انواع نمازهای مستحب و واجب

با عرض سلام و تشکر از ارتباط تان با اين مرکز
تعداد نمازهاي واجب را براي شما مي آوريم اما در مورد نمازهاي مستحب چون تعداد آن ها زياد است ،تنها نمازهاي نافله را آورده و براي اطلاع بيش تر از بقيه نمازها شما را به مفاتيح الجنان ارجاع مي دهيم.
نمازهاى واجب شش نماز است:
اول: نماز يوميه(نماز هايي در شبانه روز خوانده مي شود وعبارتند از دو رکعت نماز صبح وچهار رکعت نماز ظهر وچهار نماز عصر وسه رکعت نماز مغرب وچهار رکعت نماز عشا).
دوّم :نماز آيات.
سوم: نماز ميّت.
چهارم: نماز طواف واجب خانه كعبه .
پنجم: نماز قضاى پدركه بر پسر بزرگ تر واجب است.
ششم: نمازى كه به واسطه اجاره و نذر و قسم و عهد واجب مى‏شود
کيفيت نماز هاي يوميه:
دو رکعت نماز در وقت صبح خوانده مي شود،به اين کيفيت که: بعد از نيت،(دو رکعت نماز صبح مي خوانم قربتا الي الله) تکبيره الاحرام(الله اکبر) گفته مي شود . حمد وسوره را مي خوانيد و به رکوع مي رويد . ذکر رکوع مي گوييد .بعد از انجام رکوع دو سجده انجام مي دهيد و ذکر سجده مي گوييد . بعد از دو سجده براي رکعت دوم بلند مي شويد . در رکعت دوم نيز حمد و سوره مي خوانيد .بعد از سوره قنوت مي خوانيد . رکوع و دو سجده را انجام مي دهيد.بعد از تمام شدن دو سجده، تشهد را مي خوانيد و سلام نماز را مي خوانيد و تمام مي شود.
موقع اذان ظهرچهار رکعت نماز ظهر وچهار رکعت نماز عصرو موقع اذان مغرب سه رکعت نمازمغرب و چهار رکعت نماز عشاء بعد از نماز مغرب انجام مي دهيد.
کيفيت اين نماز ها نيز در دو رکعت اول مثل نماز صبح است ،منتها در رکعت دوم بعد از خواندن تشهد ،براي رکعت سوم بلند مي شويد، در نماز سه رکعتي در رکعت سوم بعد از دوسجده دوباره تشهد رامي خوانيد و سلام نماز را مي خوانيد .در نماز هاي چهار رکعتي در رکعت سوم بعد از دوسجده براي رکعت چهارم بلند مي شويد و بعد از دوسجده رکعت چهارم تشهد و سلام نماز خوانده مي شود.
در نماز هاي سه رکعتي وچهار رکعتي در رکعت سوم وچهارم تسبيحات اربعه را (سبحان الله والحمد لله والله اکبر)بخوانيد .
براي دانستن جزئيات مسئله نماز و واجبات نماز ، ارکان نماز، مسائل شک و سهو در نماز و مستحبات نماز، به رساله عمليه توضيح المسائل مرجع تقليد خودتان رجوع کنيد.
نماز قضاي پدر بر پسر بزرگ تر، درواقع قضاي نماز هاي يوميه است که به مقداري که پدر نمازهايش را قضا نموده است، پسر بزرگ تر بخواند.
نماز اجاره نيز اگر مربوط به نماز هاي يوميه باشد ،قضاي نماز هاي يوميه راشخصي که اجير شده مي خواند. اگر اجاره نماز مربوط به نماز آيات باشد ، نماز آيات را مي خواند.
نماز نذر و طواف ، هرکدام به صورت دو رکعتي مانند نماز صبح خوانده مي شود، فقط نيت آن ها فرق مي کند ،مثلا به نيت نماز طواف يابه نيت نماز نذر خوانده مي شود.
اما نماز ميت: رکوع وسجود ندارد و درحقيقت دعا است که با کيفيت خاص خوانده مي شود.به اين ترتيب که بعد از نيت، پنج مرتبه تکبير گفته مي شود . بعد از هر تکبير دعاي خاصي گفته خوانده مي شود .دعاهاي نماز ميت در رساله هاي عمليه توضيح المسائل بيان شده است.
نماز آيات : نماز آيات به واسطه چهار چيز واجب مى‏شود:
اول: گرفتن خورشيد.
دوم: گرفتن ماه، اگر چه مقدار كمى از آن ها گرفته شود و كسى هم از آن نترسد.
سوم: زلزله، اگر چه كسى هم نترسد.
چهارم: رعد و برق و بادهاى سياه و سرخ و مانند اين ها در صورتى كه بيش تر مردم بترسند كه بنا بر احتياط واجب بايد براى اين ها هم نماز آيات بخوانند
کيفيت نماز آيات: نماز آيات دو رکعت است و هر رکعت با پنج رکوع انجام مي شود.
انسان نماز آيات را به چند كيفيت مى‏تواند بخواند:
«اول» آن كه بعد از نيت، در هر قيامى پيش از ركوع يك حمد و يك سوره‏ تمام بخواند به رکوع برود ،بعد از گفتن ذکر رکوع سر از رکوع بردارد و دوباره حمد و سوره بخواند ،به رکوع برود تا پنج رکوع در هر رکعت کامل شود . بعد از رکوع پنجم در هر رکعت سر بردارد و به سجده برود كه مجموعاً در هر ركعتى پنج حمد و پنج سوره مى‏شود . بعد از دوسجده در رکعت دوم، تشهد بخواند وسلام نماز را بخواند .
«دوم» آن كه در هر ركعتى در قيام اول يك سوره حمد، بخواند و يك سوره را پنج قسمت كند .در هر قيامى يک قسمت آن را بخواند و به رکوع رود و دوباره سر از رکوع بردارد و ايستاده شود و قسمت دوم سوره را بخواند. به همين ترتيب تا در قيام پنجم، سوره تمام شود كه در تمام نماز، دو مرتبه حمد و دو سوره تمام بخواند.
«سوم» آن كه در ركعت اوّلى مثل صورت اوّلى در هر قيامى يك حمد و يك سوره تمام بخواند تا پنج حمد و پنج سوره ،در ركعت اوّلى خوانده شود و در ركعت دوم مثل صورت دوم عمل نمايد كه در قيام اول از آن، حمد را بخواند و سوره را بر پنج قسمت تقسيم کند و در هر قيام يک قسمت را بخواند وبه رکوع رود.(1)
نمازهاي نافله هاي شبانه روزي عبارتند از:
1 - نافله نماز صبح، دو ركعت، قبل از نماز صبح؛
2 - نافله نماز ظهر، هشت ركعت،(چهارتا دوركعتي) قبل از نماز ظهر؛،
3 - نافله نماز عصر، هشت ركعت،(چهارتا دوركعتي) قبل از نماز عصر؛
4 - نافله نماز مغرب،چهار ركعت(دوتا دوركعتي)،بعد از نماز مغرب؛
5 - نافله نماز عشا، دو ركعت نشسته، بعد از نماز عشا؛
6 - نافله شب،يازده ركعت،پيش از اذان صبح، كه هشت ركعت آن‏(چهارتا دوركعتي)«نافله شب‏»نام دارد، دو ركعتش به نام‏«شفع‏»،و يك ركعت ديگرش‏ به نام‏«وتر»است.
چون دو رکعت نافله عشا بنابر احتياط واجب نشسته خوانده مي شود، يک رکعت حساب مي شود و جمع نافله هاي شبانه روز 34 عدد مي شود.
در حديث است :نمازهاى نافله، به منزله هديه است و در هرصورت، پذيرفته مى‏شود.(2)
پي نوشت ها:
1. امام خميني، توضيح المسائل،احکام نماز.
2. قصار الجمل، واژه النافله.