گفته، به صورت اساسي به درمان بپردازند.
پس اداي حق الناس احتمالي و جدايي قطعي توصيه هاي ذيل براي فراموشي مناسب است:
1. با توجه به متاهل بودن و احتمال بروز مشكلات متعدد درصورت ازدواج مجدد، بايد گفت قطعا فراموشي ايشان به نفع شماست، ولي فراموشي زمانبر است. شايد ماه ها و سال ها به طول انجامد. نيازي به فراموشي سريع ايشان نيست، چرا كه صرف كم رنگ شدن خاطرات او حكم فراموشي وي را دارد.
2. همان گونه كه احتمالا مجاورت باعث شروع، تداوم و تشديد اين علاقه گشته است، عدم مجاورت براي جلوگيري از تشديد اين علاقه ضرورت دارد. پس بايد پذيرفت كه تشديد رابطه چيزي جز تشديد مشكلات احتمالي شما را در پي ندارد. اين آب شور نه تنها از عطش شما نمي كاهد، بلكه بر عطش شما خواهد افزود. شما مي توانيد با از بين بردن يادگاريها و كليه چيزهايي كه موجب به ياد آوردن ايشان مي شود را از بين ببريد.
3. يك رشته فعاليت هاي ذوقي، هنري، فكري و عملي در زندگي قرار دهيد تا بتواند فكرتان را از او منصرف نمايد. همچنين به فعاليت هاي ورزشي اهميّت دهيد، چون اين نوع فعاليت ها، دريچه اي براي خروج فشارهاي ناشي از تراكم انرژي انباشته شما محسوب مي شود. در مجموع اوقات فراغت را با كارهاي متنوع پر كنيد تا كم تر به او فكر كنيد.
4. به جاي بغرنج سازي و بزرگنمايي نياز به رابطه با اين خانم، به ساده سازي و پيش پا افتاده سازي آن بپردازد. با يك تمرين ذهني مستمر مي توان هر گونه نياز كاذب را به اموري پيش پا افتاده و غير قابل اعتنا مبدل كرد.
5. تكنيك سود و زيان يكي از تكنيك هاي مهم در درمان اينگونه علائق است. فرد مبتلا با كمك مشاور مي تواند به محاسبه سودهاي تداوم اين رابطه و ضررهاي آن بپردازد. قطعا ضرر اين رابطه بيش از سود آن است. فرد به مرور به زيان بخش بودن اين رابطه پي مي برد.
موفق باشید.