با سلام. برخورد با فرزند وقتي مرتکب خطا و گناهي کبيره ( به‌طور پنهاني) می‌شود چيست؟ ازآنجایی‌که بيم از علني کردن می‌رود معمولاً خانواده‌ها سعي می‌کنند قضيه را باز نکنند؛ که متأسفانه اين اقدام باعث تکرار خطا و گناه می‌شود. نظر شما دراین‌باره چيست؟ ممنون می‌شوم راهنمايي بفرماييد.
با سلام و تشکر از ارتباطتان با مرکز ملي پاسخگويي به سؤالات ديني
خواهر گرامي، از اينکه نسبت به شيوه تربيتي و رفتار با فرزند خود اهتمام داريد، خرسنديم. در ابتدا بايد به عرض برسانيم که سال شما تا حدودي کلي است و بهتر بود توضيحات بيشتري می‌دادید تا ما بتوانيم بهتر و کامل‌تر شما را راهنمايي کنيم، مانند اينکه فرزند شما چندساله است؟ دختر است يا پسر؟ چند فرزند داريد؟ اين گناه کبيره که انجام می‌دهد، چيست مانند خود ارضایی، دزدي، دروغ و...؟ چه مدتي است که اين کار را انجام می‌دهد؟ واکنش شما تابه‌حال نسبت به او چگونه بوده است؟ براي ارائه راهکار کامل بهتر است به سؤالات ما جواب داده و دومرتبه آن را براي ما ارسال کنيد. در اين مکاتبه به‌صورت کلي به سؤال شما جواب خواهيم داد.
اصولاً در مواردي مشابه مشكل شما، پدر و مادر با ديدن عمل فرزندشان چنان ناراحت، دلخور و گاه عصباني مي‌شوند كه ممكن است رفتاري خشن و پرخاش آمیز با فرزندشان داشته باشند. آن‌ها نگران‌اند كه مبادا فرزندشان در بزرگ‌سالی نيز دست به رفتارهاي غیرشرعی ديگري بزند. بايد توجه داشت كه فرزندان اغلب بعضي از كارها را بدون آگاهي از ناپسند بودن آن عمل انجام می‌دهند. پس گاهی مخالفت و ممانعت از اين عمل، بدون آگاهي بخشي و فرهنگ‌سازی، احتمالاً به لجبازي او در بزرگ‌سالی منجر گردد.
فرزندان به چند دليل ممكن است علاقه‌مند به انجام کارهاي ناپسند باشند. البته اين دلايل از فرزندي به فرزند ديگر و از شرايطي به شرايط ديگر فرق مي‌كنند.
1. رفتار والدين. والدين ناخواسته رفتارهاي منجر به اين عمل زشت را تقويت مي‌كنند. پدر و مادر می‌بایست در همان دوران ابتدايي شکل‌گیری اين عمل، به فرزند خود تذكر همراه با ملاطفت را داشته باشد.
2. الگوبرداری از اطرافيان. گاهي فرزند با مشاهده رفتار اطرافيانش اين عمل را ياد مي‌گيرد؛ خواه اطرافيان او کودک، نوجوان يا بزرگ‌سال باشند.
3. عدم توجه مثبت والدين به فرزند. گاهی بی‌توجهی والدين به نقاط مثبت و ویژگی‌های منحصربه‌فرد فرزندشان موجب شكسته شدن اعتمادبه‌نفس او می‌شود. درنتیجه فرزند براي جبران اين نقيصه به راه‌های آسیب‌زایی در اجتماع روي می‌آورد كه به‌نوعی رنگ و بوي جلب‌توجه والدين را می‌دهد.
و ...
راهكارهاي جهت مقابله با رفتارهاي گناه‌آلود فرزند
1. آرام باشيد: اگر پدر، مادر با اين عمل فرزندشان مواجه شوند، مهم‌تر از هر چيز آن است كه رفتارهاي هيجاني، تند و اغراق‌آميزي از خود نشان ندهند. آن‌ها بايد بكوشند آرامش خود را حفظ كنند و روشي منطقي و سنجيده براي رويارو شدن با اين رفتار برگزينند.
2. رابطه شفاف و صميمانه با فرزندتان برقرار كنيد: والدين بايد نهايت تلاششان را بكنند تا ارتباطي مؤثر و فعال با فرزندان خود داشته باشند. فرزنداني كه از بودن با پدر و مادرشان احساس صميميت و نزديكي مي‌كنند، نسبت به فرزنداني كه اين احساس را ندارند، تمايل بيشتري براي هماهنگ كردن خود با ارزش‌ها و باورهاي والدينشان دارند.
3. علت انجام اين عمل ناپسند فرزندتان را پيدا كنيد: بهتر است به بررسي رفتارها و موقعیت‌هایی كه در طول روز، فرزند در آن قرار مي‌گيرد بپردازيد؛ مثلاً با چه كساني دوست است، چه نیازهایی دارد، كجا می‌رود و ... . اگر والدين بتوانند علت اصلي مشكل او را پيدا كنند، قادر خواهند بود اين رفتار كودك را اصلاح نمايند. حتي ممکن است گاهي رفتار او به علت يک مشکل جسمي و زيستي باشد که هر چه سریع‌تر بايد اقدام کنيد.
4. فرزند را به دليل اشتباهش شرمنده نكنید: والدين نبايد با سرزنش كردن‌هاي مكرر فرزند، او را دچار احساس گناه كنند. آن‌ها هم‌چنین نبايد لقب‌ها و برچسب‌های ناروا به او بزنند. برخي از اين روش‌ها، شديداً موجب كاهش عزت‌نفس مي‌شود. در عوض والدين می‌توانند با رفتارهاي خود به فرزندشان نشان دهند كه از كار او ناراحت شده‌اند.
5. سعي كنيد راه‌های افزايش اعتمادبه‌نفس را آموزش ببينيد و از همين ابتدا او را فردي باشخصیت بار بياوريد.
6. مفهوم دين و لزوم انجام كارها بر اساس شرع را در يك بازه زماني مشخص به او آموزش دهيد. در اين مورد نيز می‌توانید از کتاب‌هایی که در اين زمينه نوشته‌شده و يا مشاوره تلفني ( 096400) يا کتبي اين مرکز آگاه گرديد.
7. علت اشتباه بودن اين عمل را براي فرزندتان توضيح دهيد: والدين ابتدا بايد اطمينان حاصل كنند كه فرزندشان، ناشايست بودن عملش را فهميده است. آن‌ها مي‌توانند به اين موضوع اشاره كنند كه دختري (يا پسري) با كمالات و ویژگی‌های منحصربه‌فردی چون شما، شايسته نيست توانمندی‌های خودش را صرف چنين عملي كند. زيرا دين مقدس ما از اين عمل نهي كرده است و داراي پیامدهای بيشمار و بعضاً جبران‌ناپذیری است.
8. رفتارهاي صادقانه فرزندتان را تحسين و تشويق كنيد: پدر و مادر بايد از رفتارهاي شايسته، مناسب و صادقانه فرزند خود حمايت و قدرداني كنند. اگر آن‌ها رفتارهاي شايسته را به‌موقع مورد تحسين خود قرار دهند، موجب تقويت و تكرار آن‌ها در فرزندشان مي‌شوند.
در پايان می‌توانید از کتاب‌هایی که درزمینهٔ تربيت ديني کودکان نوشته‌شده است استفاده کنيد:
• کتاب‌های دكتر علي قائمي کتاب‌های خوبي هستند كه توسط انتشارات اميري منتشرشده‌اند. (مثل كتابي از ايشان به نام "پرورش مذهبي و اخلاقي كودكان").
• كتاب "تربيت مذهبي كودك" تألیف سيد مجتبي موسوي زنجانرودي، انتشارات ميثم تمار.
• كتاب "تربيت ديني كودك و نوجوان: نکته‌ها و روش‌ها" تألیف مريم اديب، انتشارات موسسه فرهنگي منادي تربيت.
موفق و پيروز باشيد.
