« كَانَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ(ع) يَقُولُ ثَلَاثَةٌ لَا يُسَلَّمُونَ الْمَاشِي مَعَ الْجَنَازَةِ وَ الْمَاشِي إِلَي الْجُمُعَةِ وَ فِي بَيْتِ الْحَمَّام» (1)؛ امام صادق (ع) فرمود: به سه كس سلام داده نشود: كسي كه همراه جنازه راه ميرود و كسي كه به سوي نماز جمعه ميرود و كسي كه در حمّام است.
ملا صالح مازندراني در شرح اين حديث مي نويسد: قوله ( ثَلَاثَةٌ لَا يُسَلَّمُونَ) محمول علي الكراهة و لعل السر في الاولين انه ينافي التعجيل المطلوب فيهما أو المراد انهما لا يبتدئان بالسلام علي غيرهما بل ينبغي العكس لفضل المشي مع الجنازه و الي الجمعه و في الاخير انه يوجب النظر الي ما يكره و الاطلاع عليه.(2)
اينكه امام فرمودند بر اين سه نفر سلام نكنيد حمل بر كراهت مي شود ( سلام كردن كه در اصل مستحب است بر اين سه گروه مكروه است) شايد سر كراهت داشتن در مورد كسي كه همراه جنازه مي رود و كسي كه به نماز جمعه مي رود اين باشد كه سلام كردن به اين دو گروه با تعجيلي كه در اين دو امر مطلوب است منافات داشته باشد( بايد در رفتن به تشييع جنازه و رفتن به نماز جمعه عجله كرد) يا مراد اين باشد كه اين دو گروه ابتدا بر ديگري سلام نكنند و عكس آن سزاوار است چون همراه جنازه رفتن و به نماز جمعه رفتن فضيلت دارد. اما در مورد كسي كه در حمام است كراهت دارد زيرا موجب نگاه كردن به چيزي است كه كراهت دارد و اطلاع يافتن از اوست.
شيخ حر عاملي هم با اين عنوان اين روايت را بيان كرده: « بَابُ عَدَمِ اسْتِحْبَابِ تَسْلِيمِ الْمَاشِي مَعَ الْجَنَازَةِ وَ إِلَي الْجُمُعَةِ وَ فِي الْحَمَّامِ لِمَنْ لَا إِزَارَ لَه... وَ تَقَدَّمَ مَا يَدُلُّ عَلَي التَّسْلِيمِ فِي الْحَمَّامِ لِمَنْ عَلَيْهِ إِزَارٌ فِي مَحَلِّه»(3) يعني سلام كردن به اين سه گروه مستحب نيست. ايشان در مورد كراهت سلام به كسي كه در حمام است اين توضيح را اضافه مي كند كه نسبت به كسي كه لنگ ندارد سلام كردن كراهت دارد زيرا در جاي خودش رواياتي بيان كرديم كه سلام كردن در حمام بر كسي كه بر او ازار و لنگ است اشكال ندارد.
پي نوشت ها:
1. كليني، الكافي، انتشارات اسلاميه، ج2، ص 646.
2. مازندراني، محمد صالح، شرح اصول كافي، ج11، ص112.
3. شيخ حر عاملي، وسايل الشيعه، ج12، ص 70.