رحمت عام الهی

سوالم را بهتر مطرح می کنم. آنچه دقیقا من به دنبال یافتن آن هستم این است که آیا رحمت خاصه خدا در زمینه هایی مثل پیشرفت اقتصادی، مواهب سماوی و ارضی، افزایش نرخ تولد و مسائلی از این دست که جنبه مادی غالبی دارند ظهور می کند یا فقط در جنبه های معنوی و وجود توفیقات بروز پیدا می کند؟ به عنوان مثال اگر در جامعه ای اسلامی پیشرفت اقتصادی و نرخ بالای نزولات آسمانی و رونق کشاورزی و مسائلی از این دست وجود داشت، آیا می توان گفت این مسائل می توانند نشانه ای از رحمت خاصه خدا بر این جامعه و در نتیجه تقرب این جامعه به خدا باشد؟! در اینجا فقط امکان مسئله در فرض سوال مد نظر است و به وقوع آن در دنیای خارجی نظر نداریم! با تشکر از شما

با سلام و آرزوي قبولي طاعات و عبادات شما در اين ماه عزيز؛ و تشكر به خاطر ارتباطتان با اين مركز؛
آنچه مفسران در تفسير آيه مبارکه بسم الله الرحيم، تاکيد کرده اند،ين است که رحمت عام الهي عمومي و همگاني است.رحمت خاص او تنها شامل مومنان مي‌شود. (1) از اين بيان معلوم مي شود که رحمت خاصه که از آن مومنان و بندگان صالح خداوند است، در امور دنيايي نظير مسايلي که در پرسش اشاره شده نيز خواهد شد، يعني اين طور نيست که رحمت خاصه که براي مومنان است، تنها در امور معنوي که در نشئه آخرت کارساز است، نصيب آن ها بشود، بلکه در امور دنيايي هم ممکن است مومنان غير از رحمت عام الهي از رحمت هاي خاصي او در مسايل دنيا شان نيز بهره‌مند شود. امام حسين (ع) در دعاي عرفه مي گويد: «يا رحمان الدنيا و الاخره و رحيمهما؛ (2) اي خدايي که رحمان دنيا و آخرت تويي و رحيم دنيا و آخرت نيز تويي».
از اين که حضرت رحمت رحيمي خداوند را که همان رحمت خاصه است ، در دنيا نيز مطرح کرده، معلوم مي‌شود که امور دنياي مومنان نيز تحت پوشش رحمت خاصه قرار مي گيرد . هم چنين از برخي آيات قران نيز به دست مي‌آيد که رحمت خاصه الهي شامل امور دنيا شان هم مي شود ، مثلا خطاب به پيامبر فرمود: «وجدک عائلا فاغني؛ (3) تو را فقير يافت، توانگر نمود». يا فرمود: «الم نشرح لک صدرک و وضعنا عنک وزرک الذي انقض ظهر و رفعنا لک ذکرك؛(4) آيا تو را شرح صدر عطا نکردم و بار سنگين را از تو برنداشتم، آن بار سنگين که پشت تو را مي‌شکست و نام نيکو تو را بلند کرديم». همه اين نعمت‌هاي خاصه الهي بود که در دنيا نصيب پيامبر شده است، به خصوص بر طرف شدن فقر و عائله مندي او و درباره امدادهاي الهي که در دنيا و در امور دنياي نصيب مومنان شده، آيات بسياري در قرآن آمده، از جمله «و امددناکم باموال و بنين؛ (5) شما را به وسيله مال ها و فرزنداني نيرومند مدد بخشيم». در باب پيروزي‌هاي نظامي لشکريان اسلام با کمک‌هاي غيبي الهي که از بارزترين مصداق رحمت خاص الهي است، در آيات قران فراوان سخن گفته شده. (6) بنابراين معلوم مي شود که رحمت خاصه خداوند اختصاص به امور معنوي و اخروي ندارد ،بلکه در امور دنيايي نيز نصيب شايستگان مي‌گردد. پس نه تنها در امکان بلکه در وقوع چنين رحمتي در امور دنياي جاي ترديد نيست.
پي‌نوشت‌ها:
1. الميزان، ج 1، ص 30.
2. مفاتيح الجنان ،دعاي عرفه .
3. ضحي (93) آيه 8.
4. انشراح (94) آيه 1-4.
5. اسراء (17) آيه 6.
6. آل عمران (3) آيات 123 تا 127.