گفتار ابوبکر در ارث نرسیدن حضرت فاطمه

پرسش: حدیثی که ابوبکر در برابر حضرت فاطمه سلام الله علیها آورد از پیامبر که انبیا ارث نمی گذارند و ارث شان صدقه است، آیا در اسناد شیعه هم هست؟
شرح : حدیث جعلی است که ابوبکر ساخته است ،شنیدم نزدیک به این مضمون حدیث مذکور در کتاب کافی است ؟
پاسخ: پرسشگر گرامی با سلام سپاس از ارتباط تان با این مرکز

آنچه ابوبکر نقل کرده ،مختص به او است و در هیچ نقلی از شیعه و غیر شیعه نیامده است. جمله ابوبکر به شرح زیر است:
انا لانورث ما ترکنا صدقه........؛(1)
ما ارث به جا نمی گذاریم . آنچه از ما بماند، صدقه ( و متعلق به امت و در اختیار والی امت ) است.
آنچه در نقل ابوبکر مهم است و بدان استناد شده، نفی وراثت بین رسول خدا و وارثان ایشان و صدقه بودن اموال به جا مانده از اوست. این فراز در هیچ روایتی از امامان شیعه و از غیر ابوبکر نقل نشده و مورد انکار شدید امامان واقع گردیده است. عالمان شیعه هم به پیروی از امامان در بیان منافات و تعارض این سخن با قرآن مفصل بحث کرده اند،از جمله شیخ مفید که "رساله حول حدیث نحن معاشر الانبیاء ..." نوشته است.
اما آنچه در روایات شیعه وارد شده ،به شرح زیر است:
امام صادق از پیامبر نقل فرمود: إن العلماء ورثة الأنبياء وذاك أن الأنبياء لم يورثوا درهما ولا دينارا ، وإنما أورثوا أحاديث من أحاديثهم ، فمن أخذ بشئ منها فقد أخذ حظا وافرا؛(2)
عالمان وارثان پیامبران هستند زیرا پیامبران درهم و دینار به جا نمی گذارند(چون در صدد جمع دنیا نیستند. برای آنان درهم و دینار اهمیت چندانی ندارد تا جمع آوری کنند و به ارث بگذارند) بلکه ارث آنان سخنان آنان است(که پر از حکمت و علم و نور است). هر کس مقداری از این ارث را صاحب شود، حظ و بهره بزرگی برده است.
این روایت اصلا نفی قانون ارث بردن را نمی کند. ارث پیامبران را صدقه و متعلق به جامعه اسلامی و در اختیار حاکم نمی شمارد ،بلکه می فرماید همت آن ها در جمع مال و ارث گذاشتن آن برای وارثان نیست، بلکه همت شان به بیان علم و حقایق در سخنان هدایت آور و نورانی است تا میراث پیروان شان باشد و پیروان از این میراث ارزشمند بهره بگیرند.

پی نوشت ها:
1. صحیح بخاری،ج4،ص42؛ مسند احمد، ج1،ص4.
2. کافی،1،ص34.