جداي از هر گونه قضاوتي در مورد مطالب منتشره از جمله كتاب مورد اشاره در مورد خاصيت آيات و سوره هاي قرآن اين موضوع روشن است كه قرآن كلام مستقيم خداي متعال و در رأس پيام هاي الهي وحياني است. بي شك تمامي سوره ها و آيات قرآن،بهترين معلم براي تعليم انسان ها و كار آمد ترين نسخه شفا بخش براي درمان همه بيماري ها چه روحي و چه جسمي است اما اين كه بخواهيم به طور قطع در مورد خواص سوره ها و آيات آن و اين كه اين كه هر آيه يا سوره اي داراي چه اثر اختصاصي دارد، مطلبي بگوييم، منوط به پشتيباني  روايات و احاديث معتبر از اولياي دين است.

 اين گونه مطالب كه در بازار نشر منتشر مي شود و نيز برگرفته از بعضي از كتاب ها  است جداي از اين كه بايد به دست دانشمندان علم قرآني و مفسرين بزرگ تحليل و نتيجه آن يا تاييد يا تكذيب شود؛ نمي تواند براي تشنگان معرفت و دانش تنها راه رسيدن به مقصود باشد.

اين موضوع يقيني است كه قرآن سراسر نور، عرفان، حكمت و علم است و حتي اگر يك آيه آن به درستي خوانده و درك شود،موجب خواهد شد كه  انسان، معرفت الهي را كسب كند،چون كلام قرآن كلام عادي نيست، اما راه رسيدن به معارف قرآن و گشودن دروازه كلام الهي اين نيست كه به صرف اجراي دستور العملي تعليم علم بر انسان آسان شود.علاوه بر اين، بايد دانست علمي كه مقصود است علمي سودمند مي باشد كه انسان را از جهالت بيرون مي كشد و گرنه تمام انسان ها از هر آيين و كيشي حتي افرادي كه هيچ اعتقادي به مبدء و معاد ندارند مي توانند با تلاش و پشتكار به قله هاي علوم رايج دست يابند آن چنان كه تا به امروزه دست يافته اند.

پس بايد توجه كنيم كه علم مورد عنايت قرآن، علم الهي و معنوي است و ابزار رسيدن به آن، تقوا و پرهيز از گناهان است.

 انسان هاي با تقوا كه از گناهان دوري مي كنند، بعد از حصول اين ملكه نوراني در دل هاي شان، بي شك مورد تعليم الهي قرار مي گيرند، زيرا خداي متعال خود اين وعده بزرگ را در قرآن داده است آن جا كه مي فرمايد:

"وَ اتَّقُوا اللَّهَ وَ يُعَلِّمُكُمُ اللَّهُ وَ اللَّهُ بِكُلِّ شَيْ‏ءٍ عَليمٌ" (1)

يعني: از خدا بپرهيزيد! و خداوند به شما تعليم مي‏دهد خداوند به همه چيز داناست.

 علم در تعبير قرآن،نور است، نوري كه خداي متعال در قلب و دل كسي كه شايسته اش باشد وارد مي كند، اين علم، علم عادي و تعليم دنيايي نيست، اين علم از سنخ نور است، نوري الهي كه نمي توان بر آن حد و مرز و حتي مقياسي قايل شد.اين علم  براي كساني است كه سزاوار هدايت اند.

امام صادق سلام الله عليه فرمود:

" ليس العلم بكثرة التعلم، إنما هو نور يقذفه الله في قلب من يريد أن يهديه"(2) يعني: علم (واقعي) آن نيست كه به كثرت ياد گيري و تعلم نصيب انسان شود،(چون بيان كرديم هر انساني فراخور ظرفيت و استعداد خدا دادي و نيز تلاش و كوشش،مي تواند به قله هاي علم و دانايي دست يازد حتي اگر به هيچ ديني معتقد نباشد ) بلكه در حقيقت علم نور است و خداي متعال آن را در قلب و دل كسي كه اراده هدايتش نموده قرار مي دهد.

البته نمي توان منكر خاصيت سوره ها و آيات قرآن كه به عنوان دستور العمل مستند به روايات است شد، خصوصا اين كارها اگر به قصد قربت و با نيت خالص انجام گيرد خداي متعال آن شخص را به مطلوبش خواهد رساند.

با اين حال در بعضي از كتاب هاي روايي معتبر، در مورد خواص سوره ها و نيز آيات قرآن احاديثي وارد شده است كه مي توان به دليل اعتبارشان به آن ها مراجعه كرد و آن توصيه ها را به قصد قربت انجام داد تا مورد عنايات الهي قرار گرفت.(3)

خلاصه آنكه اگر مطالب مستند مي خواهيد به كتاب مفاتيج الجنان ، يا مفاتيح نوين تاليف آيت الله مكارم ، ثواب الاعمال و عقاب الاعمال تاليف  شيخ صدوق مراجعه كنيد.

پي نوشت ها:

1. سوره بقره، آيه 282

2. مجلسي محمد باقر، بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار، ج‏67، ص 141.

3. رك، شيخ كليني،الكافي، تهران، انتشارات دارالكتب الاسلاميه،سال 1362 ه.ش ،چاپ دوم، ج‏2، ص 611 باب "ثَوَابِ قِرَاءَةِ الْقُرْآن"‏؛ شيخ طبرسي،مجمع البيان في تفسير القرآن،تهران،انتشارات ناصر خسرو،سال 1372 ه.ش ، چاپ سوم، ج9، ص252؛ بحراني سيد هاشم،البرهان في تفسير القرآن،تهران، انتشارات بنياد بعثت،سال 1416 ه.ق ،چاپ اول، ج5، ص155؛ شيخ صدوق، ثواب الاعمال و عقاب الاعمال،قم،انتشارات دارالرضي،سال 1406 ه.ق ،چاپ اول، از ص 100.