چگونگي رفتار با فرزندان لجوج؟
لجبازی در كودكان از یكسالگی آغاز می شود و در دو سالگی به اوج خود می رسد. در شش تا نه سالگی هم شدت دارد. لجبازی كودكان تا حدی از ضرورت های رشد و مقطعی است؛ بنابراین، چندان نگران نباشید. لجبازی كودكان، اغلب منشأ محیطی دارد و به ندرت (در صورت شدت و دوام) ممكن است مشكل عصبی باشد. در هر صورت برای جلوگیری از نهادینه شدن این رفتار بهتر است در جهت كاستن از آن بكوشید.
علل لجاجت كودكان:
1. وراثت: ژنتیك به ارث رسیده از پدر و مادر، می تواند زمینه ساز بروز این حالت شود.
2. محبت های افراطی: محبت بیش از حد باعث می شود قدرت نه شنیدن كودك كم شود. اینجاست كه ممكن است كه كودك برای رسیدن به خواسته هایش لج بازی كند.
3. محرومیت: در كودكانی كه سنین ابتدای زندگی را با محرومیت های عاطفی و مالی پشت سر گذاشته اند، احتمال بروز لجبازی بیشتر است.
4. تبعیض: توجه بیش از حد به یكی از فرزندان و بی توجهی به دیگر فرزندان، شعله لجاجت را روشن می كند.
5. تنبیه بی دلیل: اگر كودك را بی دلیل تنبیه كنیم، یكی از راههایی كه برای مقابله به مثل بكار خواهد برد، لج بازی است.
6. جلت توجه: ممكن است نخستین بار كه این عمل را انجام داده، عكس العمل و نگرانی شدیدی را در شما دیده است و از آن پس برای جلب توجه چنین می كند. توصیه می كنیم با دیدن این حركت كودك، احساساتی نشوید. همچنین می توانید صورت خود را برگردانید تا اضطراب شما را نبیند.
7. انتقام جویی: اگر والدین با یكدیگر اختلاف و درگیری دارند یا كودك را می آزارند و تنبیه بدنی دارند با ید از این گونه رفتارها دست بكشند؛زیرا این احتمال كه برای انتفام جویی از والدین این كار را انجام دهد، وجود دارد.
8. طلاق والدین: اگر در خانواده ای اتفاق بیافتد، یكی از اثرات آن لج بازی كودك طلاق است.
9. سرزنش بیش از حد: والدینی كه بی دلیل و بیش از حد كودك خود را سرزنش می كنند، ناخواسته كودك را به لج بازی تشویق می كنند.
راه های درمان:
1. واضح بگویید: برای این كه كودك تان دست از لج بازی بردارد، بصورت واضح و شفافف درخواست خود را به او بگویید. كنار كودك بنشینید، تماس چشمی برقرار كنید و درحالی كه نام او را به زبان می آورید، خواسته های خود را بیان كنید.
2. جدی باشید: وقتی كودك تان روی موضوع خاصی پافشاری میكند كه منطقی نیست، با جدیت به او بگویید كه در خواستش را انجام نمی دهید و سپس هیچ گونه توجهی به او نكنید.
3. نقطه ضعف ندهید: كودك شما نباید تصور كند می تواند در مكان های خاص مثل مهمانی ها از شما با لج بازی امتیاز بگیرد. همه جا در برابر درخواست غیر منطقی و لج بازی او مقاومت كنید تا از فكر لج بازی بیرون بیاید.
4. آرام باشید: برای مقابله با لج بازی كودك از روش هایی مانند فریاد زدن، كتك زدن، تهدید كردن و و... استفاده نكنید. این روش ها هر چند شاید مانع لج بازی كودك شود، اما ممكن است آسیبهای جدی دیگری را متوجه كودك سازد.
5. محروم كنید: كودك لجباز را از چیزهای مورد علاقه اش محروم كنید. این روش كه محرومیت نام دارد، روشی مناسب برای تنبیه درست او می باشد.
6. از جمع جدا كنید: گاهی فضایی كه كودك در آن قرار دارد موجب ایجاد حس لج بازی در او می شود. در این مواقع جداسازی كودك از آن مكان او را از لج بازی دور می سازد.
توصیه ها:
1) انرژی كودك را با فعالیتهای كم تحرك مانند نقاشی، بازی با اسباب بازی و غیره صرف كنید و از بازی های پر تحرك بپرهیزید.
2) جلو اشیایی مانند تختخواب را كه گوشهایی نوك تیز دارند با ضربه گیر بگیرید.
3) در موقع لجاجت كودك را بغل و نوازش نكنید، این یك عامل تقویت كننده لج بازی است. محبت به كودك را به وقت دیگری موكول كنید. اما اگر این عمل هنگام خوابیدن بروز كند او را با نوازش و ماساژ پشت و قصه آرام كنید و تا خوابیدن كامل كنارش بمانید.
4) در مواقع عادی بیشتر به او محبت كنید تا اگر برای جلب محبت، دست به كارهایی (مثل كوبیدن سر به اشیاء) می زند، ارضا شود.
5) از تشویق برای تثبیت رفتارهای خوب استفاده كنید.
6) به كودك برچسب لج باز نزنید! زیرا اثر تلقینی منفی دارد.
خوش قول باشید تا زمینه اعتماد و اطاعت كودك را فراهم كنید.