در روايتي از رسول خدا (ص) مي خوانيم: «اقْرَؤُوا الْقُرْآنَ بِأَلْحَانِ الْعَرَبِ وَ أَصْوَاتِهَا» (1) «قرآن را با لحن ها و آوازهاي عرب بخوانيد»

قرآن كريم به زبان عربي نازل شده است و لذا استفاده مناسب از صدا با انتخاب طبقات صوتي و مقامات مناسب  عربي، جابه جايي بين پرده هاي صوتي و انتقال از مقامي به مقام ديگر با انسجام و استحكام كامل از نظر لحني و هم چنين توأم با رقت قلب، ترس از خدا و حزين خواندن، به طور حتم در فهم بيش تر مفاهيم قرآن به انسان كمك مي كند و دل ها را تحت تأثير قرار داده و قلب ها را نوراني مي سازد.

الحان و مقامات زبان عرب، طرح ها و الگوهايي هستند براي آفرينش نغمات و ملودي ها.

در تلاوت قرآن از هفت مقام و لحن اصلي استفاده مي شود كه به صورت خلاصه در عبارت «صنع بسحر» گنجانده  شده اند.

حرف صاد مخفف مقام «صبا»، نون مخفف مقام «نهاوند»، عين مخفف مقام «عجم»، باء مخفف مقام «بيات»، سين مخفف مقام «سه گاه»، حاء مخفف مقام «حجاز» و  راء مخفف مقام «رست» مي باشند.

اين مقامات به عنوان ابزاري مطرح اند كه قاري مي تواند به وسيله ي آن ها، مفهوم و محتواي آيات را با زيبايي تمام انتقال دهد.

رعايت تناسب و ارتباط ميان مقام و موضوع آيه هنگام قرائت تأثير زيادي در زيبايي هنر قرائت دارد. هر مقامي براي موضوع خاصي مناسب است؛ برخي مقامات و لحن ها مثل مقام «صبا» حُزن انگيزند و لذا در آيات عذاب بكار مي رود و برخي مقامات مثل مقام «نهاوند» نغمه اي شادند و لذا در آيات توصيف بهشت و بشارت بكار مي روند.(2)

پي نوشت ها:

1. كليني، محمد بن يعقوب، كافي، تهران، دار الكتب الإسلامية‌، 1407 ه‍ ق‌، ج‏2، ص 614.

2. براي آشنايي تفصيلي با مباحث مقامات موسيقي قرائت به پايگاه اينترنتي «شهر مجازي قرآن كريم»  وابسته به دانشگاه مجازي المصطفي (ص) مراجعه نماييد.