ازدواج موقت

پرسشگر گرامي با سلام و سپاس از ارتباط تان با اين مركز
ازدواج قراردادي است که دو نفر زن و مرد با هم مي‌بندند و متعهد مي‌شوند که در کنار هم زندگي کنند . نيازهاي جنسي و روحي و رواني همديگر را برآورده سازند. در اين قرارداد هر دو محتاج يکديگرند . از همديگر بهره مي‌برند . بايد به همديگر بهره برسانند. در ضمن نسل جديد هم توليد مي‌شود و تربيت مي‌گردد:
«ومِن آياتهِ أنْ خلَقَ لکُم مِنْ أنفسکُم أزواجاً لتسکُنوا إليها؛(1) از نشانه‌هاي خداوند اين که از جنس شما براي تان همسران و جفت‌هايي آفريد تا در کنار آن ها آرامش بيابيد».
«هُنّ لباسٌ لکُم وأنتُم لباسٌ لهنّ؛(2) زنان لباس شما و شما لباس آنانيد».
اين لباس، پوشانندة عيب‌ها سبب زينت و آرامش بودن، زماني وجود پيدا خواهد کرد که زن و مرد به هم متعهد باشند . مهر و محبت و علاقه خود را نثار يکديگر کنند . براي آسايش و آرامش همديگر فداکاري نمايند اما ازدواج موقت يا تعدد زوجات حرام نشده، به عنوان راهکاري براي مواقع غير عادي قرار داده شد، هم‌چنان که طلاق حرام نشده و براي مواقع غير عادي قرار داده شده است.
خداوند مردان و زنان هوسباز را (که به زنان و مردان ديگر دل مي بندند و بدون دليل به طلاق و ازدواج‌هاي مکرر و موقت اقدام مي‌کنند) دوست نمي‌دارد و آنان را لعن مي‌کند.(3)
در روايات هم ازدواج موقت و چند همسري تشويق نشده است. اگر در مواردي نسبت به متعه تشويق شده ،به جهت مبارزه با بدعتي بود که افرادي گذاردند و حلال خدا را حرام شمردند.(4) و گرنه ازدواج موقت به خودي خود مورد تشويق نيست، بلکه در رواياتي از ازدواج موقت بدون لزوم و ضرورت نهي شده است.
امام رضا فرمود: «ازدواج موقت براي افرادي که همسر دائم ندارند [و نمي‌توانند همسر دائم بگيرند] و نياز آنان به همسر دائم برطرف نشده، حلال و مباح است اما کساني که همسر دائم دارند، فقط زماني که [به علت مسافرت يا جهات ديگر] از همسرشان دور هستند، به ازدواج موقت اقدام کنند».(5)
در روايت ديگر ضمن نهي از ازدواج موقت غير ضروري مي‌فرمايد: «بر ازدواج موقت اصرار نداشته باشيد. بر شما لازم است بر ازدواج دائم، به عنوان سنت رسول خدا؛ پس با مشغول شدن به ازدواج موقت، از همسران خود غافل نگرديد که آنان کافر شوند و از اين حلال و حکم خداوند بيزاري بجويند و اجازه دهندة آن (بعضي ما امامان) را نفرين کنند و دشنام دهند».(6)
اما اگر مرد بدون اجازه زن ازدواج کند ،زن هم حق دارد تقاضاي طلاق کند . هم‌چنان که ازدواج دوم براي مرد جايز است، تقاضاي طلاق هم براي زن جايز است .
مجازات مردان هوسبازي که همسر خود را فداي هوسبازي مي‌کنند و در زجر و شکنجه نگاه مي‌دارند يا بدون دليل موجه و بدون پرداخت حقوق شرعي و قانوني طلاق مي‌دهند تا به خوشگذراني خود برسند، بسيار سنگين است، هم‌چنان که اين مجازات در انتظار زنان هوسباز است. کم نيستند زنان هوسبازي که با ديدن يک مرد خوش اندام و ثروتمند و...، دل بدو سپرده، براي رسيدن به هوا و هوس خود از شوهر زحمتکش و پر تلاش و وفادار خود و بچه‌هاي معصوم خويش چشم مي‌پوشد و طلاق مي‌گيرند تا به دلخواه خود برسند! چنين اقدام‌هاي ناجوانمردانه‌اي (چه از زن يا مرد) ناپسند است و قهر خشم خدا را در پي دارد.
غالبا مردها به جهات مختلف مانند جنگ ها و انجام کارهاي سخت از بين مي روند . زناني بي سرپرست در جامعه مي مانند، در حالي که آنان نياز جنسي و عاطفي دارند . اين حقيقت را زناني که خود شوهر دارند نمي فهمند و درک نمي کنند .چه بسيارند زنان بي شوهري که در رنج فراوانند، ولي حيا و عفت آنان باعث مي شود که آن را بروز ندهند . برخي از آنان به فسادهاي مخفي و علني مبتلا مي شوند. اگر خانمي که به اين قانون الهي اعتراض دارد ،از بالا به جامعه بشري نگاه کند و ديد کلي به جامعه داشته باشد و منافع تمامي افراد جامعه را بنگرد، هرگز به اين قانون الهي اشکال نمي گيرد.

از لحاظ تکويني و با خصوصياتي که مردان و زنان دارند، مردان بايد زنان را از لحاظ عاطفي و غرايز ديگر تامين کنند ( مديريت جامعه ) از بي زن بودن مرد و به اصطلاح عزب بودن بسيار مذمت شده ،هر مرد بايد يک يا چند زن را از لحاظ مالي و از لحاظ عاطفي و بر آورده شدن حاجات شان تامين کند . نبايد زناني در جامعه بدون سرپرست و بي کس بمانند همان طور که مردان وظيفه دارند از امنيت زنان محافظت نمايند .مسئله ازدواج تنها در شهوت و شهوتراني خلاصه نمي شود . براي توضيح بيش تر به کتاب هاي زير مراجعه کنيد :
1- نظام حقوق زن در اسلام شهيد مطهري.
2- زن در آيينه جلال و جمال آيت الله جوادي آملي.
3- تفسير الميزان , ج 4؛ علامه طباطبايي .
پي‌نوشت‌ها:
1. روم (31) آيه 30.
2. بقره (2) آيه 187.
3. وسايل الشيعه، ج 7، ص 267 ـ 268.
4. نظام حقوق زن در اسلام، ص 82.
5. وسايل، ج 21، ص 32.
6. همان، ص 23.