سلام عذر می خواهم که مجددا مزاحم شدم در مورد حسادت دو بار دیگر هم سوال پرسیده بودم ولی متاسفانه جواب قاطعی از سوال خود درک نکردم و اکنون سوال خود را واضح تر مطرح می کنم:من چند بار از بعضی افراد که عموما از دوستان یا همکلاسی هایم بودند به دلیل حسادت درونی که به آنها داشتم در مورد زندگی خصوصی آنها سوال پرسیدم و کنحکاوی کردم چون می خواستم با بدست آوردن نقطه ضعفی از زندگی آنها قدری آرامش پیدا کنم اکنون از کار خود پشیمانم می دانم گناه کرده ام می دانم حسادت درونی خود را ظاهر ساخته ام چه با نگاه چه با پرس و جو کردن در زندگی شخصی آنها. می دانم باید توبه کنم و حسادت را از خود دور کنم همه اینها را می دانم اما آنچه را نمی دانم این است که توبه من چگونه باید باشد؟به عبارت دیگر آیا من گناه مربوط به حق الله مرتکب شده ام یا حق الناس؟یعنی برای قبولی توبه ام آیا همین که از خداوند طلب بخشش کنم کافی است یا باید از افرادی که اینگونه حسد خود را نسبت به آنها ظاهر کرده ام هم باید عذرخواهی کنم و حلالیت بطلبم؟لطفا دقیقا شرایط قبولی توبه مرا در مورد بروز حسادتم مشخص فرمایید مجددا از اینکه با سوال تکراری خود مزاحم شما شدم از شما پوزش می خواهم.
پرسشگر گرامي با سلام و سپاس از ارتباطتان با اين مرکز
همان گونه که درپاسخ قبل بيان شد، اگر کسي نسبت به ديگري حسادت پيدا کند، در صورتي که حسادت ظهور و بروز پيدا نکند و در عمل رفتار حسودانه آشکار نشود، گناه نيست، اگر کسي در هنگام ايجاد حسد آن را آشکار کند و عکس العمل منفي نشان دهد ، به گونه اي که ديگران متوجه حسادت او شود ،جايز نيست. (1) و گناه است.
در موردي که بيان داشته ايد، اگر به تحقير و آبروريزي او منجر شده ، حق الناس است و رضايتش لازم است. مگر آن که بيان آن موجب کدورت و گرفتاري گردد که در اين صورت گرچه حق الناس است اما بايد به پيشگاه خدا توبه نمود و در حق او دعا.
حسد از بيماري هاي روحي و رواني است که آرامش را از انسان حسود بر طرف مي کند . سبب ايجاد کينه نسبت به ديگران و از بين رفتن رابطه سالم بين مؤمنان مي گردد. چه بسا منشأ جنايات زيادي مي گردد.
حسد از گناهان کبيره است که در روايات به شدت مذمت شده است . رسول اكرم فرمود:
"هر مرضي دارويي دارد .داروي گناهان استغفار و طلب عفو از پيشگاه ذات پاك الهي است".(2)
راه توبه به روي همه گناهکاران با هر گناه كوچك و بزرگي که دارند، باز است، زيرا خداوند غفور و رحيم است.
قرآن مي فرمايد : يا عِبادِيَ الَّذينَ أَسْرَفُوا عَلى أَنْفُسِهِمْ لا تَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَةِ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ يَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَميعاً إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحيمُ (3)
اى بندگان من كه [با ارتكاب گناه] بر خود تجاوز كار بودهايد! از رحمت خدا نوميد نشويد، يقيناً خدا همه گناهان را مىآمرزد، زيرا او بسيار آمرزنده و مهربان است
توبه كه به معني پشيماني واقعي از معصيت است، موجب بخشش گناه شده ، صفحه قلب را از آلودگي پاك و تيرگي را مبدّل به روشنايي مي سازد.گناه هر چه باشد ، قابل توبه است .
پرسيده ايد : " توبه من چگونه بايد باشد؟ براي قبولي توبه ام آيا همين که از خداوند طلب بخشش کنم کافي است ؟ "
توبه هرگاه واقعي باشد و از اعماق جان برخيزد و انسان از كرده خويش پشيمان شود، مقبول در گاه خدا مي شود . آثار و بركات توبه نمايان مي گردد.فقط بايد انسان ،خود، بخواهد.
نيروي اراده و تصميم جدي و توفيق خداوندي است كه راهزن و سارق خطرناكي چون فضيل بن عياض را كه به انواع گناهان و معاصي آلوده بود، با شنيدن آيه اي از قرآن كريم در هنگام سرقت، از خواب غفلت چندين ساله بيدار گرديد و توبه جدي نمود . در راه بندگي خداوند تا بدان جا پيش رفت كه نامش در زمره زاهدان و عابدان ثبت گرديد.
بشر حافي بعد از عمري عيش و نوش و افسارگسيختگي و بندگي شيطان با شنيدن تذكري از امام كاظم(ع) توفيق توبه پيدا كرد . از بندگان پاك و خالص خداوند گرديد. پس مي توان با همت و اراده و درخواست توفيق از خداوند و توسل به اولياي پاك او جبران گذشته را نمود. نيز فرصت هاي از دست رفته را جبران نمود . در كاروان بندگان پاك خداوند كه عازم ديدار كوي دوست مي باشند ،وارد شد و از مقيمان حضرت دوست گرديد.
نوشته ايد : " بايد از افرادي که اين گونه حسد خود را نسبت به آن ها ظاهر کرده ام ،هم بايد عذرخواهي کنم و حلاليت بطلبم؟ "
با توجه به آن چه در نامه خود نوشته ايد ،چون ضرري را متوجه ايشان ننموده ايد، طلب بخشش از خداوند کافي است . نيازي به طلب حلاليت از ايشان نيست .
بنابراين نگران و نوميد نباشيد . بلکه توبه خود را حقيقي نماييد؛ يعني واقعا پشيمان باشيد . عزم و تصميم بر ترک هميشگي گناه داشته باشيد. از رحمت خدا نوميد نشويد، يقيناً خدا همه گناهان را مىآمرزد، زيرا او بسيار آمرزنده و مهربان است . هميشه به رحمت خدا اميدوار باشيد ، در عين حال که سعي کنيد با انجام وظايف ديني و اخلاقي و ترک محرمات گذشته ها را جبران کنيد.
پي نوشتها:
1. سؤال تلفني از دفتر آيت الله مکارم شيرازي . (7840001-0251).
2. محمد ري شهري، ميزان الحكمه، ماده ذنب، شماره 6655، ج 2، ص 997.
3. زمر(39) آيه 53.