پرسش:براي بيدار شدن به موقع براي نماز صبح بايدچه کار کنم؟

پاسخ: با سلام و تشکر به خاطر ارتباط تان با اين مرکز
براي بيدار شدن به هنگام براي نماز، اولين شرط آن است كه خود شخص بخواهد و وقتي اراده آن را پيدا كند، راهكارهايي كه ارائه خواهد شد، عملي خواهد بود.
قضا شدن نماز، علت هاي مختلفي مي تواند داشته باشد. ديرخوابيدن و عادت به خواب صبح، از جمله مواردي است كه ممكن است موجب قضاي نماز صبح شود. هم‏ چنين برخي گناهان توفيق نماز صبح را از انسان سلب مي‏كند.
شناخت هر چه بيش تر فضليت و معنويت و حقيقت نماز، به همراه راهكارهاي عملي موثر براي تقويت روحيه نماز باوري موثر در انجام و مراقبت بر آن است.
عاملي كه روح عبادت و معنويت مناجات و راز و نياز را از انسان مي گيرد و آسيب جدّي به روح و روان انسان مي زند، سستي در نماز و آن را در اوّل وقتش نخواندن است.
در روايت آمده است: هنگامي كه وقت نماز مي‌رسد، "خط نوري" از عالَم ملكوت، و از عرش الهي، به كعبه مي تابد. تلألوي پرتو آن، كعبه را با سراسر هستي از مُلْك تا ملكوت و از طبيعت ناسوت تا عرش لاهوت متصل و مرتبط مي سازد. اقامه كنندگان حقيقي نماز از اهل زمين تا سكان داران عرش الهي همگي در آن لحظه، در نماز و دعا و مناجاتند. هر چه از اوّل وقت مي گذرد، از غلظت آن نور معنوي كاسته مي شود. لحظه اي فرا مي‌رسد كه آن خط نوري را حتي با چشم حقيقت بين و باطن نگر در زمين نمي توان مشاهده نمود. خودت را مقيد ساز به خواندن نماز در اوّل وقت، تا جذبة آن "نور و نفخات رحماني" به تدريج لذت مناجات با ربّ الارباب و حضور قلب را در شما ايجاد كند.
اميرالمؤمنين(ع) از پيامبر اكرم(ص) نقل كرد : "بنده‏اي نيست كه به اوقات نماز اهميت دهد مگر اين كه ضامن مي شوم براي او " راحتي هنگام مرگ، برطرف شدن غم و اندوه، و نجات از آتش دوزخ".(1)
بزرگ ترين عاملي كه از انسان سلب توفيق مي كند و انسان موفق به اقامه فرايض نمي شود, گناه است .گناه موجب مي شود انسان دچار غفلت شود . انسان غافل از بسياري توفيق ها محروم مي شود. در قرآن كريم شيطان به عنوان منع كننده از نماز و ذكر خداوند معرفي شده است .(2)
اعمال انسان اگر شيطاني بود, دل دچار غفلت مي شود . انسان توفيق اقامه نماز شب و اقامه نماز صبح را ندارد. از اين رو بايد سعي كردد گوهر جان را به گناه و ستم و مال حرام آلوده نكرد تا امكان عبادت به راحتي ميسور گردد . ظرف و بستر مناسب مهيا شود . توفيق اقامه نماز صبح از انسان سلب نشود. انسان سعي كند با وضو بخوابد و با شكم پر نخوابد, به محاسبه اعمال روزانه خود بپردازد, به تدريج بر توفيقات او افزوده مي شود. در اين مسير نه تنها سقوط نمي كند بلكه به سمت تعالي و كمال حركت مي كند.
بيدار شدن براي نماز بستگي به اراده خود فرد دارد . تلاش شما بدون اراده او اگر چه موثراست اما فايده چنداني ندارد . در هر صورت راهکارهاي عملي به منظور بيدار شدن از خواب مطرح مي شود :
1- استعانت از خداوند:
انجام عبادت، به ويژه نماز خواندن توفيق مي خواهد. شايد بر همين اساس معصومان (ع) و بزرگان دين از خدا مى خواستند كه به آنان توفيق عبادت دهد. در دعاى حضرت مهدى (عج) آمده است : اللّهم ارزقنا توفيق الطاعه ...كه يكي از مصاديق بارز طاعت، عبادت است.
2- از آن جا كه ممکن است اشتغال در روز و خستگي ، باعث قضا شدن نماز صبح شود. لازم است حجم كاري را در روز كم تر كنيد که لازمه آن براي داشتن برنامه دقيق براي اوقات شبانه روز است
3- برنامه خواب خود را منظم کنيد و ساعت خاصي را براي خوابيدن و بيدارشدن در شب و حتي روز در نظر بگيريد. شب ها را نيز زودتر بخوابيد تا صبح با نشاط بيش تر برخيزيد . از ساعت زنگ دار يا دعاهايي كه براي بيدار شدن آمده ، استفاده كنيد. اگر نتيجه نداد ، با خود عهد و نذر كنيد كه اگر يك نماز ترك شد ، در عوض آن مقداري صدقه بدهيد يا يك روز را روزه بگيريد . حتما قضاي نماز ترك شده را در اولين فرصت بخوانيد.
4- در آثار و نتايج نماز که د رروايات آمده تامل فراوان نماييد از جمله در اينکه ؛
- نماز، تقدير و سپاس‌گزاري از خداوند است.
- موجب آرامش انسان است.
- موجب ياد خداست.
- نماز زمينه پرهيز از گناه را در انسان فراهم مي‌کند.
- تأکيد بر نظافت و سلامتي است.
- موجب انضباط و وقت‌شناسي است.
- داراي آثار وحدت بخش اجتماعي است.

پي نوشت‏ها:
1. بحار، ج 83، ص 9.
2.مائده (5) آيه 91.