فقه و احکام
۱۳۸۹/۰۵/۲۶ ۱۵:۱۶ شناسه مطلب: 16769
شکیات نماز چیست؟
با سلام و آرزوي قبولي طاعات و عبادات شما در اين ماه عزيز؛ و تشكر به خاطر ارتباطتان با اين مركز؛
شکيات نماز 23 قِسْم است؛ هشت قسم آن شکهايي است که نماز را باطل ميکند. به شش قسم نبايد اعتنا کرد . نُه قسم صحيح است.
از بين هشت قسمي که نماز را باطل ميکند، به دو قسمت که بيش تر مورد نياز است، اشاره ميکنيم:
1- شک در شمار رکعتهاي نماز سه رکعتي(نماز مغرب)،
2- شک در شمار رکعتهاي نماز دو رکعتي مثل نماز صبح و نماز مسافر. شک در نمازهاي مستحبي نماز را باطل نميکند.
مواردي که انسان نبايد به شکش اعتنا کند، شش قسم است:
1- شک در چيزي که محلّ به جا آوردن آن گذشته باشد،
2- شک بعد از سلام،
3- شک بعد از گذشتن وقت نماز،
4- شک کسي که کثير الشکّ است،
5- شک امام جماعت يا مأموم،
6- شک در نمازهاي مستحبّي.
در نُه موردي که شک در شمار رکعتهاي نمازهاي چهار رکعتي باشد، با شرايطي نماز صحيح است:
1- شک بين دو و سه در نماز چهار رکعتي. اگر شک بعد از اتمام سجدة دوم باشد، بنا را بر سه ميگذارد . يک رکعت ديگر ميخواند. بعد از سلام نماز يک رکعت نماز احتياط ايستاده يا دو رکعت نشسته ميخواند.
2- شک بين دو و چهار بعد از اتمام سجده دوم، که بنا را بر چهار ميگذارد و نماز را تمام ميکند . بعد از نماز دو رکعت نماز احتياط ايستاده ميخواند.
3- شک بين دو و سه و چهار ، که بعد از اتمام دو سجده، بنا را بر چهار ميگذارد . بعد از نماز دو رکعت نماز احتياط ايستاده و بعد دو رکعت نماز احتياط نشسته ميخواند.
4- شک بين چهار و پنج ، که بعد از اتمام دو سجده بنا را بر چهار ميگذارد و نماز را تمام ميکند . بعد از نماز دو سجده سهو به جا ميآورد.
5- شک بين سه و چهار، که در هر جاي نماز باشد، بنا را بر چهار ميگذارد و نماز را تمام ميکند. بعد از نماز يک رکعت نماز احتياط ايستاده يا دو رکعت نشسته به جا ميآورد.
6- شک بين چهار و پنج در حال ايستاده که بايد بنشيند و تشهد بخواند و سلام دهد. يک رکعت نماز احتياط ايستاده يا دو رکعت نشسته به جا آورد.
7- شک بين سه و پنج در حال ايستاده که بايد بنشيند و تشهد بخواند و نماز را سلام دهد . دو رکعت نماز احتياط ايستاده به جا آورد.
8- شک بين سه و چهار و پنج در حال ايستاده که بايد بنشيند و تشهد بخواند . بعد از نماز دو رکعت نماز احتياط ايستاده و بعد دو رکعت نشسته به جا آورد.
9- شک بين پنج و شش در حال ايستاده که بايد بنشيند و تشهد بخواند و نماز را سلام دهد . دو سجدة سهو به جا آورد.(1)
توضيح بيش تر و موارد ديگر ذکر نشده در پاسخ را ميتوانيد در توضيح المسائل مطالعه فرماييد. چنانچه ابهامي در پاسخ بوده و يا سؤال ديگري داشتيد ، مجددا با ما مکاتبه نماييد.
پينوشت:
1. توضيح المسائل مراجع، ج 1، ص 619 تا 636، با تلخيص.
۱۳۸۹/۰۵/۲۶ ۱۵:۱۳ شناسه مطلب: 16768
سلام من بعضی مواقع خوابهای شهوانی میبینم که متاسفانه از اختیار من خارج است و در این زمان دچار حالات شهوانی میشوم اما مایعی از من خارج نمیشود ایا در این شرایط انجام غسل جنابت بر من واجب است یا خیر خواهش میکنم هر چه سریع تر به پرسش من پاسخ دهید متشکرم.
با سلام و آرزوي قبولي طاعات و عبادات شما در اين ماه عزيز؛ و تشكر به خاطر ارتباطتان با اين مركز؛
چنانچه مايع(مني) از شما خارج نشود، غسل(جنابت) بر شما واجب نيست.
۱۳۸۹/۰۵/۲۶ ۱۵:۱۲ شناسه مطلب: 16767
پرسش: چند تسبیحات اربعه در نماز واجب است؟
پرسش: تسبيحات اربعه
شرح : چندتسبيحات اربعه در نماز واجب است؟
پاسخ :
با سلام
به فتواي آيت الله مکارم شيرازي، در رکعت دوم و سوم نماز هاي سه رکعتي و چهار رکعتي يک مرتبه گفتن تسبيحات اربعه واجب است (1) . بهتر است سه مرتبه گفته شود .اگر سه مرتبه گفته شود ،ثواب آن بيش تر است.
پي نوشت:
1.آيت الله مکارم شيرازي، توضيح المسائل، مسأله918.
۱۳۸۹/۰۵/۲۶ ۱۵:۰۶ شناسه مطلب: 16765
پرسش: دختری 27 ساله هستم 4 ماه است که عقد کرده ام. متوجه شده ام که شوهرم مرجع تقلیدی ندارد.علی رغم اینکه نماز میخواند روزه میگیرد و محرمات را انجام میدهد.هرچه من و خانواده ام به او میگوییم قبول نمیکند و میگوید انها همش حرف است.من کسی را جز خدا قبول ندارم.از بین مراجع تقلید فقد آیت الله بهجت ررحمت الله علیه را قبول دارد.اما دیگر برای مرجع قرار دادن ایشان دیر شده.ومن وخانواده ام ایشان را برای داشتن مرجع ترغیب و اجبار کرده ایم اما دیگر برای پذیرفتن آیت الله بهجت دیر شده بود.سوالات احکام که برایش پیش میاید با دلیل و حکم دینی برایش توضیح میدهیم اما باز هم راضی نمیشود. به من بگویید چه کنم؟ آیا نداشتن مرجع تقلید از طرف ایشان گناهی رابه گردن من به عنوان یک دختر مسلمان میاندازد؟
با سلام
وظيفه شما تنها آگاه كردن او است و وظيفه ديگري نداريد. همسر يا نامزد شما مانند برخي از افراد هستند كه در مسايل ديني شناخت درستي ندارند، يا سوال و شبهه اي براي آن ها وجود دارد كه پاسخ آن را نمي دانند و به همين خاطر به انكار اصل مسئله اجتهاد و تقليد مي پردازند.
به نظر مي رسد كه ايشان از اصل موضوع اجتهاد و تقليد آگاهي ندارند و گرنه چنين سخني بيان نمي كردند. اصل مسئله اجتهاد و تقليد حكم عقل است و در برخي از آيات نيز مي توان براي آن دلايلي ذكر كرد.
پاسخ ذيل، به سوال مشابه با ديدگاه همسر شما براي كاربر ديگري ارسال شده بود كه مي گفت فقط قرآن را قبول دارد و به اجتهاد و تقليد اعتقادي ندارد.
قرآن اگر چه منبع اصلي احکام و معارف ديني است، اما بايد از اين شخص پرسيد : ايشان نماز هايش را چگونه مي خواند و روزه اش را چگونه به جا مي آورد و نيز واجبات و تکاليف ديگر را؟ آيا همه آن ها با تمام جزئيات و شرايط و اجزا و مبطلات در قرآن آمده است؟ ايشان كه فقط خدا را قبول دارند، در كجا سخن خدا آمده كه نماز را چگونه بخوانيد و روزه را با تمام شرايط و جزئيات و رعايت مبطلات و... چگونه به جا آوريد؟ آيا غير از اين است كه اين ها در سنت پيامبر و ائمه(ع) وارد شده است؟
حال آيا او سنت و روايات پيامبر و ائمه را جستجو كرده اند، آيا خودشان تحقيق و اجتهاد كردند و متوجه شدند كه در روايات ديني نحوه نماز خواندن و شرايط و اجزا و ... چگونه بيان شده است؟ مطمئناً ايشان مجتهد نيستند و طبعاً از همان چيزهايي كه در توضيح المسايل آمده و به شكلي به ايشان رسيده عمل مي كنند و اين چيزي جز همان تقليد نيست، اما اشتباه او اين است كه از شخص خاصي تقليد نمي كند و طبعاً دچار مشكل خواهد شد، چون معلوم نيست كه در شك و شبهه و سوال و موارد ترديد چه خواهند كرد؟
روش عقلي و منطقي در انجام اعمال ديني آن است که اگر نمي خواهد تقليد کند، بايد يا خودش مجتهد باشد وبه نظر خود عمل کند ؛يا بايد به احتياط عمل کند ؛يعنى در اعمال خود طورى رفتار نمايد كه يقين كند تكليف خود را انجام داده است، مثلاً اگر بعضى از مجتهدين كارى را حرام و بعضى مباح مى دانند، آن را ترك كند و يا اگر بعضى، آن را مستحب و بعضى واجب مى دانند، آن را حتماً به جا آورد،
دليل تقليد:
انتخاب مرجع تقليد براي اين است که انسان بتواند به وظيفه خود درمورد احکام عمل کند.
تقليد، سؤال از اهل ذكر يا رجوع به مجتهد و متخصّص است، همان طور كه مردم چه مسلمان و چه غير مسلمان در مسائلى كه تخصّص ندارند، به متخصّصان مراجعه مى كنند، مثلاً اگر ماشين شان خراب شد، به مكانيك مراجعه مى كنند؛ اگر بيمار شدند، به پزشك مراجعه مى كنند؛ اگر بخواهند شهر يا خانه بسازند، به مهندس و معمار مراجعه مى كنند. حتى كسانى كه در يك رشته تخصص دارند، در رشته هاى ديگر تقليد مى كنند، مثلاً مراجع تقليد در بيمارى، به پزشك مراجعه مىكنند؛ مهندسان و معماران هنگامى كه ماشين شان خراب شد، به مكانيك مراجعه مىكنند.
بنابراين همان طور كه عقلا در اكثر مسائل روزمرّه از متخصّصان پيروى مى كنند، در مسائل دينى نيز اگر متخصّص نيستند، بايد به متخصّص (مرجع تقليد) مراجعه كنند. اين مراجعه را «تقليد» مى گويند.
اگر كسى كه بايد تقليد كند، تقليد نكند و اعمالى را انجام دهد مانند بيمارى است كه خودسر دارو مصرف كند. چه بسا عوض اين كه بهبودى حاصل شود، بيمارى اش افزون شود. در روايات نيز اين حكم عقل مورد تأييد قرار گرفته است. از امام عسكري(ع) آمده است:
«امّا من كان من الفقها صائناً لنفسه حافظاً لدينه مخالفاً على هواه مطيعاً لامر مولاه فللعو ام أن يقلّدوه؛(1) از بين فقها آنان كه حافظ و نگهبان ديناند و خود را از گناه و آلودگى حفظ مى كنند و با هواهاى نفسانى مبارزه مىكنند و مطيع اوامر الهى و جانشينان اويند، بر عوام لازم است كه از آنان تقليد كنند».
مراد از عوام يعنى كسانى كه در علوم اسلامى مجتهد و متخصص نيستند، گرچه در علوم ديگر متخصص باشند، مثلاً اگر استاد دانشگاه يا پزشك در علوم اسلامى مجتهد نباشد، بايد تقليد كند، چنان كه مرجع تقليد در مسائل پزشكى و مهندسى از پزشك و مهندس تبعيت و تقليد مى كند.
شوهرتان اگر آيت الله بهجت را نيز قبول داشته باشد، خوب است رساله از آيت الله بهجت را براي ايشان تهيه نماييد و احكام اجتهاد و تقليد در ابتداي رساله را به ايشان نشان دهيد. بگذاريد ايشان از همان آيت الله بهجت تقليد كند، چون در ابتداي توضيح المسايل ايشان نيز حكم تقليد از ميت آمده و اگر طبق آن عمل كند، در اين صورت خود به خود به طرف يكي از مراجع زنده بايد رجوع كند.
پينوشت:
1.بحار الانوار، ج 2، ص 88
۱۳۸۹/۰۵/۲۶ ۱۴:۴۵ شناسه مطلب: 16763
پرسش: آیا دیدن موی بریده شده سر زن توسط نامحرم حرام است؟
پاسخ:
با سلام وتشکر از ارتباط با اين مرکز
ديدن موهاي بريده شده زن نامحرم، اشکال دارد .(1)
پي نوشت :
1. سوال تلفني از دفتر (7746666-0251) آيه الله خامنه اي
۱۳۸۹/۰۵/۲۶ ۱۴:۴۰ شناسه مطلب: 16762
آيا كشيدن دندان در ماه رمضان روزه را باطل ميكند من دندانم را در روز اول ماه كشيدم و پس از آن مقدار زيادي خون خوردم البته نميدانستم كه خون دندان روزه را باطل ميكند يا نه. آيا روزهي من باطل است؟ حكمش چيست؟ در مورد نماز حكمش چيست؟ (دندانم حتما بايد كشيده ميشد) با تشكر
پاسخ: با سلام
درحال روزه ،کشيدن دندان جايز است، ولي مکروه مي باشد . اگر ا ز جاي دندان خون بيايد ،نبايد آن را فرو ببرد. اگر خون را فرو ببريد، روزه باطل مي باشد. اگر خون را عمدا خورده اي ،قضاي آن روز را بايد بگيري.
كسي كه دندان را كشيده، مشكلي در نماز وجود نمي آيد.
۱۳۸۹/۰۵/۲۶ ۱۴:۳۴ شناسه مطلب: 16761
پرسش: آیا سقط جنین (کورتاژ) تا قبل از 2 ماهگی جنین با توجه به این نکته که فاصله کمتر از 15 ماه در بین دو حاملگی احتمال خطرات مختلفی را دارد جایز است یا خیر؟
پاسخ:
با سلام
سقط جنين در فرض سوال جايز نيست . احتمال خطر مجوز سقط نمي شود.(1)
پي نوشت :
1 . آيه الله خامنه اي ، استفتائات ، س 1261 .
۱۳۸۹/۰۵/۲۶ ۱۳:۵۲ شناسه مطلب: 16758
با سلام و آرزوي قبولي طاعات و عبادات شما در اين ماه عزيز؛ و تشكر به خاطر ارتباطتان با اين مركز؛
در فرض سوال ، خواندن نماز عصر با نماز ظهر امام اشکالي ندارد .
۱۳۸۹/۰۵/۲۶ ۱۳:۴۲ شناسه مطلب: 16757
پرسش: اگر موقع روزه بودن مني خارج شود روزه باطل ميشود يا نه ؟
با سلام
جنب شدن عمدي و در حال بيداري، باعث باطل شدن روزه مي شود و اگر در خواب باشد، اشكالي ندارد.
اگر خروج آب همراه با شهوت و جستن و سست شدن بدن (هر سه علامت با هم بايد باشد) حکم به مني مي شود . اگر در روز باشد و در حال بيداري، روزه را باطل مي کند.(1) اگر اين علائم نباشد، آن مايع پاك است و روزه باطل نمي شود.
رطوبت هايى كه از انسان خارج مىشود ،غير از بول و منى بر چند قسم است:
اوّل آبى كه گاه بعد از بول بيرون مىآيد و كمى سفيد و چسبنده است و به آن «وَدْى» مىگويند.
دوم آبى كه هنگام ملاعبه و بازى كردن با همسر و تحريكات جنسي بيرون مىآيد و به آن «مَذْى» مىگويند.
سوم آبى كه گاه بعد از منى بيرون مىآيد و به آن «وَذْى» مي گويند.
همه اين آب ها در صورتى كه مجرا آلوده به بول و منى نباشد، پاك است و وضو و غسل را هم باطل نمىكند.
پي نوشت :
1. آيه الله خامنه اي ، استفتائات ، س177 .