همچنین يكي از بزرگترين قبرستان هاي جهان محسوب مي باشد كه محل دفن بسياري از پيامبران بزرگ الهي و شخصيتها و علماي بزرگ است.(1)
اما فارغ از مكان و موقعيت جغرافيايي و محل دنيايي اين قبرستان از امام صادق (ع) روايت شده كه هيچ مؤمن در شرق يا غرب زمين نميرد جز اينكه روح وي را خداوند در وادي السلام محشور سازد . يكي از ياران امام صادق (ع) گويد : به امام عرض كردم برادري دارم كه هم اكنون در بغداد ساكن است و مي ترسم در آنجا بميرد . حضرت فرمود : از چه مي ترسي هر آنجا كه خواهد بميرد ، هر مؤمن كه در شرق يا غرب زمين بميرد خداوند روح او را در وادي السلام محشور سازد . گفتم : وادي السلام كجا است ؟ فرمود : پشت كوفه ، گوئي مي بينم كه آنها حلقه حلقه به دور هم نشسته و با يكديگر سخن مي گويند . (2)
البته در مورد رفتن در وقت غروب و بازگشت شان و اموري از اين دست توضيحي در روايات بيان نشده و بعيد است چنين تصوراتي صحيح باشد زيرا انتقال ارواح به عالم برزخ بعد از مرگ رخ مي دهد و در آن وضعيت ارواح مومنين به وادي السلام منتقل مي شود ؛ در نتيجه بازگشت از آن مكان معنا ندارد مگر بر اساس آزادي هايي كه به برخي از ارواح داده مي شود كه به طور محدود به بازماندگان خود سر بزنند .
پي نوشت ها :
1. اماكن زيارتي و سياحتي عراق محمّد رضا قمي، ص27،نشر مشعر.
2. الكافي - الشيخ الكليني - ج 3 - ص 243 ،تصحيح وتعليق : علي أكبر الغفاري ، چاپ سوم ، سال چاپ :1367 ناشر: دار الكتب الإسلاميه - طهران.