با سلام. با توجه به آیه 29 سوره مبارکه الاسرا که پیامبر را مخاطب خود قرار می دهد... چگونه فضل و بخششهای امیرالمومنین که گاهی موجب گرسنگی و تنگدستی چند روزه خود و خانواده ایشان میشد را می توان توجیه نمود(باتوجه به اینکه نمی تو ان حضرت علی (ع) را بالاتر از حضرت پیامبر(ص) دانست و آیه برای همه مردم تکلیف مشخص نموده است)؟ با تشکر
پرسشگر گرامي با سلام و سپاس از ارتباطتان با اين مرکز
مطلبي که در باره پيامبر و حضرت علي بيان داشته ايد، دو عمل کاملا متفاوت و جداي از يکديگر هستند ومنافاتي با هم ندارند . کار پيامبر( ص)انفاق بود و عمل امام علي (ع) ايثار، و رعايت اعتدال در انفاق وکمک به ديگران نه تنها در اين آيه بلکه درآيات ديگر نيزتاکيد شده است. از اين رو از جمله ( ملوما محسورا ) درآيه فوق به خوبي استفاده مي شود که پيامبر بذ ل و بخشش را در حد فوق تصور انجام داد، به طور ي که به نظام زندگي او خلل وارد شد و زمان جبران را از دست داد و در خانه خود ماند. درنتيجه غم و اندوه و حسرت حضرت را فرا گرفت . رواياتي كه در شان نزول اين آيه نقل شده، اين مطلب رابه وضوح تاييد مي کند که پيامبر در خانه بود. درخواست كنندهاى بر در خانه آمد .چون چيزى براى بخشش آماده نبود، از او تقاضاى پيراهن كرد، پيامبر پيراهن خود را به او داد، و همين امر سبب شد كه نتواند آن روز براى نماز به مسجد برود. ازاين پيش آمد زبان كفار را باز كرد، گفتند: محمد خواب مانده يا مشغول لهو و سرگرمى است و نمازش را به فراموشى سپرده است.
بنابراين انفاق کردن پيامبر چون در حد اعلا بود واز اعتدال خارج بود، هم ملامت و شماتت دشمن، و هم انقطاع از دوست را در پى داشت، مصداق" ملوم حسور" شد، آيه فوق نازل گرديد و به پيامبر هشدار داد كه اين كار تكرار نشود. رعايت اعتدال در انفاق شود (1) اما ايثار يک کارفردي است که در زمان و شرائط خاصي و محدود صورت مي گيرد که نيازمندي به آن محتا ج است وفردي حق خود را به او مي بخشد .درعين حال به کسي ضرر نمي رسد .کار امام علي (ع) اين گونه بود که در شرائط خاصي صورت مي گرفت که هم نشان از ايثار و فداکاري و هم نشان از اطاعت از پيامبر بود .
پي نوشت ها:
1. تفسير نمونه، ج12، ص 92.تفسيرمجمع البيان ،ذيل آيه. ترجمه الميزان، ج 13 ،ص 88.