آیا الفاظ ادعیه مأثوره را می توان به تناسب احوال خواننده آن دعا تغییر داد؟ مثلا آیا زنان در دعای ماه رجب باید حرم شیبتی علی النار را تغییر دهند ؟زیرا ایشان ندارند ویا باید دعا را به همان لفظ وارد شده بخوانند لطفا منابع نظر خود را نیز در صورت امکان بنویسید
باعرض سلام و تشکر از ارتباط شما با اين مركز.
دعا عبادت توقيفي نيست . نجواي با خدا است که به هر زبان مي توان با خدا نجوا کرد . هر کسي به تناسب فهم و درک خود به ستايش خدا پرداخته و به محضرش عرض حاجت مي برد.
البته دعاهاي امامان چون از زبان معصوم صادر شده ، از زبان کسي صادر شده که در بالاترين مقام معرفتي نسبت به خداست . بالاترين عشق و ارادت را به خدا دارد و تربيت شده خدايي است . تسبيح و توصيف او از خدا حق و مطابق واقع و برآزنده ترين توصيفي است که از زبان بنده نسبت به خدا جاري مي شود ، از اين رو مناسب است که ستايش و تحميد و دعا و نجوا و عرض حاجت مان به پيشگاه خدا از زبان معصوم جاري شود . معصوم از موضع يک انسان و از موضع خطاب با خدا به نجوا مي نشيند . هر کس آن دعا را بخواند ، به زبان معصوم که بهترين زبان ها است ،با خدا نجوا مي کند . احتياج به تغيير دادن الفاظ هم نيست ،زيرا معصوم با زبان خطاب و از موضع گوينده به نجوا نشسته ، ما و شما هم وقتي به خواندن آن دعا مي پردازيم، از همان موضع خطاب و تکلم با خدا نجوا مي کنيم.
فقط در بعض موارد بسيار محدود چون دعاها غالبا از امامان است که مذکر بوده اند، مختصر تفاوتي با همان دعا اگر زبان مونث جاري مي شد، پيدا مي کند ، مثل دعاي هر روز ماه رجب که کلمه "شيبه= ريش سفيد"در آن است و اين اختصاص به مردان به خصوص مردان مسن دارد . مانع ندارد مردان جوان و زنان که ريش سفيد ندارند ،به جاي آن "شعري=مويم" بگويند. اتفاقا در کتاب دعاي "مصباح المنير" که توسط آيت الله مشکيني جمع آوري و ترجمه شده ، اين پيشنهاد مطرح شده است.
در هر حال چون خواندن دعا عبادت واجب و توقيفي نيست، مي توان الفاظ را با الفاظ هم معنا جايگزين کرد، به خصوص در مواردي- مثل مورد بالا_ که اين تغيير مناسب حال مي باشد و هيچ منعي ندارد، ولي بهتر آن است که تا ممکن است عين عبارات امام و به همان نحو که معصوم خوانده، خوانده شود.